Luận Văn Thạc Sỹ Quản Lý Kinh Tế Đề Tài Giải Pháp Đẩy Mạnh Công Tác Quản Lý Trật Tự Xây Dựng Đô Thị

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi dưới sự hướng

dẫn của PGS.TS. Nguyễn Trọng Hoan. Tất cả những trích dẫn đều có nguồn gốc rõ

ràng, các số liệu, cứ liệu trong luận văn đều mang tính trung thực, được khái quát từ

thực tế nghiên cứu và chưa có bất kỳ công trình nghiên cứu liên quan nào trước đây

công bố.

Tác giả luận văn

Vũ Huy Cường

ii

LỜI CẢM ƠN

Với sự nỗ lực của bản thân cùng với sự giúp đỡ tận tình của thầy cô, đồng nghiệp, bạn

bè và gia đình, tác giả hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu

sắc đến PGS.TS. Nguyễn Trọng Hoan, người đã tận tình hướng dẫn và vạch ra những

định hướng khoa học, chỉ bảo và đóng góp các ý kiến quý báu trong suốt quá trình

thực hiện luận văn.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô giáo và cán bộ viên chức

Trường Đại học Thủy lợi, những người đã luôn tâm huyết để truyền giảng tri thức

khoa học và thực tiễn sinh động. Cám ơn đồng nghiệp trong cơ quan, cùng gia đình đã

động viên, khích lệ, tạo điều kiện, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này!

Do thời gian và kiến thức còn hạn chế nên luận văn có những sai sót, tôi rất mong

nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của thầy cô, đồng nghiệp để giúp tác giả hoàn

thiện kiến thức.

Trân trọng cảm ơn!

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. ii

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ........................................................................................vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU.......................................................................................... vii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...................................................................................... viii

PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................................1

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ VÀ QUẢN LÝ TRẬT TỰ

XÂY DỰNG ĐÔ THỊ .....................................................................................................4

1.1 Xây dựng đô thị.....................................................................................................4

1.1.1 Khái niệm về đô thị và xây dựng đô thị.....................................................4

1.1.2 Vai trò của công trình đô thị ......................................................................7

1.1.3 Phân loại công trình xây dựng đô thị.........................................................7

1.2 Quản lý trật tự xây dựng đô thị .............................................................................8

1.2.1 Đặc điểm và tính chất của công trình xây dựng đô thị ..............................8

1.2.1 Nội dung công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị ..................................11

1.2.3 Hình thức quản lý trật tự xây dựng đô thị................................................15

1.2.4 Vai trò quản lý nhà nước các công trình xây dựng đô thị .......................17

1.2.5 Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị ...............18

1.3 Những nhân tố ảnh hưởng trong quản lý trật tự xây dựng đô thị .......................19

1.3.1 Nhân tố khách quan .................................................................................19

1.3.2 Nhân tố chủ quan .....................................................................................19

1.4 Kinh nghiệm về quản lý trật tự xây dựng đô thị ở một số địa phương ...............20

1.4.1 Kinh nghiệm về quản lý trật tự xây dựng đô thị tại huyện Tĩnh Gia, tỉnh

Thanh hóa..........................................................................................................20

1.4.2 Kết quả quản lý trật tự xây dựng tại huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu...23

1.4.3 Kết quả quản lý trật tự xây dựng tại huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai .............24

iv

1.4.4 Kinh nghiệm về quản lý trật tự xây dựng đô thị tại huyện Mộc Châu,

Tỉnh Sơn La ......................................................................................................27

1.5 Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................29

Kết luận chương 1.....................................................................................................30

CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ

THỊ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN MAI SƠN, TỈNH SƠN LA .......................................31

2.1 Giới thiệu chung về huyện Mai Sơn ...................................................................31

2.1.1 Tình hình Kinh tế - xã hội huyện Mai Sơn..............................................35

2.1.2 Tình hình xây dựng đô thị tại huyện Mai Sơn.........................................39

2.2 Thực trạng quản lý trật tự xây dựng đô thị tại huyện Mai Sơn...........................40

2.2.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý trật tự xây dựng tại huyện Mai Sơn ......40

2.2.2 Thực trạng công tác cấp phép xây dựng trên địa bàn huyện Mai Sơn ....46

2.2.3 Thực trạng công tác kiểm tra, thanh tra trật tự xây dựng tại huyện Mai

Sơn ...................................................................................................................50

2.2.4 Thực trạng xử lý vi phạm trật tự xây dựng đô thị tại huyện Mai Sơn.....52

2.2.5 Thực trạng xử lý đơn thư khiếu nại trật tự xây dựng đô thị tại huyện Mai

Sơn ...................................................................................................................56

2.3 Đánh giá thực trạng quản lý trật tự xây dựng đô thị tại huyện Mai Sơn ............57

2.3.1 Những kết quả đạt được...........................................................................57

2.3.2 Những tồn tại và nguyên nhân.................................................................58

Kết luận chương 2.....................................................................................................62

CHƯƠNG 3 ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CÔNG TÁC QUẢN LÝ TRẬT

TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN MAI SƠN, TỈNH SƠN LA....64

3.1 Định hướng phát triển huyện Mai Sơn ...............................................................64

3.1.1 Định hướng quy hoạch xây dựng đô thị huyện Mai Sơn ........................64

3.1.2 Mục tiêu quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Mai Sơn..............67

3.2 Nguyên tắc đề xuất giải pháp..............................................................................67

3.3 Đề xuất giải pháp đẩy mạnh công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn

huyện Mai Sơn ..........................................................................................................68

3.3.1 Giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức quản lý trật tự xây dựng đô thị......68

3.3.2 Giải pháp tăng cường công tác quản lý cấp phép xây dựng....................71

v

3.3.3 Giải pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động xây dựng .76

3.3.4 Giải pháp tăng cường công tác xử lý vi phạm TTXD .............................77

3.3.5 Giải pháp tăng cường công tác xử lý đơn thư khiếu nại..........................78

3.3.6 Giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý trật tự xây dựng

đô thị .................................................................................................................80

3.3.7 Nhóm giải pháp khác ...............................................................................80

Kết luận chương 3 .....................................................................................................81

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................................................83

TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................86

vi

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

Hình 1.1 Công trình xây dựng trái phép chờ đền bù tại xã Xuân Lâm. ........................22

Hình 1.2 Đảm bảo mỹ quan đô thị được huyện Than Uyên quan tâm trong quản lý xây

dựng...............................................................................................................................24

Hình 1.3 Quy hoạch xây dựng phục vụ du lịch tại Sa Pa..............................................27

Hình 1.4 Thị trấn Nông trường Mộc Châu được quy hoạch đồng bộ, đáp ứng các điều

kiện về đô thị và dịch vụ du lịch. ..................................................................................29

Hình 2.1 Sơ đồ phân cấp quản lý nhà nước về xây dựng tại Tỉnh Sơn La ..................41

Hình 2.2 Sơ đồ cơ cấu tổ chức quản lý TTXD đô thị huyện Mai Sơn..........................42

Hình 2.3 Biểu đồ các công trình được cấp phép xây dựng trên đại bàn huyện Mai Sơn

giai đoạn 2016 – 2018 ...................................................................................................48

Hình 2.4 Biểu đồ tỷ trọng các công trình vi phạm, không vi phạm TTXD tại huyện

Mai Sơn giai đoạn 2016 – 2018 ....................................................................................51

Hình 2.5 Biểu đồ tình hình thực hiện TTXD theo giấy phép xây dựng trên địa bàn

huyện Mai Sơn giai đoạn 2016-2018 ............................................................................54

Hình 3.1 Quy trình xử lý đơn thư khiếu nại tại huyện Mai Sơn ...................................79

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1 Đơn vị hành chính, diện tích và dân số huyện Mai Sơn ................................32

Bảng 2.2 Tình hình sử dụng đất ở huyện Mai Sơn giai đoạn 2006 - 2018 ...................34

Bảng 2.3 Cơ cấu kinh tế của huyện Mai Sơn giai đoạn 2014 - 2018...........................35

Bảng 2.4 Giá trị sản xuất của các ngành kinh tế huyện Mai Sơn giai đoạn 2016-2018

(Theo giá hiện hành)......................................................................................................36

Bảng 2.5 Nhân sự của phòng Quản lý đô thị huyện Mai Sơn giai đoạn 2016 – 2018 ..44

Bảng 2.6 Nhân sự của đội Thanh tra xây dựng huyện Mai Sơn giai đoạn 2016 – 2018

.......................................................................................................................................46

Bảng 2.7 Các công trình được cấp phép xây dựng giai đoạn 2016 – 2018...................48

Bảng 2.8 Bảng thống kê các công trình thực hiện kiểm tra, thanh tra xây dựng tại

huyện Mai Sơn giai đoạn 2016- 2018 ...........................................................................51

Bảng 2.9 Thống kê tình hình thực hiện TTXD theo giấy phép xây dựng trên địa bàn

huyện Mai Sơn giai đoạn 2016- 2018 ...........................................................................53

Bảng 2.10 Bảng thống kê các vụ vi phạm TTXD trong 3 năm 2016 - 2018 ................55

Bảng 3.1 Quy trình chi tiết cấp phép xây dựng tại huyện Mai Sơn ..............................73

viii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

GPXD Giấy phép xây dựng

QHXD Quy hoạch xây dựng

QLXD Quản lý xây dựng

QLNN Quản lý nhà nước

TTXD Trật tự xây dựng

UBND Ủy ban nhân dân

XD Xây dựng

XDCB Xây dựng cơ bản

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1 Tính cấp thiết của đề tài

Sau hơn 30 năm Đổi mới, Việt Nam đã gắn kết quá trình đô thị hóa với tiến trình công

nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và đã đạt nhiều thành tựu quan trọng. Hệ thống đô

thị Việt Nam đã có bước phát triển nhanh chóng về số lượng và chất lượng, tỷ lệ đô thị

hóa tăng từ 19,6% với 629 đô thị (năm 2009) lên khoảng 36,6% với 802 đô thị (năm

2016).

Đô thị hoá nhanh đồng nghĩa với việc các hạng mục công trình nhanh chóng được xây

lên nhằm đáp ứng kịp các nhu cầu về nhà ở, thương mại dịch vụ, sản xuất phát triển

của cộng đồng dân cư đô thị. Việc xây dựng các công trình này ở các đô thị đòi hỏi

phải được xây dựng theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt và đúng với quy chuẩn,

tiêu chuẩn cho phép đối với từng khu vực. Tuy nhiên, trên thực tế việc vi phạm trật tự

xây dựng không còn là chuyện xa lạ ở các đô thị trong suốt thời gian qua. Không phải

công trình nào cũng đảm bảo đúng trật tự xây dựng. Dường như đây chính là mặt trái

của đô thị hoá với tốc độ quá nhanh trong khi quản lý nhà nước về phát triển đô thị lại

chưa đáp dứng kịp. Điều này đòi hỏi công tác quản lý xây dựng phải được quan tâm

một cách thực sự đúng mức. Huyện Mai Sơn có bề dày lịch sử xây dựng và phát triển,

đến nay đã có những tiến bộ vượt bậc. Không nằm ngoài xu thế chung của tỉnh Sơn La

nói riêng và cả nước nói chung, quá trình đô thị hoá cũng đang diễn ra khá mạnh mẽ

trên địa bàn huyện.

Tốc độ đô thị hoá ở đây diễn ra trông thấy ở các công trình xây dựng: nhà cửa những

người dân ngày một khang trang, các cơ sở thương mại dịch vụ, sản xuất công nghiêp,

các công trình hạ tầng đang ngày ngày đổi thay. Việc quản lý xây dựng trên địa bàn vì

thế mà được đặt ra một cách cấp thiết hơn bao giờ hết.

Với đội ngũ cán bộ nòng cốt, Huyện Mai Sơn đã và đang có những giải pháp đẩy

mạnh công tác quản lý trật tự xây dựng để thúc đẩy công tác quản lý đô thị nói chung

và quản lý xây dựng nói riêng, góp phần xây dựng huyện Mai Sơn thành trung tâm

kinh tế - chính trị, văn hóa - xã hội của tỉnh Sơn La.