Thiết kế trò chơi nhận thức ngữ âm nhằm phát triển khả năng tiền đọc – viết cho trẻ mẫu giáo

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA GIÁO DỤC MẦM NON

------------------

Đề tài:

THIẾT KẾ TRÒ CHƠI NHẬN THỨC NGỮ ÂM

NHẰM PHÁT TRIỂN KHẢ NĂNG

TIỀN ĐỌC – VIẾT CHO TRẺ MẪU GIÁO

Đà Nẵng, tháng 5/2016

Giáo viên hướng dẫn : ThS. Lê Thị Thanh Nhàn

Sinh viên thực hiện : Trần Thị Thu Thảo

Lớp : 12SMN2

Hoàn thành khoá luận này, em đã nhận được nhiều sự quan tâm giúp đỡ

của thầy cô và bạn bè. Qua đây em xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy cô giáo

khoa Giáo dục Mầm non - Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng - Những người

đã trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho em trong quá

trình học tập tại trường

Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn - ThS.

Lê ThịThanh Nhàn - người đã giành cho em sự chỉ bảo tận tình để hoàn thành

khóa luận này.

Lần đầu làm khóa luận tốt nghiệp, kinh nghiệm và năng lực của bản

thân có hạn nên không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được ý kiến

đóng góp của các thầy cô giáo, bạn bè để đề tài được hoàn thiện hơn. Em xin

chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, tháng 4 năm 2016

Sinh viên

Trần Thị Thu Thảo

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu...............................................................................................2

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................................3

3.1. Khách thể nghiên cứu: .........................................................................................3

3.2. Đối tượng nghiên cứu: .........................................................................................3

4. Giả thiết khoa học ...................................................................................................3

5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu ...........................................................................3

5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu ...........................................................................................3

5.1.1. Nghiên cứu một số vấn đề lý luận và thực tiễn về khả năng tiền đọc – viết và

nhận thức ngữ âm của trẻ mẫu giáo. ...........................................................................3

5.1.2. Thiết kế các trò chơi học tập nhằm phát triển khả năng nhận thức ngữ âm cho

trẻ mẫu giáo.................................................................................................................3

5.1.3. Thực nghiệm sư phạm để kiểm chứng tính phù hợp và khả thi của sản phẩm........3

5.2. Phạm vi nghiên cứu:.............................................................................................3

6. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3

6.1. Phương pháp hồi cứu tài liệu ...............................................................................3

6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.......................................................................3

6.2.1 . Phương pháp điều tra anket..............................................................................3

6.2.2 . Phương pháp phỏng vấn...................................................................................4

6.2.3 . Phương pháp quan sát sư phạm........................................................................4

6.2.4 . Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục...................................................4

6.2.5 . Phương pháp thực nghiệm ...............................................................................4

6.2.6 . Phương pháp thống kê toán học.......................................................................4

7. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ......................................................................................4

7.1. Lịch sử nghiên cứu ngoài nước............................................................................4

7.2. Lịch sử nghiên cứu trong nước ............................................................................6

NỘI DUNG ................................................................................................................9

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KHẢ NĂNG TIỀN ĐỌC – VIẾT..............9

CỦA TRẺ MẪU GIÁO.............................................................................................9

1.1. Khả năng tiền đọc – viết của trẻ mầm non...........................................................9

1.1.1 Khái niệm khả năng tiền đọc – viết....................................................................9

1.1.2. Ý nghĩa của việc phát triển khả năng tiền đọc – viết cho trẻ mẫu giáo ..........10

1.1.3. Đặc điểm và yêu cầu phát triển khả năng tiền đọc – viết cho trẻ ...................11

1.2. Khả năng nhận thức ngữ âm đối với sự phát triển khả năng tiền đọc – viết của

trẻ mẫu giáo...............................................................................................................12

1.2.1. Khái niệm khả năng nhận thức ngữ âm ..........................................................12

1.2.2. Vị trí của khả năng nhận thức ngữ âm đối với việc phát triển năng lực tiền

đọc viết của trẻ mẫu giáo ..........................................................................................13

1.3. Trò chơi học tập đối với việc phát triển khả năng nhận thức ngữ âm cho trẻ mẫu

giáo .....................................................................................................................14

1.3.1. Khái niệm trò chơi học tập..............................................................................14

1.3.2. Cấu trúc trò chơi học tập dành cho trẻ mẫu giáo ............................................16

1.3.3. Vai trò của trò chơi học tập đối với việc phát triển khả năng nhận thức ngữ

âm cho trẻ mẫu giáo ..................................................................................................17

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KHẢ NĂNG NHẬN THỨC

NGỮ ÂM CHO TRẺ Ở TRƯỜNG MẦM NON ..................................................20

2.1. Mục đích nghiên cứu thực trạng ........................................................................20

2.2. Vài nét về địa bàn khảo sát ................................................................................20

2.2.1. Vài nét về trường mầm non Tuổi thơ:.............................................................20

2.2.2. Vài nét về tường Mầm non 19/5: ....................................................................21

2.3. Đối tượng khảo sát thực trạng............................................................................22

2.4. Nội dung nghiên cứu thực trạng.........................................................................22

2.5. Phương pháp điều tra thực trạng ........................................................................23

2.5.1. Sử dụng điều tra anket.....................................................................................23

2.5.2. Phương pháp đàm thoại: .................................................................................24

2.5.3. Phương pháp quan sát: ....................................................................................24

2.5.4. Phương pháp thống kê toán học......................................................................24

2.6. Kết quả điều tra ..................................................................................................24

2.6.1. Nhận thức của giáo viên về khả năng tiền đọc – viết. ....................................24

2.6.2. Nhận thức của giáo viên về nhận thức ngữ âm và vai trò, tầm quan trọng của

nó đối với sự phát triển khả năng tiền đọc – viết của trẻ và phát triển ngôn ngữ nói

chung .........................................................................................................................26

2.6.3. Thực trạng thiết kế và sử dụng trò chơi nhận thức ngữ âm nhằm phát triển khả

năng tiền đọc – viết của giáo viên hiện nay ..............................................................28

2.6.4. Các trò chơi học tập hiện nay ở trường nhằm phát triển khả năng nhận thức

ngữ âm, những thế mạnh và hạn chế của chúng .......................................................28

2.6.5. Khả năng nhận thức ngữ âm của trẻ mầm non................................................31

CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ TRÒ CHƠI NHẬN THỨC NGỮ ÂM NHẰM PHÁT

TRIỂN KHẢ NĂNG TIỀN ĐỌC – VIẾT CHO TRẺ MẪU GIÁO...................38

3.1. Nguyên tắc để thiết kế trò chơi học tập nhằm phát triển khả năng nhận thức ngữ

âm cho trẻ mẫu giáo ..................................................................................................38

3.1.1. Đảm bảo tính mục đích ...................................................................................38

3.1.2. Đảm bảo tính chất của hoạt động chơi............................................................38

3.1.3. Đảm bảo sự phù hợp chung cũng như riêng đối với từng trẻ .........................39

3.1.4. Đảm bảo tính hệ thống và tính phát triển........................................................39

3.1.5. Đảm bảo tính đa dạng .....................................................................................39

3.2. Quy trình để thiết kế trò chơi nhận thức ngữ âm nhằm phát triển khả năng tiền

đọc – viết cho trẻ mẫu giáo .......................................................................................39

3.3. Sản phẩm............................................................................................................40

3.3.1. Loại trò chơi nhận diện âm .............................................................................40

3.3.2. Loại trò chơi về thanh điệu .............................................................................43

3.3.3. Loại trò chơi tách ghép âm:.............................................................................45

3.3.3. Loại trò chơi hoán đổi âm ...............................................................................51

3.3.4. Loại trò chơi tách ghép tiếng ..........................................................................51

3.3.5. Loại trò chơi tổng hợp.....................................................................................53

3.1. Qúa trình thực nghiệm sản phẩm .......................................................................53

3.4.1. Mục đích thực nghiệm ....................................................................................53

3.4.2. Đối tượng thực nghiệm ...................................................................................53

3.4.3. Thời gian thực nghiệm....................................................................................53

3.4.4. Nội dung thực nghiệm.....................................................................................54

3.4.5. Những thuận lợi và khó khăn trong quá trình thực nghiệm............................54

3.1.1. Kết quả thực nghiệm .......................................................................................55

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ SƯ PHẠM.............................................................58

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................60