Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

ĐẶNG VĂN VŨ

QUẢN LÝ, SỬ DỤNG TÀI SẢN NHÀ NƯỚC

TẠI CÁC CƠ QUAN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

Ở ĐỊA PHƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2013

Đ

ẶNG VĂN VŨ LU

ẬN VĂN CAO H

Ọ

C NĂM 2013

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

ĐẶNG VĂN VŨ

QUẢN LÝ, SỬ DỤNG TÀI SẢN NHÀ NƯỚC

TẠI CÁC CƠ QUAN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

Ở ĐỊA PHƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật hành chính. Mã số: 60 38 01 02

Người hướng dẫn khoa học:

PGS. TS NGUYỄN VĂN VÂN

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2013

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn Thạc sĩ Luật, chuyên ngành Luật hành chính:

“Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự ở địa

phương” là công trình nghiên cứu của bản thân. Các số liệu, kết quả trình bày trong

luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ luận văn nào trước

đây.

Tôi cũng xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được

ghi rõ nguồn gốc.

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 09 năm 2013

Đặng Văn Vũ

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Tiếng Việt

HCNN

NSNN

TW

:

:

:

Hành chính nhà nước

Ngân sách nhà nước

Trung ương

TSNN

THADS

UBND

:

:

:

Tài sản nhà nước

Thi hành án dân sự

Ủy ban nhân dân

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1. Tài sản tư nhân, chung, công và tự do.................................................... 5

Bảng 2.1. Khái quát việc quản lý, sử dụng tài sản phục vụ công tác thi hành án địa

phương giai đoạn từ 1945 đến 1993..................................................................... 28

Bảng 2.2. Định mức sử dụng trụ sở làm việc trong cơ quan thi hành án dân sự ở

địa phương .......................................................................................................... 45

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ

Hình 1.1. Mô hình hệ thống các cơ quan thi hành án dân sự ở Việt Nam............. 21

LỜI CẢM ƠN

Sau hơn hai năm học tập và nghiên cứu, tôi đã hoàn thành chương trình khoá

học Thạc sĩ chuyên ngành Luật Hành chính tại trường Đại học Luật Tp. Hồ Chí

Minh và hoàn thành luận văn “Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan

thi hành án dân sự ở địa phương”.

Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc của mình đến quý thầy, cô, lãnh đạo

Trường Đại học Luật Tp.HCM, Trường Đại học Kinh tế - Công nghiệp Long An.

Quý thầy cô đã tận tình giảng dạy, tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học tập,

nghiên cứu, đặc biệt là sự giúp đỡ và chỉ bảo quý báu của PGS. TS. Nguyễn Văn

Vân, người thầy đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Với tình cảm chân thành, tôi xin được gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo Cục Thi

hành án dân sự tỉnh Long An, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bến Lức cùng

đồng nghiệp trong cơ quan, bạn đồng học và gia đình đã tận tình giúp đỡ để tôi

hoàn thành việc thu thập và xử lý thông tin, số liệu phục vụ quá trình nghiên cứu

của mình.

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 09 năm 2013

Đặng Văn Vũ

MỤC LỤC

1. Lý do chọn đề tài........................................................................................................... 1

2. Tình hình nghiên cứu..................................................................................................... 1

3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ...................................................................................... 3

4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài và phương pháp nghiên cứu ............................. 3

5. Kết cấu luận văn............................................................................................................ 4

CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ, SỬ

DỤNG TÀI SẢN NHÀ NƯỚC TẠI CÁC CƠ QUAN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

Ở ĐỊA PHƯƠNG................................................................................................... 5

1.1. Khái quát về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước ..................................................... 5

1.1.1. Tài sản nhà nước...................................................................................................... 5

1.1.2. Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.......................................................................... 11

1.1.3. Mục đích, ý nghĩa của việc quản lý, sử dụng tài sản nhà nước................................ 12

1.1.4. Nguyên tắc, yêu cầu quản lý tài sản nhà nước ........................................................ 13

1.1.5. Quản lý công sản ở một số nước ............................................................................ 16

1.2. Khái quát hoạt động quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành

án dân sự ở địa phương................................................................................................. 20

1.2.1. Khái quát các cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương ......................................... 20

1.2.2. Đặc điểm quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự địa

phương............................................................................................................................ 23

1.2.3. Chủ thể quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự địa

phương............................................................................................................................ 25

1.2.4. Nội dung và phương thức quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành

án dân sự địa phương....................................................................................................... 26

Tiểu kết chương 1....................................................................................... 27

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ, SỬ DỤNG TÀI SẢN NHÀ NƯỚC

TẠI CÁC CƠ QUAN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Ở ĐỊA PHƯƠNG.................. 28

2.1. Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự địa phương

qua các thời kỳ............................................................................................................... 28

2.1.1. Giai đoạn từ năm 1945 đến năm 1993.................................................................... 28

2.1.2. Giai đoạn từ năm 1993 đến 1998............................................................................ 29

2.1.3. Giai đoạn từ năm 1998 đến nay.............................................................................. 30

2.1.4. Tổng quan hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản nhà

nước tại các cơ quan thi hành án dân sự địa phương hiện nay .......................................... 32

2.2. Thực tiễn quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự ở

địa phương..................................................................................................................... 34

2.2.1. Công tác ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử

dụng tài sản nhà nước ...................................................................................................... 34

2.2.2. Phân cấp đầu tư xây dựng, mua sắm, thuê, sửa chữa, bảo dưỡng, điều chuyển, thu

hồi, thanh lý, bán, liên doanh, liên kết, cho thuê, tiêu huỷ tài sản nhà nước tại các cơ quan

thi hành án dân sự địa phương ......................................................................................... 37

2.2.3. Quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản nhà nước, chế độ quản lý, sử dụng tài

sản nhà nước tại cơ quan thi hành án dân sự địa phương.................................................. 45

2.2.4. Thực tiễn áp dụng pháp luật trong tiếp nhận, sử dụng nguồn vốn ngân sách, mua sắm

tài sản, bảo quản, sử dụng, khấu hao, thanh lý tài sản nhà nước ....................................... 48

2.2.5. Kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các

cơ quan Thi hành án dân sự ở địa phương........................................................................ 55

2.3. Kết quả và hạn chế về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành

án dân sự ở địa phương................................................................................................. 58

2.3.1. Kết quả đạt được.................................................................................................... 58

2.3.2. Tồn tại hạn chế ...................................................................................................... 59

2.3.3. Nguyên nhân ......................................................................................................... 62

Tiểu kết chương 2....................................................................................... 63

CHƯƠNG 3. NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ, SỬ

DỤNG TÀI SẢN NHÀ NƯỚC TẠI CÁC CƠ QUAN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

Ở ĐỊA PHƯƠNG................................................................................................. 64

3.1. Định hướng hoàn thiện cơ chế quản lý và sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ

quan thi hành án dân sự địa phương............................................................................ 64

3.1.1. Chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước....................................................... 64

3.1.2. Các yêu cầu đổi mới công tác quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại cơ quan thi hành

án dân sự địa phương....................................................................................................... 65

3.2. Các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản nhà nước

tại các cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương ........................................................ 65

3.2.1. Các giải pháp pháp lý nâng cao hiệu quả công tác quản lý sử dụng tài sản nhà nước

tại các cơ quan thi hành án dân sự địa phương ................................................................. 66

3.2.2. Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ

quan thi hành án dân sự ở địa phương.............................................................................. 68

3.2.3. Các giải pháp về tổ chức thực hiện pháp luật và thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm

trong quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương 75

Tiểu kết chương 3....................................................................................... 77

PHẦN KẾT LUẬN..................................................................................... 78

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................. i

PHỤ LỤC...................................................................................................... v

Phụ lục 1: Phân biệt giữa cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp và cơ sở tư nhân................. v

Phụ lục 2: Định mức trang thiết bị làm việc trong cơ quan THADS ở địa phương............ vii

Phụ lục 3: Khái quát quy định về bảo hiểm mọi rủi ro tài sản của các của một số công ty

bảo hiểm ở Việt Nam ........................................................................................................ x

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Tài sản nhà nước là điều kiện vật chất cơ bản, giữ vị trí quan trọng đảm bảo

hoạt động của bộ máy nhà nước, an ninh, quốc phòng, sự nghiệp kinh tế - xã hội của

đất nước. Riêng trong lĩnh vực Thi hành án dân sự, trong những năm qua, Đảng,

Nhà nước đã ban hành nhiều Nghị quyết và các luật liên quan đến cải cách tổ chức

và hoạt động của cơ quan tư pháp nói chung và cơ quan thi hành án dân sự nói

riêng. Đặc biệt chú trọng đến việc tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ quan

thi hành án dân sự địa phương, như: Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01/2002 của

Bộ Chính trị về những nhiệm vụ trọng tâm của công tác tư pháp trong thời gian tới;

Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách

tư pháp đến năm 2020; Chỉ thị số 20/2001/CT-TTg ngày 11/9/2001 của Thủ tướng

Chính phủ về tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự; Chỉ thị

số 21/2001/CT-TTg ngày 01/7/2008 của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục tăng

cường và nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân dân sự; Pháp lệnh Thi hành án

dân sự sửa đổi năm 2004; Luật Thi hành án dân sự năm 2008 và hàng loạt các văn

bản pháp luật liên quan đến công tác thi hành án dân sự.

Từ 01/7/1993 đến nay, các cơ quan thi hành án dân sự địa phương được tăng

cường đầu tư cơ sở vật chất như cấp kinh phí hoạt động, kinh phí xây mới trụ sở

làm việc, xây kho vật chứng, mua sắm xe ôtô, xe môtô, công cụ hỗ trợ, máy

photocopy, vi tính và các trang thiết bị phục vụ công tác khác. Phải nói rằng, hiện

nay cơ sở vật chất, điều kiện làm việc của các cơ quan thi hành án dân sự ở địa

phương có thể nói ngang tầm với các cơ quan nhà nước khác ở địa phương, trụ sở

làm việc bề thế, khang trang; trang thiết bị, phương tiện làm việc cơ bản đáp ứng

được nhu cầu công việc. Tuy nhiên, qua khảo sát công tác quản lý, sử dụng tài sản

tại các cơ quan nhà nước nói chung và các cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương

nói riêng cho thấy việc quản lý, sử dụng tài sản nhà nước hiện nay còn nhiều bất

cập, hạn chế. Vì vậy, cần phải có những định hướng và giải pháp mang tính khoa

học nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại các Cơ quan thi

hành án dân sự ở địa phương.

Từ tất cả những lý do nêu trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý, sử dụng tài sản

nhà nước tại các cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương” để làm đề tài luận văn

Thạc sĩ.

2. Tình hình nghiên cứu