Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

BÙI THỊ QUYÊN

QUẢN LÝ BỒI DƢỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC

HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC

CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON

HUYỆN LẠNG GIANG, TỈNH BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2021

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

BÙI THỊ QUYÊN

QUẢN LÝ BỒI DƢỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC

HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC

CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON

HUYỆN LẠNG GIANG, TỈNH BẮC GIANG

Ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 8 14 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. LÊ THỊ HOÀI LAN

THÁI NGUYÊN - 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng số liệu và các kết quả nghiên cứu trong luận văn

này là hoàn toàn trung thực, khách quan, không trùng lặp với các luận văn

khác. Thông tin trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Nếu sai tôi

xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Thái Nguyên, tháng 10 năm 2021

Tác giả luận văn

BÙI THỊ QUYÊN

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận

được sự giúp đỡ tận tình của các thầy cô giáo, đồng nghiệp và các bạn. Tôi xin

bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến TS. Lê Thị Hoài Lan, người đã tận tâm, trực tiếp

hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và quá trình nghiên cứu

luận văn. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô giáo khoa Tâm lý - Giáo

dục trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã trực tiếp giảng dạy lớp

Thạc sỹ QLGD K27B.

Tôi chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình, tạo mọi điều kiện của các

đồng chí trong Ban Giám hiệu, các thầy giáo, cô giáo, nhân viên, cha mẹ học

sinh và học sinh các trường mầm non huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang đã tạo

điều kiện thuận lợi và nhiệt tình giúp đỡ tác giả có được các thông tin cần thiết,

hữu ích để phục vụ cho đề tài nghiên cứu của mình.

Mặc dù đã cố gắng nhưng luận văn cũng không thể tránh khỏi một số

thiếu sót. Tác giả mong nhận được sự đóng góp ý kiến từ thầy cô, đồng nghiệp

và bạn bè.

Xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 10 năm 2021

Tác giả luận văn

Bùi Thị Quyên

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN......................................................................................................ii

MỤC LỤC ..........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT....................................................................iv

DANH MỤC CÁC BẢNG..................................................................................v

MỞ ĐẦU.............................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................3

3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu.................................................................3

4. Giả thuyết khoa học.........................................................................................4

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................4

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài .....................................................4

7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................4

8. Cấu trúc luận văn.............................................................................................6

Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƢỠNG NĂNG

LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO

GIÁO VIÊN MẦM NON ..................................................................................7

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề.......................................................................7

1.1.1. Nghiên cứu nước ngoài..............................................................................7

1.1.2. Nghiên cứu trong nước ..............................................................................9

1.2. Các khái niệm cơ bản .................................................................................11

1.2.1. Quản lý.....................................................................................................11

1.2.2. Bồi dưỡng, bồi dưỡng năng lực...............................................................12

1.2.3. Hoạt động khám phá khoa học ...............................................................15

1.2.4. Năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học ....................................17

1.2.5. Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho

giáo viên mầm non ............................................................................................17

iv

1.2.6. Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động học khám phá khoa

học cho giáo viên mầm non...............................................................................18

1.3. Hoạt động khám phá khoa học ở trường mầm non và yêu cầu đối với

giáo viên trong tổ chức hoạt động khám phá khoa học.....................................19

1.3.1. Mục tiêu của tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mầm non........19

1.3.2. Nội dung tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mầm non........19

1.3.3. Phương pháp tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ

mầm non............................................................................................................22

1.3.4. Quy trình tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mầm non .......22

1.3.5. Yêu cầu đối với năng lực của giáo viên mầm non trong tổ chức

hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ...............................................24

1.4. Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho giáo

viên mầm non ....................................................................................................25

1.4.1. Kiến thức: ................................................................................................26

1.4.2. Kỹ năng:...................................................................................................26

1.4.3. Phương pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá cho

giáo viên mầm non ............................................................................................29

1.4.4. Hình thức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động học khám phá

khoa học cho giáo viên mầm non ......................................................................30

1.5. Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học

cho giáo viên mầm non......................................................................................32

1.5.1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám

phá khoa học cho giáo viên mầm non ...............................................................32

1.5.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động

khám phá khoa học cho giáo viên mầm non .....................................................33

1.5.3. Chỉ đạo thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá

khoa học cho giáo viên mầm non ......................................................................33

1.5.4. Kiểm tra, đánh giá thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động khám phá khoa học giáo cho giáo viên mầm non ....................................35

v

1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động khám phá khoa học cho giáo viên mầm non ............................................37

1.6.1. Yếu tố chủ quan.......................................................................................37

1.6.2. Yếu tố khách quan ...................................................................................39

Kết luận chương 1..............................................................................................42

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÍ BỒI DƢỠNG NĂNG LỰC

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO GIÁO

VIÊN Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON HUYỆN LẠNG GIANG,

TỈNH BẮC GIANG.........................................................................................43

2.1. Khái quát về tình hình kinh tế, văn hoá, xã hội, giáo dục mầm non

huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang ...................................................................43

2.1.1. Khái quát về tình hình kinh tế, chính trị văn hoá xã hội của huyện

Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang..............................................................................43

2.2.2. Khái quát về giáo dục mầm non huyện Lạng Giang tỉnh Bắc Giang......44

2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ................................................................45

2.2.1. Mục đích khảo sát....................................................................................45

2.2.2. Nội dung khảo sát....................................................................................45

2.2.3. Đối tượng khảo sát...................................................................................46

2.2.4. Phương pháp khảo sát..............................................................................46

2.2.5. Cách thức xử lý kết quả khảo sát.............................................................46

2.3. Thực trạng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ

của giáo viên ở các trườngmầm non huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang ........47

2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tổ chức

hoạt động học khám phá khoa học cho trẻ ở các trường mầm non huyện

Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang..............................................................................47

2.3.2. Thực trạng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ

của giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang. ......49

vi

2.4. Thực trạng bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động học khám phá

khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng Giang, tỉnh

Bắc Giang ..........................................................................................................52

2.4.1. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động học

khám phá khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng

Giang, tỉnh Bắc Giang .......................................................................................52

2.4.2. Thực trạng về phương pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động

khám phá khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng

Giang, tỉnh Bắc Giang. ......................................................................................53

2.4.3. Thực trạng các hình thức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động

khám phá khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng

Giang, tỉnh Bắc Giang .......................................................................................54

2.5. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá

khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng Giang, tỉnh

Bắc Giang ..........................................................................................................56

2.5.1. Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám

phá khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng Giang.................56

2.5.2. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động khám phá cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng Giang........58

2.5.3.Thực trạng chỉ đạo triển khai bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động khám phá khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện

Lạng Giang. .......................................................................................................60

2.5.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ

chức hoạt động khám phá khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non

huyện Lạng Giang. ............................................................................................63

2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng

năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho giáo viên ở các

trường mầm non huyện Lạng Giang..................................................................67

vii

2.7. Đánh giá chung về thực trạng.....................................................................68

2.7.1. Kết quả đạt được......................................................................................68

2.7.2. Tồn tại, hạn chế .......................................................................................69

Kết luận chương 2..............................................................................................71

Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƢỠNG NĂNG LỰC TỔ

CHỨC HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO GV Ở CÁC

TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN LẠNG GIANG, TỈNH BẮC GIANG.........72

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ....................................................................72

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống..........................................................72

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................72

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi.............................................................73

3.1.4. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................73

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ..........................................................74

3.2. Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá

khoa học cho giáo viên ở các trường mầm non huyện Lạng Giang, tỉnh

Bắc Giang ..........................................................................................................75

3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức về năng lực tổ chức hoạt

động khám phá khoa học cho giáo viên các trường mầm non huyện

Lạng Giang........................................................................................................75

3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động khám phá khoa học cho giáo viên mầm non dựa trên nhu cầu giáo

viên và phù hợp với điều kiện thực tiễn của các trường mầm non huyện

Lạng Giang ........................................................................................................77

3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức bồi

dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho giáo viên các

trường mầm non huyện Lạng Giang..................................................................80

3.2.4. Biện pháp 4: Chỉ đạo đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá hoạt

động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho giáo

viên các trường mầm non huyện Lạng Giang ...................................................84

viii

3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và

khuyến khích động viên tinh thần để giáo viên tích cực tham gia bồi

dưỡng và tự bồi dưỡng.......................................................................................88

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp.................................................................90

3.4. Khảo sát mức độ cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất........91

3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................91

3.4.2. Cách thức khảo nghiệm...........................................................................91

Kết luận chương 3..............................................................................................94

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................95

1. Kết luận..........................................................................................................95

2. Khuyến nghị...................................................................................................96

2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Bắc Giang...............................................96

2.2. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lạng Giang............................97

2.3. Đối với Hiệu trưởng các trường mầm non huyện Lạng Giang ..................97

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................99

PHẦN PHỤ LỤC

iv

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CBGV : Cán bộ giáo viên

CBQL : Cán bộ quản lý

GDMN : Giáo dục mầm non

GD&ĐT : Giáo dục và Đào tạo

GV : Giáo viên

GVMN : Giáo viên mầm non

HS : Học sinh

KH : Khoa học

KP : Khám phá

KPKH : Khám phá khoa học

v

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Thực trạng nhận thức của CBQL, GVMN về nội dung tổ chức

hoạt động học KPKH ở các trường mầm non huyện Lạng Giang .......47

Bảng 2.2: Thực trạng năng lực tổ chức hoạt động KPKH của GVMN

huyện Lạng Giang .............................................................................50

Bảng 2.3: Thực trạng về các nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động KPKH cho GVMN huyện Lạng Giang ....................................52

Bảng 2.4: Thực trạng về phương pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động KPKH cho GVMN huyện Lạng Giang ....................................54

Bảng 2.5: Thực trạng các hình thức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động KPKH cho GVMN huyện Lạng Giang ....................................55

Bảng 2.6: Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động

KPKH của GVMN huyện Lạng Giang .............................................57

Bảng 2.7: Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động KPKH cho GVMN huyện Lạng Giang ....................................59

Bảng 2.8: Thực trạng chỉ đạo thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt

động KPKH cho GVMN huyện Lạng Giang ....................................61

Bảng 2.9: Thực trạng kiểm tra, đánh giá thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ

chức hoạt động KPKH cho GVMN huyện Lạng Giang ...................63

Bảng 2.10: Thực trạng các hình thức kiểm tra, đánh giá thực hiện bồi

dưỡng năng lực tổ chức hoạt động KPKH cho GVMN huyện

Lạng Giang ........................................................................................65

Bảng 2.11: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động bồi

dưỡng năng lực tổ chức hoạt động KPKH cho GVMN huyện

Lạng Giang ........................................................................................67

Bảng 3.1: Kết quả khảo nghiệm mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của

các biện pháp quản lí được đề xuất ...................................................92