Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy sáng tạo của học sinh thpt khi học hình học không gian lớp 11.

GVHD: Th.s Ngô Thị Bích Thủy SVTH: Nguyễn Thị Loan

Khóa luận tốt nghiệp Page 1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA TOÁN

---------------∆----------------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI:

RÈN LUYỆN VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TƯ

DUY SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH THPT KHI

HỌC HÌNH HỌC KHÔNG GIAN LỚP 11

Giáo viên hướng dẫn: Th.s Ngô Thị Bích Thủy

Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ LOAN

Lớp : 12ST

Đà nẵng, tháng 5/2016

GVHD: Th.s Ngô Thị Bích Thủy SVTH: Nguyễn Thị Loan

Khóa luận tốt nghiệp Page 2

LỜI CÁM ƠN

Em xin chân thành cám ơn:

Cô Ngô Thị Bích Thủy, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em trong

suốt thời gian hoàn thành khóa luận này.

Các thầy cô của tổ Toán, trường trung học phổ thông Phan Thành Tài,

các em học sinh, bạn bè đã nhiệt tình giúp đỡ, ủng hộ trong thời gian làm khóa

luận.

GVHD: Th.s Ngô Thị Bích Thủy SVTH: Nguyễn Thị Loan

Khóa luận tốt nghiệp Page 3

Contents

LỜI CÁM ƠN......................................................................................................1

CÁC CHỮ VÀ KÍ HIỆU VIẾT TẮT................................................................5

A. PHẦN MỞ ĐẦU ...........................................................................................6

1. Lý do chọn đề tài........................................................................................6

2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................7

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................7

4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................8

5. Cấu trúc luận văn ......................................................................................8

B. PHẦN NỘI DUNG......................................................................................10

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI................10

1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN.................................................................................10

1.1.1 Các vấn đề cơ bản về tư duy ............................................................10

1.1.1.1 Khái niệm ........................................................................................10

1.1.1.2 Đặc điểm cơ bản của tư duy ..........................................................11

1.1.1.3 Phân loại tư duy..............................................................................15

1.1.1.4 Điều kiện của tư duy.......................................................................16

1.1.2 Tư duy sáng tạo.....................................................................................17

1.1.2.1 Khái niệm ........................................................................................17

1.1.2.2 Đặc trưng cơ bản của tư duy sáng tạo..........................................18

1.1.2.3 Các phương pháp áp dụng có hiệu quả tư duy sáng tạo.............21

1.1.3 Năng lực tư duy sáng tạo ..................................................................24

1.1.3.1 Năng lực..........................................................................................24

1.1.3.2 Năng lực tư duy sáng tạo ..............................................................25

1.1.3.3 Biểu hiện năng lực tư duy của học sinh THPT trong quá trình

giải toán hình không gian lớp 11 ...............................................................28

1.1.4 Thực trạng về dạy học phát triển năng lực tư duy của học sinh

THPT về hình học không gian lớp 11 ..........................................................32

1.2 CƠ SỞ THỰC TIỄN ...............................................................................34

1.2.1 Dạy học giải bài tập ..............................................................................34

1.2.1.1. Vị trí, chức năng của bài tập toán................................................34

1.2.1.2. Dạy học sinh phương pháp giải bài tập toán ..............................35

1.2.2. Đặc điểm cơ bản của môn hình học không gian ............................35

1.2.3. Mục đích dạy học bài tập hình học không gian ở phổ thông .......35

1.2.4. Nội dung bài tập hình học không gian 11 nâng cao ......................36

CHƯƠNG 2:...................................................................................................37

Một số biện pháp đề xuất nhằm rèn luyện năng lực tư duy sáng tạo cho

học sinh THPT về hình học không gian 11..................................................37

2.1.CÁC CƠ SỞ ĐỂ ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN ...........37

2.2.MỘT SỐ BIỆN PHÁP CỤ THỂ.............................................................37

GVHD: Th.s Ngô Thị Bích Thủy SVTH: Nguyễn Thị Loan

Khóa luận tốt nghiệp Page 4

2.2.1. Biện pháp 1: Tăng cường bồi dưỡng cho học sinh hứng thú và

nhu cầu học toán từ đó tạo động lực thúc đẩy quá trình nghiên cứu,

phát hiện mâu thuẫn và giải quyết vấn đề ...............................................37

2.2.2. Biện pháp 2: Giúp học sinh nắm vững các thuật toán và quy trình

có tính thuật toán trong giải bài tập hình học không gian 11 ................41

2.2.3. Biện pháp 3: Luyện tập cho học sinh khả năng vận dụng kiến

thức, kỹ năng vào giải toán........................................................................43

2.2.4. Biện pháp 4: Tăng cường luyện tập hoạt động chuyển đổi ngôn

ngữ cho học sinh, mở rộng con đường tìm lời giải bài toán. Từ đó

khuyến khích học sinh giải bài toán bằng nhiều cách.............................47

2.2.5. Biện pháp 5: Luyện tập cho học sinh khả năng liên tưởng giữa

hình học phẳng và hình học không gian...................................................49

2.2.6. Biện pháp 6: Tăng cường luyện tập phát triển nhiều bài toán

khác nhau từ một bài toán cho trước giúp cho học sinh thấy được mối

liên hệ giữa cái chung và cái riêng thông qua hoạt động khái quát hóa,

đặc biệt hóa..................................................................................................52

KẾT LUẬN........................................................................................................56

Tài liệu tham khảo ............................................................................................57

GVHD: Th.s Ngô Thị Bích Thủy SVTH: Nguyễn Thị Loan

Khóa luận tốt nghiệp Page 5

CÁC CHỮ VÀ KÍ HIỆU VIẾT TẮT

THPT : Trung học phổ thông

GV : Giáo viên

dt : danh từ