Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN NGUYỄN QUÝ DƯƠNG

QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ

XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC

TẠI THÀNH PHỐ VĨNH YÊN, TỈNH VĨNH PHÚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN – 2019

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN NGUYỄN QUÝ DƯƠNG

QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ

XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC

TẠI THÀNH PHỐ VĨNH YÊN, TỈNH VĨNH PHÚC

Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Đỗ Thùy Ninh

THÁI NGUYÊN – 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ này do chính tôi nghiên cứu và

thực hiện. Các thông tin, số liệu được sử dụng trong Luận văn là hoàn

toàn chính xác và có nguồn gốc rõ ràng.

Vĩnh Phúc, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Nguyễn Nguyễn Quý Dương

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin gửi lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn TS. Đỗ Thùy

Ninh, người đã tận tình hướng dẫn và cho tôi những ý kiến định hướng quý

báu giúp tôi thực hiện Luận văn.

Tôi gửi lời cảm ơn tới các cán bộ phòng Đào tạo, các thầy, cô giáo

trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh đã dìu dắt, truyền đạt những

kiến thức quý báu để tôi áp dụng trong thực tiễn và quá trình hoàn thiện

Luận văn.

Tôi xin gửi lời cảm ơn tới UBND thành phố Vĩnh Yên, các phòng

ban cùng cán bộ nhân viên đã tạo điều kiện cho tôi được đi học để nâng

cao trình độ, động viên khích lệ và cung cấp số liệu quý báu.

Tôi xin gửi lời biết ơn đến gia đình, bạn bè đã động viên, khích lệ

và ủng hộ trong suốt quá trình học tập vừa qua.

Vĩnh Phúc, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Nguyễn Nguyễn Quý Dương

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................vii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học của đề tài nghiên cứu ....................................................... 4

5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 5

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ VỐN

ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ

NƯỚC................................................................................................... 6

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách

nhà nước................................................................................................ 6

1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của vốn xây dựng cơ bản.......................... 6

Đặc điểm của vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN....................................... 6

1.1.2. Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN...................................... 8

1.1.3. Nội dung quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN..................... 11

1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản

từ NSNN............................................................................................. 18

1.2. Cơ sở thực tiễn trong quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn

vốn ngân sách Nhà nước..................................................................... 22

1.2.1. Kinh nghiệm của một số địa phương trong quản lý vốn đầu tư xây

dựng cơ bản bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước ............................ 22

1.2.2. Bài học kinh nghiệm đối với Thành phố Vĩnh Yên trong quản lý

vốn đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước ... 26

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 28

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 28

iv

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 28

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 28

2.2.2. Phương pháp tổng hợp thông tin........................................................... 30

2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 30

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 31

2.3.1. Chỉ tiêu lập kế hoạch phân bổ vốn........................................................ 31

2.3.2. Chỉ tiêu thanh toán vốn đầu tư .............................................................. 32

2.3.3. Chỉ tiêu quyết toán vốn đầu tư .............................................................. 32

2.3.4. Chỉ tiêu phân tích về hoạt động giám sát, thanh tra.............................. 33

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG

CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI THÀNH PHỐ

VĨNH YÊN, TỈNH VĨNH PHÚC..................................................... 34

3.1. Khái quát chung Thành phố Vĩnh Yên .................................................... 34

3.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................. 34

3.1.2. Điều kiện kinh tế, xã hội của Thành phố Vĩnh Yên.............................. 35

3.1.3. Cơ cấu tổ chức của các bộ phận liên quan đến quản lý vốn đầu tư

xây dựng cơ bản từ NSNN tại Thành phố Vĩnh Yên.......................... 38

3.2. Thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN tại Thành

phố Vĩnh Yên...................................................................................... 40

3.2.1. Lập kế hoạch phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản ............................. 40

3.2.2. Thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN............................... 48

3.2.3. Quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN............................... 53

3.2.4. Hoạt động quản lý chất lượng công trình xây dựng, giám sát, thanh

tra quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản.............................................. 58

3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ

NSNN tại Thành phố Vĩnh Yên.......................................................... 60

3.3.1. Các nhân tố khách quan ........................................................................ 60

3.3.2. Các nhân tố chủ quan ............................................................................ 63

3.4. Đánh giá kết quả quản lý vốn xây dựng cơ bản từ NSNN tại Thành

phố Vĩnh Yên...................................................................................... 66

v

3.4.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 66

3.4.2. Hạn chế, tồn tại và nguyên nhân ........................................................... 67

Chương 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ

XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA

THÀNH PHỐ VĨNH YÊN, TỈNH VĨNH PHÚC........................... 73

4.1. Bối cảnh, quan điểm, phương hướng và mục tiêu phát triển của Thành

phố Vĩnh Yên...................................................................................... 73

4.1.1. Bối cảnh kinh tế, xã hội tác động đến vốn đầu tư xây dựng cơ bản

từ NSNN.............................................................................................. 73

4.1.2. Quan điểm và định hướng về công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng

cơ bản từ NSNN của Thành phố Vĩnh Yên ........................................ 74

4.1.3. Mục tiêu phát triển phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố Vĩnh Yên ... 75

4.2. Giải pháp tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN

của Thành phố Vĩnh Yên .................................................................... 79

4.2.1. Nâng cao chất lượng quy hoạch các dự án ........................................... 79

4.2.2. Nâng cao chất lượng công tác lập và phân bổ dự toán đầu tư XDCB.. 80

4.2.3. Nâng cao chất lượng lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư........... 81

4.2.4. Cấp phát vốn đầu tư theo tiến độ thực hiện dự án ................................ 82

4.2.5. Kiểm soát và đẩy mạnh công tác thanh, quyết toán vốn đầu tư ........... 83

4.2.6. Tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, chống thất thoát, lãng phí

trong ĐTXDCB................................................................................... 85

4.2.7. Nâng cao năng lực, trách nhiệm của cán bộ phục vụ công tác quản

lý đầu tư XDCB .................................................................................. 85

4.2.8. Tổ chức tốt công tác GPMB, tạo mặt bằng sạch cho các công trình

xây dựng.............................................................................................. 87

4.3. Kiến nghị.................................................................................................. 87

4.3.1. Đối với Chính phủ và các Bộ ngành Trung ương................................. 87

4.3.2. Đối với tỉnh Vĩnh Phúc ......................................................................... 88

KẾT LUẬN.................................................................................................... 89

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 91

vi

DANH MỤC VIẾT TẮT

TT Chữ viết tắt Nguyên nghĩa

1 ĐTXDCB Đầu tư xây dựng cơ bản

2 HĐND Hội đồng nhân dân

3 KBNN Kho bạc nhà nước

4 KTXH Kinh tế - xã hội

5 NSĐP Ngân sách địa phương

6 NSNN Ngân sách nhà nước

7 NSTW Ngân sách trung ương

8 QLNN Quản lý Nhà nước

9 UBND Ủy ban nhân dân

10 XDCB Xây dựng cơ bản

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 3.1: Kế hoạch vốn đầu tư XDCB của thành phố Vĩnh Yên ............41

giai đoạn 2015 - 2017................................................................................41

Bảng 3.2: Tình hình thực hiện vốn đầu tư XDCB ....................................44

của thành phố Vĩnh Yên giai đoạn 2015 – 2017.......................................44

Bảng 3.3: Cơ cấu vốn đầu tư xây dựng cơ bản theo ngành kinh tế của

thành phố Vĩnh Yên giai đoạn 2015 - 2017..............................................46

Bảng 3.4: Tạm ứng vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách.................48

nhà nước giai đoạn 2015-2017..................................................................48

Bảng 3.5: Thanh toán vốn đầu tư xây dựng từ vốn NSNN.......................51

tính đến ngày 31/12/2017..........................................................................51

Bảng 3.6: Đánh giá công tác tạm ứng thanh toán vốn đầu tư...................52

xây dựng cơ bản từ NSNN........................................................................52

Bảng 3.7: Số lượng công trình lập báo cáo quyết toán đúng....................54

thời hạn giai đoạn 2015-2017....................................................................54

Bảng 3.8: Số lượng công trình lập và thẩm định phê duyệt quyết toán vốn

đầu tư XDCB từ NSNN giai đoạn 2015-2017 ..........................................55

Bảng 3.9: Tổng giá trị quyết toán vốn đầu tư XDCB từ nguồn NSNN....56

theo lĩnh vực giai đoạn 2015 - 2017..........................................................56

Bảng 3.10: Đánh giá về công tác phê duyệt quyết toán vốn.....................57

đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN.............................................................57

Bảng 3.11: Kết quả kiểm tra, giám sát vốn đầu tư xây dựng cơ bản........59

tại thành phố Vĩnh Yên giai đoạn 2015-2017...........................................59

Bảng 3.12: Đánh giá về các nhân tố khách quan ảnh hưởng tới quản lý

vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN tại Thành phố Vĩnh Yên..............61

Bảng 3.13: Đánh giá về các nhân tố chủ quan ảnh hưởng tới quản lý vốn

đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN tại Thành phố Vĩnh Yên.....................65

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Đầu tư xây dựng cơ bản là lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế quốc

dân, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự tăng trưởng kinh tế, có đầu

tư thì mới có phát triển. Tuy nhiên, đầu tư xây dựng cơ bản là lĩnh vực tương

đối phức tạp, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, nhiều cơ quan, đơn

vị tham gia quản lý và thực hiện. Quá trình thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản

phải trải qua nhiều giai đoạn từ chủ trương đầu tư, lập dự án đầu tư xây dựng,

khảo sát, thiết kế xây dựng công trình, lựa chọn nhà thầu trong xây dựng, tổ

chức thi công, giám sát thi công, quản lý dự án đầu tư, thanh quyết toán vốn

đầu tư và các hoạt động khác liên quan đến xây dựng công trình. Quá trình

thực hiện phải sử dụng một lượng vốn lớn, trong thời gian tương đối dài, do

đó đòi hỏi phải có sự quản lý chặt chẽ về các mặt như môi trường, kỹ thuật,

công nghệ, con người thực hiện có như vậy các dự án, công trình sau khi hoàn

thành đưa vào sử dụng mới phát huy hiệu quả cao.

Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà Nước là hoạt

động tác động của chủ thể quản lý Nhà Nước lên các đối tượng quản lý vốn

đầu tư hoạt động sử dụng vốn đầu tư trong điều kiện biến động của môi

trường để nhằm đạt được các mục tiêu nhất định. Trong thời gian vừa qua,

nhận được sự quan tâm của Đảng của Nhà Nước, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh

ủy, HDND, UBND tỉnh Vĩnh Phúc cùng với sự nỗ lực phấn đấu của các cấp,

các ngành, công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý vốn đầu tư xây

dựng cơ bản tại tỉnh Vĩnh Phúc đã đạt được kết quả quan trọng trong việc huy

động và sử dụng vốn ngân sách Nhà Nước và vốn trái phiếu chính phủ đã có

đóng góp quan trọng vào việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, kinh tế - xã

hội của tỉnh, tạo môi trường thuận lợi góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển,

thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh, xóa đói giảm nghèo và cải thiện

đời sống sinh hoạt nhân dân. Cũng vì thế mà dự án đầu tư xây dựng cơ bản

trên địa bàn tỉnh triển khai ngày càng nhiều, mặc dù công tác quản lý vốn đầu