Luận văn thạc sĩ UEH những rào cản gia nhập thị trường phát điện ở việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

-----------------------------

LÊ ANH QUÝ

NHỮNG RÀO CẢN GIA NHẬP THỊ TRƢỜNG

PHÁT ĐIỆN Ở VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2012

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

-----------------------------

CHƢƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY KINH TẾ FULBRIGHT

LÊ ANH QUÝ

NHỮNG RÀO CẢN GIA NHẬP THỊ TRƢỜNG

PHÁT ĐIỆN Ở VIỆT NAM

Chuyên ngành: Chính sách công

Mã số: 603114

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. ĐINH CÔNG KHẢI

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2012

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

i

LỜI CẢM ƠN

Trước tiên, cho phép tôi gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Chương trình Giảng dạy Kinh tế

Fulbright, các Quý thầy cô đã mang lại một môi trường học tập lý tưởng và trang bị kiến

thức cần thiết cho chuyên ngành mà tôi theo đuổi.

Xin chân thành cảm ơn TS. Đinh Công Khải đã tận tình hướng dẫn, khuyến khích tôi

trong suốt quá trình thực hiện đề tài này. Xin cảm ơn TS. Vũ Thành Tự Anh đã định hướng

và chỉ dẫn cho tôi ngay từ những buổi đầu thảo luận Seminar Chính sách.

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các cá nhân, doanh nghiệp và các đơn vị hoạt động trong

lĩnh vực điện lực đã chia sẻ, cung cấp thông tin, tài liệu phục vụ cho nghiên cứu này. Đặc

biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn đến anh Phạm Văn Đạt, chị Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh, anh Thái

Hồng Kỳ đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình nghiên cứu.

Xin gửi lời cảm ơn đến gia đình và bạn bè đã động viên và tạo điều kiện thuận lợi

cho tôi trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn cuối khóa này.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này hoàn toàn do tôi thực hiện. Các đoạn trích dẫn và số

liệu sử dụng trong luận văn đều đƣợc dẫn nguồn và có độ chính xác cao nhất trong phạm

vi hiểu biết của tôi. Luận văn này không nhất thiết phản ánh quan điểm của Trƣờng Đại

học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh hay Chƣơng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 27 tháng 04 năm 2012

Tác giả luận văn

Lê Anh Quý

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

iii

TÓM TẮT NGHIÊN CỨU

Là một trong những hạ tầng quan trọng của nền kinh tế, việc đáp ứng nguồn điện đầy đủ

và ổn định là mong muốn hàng đầu của các doanh nghiệp và ngƣời dân. Giai đoạn 2001-

2009, cùng với tốc độ tăng trƣởng kinh tế cao, sản lƣợng điện thƣơng phẩm cũng tăng

nhanh với mức bình quân 14,5%/năm. Công suất đặt các nguồn phát điện cũng gia tăng

nhanh với tốc độ 11,9%/năm trong giai đoạn 2001-2009 song vẫn không đáp ứng đủ nhu

cầu sử dụng điện ngày càng cao cho sản xuất và sinh hoạt, tình trạng thiếu điện, cắt điện

diễn ra thƣờng xuyên. Cơ cấu tổ chức theo chiều dọc của tập đoàn EVN với việc sở hữu

phần lớn nguồn phát điện và độc quyền trong khâu điều độ, mua bán điện đã bộc lộ nhiều

yếu kém trong sản xuất kinh doanh cũng nhƣ cản trở thu hút đầu tƣ vào ngành điện. Nhận

thức rõ điều này, Chính phủ và toàn ngành điện đã rất nỗ lực trong việc đẩy mạnh tái cấu

trúc ngành điện, phấn đấu đến năm 2024 Việt Nam sẽ có thị trƣờng điện cạnh tranh hoàn

chỉnh. Tuy nhiên, thị trƣờng điện chỉ thực sự cạnh tranh khi nguồn cung đủ lớn để đáp

ứng đƣợc nhu cầu, ngay cả vào giờ cao điểm, tức là ngành điện phải có công suất dự

phòng trong thời gian tới. Do vậy, thu hút đầu tƣ để gia tăng công suất đặt các nhà máy

điện là tiền đề quan trọng trong lộ trình thực hiện thị trƣờng điện cạnh tranh.

Lộ trình thị trƣờng hóa ngành điện đã đƣợc xây dựng song thực tế việc gia nhập vào thị

trƣờng điện vẫn tồn tại nhiều khó khăn trở ngại. Thiếu vốn, việc đàm phán hợp đồng mua

bán điện kéo dài, giá mua điện từ các nhà máy không đƣợc điều chỉnh tƣơng ứng với giá

bán lẻ, nhiều nhà máy điện không đƣợc huy động hết công suất, tính không chắc chắn về

các điều kiện thị trƣờng trong tƣơng lai đƣợc xem là những rào cản lớn làm nản lòng

nhiều nhà đầu tƣ phát triển nguồn điện.

Nhằm hạn chế các rào cản gia nhập, thu hút đầu tƣ mới vào nguồn điện, nghiên cứu này

đƣa ra một số khuyến nghị chính sách quan trọng, bao gồm: (i) Công khai, minh bạch sản

lƣợng và giá mua điện của các nhà máy, (ii) tách Công ty mua bán điện (EPTC) và Trung

tâm điều độ hệ thống điện Quốc gia ra khỏi EVN thành những đơn vị độc lập, (iii) điều

chỉnh lại giá mua điện cho các nhà máy và một số gợi ý chính sách khác. Để thực hiện

đƣợc những khuyến nghị này, quyết tâm chính trị của Chính phủ và các bộ ngành liên

quan là cần thiết nhằm tạo niềm tin cho thu hút đầu tƣ phát triển nguồn điện khi thị trƣờng

điện cạnh tranh chƣa hình thành.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]