Quản Lý Vốn Vay Ủy Thác Cho Đoàn Thanh Niên Của Ngân Hàng Chính Sách Xã Hội Huyện Quốc Oai Thành Phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

NGUYỄN QUANG NGÀ

QUẢN LÝ VỐN VAY ỦY THÁC CHO ĐOÀN

THANH NIÊN CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH

XÃ HỘI HUYỆN QUỐC OAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

MÃ NGÀNH: 8310110

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. NGUYỄN VĂN HỢP

Hà Nội, 2021

i

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Quản lý vốn vay ủy thác cho đoàn thanh

niên của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quốc Oai, thành phố Hà

Nội” là kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu khoa học độc lập, nghiêm

túc của bản thân tôi. Luận văn này chưa từng được công bố trên bất kể

phương tiện truyền thông nào. Các số liệu trong luận văn có nguồn gốc rõ

ràng, đáng tin cậy và được xử lý khách quan, trung thực. Trong quá trình

nghiên cứu tôi có tham khảo một số tài liệu đã được liệt kê ở phần sau. Các

giải pháp trong luận văn được rút ra từ những cơ sở lý luận và quá trình

nghiên cứu thực tiễn. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan

của mình.

Hà Nội, ngày ... tháng ... năm 2021

Người cam đoan

Nguyễn Quang Ngà

ii

LỜI CẢM ƠN

Qua quá trình học tập, nghiên cứu chương trình đào tạo Thạc sỹ chuyên

ngành Quản lý kinh tế của Trường Đại học Lâm nghiệp, kết hợp với thực tiễn

công tác tại địa phương. Kết thúc khóa học, tôi lựa chọn đề tài “Quản lý vốn

vay ủy thác cho đoàn thanh niên của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện

Quốc Oai, thành phố Hà Nội”.

Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi nhận được rất

nhiều sự giúp đỡ nhiệt tình của: các Thầy, Cô Trường Đại học Lâm nghiệp;

các cán bộ công chức, viên chức Ngân hàng chính sách xã hội phòng giao

dịch huyện Quốc Oai; Đoàn Thanh niên huyện Quốc Oai; Chi cục Thống kê

huyện Quốc Oai; đặc biệt là Thầy TS. Nguyễn Văn Hợp đã tận tình hướng

dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô của Trường Đại học Lâm

nghiệp; cảm ơn thầy TS. Nguyễn Văn Hợp; cảm ơn tất cả các cơ quan và toàn

thể các cán bộ Ngân hàng chính sách xã hội phòng giao dịch huyện Quốc Oai;

Đoàn Thanh niên huyện Quốc Oai, các cá nhân đã cộng tác giúp đỡ tôi hoàn

thành luận văn.

Hà Nội, ngày ... tháng ... năm 2021

Học viên

Nguyễn Quang Ngà

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG..............................................................................vii

DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ SƠ ĐỒ..........................................................viii

ĐẶT VẤN ĐỀ................................................................................................... 1

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ VỐN

VAY ỦY THÁC CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI................ 5

1.1. Lý luận về quản lý vốn vay ủy thác của Ngân hàng Chính sách xã hội. 5

1.1.1. Một số khái niệm cơ bản................................................................... 5

1.1.2. Nội dung quản lý vốn vay ủy thác của Ngân hàng Chính sách xã

hội ............................................................................................................... 8

1.1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý vốn vay ủy thác của Ngân hàng

Chính sách xã hội ..................................................................................... 17

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý vốn vay ủy thác của Ngân hàng chính sách

xã hội............................................................................................................ 20

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý vốn vay ủy thác của Đoàn Thanh niên huyện

Thường Tín, Hà Nội.................................................................................. 20

1.2.2. Kinh nghiệm quản lý vốn vay ủy thác của Đoàn Thanh niên huyện

Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ..................................................................... 21

1.2.3. Bài học kinh nghiệm rút ra cho công tác quản lý vốn vay ủy thác

cho Đoàn thanh niên của NHCSXH huyện Quốc Oai, Hà Nội............... 23

Chương 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 25

2.1. Đặc điểm của địa bàn nghiên cứu......................................................... 25

2.1.1. Đặc điểm cơ bản của huyện Quốc Oai........................................... 25

iv

2.1.2. Đặc điểm tổ chức Đoàn Thanh niên huyện Quốc Oai ................... 31

2.1.3. Đặc điểm của địa bàn nghiên cứu ảnh hưởng đến công tác quản lý

vốn vay ủy thác trên địa bàn huyện Quốc Oai ......................................... 35

2.2. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 37

2.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu.............................................. 37

2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu ........................................ 38

2.2.3. Phương pháp xử lý và Phân tích dữ liệu........................................ 38

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu................................................................ 39

2.3.1. Nhóm chỉ tiêu thể hiện thực trạng cho vay vốn ủy thác ................. 39

2.3.2. Nhóm chỉ tiêu thể hiện thực trạng quản lý vốn vay ủy thác ........... 39

2.3.3. Nhóm chỉ tiêu thể hiện kết quả sử dụng và vay vốn ủy thác .......... 39

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN........................ 41

3.1. Thực trạng vay vốn ủy thác cho Đoàn thanh niên của Ngân hàng Chính

sách xã hội huyện Quốc Oai ........................................................................ 41

3.1.1. Phương thức cho cho vay ủy thác của Ngân hàng Chính sách xã hội

huyện Quốc Oai ........................................................................................ 41

3.1.2. Đối tượng vay vốn ủy thác cho Đoàn thanh niên của Ngân hàng

Chính sách xã hội huyện Quốc Oai.......................................................... 50

3.1.3. Kết quả vay vốn ủy thác cho ĐTN của NHCSXH huyện Quốc Oai51

3.2. Thực trạng công tác quản lý vốn vay ủy thác cho Đoàn thanh niên của

Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quốc Oai........................................... 53

3.2.1. Công tác quản lý đối tượng vay vốn ủy thác do Đoàn thanh niên

huyện Quốc Oai quản lý ........................................................................... 53

3.2.2. Quản lý quá trình sử dụng vốn vay ủy thác do Đoàn thanh niên

huyện Quốc Oai quản lý ........................................................................... 58

3.2.3. Thực trạng kiểm tra, giám sát quá tình sử dụng vốn ủy thác do

Đoàn thanh niên huyện Quốc Oai quản lý .............................................. 61

3.2.4. Công tác tuyên truyền, vận động.................................................... 64

v

3.2.5. Các hoạt động phối hợp thực hiện cùng Ngân hàng Chính sách xã

hội ............................................................................................................. 65

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý vốn vay ủy thác qua Đoàn

thanh niên của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quốc Oai ................. 66

3.3.1. Yếu tố thuộc phía Đoàn thanh niên ................................................ 66

3.3.2. Yếu tố thuộc người vay ................................................................... 68

3.3.3. Yếu tố thuộc ngân hàng .................................................................. 69

3.3.4. Yếu tố khác...................................................................................... 71

3.4. Nhận xét chung về công tác quản lý vốn vay ủy thác cho Đoàn thanh

niên của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quốc Oai ........................... 71

3.4.1. Những mặt đạt được ....................................................................... 71

3.4.2. Những hạn chế................................................................................ 72

3.5. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý vốn vay ủy thác cho Đoàn thanh

niên của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quốc Oai, Hà Nội.............. 74

3.5.1. Định hướng chung .......................................................................... 74

3.5.2. Một số giải pháp cụ thể .................................................................. 75

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................... 80

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 84

PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa của từ viết tắt

ATCT An toàn chi trả

BCH Ban chấp hành

CNVC Công nhân viên chức

CĐ DNNKVNN Chi đoàn doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước

ĐTN Đoàn Thanh niên

GDP Thu nhập bình quân trên đầu người

GQVL Giải quyết việc làm

HSSV Học sinh sinh viên

IFAD Quỹ quốc tế về phát triển nông nghiệp

LHTN Liện hiệp thanh niên

LLVT Lực lượng vũ trang

NHCSXH Ngân hàng chính sách xã hội

PGD Phòng giao dịch

RIDP Phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn

SXKD Sản xuất kinh doanh

TNCS HCM Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh

TK&VV Tiết kiệm và vay vốn

UBND Ủy ban nhân dân

XKLĐ Xuất khẩu lao động

XĐGN Xóa đói giảm nghèo

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Tình hình sử dụng đất huyện Quốc Oai năm 2020......................... 27

Bảng 2.2. Tình hình dân số và lao động của huyện Quốc Oai giai đoạn 2018 -

2020................................................................................................................. 28

Bảng 2.3. Kết quả sản xuất các ngành kinh tế của huyện Quốc Oai giai đoạn

2018 - 2020...................................................................................................... 30

Bảng 2.4. Cơ cấu thanh niên huyện Quốc Oai giai đoạn 2018 - 2020............ 35

Bảng 3.1. Tổng hợp các tổ Tiết kiệm và vay vốn qua 3 năm 2018 - 2020 của

Ngân hàng Chính sách xã hội phòng giao dịch huyện Quốc Oai ................... 48

Bảng 3.2. Mục đích sử dụng vốn vay ủy thác của Ngân hàng Chính sách xã

hội huyện Quốc Oai giai đoạn 2018 - 2020 .................................................... 50

Bảng 3.3. Doanh số ủy thác cho vay do Đoàn thanh niên quản lý theo đơn vị

xã giai đoạn 2018 - 2020................................................................................. 51

Bảng 3.4. Doanh số thu nợ vốn vay ủy thác do Đoàn thanh niên quản lý theo

đơn vị xã giai đoạn 2018 - 2020...................................................................... 52

Bảng 3.5. Số hộ vay vốn ủy thác do Đoàn thanh niên huyện Quốc Oai quản lý

giai đoạn 2018 - 2020...................................................................................... 56

Bảng 3.6. Dư nợ cho vay ủy thác phân theo đối tượng do Đoàn thanh niên

huyện Quốc Oai quản lý giai đoạn 2018 - 2020 ............................................. 57

Bảng 3.7. Tổng số dư nợ cho vay ủy thác do Đoàn thanh niên huyện Quốc

Oai quản lý giai đoạn 2018 - 2020.................................................................. 58

Bảng 3.8. Hệ số thu nợ cho vay ủy thác do Đoàn thanh niên huyện Quốc Oai

quản lý giai đoạn 2018 - 2020......................................................................... 59

Bảng 3.9. Tỷ lệ nợ quá hạn vốn vay ủy thác do Đoàn thanh niên huyện Quốc

Oai quản lý giai đoạn 2018 - 2020.................................................................. 59

Bảng 3.10. Tỷ trọng dư nợ cho vay ủy thác do Đoàn thanh niên huyện Quốc

Oai quản lý giai đoạn 2018 - 2020.................................................................. 60

viii

Bảng 3.11. Vòng quay vốn tín dụng do Đoàn thanh niên ủy thác cho vay giai

đoạn 2018 - 2020............................................................................................. 60

Bảng 3.12. Công tác kiểm tra, giám sát nguồn vốn vay ủy thác của Ngân hàng

Chính sách xã hội do Đoàn thanh niên huyện Quốc Oai quản lý giai đoạn

2018 - 2020...................................................................................................... 62

Bảng 3.13. Bảng tổng hợp ý kiến đánh giá hoạt động ủy thác cho vay vốn của

các Tổ tiết kiệm và vay vốn do Đoàn thanh niên huyện Quốc Oai quản lý ... 66

Bảng 3.14. Bảng tổng hợp ý kiến đánh giá của cán bộ lãnh đạo và ban quản lý

hoạt động ủy thác cho vay vốn của các Tổ tiết kiệm và vay vốn do Đoàn

thanh niên huyện Quốc Oai quản lý............................................................... 69

DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ SƠ ĐỒ

Hình 1.1. Bản đồ hành chính huyện Quốc Oai - Hà Nội ................................ 25

Sơ đồ 2.1. Sơ đồ tổ chức Đoàn thanh niên huyện Quốc Oai .......................... 33

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Tính cấp thiết của đề tài

Bên cạnh mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, việc đảm bảo mục tiêu

an sinh xã hội, đặc biệt là xóa đói giảm nghèo là một vấn đề được Chính phủ

Việt Nam nhận thức và triển khai thực hiện ngay từ đầu giai đoạn đổi mới

kinh tế. Trong các chính sách hỗ trợ người nghèo và các đối tượng chính sách

khác vượt qua khó khăn, trở ngại trong cuộc sống, từ đó đó vươn lên thoát

nghèo bền vững, thì tín dụng chính sách là một công cụ luôn được lựa chọn

và ưu tiên thực hiện.

Các chính sách tín dụng ưu đãi đã không ngừng hoàn thiện theo hướng

bám sát sự thay đổi trong nền kinh tế xã hội và những nhu cầu thiết thực của

người nghèo. Chính vì vậy mà Chính phủ đã quyết định thành lập Ngân hàng

Chính sách Xã hội (NHCSXH) và năm 2002 để tổ chức lại Ngân hàng phục

vụ người nghèo trước đây.

NHCSXH thực hiện việc cho vay tín dụng ưu đãi theo phương thức

trực tiếp cho vay đến người vay và ủy thác cho các tổ chức tín dụng, tổ chức

chính trị - xã hội khác theo hợp đồng ủy thác. Một trong những tổ chức chính

trị - xã hội được NHCSXH ủy thác cho vay vốn đó là “Đoàn Thanh niên

Cộng sản Hồ Chí Minh” (Đoàn TNCS Hồ Chí Minh). Tổ chức Đoàn TNCS

Hồ Chí Minh - Thành phố Hà Nội đã chỉ đạo, tổ chức thực hiện và đạt hiệu

quả cao trong việc cho vay tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo và các đối tượng

chính sách khác. Đến 31/12/2020, tổng dư nợ của NHCSXH Thành phố Hà

Nội là 10.167 tỷ đồng, trong đó dư nợ ủy thác qua các Hội đoàn thể đạt

10.160 tỷ đồng, chiếm 99,9% tổng dư nợ; Đoàn Thanh niên dư nợ hơn 450 tỷ

đồng (chiếm 4% tổng dư nợ ủy thác), trên 10 nghìn hộ vay với 326 Tổ tiết

kiệm và vay vốn (TK&VV).

Huyện Quốc Oai là địa bàn có ít khu công nghiệp, kinh tế xã hội phát

triển chưa cao. Đứng trước thực trạng này Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện