Người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự : Nghiên cứu so sánh với pháp luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia và kinh nghiệm cho Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN TRƯƠNG THANH THẢO

LUẬN VĂN THẠC SĨ

CHUYÊN NGÀNH LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Luật Hình sự và Tố tụng hình sự

Định hướng nghiên cứu

Mã số: 60380104

Người hướng dẫn khoa học : TS. Lê Huỳnh Tấn Duy

Học viên : Nguyễn Trương Thanh Thảo

Lớp : Cao học Luật Khóa 34

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi, dưới

sự hướng dẫn và giúp đỡ của Tiến sĩ Lê Huỳnh Tấn Duy. Các trích dẫn trong luận

văn đảm bảo độ tin cậy, chính xác và trung thực. Những tài liệu tham khảo sử dụng

trong luận văn đều được liệt kê đầy đủ, cụ thể. Những kết luận khoa học của luận

văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả luận văn

Nguyễn Trương Thanh Thảo

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Cụm từ đầy đủ

BLDS Bộ luật Dân sự

BLHS Bộ luật Hình sự

BLTTHS Bộ luật Tố tụng hình sự

LDN Luật Doanh nghiệp

THTT Tiến hành tố tụng

TNHS Trách nhiệm hình sự

TTHS Tố tụng hình sự

MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU .......................................................................................................... 1

CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ SO SÁNH LUẬT VÀ NGƯỜI

ĐẠI DIỆN CỦA PHÁP NHÂN BỊ TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ. 11

1.1. Một số vấn đề lý luận về so sánh luật ........................................................ 11

1.1.1. Lợi ích của việc so sánh luật .................................................................. 11

1.1.2. Lý do lựa chọn, đối tượng và phạm vi so sánh với pháp luật tố tụng hình

sự Cộng hòa Croatia......................................................................................... 14

1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò người đại diện của pháp nhân bị truy

cứu trách nhiệm hình sự .................................................................................... 17

1.2.1. Khái niệm người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự

.......................................................................................................................... 17

1.2.2. Đặc điểm của người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm

hình sự............................................................................................................... 20

1.2.3. Vai trò của người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình

sự....................................................................................................................... 21

1.3. Cơ sở quy định về người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách

nhiệm hình sự...................................................................................................... 22

1.3.1. Cơ sở lý luận........................................................................................... 22

1.3.2. Cơ sở pháp lý .......................................................................................... 25

1.3.3. Cơ sở thực tiễn........................................................................................ 26

Kết luận Chương 1 ................................................................................................. 27

CHƯƠNG 2. SO SÁNH QUY ĐỊNH VỀ NGƯỜI ĐẠI DIỆN CỦA PHÁP

NHÂN BỊ TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ THEO PHÁP LUẬT TỐ

TỤNG HÌNH SỰ CỘNG HÒA CROATIA VÀ VIỆT NAM............................. 28

2.1. Phạm vi người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự

.............................................................................................................................. 28

2.1.1. Phạm vi người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự

theo pháp luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia............................................ 28

2.1.2. Phạm vi người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự

theo pháp luật Việt Nam ................................................................................... 29

2.1.3. So sánh quy định về phạm vi người đại diện của pháp nhân bị truy cứu

trách nhiệm hình sự giữa pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam và Cộng hòa

Croatia.............................................................................................................. 31

2.2. Vấn đề lựa chọn người đại diện và thời hạn cử người đại diện .............. 35

2.2.1. Vấn đề lựa chọn người đại diện và thời hạn cử người đại diện theo pháp

luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia............................................................. 35

2.2.2. Vấn đề lựa chọn người đại diện và thời hạn cử người đại diện theo pháp

luật tố tụng hình sự Việt Nam........................................................................... 37

2.2.3. So sánh quy định về vấn đề lựa chọn người đại diện và thời hạn cử người

đại diện giữa pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam và Cộng hòa Croatia......... 38

2.3. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách

nhiệm hình sự...................................................................................................... 39

2.3.1. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách

nhiệm hình sự theo pháp luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia .................... 39

2.3.2. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách

nhiệm hình sự theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam .................................. 40

2.3.3. So sánh quy định về quyền và nghĩa vụ của người đại diện của pháp

nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự giữa pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam

và Cộng hòa Croatia ........................................................................................ 42

2.4. Thẩm quyền chỉ định và chi phí cho người đại diện của pháp nhân khi

tham gia tố tụng hình sự .................................................................................... 45

2.4.1. Thẩm quyền chỉ định và chi phí cho người đại diện của pháp nhân khi

tham gia tố tụng theo pháp luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia................. 45

2.4.2. Thẩm quyền chỉ định và chi phí của người đại diện của pháp nhân khi

tham gia tố tụng theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam............................... 47

2.4.3. So sánh quy định về thẩm quyền chỉ định và chi phí cho người đại diện

của pháp nhân tham gia tố tụng giữa pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam và

Cộng hòa Croatia ............................................................................................. 48

Kết luận Chương 2 ................................................................................................. 49

CHƯƠNG 3. YÊU CẦU, KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN QUY ĐỊNH CỦA PHÁP

LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM VỀ NGƯỜI ĐẠI DIỆN CỦA PHÁP

NHÂN BỊ TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TRÊN CƠ SỞ HỌC TẬP

KINH NGHIỆM CỦA PHÁP LUẬT CỘNG HÒA CROATIA ........................ 50

3.1. Đánh giá quy định về người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách

nhiệm hình sự theo pháp luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia ................. 50

3.1.1. Ưu điểm của pháp luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia về người đại

diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự....................................... 50

3.1.2. Hạn chế của pháp luật tố tụng hình sự Cộng hòa Croatia về người đại

diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự....................................... 54

3.2. Yêu cầu hoàn thiện quy định của pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam về

người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự ................... 54

3.2.1. Lý do cần hoàn thiện quy định của pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam về

người đại diện của pháp nhân .......................................................................... 54

3.2.2. Yêu cầu của cải cách tư pháp................................................................. 55

3.2.3. Nguyên tắc học tập kinh nghiệm pháp luật nước ngoài ......................... 57

3.3. Kiến nghị hoàn thiện quy định của pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam

về người đại diện của pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự............... 58

Kết luận Chương 3 ................................................................................................. 66

KẾT LUẬN............................................................................................................. 67

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO