Quản lý thu thuế đối với các doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng, khách sạn trên địa bàn huyện Sa Pa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN NGỌC SƠN

QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP

KINH DOANH NHÀ HÀNG, KHÁCH SẠN

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN SAPA

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN NGỌC SƠN

QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP

KINH DOANH NHÀ HÀNG, KHÁCH SẠN

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN SAPA

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn: TS Nguyễn Thị Phương Hảo

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, chưa

công bố tại bất kỳ nơi nào, mọi số liệu sử dụng trong luận văn này là những thông

tin xác thực.

Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của mình.

Thái Nguyên, ngày .... tháng ..... năm 2020

Tác giả luận văn

Nguyễn Ngọc Sơn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện luận văn “Quản lý thu thuế đối với các doanh

nghiệp kinh doanh nhà hàng, khách sạn trên địa bàn huyện Sa Pa” tôi đã gặp phải

không ít khó khăn, trở ngại. Tuy vậy, tôi đã hoàn thành nghiên cứu của mình nhờ có

sự động viên, giúp đỡ của các cá nhân, đơn vị và tổ chức.

Trước tiên, Tôi xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến TS.Nguyễn Thị Phương

Hảo, giáo viên hướng dẫn luận văn của tôi, người đã nhiệt tình hướng dẫn, chỉ bảo

và giúp đỡ tôi hoàn thành nghiên cứu này.

Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến tập thể các thầy giáo, cô giáo của Trường

Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh, Đại học Thái Nguyên nói chung, các cán

bộ phòng Đào tạo nói riêng, đã tạo cơ hội và những điều kiện thuận lợi nhất để tôi

và các học viên hoàn thành tốt khóa học.

Tôi xin trân trọng cám ơn Ban lãnh đạo Chi cục thuế Sapa cùng các đồng

nghiệp đã cung cấp cho tôi những thông tin và tài liệu quý giá liên quan đến vấn đề

nghiên cứu, tạo tiền đề để tôi có được cơ sở vững chắc, đảm bảo tính khoa học và

thực tiễn của luận văn.

Chân thành cảm ơn gia đình, những người thân và bạn bè đã không ngừng

động viên, khuyến khích tôi trong suốt quá trình tham gia khóa học và thực hiện

luận văn.

Trân trọng cảm ơn! Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày .... tháng .... năm 2020

Tác giả luận văn

Nguyễn Ngọc Sơn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................... ii

MỤC LỤC............................................................................................................... iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT..................................................................... vi

DANH MỤC BẢNG............................................................................................. vii

MỞ ĐẦU ...................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2

4. Ý nghĩa khoa học của đề tài ....................................................................................3

5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................3

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ

QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP......................................4

1.1 Cơ sở lý luận về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ......................................4

1.1.1 Tổng quan về thuế..............................................................................................4

1.1.2 Quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp..............................................................9

1.1.3 Nội dung quản lý thu thuế................................................................................14

1.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng tới công tác quản lý thu thuế......................................19

1.2 Kinh nghiệm về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ở một số địa phương

trong nước và ngoài nước..........................................................................................21

1.2.1 Khảo sát kinh nghiệm của một số nước ...........................................................21

1.2.2 Kinh nghiệm quản lý thu thuế ở một số địa phương trong nước .....................28

1.2.3 Bài học kinh nghiệm cho Chi cục thuế Sapa ...................................................36

Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................. 38

2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................38

2.2 Phương pháp nghiên cứu quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp kinh doanh nhà

hàng, khách sạn .........................................................................................................38

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iv

2.2.1 Cơ sở phương pháp luận ..................................................................................38

2.2.2 Phương pháp thu thập số liệu...........................................................................38

2.2.3. Phương pháp tổng hợp số liệu.........................................................................40

2.2.4 Phương pháp phân tích số liệu .........................................................................41

2.2.5. Hệ thống chỉ tiêu phân tích .............................................................................43

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI DOANH

NGHIỆP KINH DOANH NHÀ HÀNG, KHÁCH SẠN TRÊN ĐỊA BÀN

HUYỆN SAPA, LÀO CAI................................................................................... 46

3.1. Khái quát về Chi cục thuế huyện Sapa và tình hình nộp thuế của các doanh

nghiệp trên địa bàn huyện .........................................................................................46

3.1.1. Khái quát về Chi cục thuế huyện Sapa, Lào Cai.............................................46

3.1.2. Tình hình nộp thuế của các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Sapa ...............48

3.2. Thực trạng quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng, khách

sạn tại Sapa................................................................................................................51

3.2.1 Quản lý các thủ tục hành chính thuế ................................................................51

3.2.2 Giám sát việc tuân thủ pháp luật về thuế .........................................................55

3.2.3. Sử dụng các chế tài quản lý thuế.....................................................................61

3.2.4. Tổ chức bộ máy thu thuế và hỗ trợ người nộp thuế ........................................63

3.3 Phân tích kết quả khảo sát cán bộ thuế và doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng,

khách sạn...................................................................................................................66

3.3.1 Kết quả khảo sát ý kiến của cán bộ thuế về hiệu quả công tác quản lý thuế ...66

3.3.2 Kết quả khảo sát ý kiến của Doanh nghiệp về hiệu quả của công tác quản lý

thu thuế......................................................................................................................68

3.4 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới công tác quản lý thu thuế đối với các doanh

nghiệp kinh doanh nhà hàng, khách sạn tại sapa ......................................................71

3.5 Đánh giá chung về công tác quản lý thu thuế đối với các doanh nghiệp kinh

doanh nhà hàng, khách sạn tại sapa ..........................................................................74

3.5.1. Mặt đạt được ...................................................................................................74

3.5.2. Tồn tại và nguyên nhân ...................................................................................77

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

v

CHƯƠNG 4. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI

VỚI DOANH NGHIỆP KINH DOANH NHÀ HÀNG, KHÁCH SẠN TẠI

HUYỆN SAPA....................................................................................................... 81

4.1. Căn cứ xác định giải pháp..................................................................................81

4.1.1 Định hướng, mục tiêu công tác quản lý thuế các doanh nghiệp kinh doanh nhà

hàng, khách sạn tại Chi cục thuế huyện Sapa trong thời gian tới .............................81

4.1.2 Những yêu cầu trong công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp kinh

doanh nhà hàng, khách sạn tại Sapa..........................................................................82

4.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý thu thuế đối với các doanh nghiệp kinh

doanh nhà hàng, khách sạn........................................................................................83

4.2.1. Nhóm giải pháp tăng cường việc giám sát tuân thủ pháp luật thuế ................84

4.2.2. Nhóm giải pháp hoàn thiện tổ chức bộ máy thu thuế .....................................89

KẾT LUẬN............................................................................................................ 95

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 97

PHỤ LỤC .............................................................................................................. 99

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Từ nguyên nghĩa

CBT Cán bộ thuế

CCT Chi cục thuế

CQT Cơ quan thuế

DN Doanh nghiệp

ĐTNT Đối tượng nộp thuế

NNT Người nộp thuế

NSNN Ngân sách nhà nước

UBND Ủy ban nhân dân

NH-KS Nhà hàng, khách sạn

TK-NT Tự khai, nộp thuế

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1. Tình hình nộp thuế, phí, phạt của các doanh nghiệp ................................50

Bảng 3.2. Tình hình nộp thuế, phí, phạt của các doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng,

khách sạn .................................................................................................50

Bảng 3.3. Tình hình quản lý doanh nghiệp kinh doanh NH-KS theo loại hình........52

Bảng 3.4. Số lượng đơn vị kê khai so với số lượng đơn vị cấp mã số thuế..............53

Bảng 3.5. Tỷ lệ doanh nghiệp nộp tờ khai đúng hạn ................................................54

Bảng 3.6. Tình hình kiểm tra doanh nghiệp KS - NH qua các năm .........................57

Bảng 3.7: Tình hình nợ thuế của các doanh nghiệp KS- NH giai đoạn 2016-2018 60

Bảng 3.8. Kết quả thực hiện công tác tuyên truyền ..................................................65

Bảng 3.9 Kết quả đánh giá của cán bộ thuếvề công tác quản lý thu thuế.................66

Bảng 3.10. Kết quả đánh giá của DN về công tác quản lý thu thuế .........................68

Bảng 3.11. Kết quả đánh giá của cán bộ thuế về công tác quản lý thu thuế.............71

1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Quản lý thu thuế là nhiệm vụ kinh tế chính trị tổng hợp, liên quan trực tiếp

đến lợi ích kinh tế của Nhà nước, mỗi doanh nghiệp và từng cá nhân trong xã hội.

Việc nâng cao hiệu quả quản lý thuế để đồng thời vừa đảm bảo mục tiêu thu ngân

sách nhà nước, vừa tạo môi trường thuận lợi về thuế, giảm chi phí tuân thủ cho

người nộp thuế, luôn là chủ đề thời sự và thu hút sự quan tâm của các cấp, các

ngành trong xã hội.

Trên địa bàn huyện Sa Pa, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội chung của cả

nước, kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện Sa Pa - tỉnh Lào Cai cũng đã có những bước

phát triển nhanh chóng vượt bậc, nhất là phát triển nóng trong lĩnh vực đầu tư kinh

doanh du lịch. Đặc biệt, từ khi tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đi vào hoạt

động (năm 2014), cùng với Quyết định số 1927/QĐ-TTg ngày 01/12/2017 của Thủ

tướng Chính phủ về việc công nhận khu du lịch quốc gia Sa Pa, lượng khách du lịch

đến Sa Pa tăng nhanh qua các năm: năm 2016 Sa Pa đón trên 800.000 lượt khách,

năm 2017 đón trên 1.200.000 lượt khách và năm 2018 là trên 1.500 lượt khách du

lịch. (Phòng Văn hóa – Thông tin huyện Sapa, 2018)

Tương xứng với sự phát triển kinh tế đó, trong lĩnh vực thu NSNN từ khu vực

doanh nghiệp và hộ gia đình, cá nhân kinh doanh cũng tăng nhanh. Tổng số thu

NSNN trên địa bàn huyện Sa Pa năm 2016 là 265 tỷ đồng, năm 2017 là 291 tỷ đồng,

năm 2018 là 394 tỷ đồng (Nguồn Chi Cục thuế huyện Sapa, 2018). Tuy nhiên, bên

cạnh những kết quả đã đạt được và được ghi nhận thì theo đánh giá của UBND tỉnh

Lào Cai, Huyện ủy, UBND huyện Sa Pa số tăng thu ngân sách đó chưa tương xứng

với mức độ phát triển kinh tế của địa phương, việc quản lý thu thuế còn nhiều tồn tại,

đặc biệt là đối với các doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng, khách sạn như: khi kê khai

đăng ký khách lưu trú, nhiều DN kinh doanh không kê khai doanh thu đúng thực tế,

không nộp thuế đầy đủ, đúng quy định; không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, cung

cấp dịch vụ... dẫn đến khai thiếu thuế, trốn lậu thuế. Cụ thể, theo số liệu của Chi cục

Thuế huyện Sa Pa, thông qua công tác thanh tra, kiểm tra, năm 2016 đã xử lý vi phạm

về thuế 38 đơn vị, tổng giá trị xử lý sau thanh kiểm tra là: 1847 triệu đồng; năm 2017

2

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

đã xử lý vi phạm về thuế 50 đơn vị, tổng giá trị xử lý sau thanh kiểm tra là: 11.531

triệu đồng; năm 2018 đã xử lý vi phạm về thuế 30 đơn vị, tổng giá trị xử lý sau thanh

kiểm tra là: 6.467 triệu đồng.

Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, với những kiến thức đã được học và kinh

nghiệm công tác thực tế tại huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai, tôi chọn nghiên cứu đề tài:

“Quản lý thu thuế đối với các doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng, khách sạn trên

địa bàn huyện Sa Pa” làm luận văn tốt nghiệp.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1 Mục tiêu chung

Luận văn nghiên cứu nhằm đề xuất một số giải pháp quản lý thu thuế đối với

các DN kinh doanh nhà hàng, khách sạn một cách hiệu quả, đảm bảo thu đúng, thu

đủ, góp phần chống thất thu NSNN cho huyện Sa Pa Lào Cai.

2.2 Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thu thuế đối với doanh

nghiệp để làm khung lý thuyết cho nghiên cứu đề tài;

- Đánh giá thực trạng về công tác quản lý thu thuế đối với DN kinh doanh

nhà hàng, khách sạn ở huyện Sa Pa giai đoạn 2016 – 2018;

- Xác định và phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới quá trình quản lý thu thuế

DN kinh doanh NH-KS ở huyện Sa Pa;

- Đề xuất một số giải pháp nâng cao công tác quản lý thu thuế DN kinh

doanh NH-KS tại Sa Pa trong thời gian tới.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các vấn đề liên quan đến hoạt động quản

lý thu thuế đối với DN kinh doanh NH-KS tại Sapa, Lào Cai, trong đó tập trung chủ

yếu vào nội dung cơ bản như quản lý các thủ tục hành chính thuế, giám sát việc

tuân thủ pháp luật thuế, các chế tài quản lý thuế.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về thời gian: Luận văn nghiên cứu các số liệu thứ cấp giai đoạn 2016 -

2018, số liệu sơ cấp được điều tra khảo sát năm 2019; các giải pháp đề xuất cho giai

đoạn 2020 - 2025.