Luận văn thạc sĩ UEH các yếu tố ảnh hưởng đến xu hướng tham gia khảo sát trực tuyến của nhân viên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM

------------۞۞۞۞۞------------

ĐỖ THỊ THU HỒNG

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN XU HƢỚNG THAM GIA KHẢO SÁT

TRỰC TUYẾN CỦA NHÂN VIÊN VĂN PHÒNG TRÊN ĐỊA BÀN

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Tp.HỒ CHÍ MINH – Năm 2015

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM

------------۞۞۞۞۞------------

ĐỖ THỊ THU HỒNG

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN XU HƢỚNG THAM GIA KHẢO SÁT

TRỰC TUYẾN CỦA NHÂN VIÊN VĂN PHÒNG TRÊN ĐỊA BÀN

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh hƣớng nghiên cứu

Mã số: 60340102

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS NGUYỄN ĐÌNH THỌ

TP.HỒ CHÍ MINH – Năm 2015

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ “Các nhân tố ảnh hƣởng đến xu hƣớng tham gia khảo sát

trực tuyến của nhân viên văn phòng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” là kết quả của

quá trình học tập, nghiên cứu khoa học độc lập và nghiêm túc. Các số liệu trong luận văn

đƣợc thu thập từ thực tế và có nguồn gốc rõ ràng, đáng tin cậy, đƣợc xử lý trung thực

khách quan và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất cứ công trình nào.

Tác giả: Đỗ Thị Thu Hồng

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC HÌNH

DANH MỤC BẢNG

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN ........................................................................................ 2

1.1 Khảo sát trực tuyến tại thị trƣờng Việt Nam......................................................... 2

1.2 Lý do chọn đề tài.................................................................................................. 3

1.3 Mục tiêu của nghiên cứu ....................................................................................... 5

1.4 Đối tƣợng khảo sát và phạm vi nghiên cứu........................................................... 5

1.5 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .............................................................. 5

1.6 Kết cấu của báo cáo nghiên cứu............................................................................ 6

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ...................... 7

2.1 Vai trò của khảo sát dữ liệu trong nghiên cứu ...................................................... 7

2.2 Các hình thức và công cụ khảo sát dữ liệu truyền thống ...................................... 8

2.3 Khảo sát trực tuyến.............................................................................................. 10

2.3.1 Ƣu và nhƣợc điểm của khảo sát trực tuyến...................................................... 12

2.3.1.1 Ƣu điểm của khảo sát trực tuyến ............................................................... 12

2.3.1.2 Nhƣợc điểm của khảo sát trực tuyến.......................................................... 16

2.3.2 Các so sánh với các phƣơng pháp khác............................................................ 19

2.4 Các nhân tố ảnh hƣởng đến việc tham gia khảo sát trực tuyến........................... 23

2.4.1 Thiết kế nghiên cứu....................................................................................... 23

2.4.2 Vấn đề tâm lý của ngƣời tham gia khảo sát.................................................. 26

2.4.3 Các vấn đề động cơ của ngƣời tham gia khảo sát......................................... 29

2.4.3.1 Phần thƣởng vật chất.................................................................................. 29

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

2.4.3.2 Phần thƣởng phi vật chất............................................................................ 31

2.4.3.3 Nhận thức ................................................................................................... 33

2.4.4 Kinh nghiệm trực tuyến ................................................................................ 38

2.4.5 Đo lƣờng xu hƣớng phản hồi khảo sát.......................................................... 41

2.5 Mô hình nghiên cứu............................................................................................. 41

2.5.1 Mô hình nghiên cứu trƣớc đây...................................................................... 41

2.5.2 Đề xuất mô hình nghiên cứu ......................................................................... 42

CHƢƠNG 3. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ................................................................ 45

3.1 Quy trình nghiên cứu........................................................................................... 45

3.2 Nghiên cứu định tính........................................................................................... 46

3.3 Xây dựng và điều chỉnh thang đo........................................................................ 47

3.3.1 Thang đo thiết kế điều tra ............................................................................. 47

3.3.2 Thang đo Tâm lý ngƣời tham gia khảo sát ................................................... 48

3.3.3 Thang đo động cơ của ngƣời tham gia khảo sát tham gia khảo sát .............. 49

3.3.3.1 Thang đo Phần thƣởng vật chất ................................................................. 49

3.3.3.2 Thang đo Phần thƣởng phi vật chất ........................................................... 50

3.3.3.3 Thang đo nhận thức.................................................................................... 51

3.3.4 Thang đo Kinh nghiệm trực tuyến ................................................................ 52

3.3.5 Thang đo Xu hƣớng Tham gia trả lời ........................................................... 52

3.4 Mẫu...................................................................................................................... 53

CHƢƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.................................................................. 56

4.1 Đặc điểm của mẫu nghiên cứu. ........................................................................... 56

4.2 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach Alpha............................................................ 57

4.3 Phân tích nhân tố khám phá EFA........................................................................ 61

4.4 Mô hình hồi quy tuyến tính ................................................................................. 66

4.5 Kiểm định sự phù hợp của mô hình: ................................................................... 73

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

4.6 Phân tích sự khác biệt.......................................................................................... 73

CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN.......................................................................................... 75

5.1 Kết quả nghiên cứu chính.................................................................................... 75

5.2 Hàm ý của nghiên cứu:........................................................................................ 75

5.3 Hạn chế của đề tài và gợi ý các nghiên cứu trong tƣơng lai ............................... 77

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Mô hình các nhân tố tác động đến sự tham gia trả lời khảo sát trực tuyến .. 43

Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu .................................................................................... 45

Hình 3.2: Tổng hợp dữ liệu thu thập của đề tài bằng công cụ Google Docs................ 54

Hình 3.3: Thời gian khảo sát và số phiếu thu thập từng ngày ...................................... 55

Hình 4.1: Mô hình các nhân tố tác động đến sự tham gia trả lời khảo sát trực tuyến .. 70

Hình 4.2: Biểu đồ phân tán ........................................................................................... 73

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1:Tỷ lệ phản hồi khảo sát trên web sử dụng mẫu xác suất và điều tra thống kê17

Bảng 3.1: Thang đo thiết kế điều tra............................................................................ 48

Bảng 3.2: Thang đo Tâm lý ngƣời tham gia khảo sát................................................... 48

Bảng 3.3: Thang đo phần thƣởng vật chất.................................................................... 49

Bảng 3.4: Thang đo phần thƣởng phi vật chất............................................................. 50

Bảng 3.5: Thang đo nhận thức...................................................................................... 51

Bảng 3.6: Thang đo kinh nghiệm trực tuyến ................................................................ 52

Bảng 3.7: Tham gia trả lời ............................................................................................ 52

Bảng 4.1: Đặc điểm mẫu nghiên cứu............................................................................ 56

Bảng 4.2: Kết quả đánh giá độ tin cậy của thang đo .................................................... 58

Bảng 4.3: Kết quả kiểm định EFA lần đầu.................................................................. 61

Bảng 4.4: Kết quả kiểm định EFA lần cuối................................................................ 63

Bảng 4.5: Danh sách các biến trong mô hình hồi quy.................................................. 67

Bảng 4.6: Thống kê phân tích hồi quy......................................................................... 67

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

1

Tóm tắt

Nghiên cứu này trình bày sơ lƣợc lịch sử của khảo sát trực tuyến; các ƣu và nhƣợc

điểm của nó so với các phƣơng pháp khảo sát dữ liệu truyền thống nhƣ thƣ tín, điện

thoại, trực tiếp mặt đối mặt. Nghiên cứu này tổng hợp các lý thuyết của Han et

al.(2009) về động cơ của con ngƣời, của Ranchhod và Zhoou (2001) về lợi ích của

khảo sát trực tuyến, của Groves et al. (2004) về tỷ lệ phản hồi. Tác giả sử dụng dữ liệu

thu thập từ các nhân viên văn phòng làm việc trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh để

kiểm định các kết quả nghiên cứu trƣớc đây về lĩnh vực này. Bảng câu hỏi đƣợc gửi

đến hơn 10.000 địa chỉ email và chia sẻ liên kết tại các trang mạng xã hội, thu về đƣợc

286 phiếu khảo sát trực tuyến. Nghiên cứu rút ra một số nhân tố tác động đến sự tham

gia trả lời khảo sát trực tuyến bao gồm: nhận thức, kinh nghiệm trực tuyến, phần

thƣởng vật chất và phần thƣởng phi vật chất. Đồng thời cũng nêu ra những gợi ý

phƣơng pháp cải thiện tỷ lệ phản hồi trực tuyến.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

2

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1 Khảo sát trực tuyến tại thị trƣờng Việt Nam

Một công cụ khảo sát miễn phí đƣợc sử dụng rộng rãi tại các trƣờng đại học hay dùng

để thu thập ý kiến trong nội bộ 1 số công ty là googledocs.com. Ứng dụng này của

google hoàn toàn miễn phí và ngƣời dùng phải tạo 1 tài khoản google. Đa số các sinh

viên đại học hiện nay dùng phƣơng pháp này để khảo sát và thu thập dữ liệu cho

nghiên cứu phục vụ học tập. Đa số ngƣời dùng ứng dụng này cho biết khá hài lòng và

giúp tiết kiệm chi phí nghiên cứu rất lớn.

Hiện nay trên thế giới, kiếm tiền qua trả lời khảo sát là một hình thức kiếm tiền có thực

trên mạng. Khảo sát trực tuyến dựa trên nguyên tắc: Khi một doanh nghiệp muốn

nghiên cứu thị trƣờng, tìm hiểu nhu cầu sử dụng sản phẩm của khách hàng, doanh

nghiệp sẽ nhờ đến một công ty khảo sát thị trƣờng. Công ty này sẽ tiến hành làm các

bảng khảo sát theo nhu cầu của doanh nghiệp, giới thiệu đến với các thành viên và trả

một khoản tiền làm khảo sát cho họ, sau đó thu về kết quả khảo sát gửi đến cho doanh

nghiệp. Có thể gọi đây là một dạng dịch vụ nghiên cứu thị trƣờng hiện đại và phổ biến

hiện nay.

Khảo sát trực tuyến tại Việt Nam đang trên đà phát triển, thông qua các Website, các

công ty khảo sát thị trƣờng trực tuyến đang phát triển nhanh chóng và chứng minh

đƣợc tính năng vƣợt trội so với khảo sát thị trƣờng theo cách truyền thống. Bên cạnh

những website khảo sát không minh bạch về cơ chế trả thƣởng cho thành viên, lợi dụng

để thu thập thông tin cá nhân hay truyền dẫn các mã độc hay virus chứa trong các link

khảo sát gây hiểm họa cho ngƣời dùng, có những địa chỉ đáng tin cậy đã và đang hỗ trợ

rất nhiều cho doanh nghiệp Việt Nam trong việc thấu hiểu thị hiếu khách hàng. Sau đây

là một số website sử dụng khảo sát trực tuyến hoạt động trên thị trƣờng Việt Nam:

- Vinaresearch.net

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

3

- vn.aipsurveys.com

- infoq.vn

- vn.ipanelonline.com

- vn.viewfruit.com

- ---------------------

Sau khi đăng ký tài khoản vào các website,các thành viên có thể tham gia trả lời khảo

sát phục vụ nhu cầu nghiên cứu của các doanh nghiệp, tổ chức và đoàn thể. Thông tin

khảo sát đƣợc thu thập và phân tích nhằm cung cấp cho đơn vị nghiên cứu bộ dữ liệu

thống kê hoặc báo cáo tổng hợp, làm nền tảng cho các quyết định phát triển chiến

lƣợc. Các thành viên khi tham gia khảo sát sẽ đƣợc nhận đƣợc một số điểm thƣởng

tƣơng ứng. Điểm thƣởng đƣợc sử dụng để chuyển đổi thành các phần quà giá trị nhƣ:

thẻ cào điện thoại, tiền qua Ngân lƣợng hay liên kết mua hàng tại một số website liên

kết hoặc tiền mặt. Tùy vào các chính sách thu hút thành viên tham gia, các website

nghiên cứu thị trƣờng có những chính sách trả thƣởng khác nhau, mỗi cuộc khảo sát

hoàn tất, thành viên có thể nhận đƣợc mức điểm thƣởng khác nhau từ 1 cho đến 200

điểm thƣởng mỗi bài khảo sát. Không chỉ nhận đƣợc điểm thƣởng, sử dụng điểm

thƣởng để mua hàng hay đổi quà tặng, thành viên còn đuợc trân trọng vì ý kiến của

bạn giúp ích rất nhiều trong việc phát triển các sản phẩm và dịch vụ, hỗ trợ xây dựng

một nền kinh tế tốt hơn.

1.2 Lý do chọn đề tài

Với sự ra đời của Web và thƣ điện tử (e-mail), Internet đã mở ra những chân trời mới

trong khảo sát. Thay vì gửi thƣ một cuộc khảo sát giấy, một ngƣời trả lời có thể đƣợc

cung cấp một liên kết đến một trang web có chứa các cuộc khảo sát. Hoặc, trong một

cuộc khảo sát e-mail, một câu hỏi đƣợc gửi đến một ngƣời trả lời qua e-mail, có thể là

một tập tin đính kèm. Hoặc là một sự thay thế hoặc bổ sung cho phƣơng thức khảo sát

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

4

thông thƣờng (ví dụ nhƣ điện thoại, mail, và mặt đối mặt phỏng vấn) các cuộc điều tra

dựa trên Internet cung cấp khả năng mới độc đáo. Ví dụ, một cuộc khảo sát Web có thể

tƣơng đối đơn giản kết hợp đồ họa đa phƣơng tiện và âm thanh vào các công cụ khảo

sát.

Những tiến bộ quan trọng nhất về phƣơng pháp điều tra trong thế kỷ 20 bao gồm giới

thiệu kỹ thuật lấy mẫu ngẫu nhiên trong những năm 1940 và điện thoại phỏng vấn vào

những năm 1970. Các nhà nghiên cứu ngày nay đang chứng kiến những tiến bộ tƣơng tự

trong lĩnh vực phƣơng pháp điều tra với sự xuất hiện của các cuộc điều tra dựa trên

công nghệ nhƣ Internet, hệ thống nhận dạng giọng nói, và cuộc điều tra fax điện tử.

Không có nhiều nghiên cứu tập trung vào các phƣơng pháp khảo sát dựa trên công

nghệ bởi vì chúng chỉ đƣợc giới thiệu trong thập kỷ qua (Dillman,1999).

Khảo sát trên Internet nhanh chóng trở thành phƣơng thức thuận lợi nhất để tiến hành

nghiên cứu thị trƣờng dựa trên cuộc khảo sát. Theo các tổ chức toàn cầu về nghiên cứu

thị trƣờng, nghiên cứu trực tuyến đại diện cho 20 phần trăm của tất cả các chi phí về

thu thập dữ liệu (Hernandez, 2007).

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của mạng internet và hệ thống website toàn cầu, khảo

sát trực tuyến là lĩnh vực đang phát triển ở Việt Nam. Nhu cầu về việc thu thập dữ liệu

nhanh chóng phục vụ cho việc phát triển thị trƣờng, phục vụ cho các nghiên cứu hàn

lâm cũng nhƣ thực nghiệm rất lớn. Đa số các công trình nghiên cứu hàn lâm hay thực

nghiệm cần phải thu thập dữ liệu nghiên cứu. Để thu thập dữ liệu một cách hiệu quả

với chi phi thấp là chủ đề đƣợc đƣợc nhiều nhà nghiên cứu quan tâm hiện nay. Mặt

khác, trong nƣớc chƣa có nhiều nghiên cứu về chủ đề này trong khi ở nƣớc ngoài lĩnh

vực nghiên cứu về khảo sát trực tuyến đã hình thành trên 20 năm, song hành với sự

phát triển của mạng Internet và hệ thống website. Đồng thời, mở ra chủ đề nghiên cứu

mới cho các nghiên cứu tiếp theo. Do đó, tác giả lựa chọn đề tài: “Các yếu tố ảnh

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

5

hƣởng đến xu hƣớng tham gia khảo sát trực tuyến của nhân viên văn phòng trên

địa bàn Tp. Hồ Chí Minh”

1.3 Mục tiêu của nghiên cứu

- Nghiên cứu này nhằm nhận dạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quyết định tham gia các

khảo sát nghiên cứu trên Internet (khảo sát trực tuyến).

- Tầm quan trọng của các yếu tố đó và các phƣơng thức cải thiện tỷ lệ trả lời khảo sát

trực tuyến.

1.4 Đối tƣợng khảo sát và phạm vi nghiên cứu

Để thuận lợi trong công tác thu thập dữ liệu nhanh chóng, phục vụ cho việc tiến hành

các bƣớc tiếp theo của luận văn. Mặt khác, tác giả công tác tại Tp.hồ Chí Minh. Do đó,

tác giả chọn nơi thu thập dữ liệu phục vụ nghiên cứu là địa bàn thành phố Hồ Chí

Minh.

Đối tƣợng nghiên cứu là các yếu tố ảnh hƣởng đến xu hƣớng tham gia khảo sát trực

tuyến của nhân viên văn phòng làm việc trên địa bàn TPHCM. Quan điểm của những

ngƣời này giúp nghiên cứu nắm bắt đƣợc quan điểm của cá nhân họ về việc tham gia

các khảo sát trực tuyến. Tác giả khảo sát đƣợc một mẫu có kích thƣớc n = 261 để đánh

giá sơ bộ thang đo và phân tích nhân tố khám phá. Nghiên cứu đồng thời sử dụng các

kiểm định giá trị trung bình, phân tích khác biệt để xem xét sự khác biệt giữa các nhóm

đối tƣợng. Các nhân tố rút trích đƣợc sử dụng trong một mô hình hồi quy bội để đánh

giá tác động của các nhân tố đó lên sự tham gia trả lời khảo sát.

1.5 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

Kết quả nghiên cứu có thể ứng dụng vào hoạt động thu thập dữ liệu cho các nghiên cứu

hàn lâm và ứng dụng.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

6

Tăng hiệu quả của các cuộc khảo sát trực tuyến, giúp tiết kiệm chi phí và thời gian

Tăng cƣờng sự hiểu biết về hành vi của ngƣời sử dụng Internet về việc tham gia các

khảo sát trực tuyến.

1.6 Kết cấu của báo cáo nghiên cứu

Kết cấu của đề tài bao gồm 5 chƣơng:

Chƣơng 1: Tổng quan

Chƣơng 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu

Chƣơng 3: Thiết kế nghiên cứu;

Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu;

Chƣơng 5: Hạn chế và kiến nghị

Kết luận.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

7

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU

2.1 Vai trò của khảo sát dữ liệu trong nghiên cứu

Trong nghiên cứu hàn lâm và ứng dụng, định tính và định lƣợng, dữ liệu đóng vai trò

rất quan trọng. Việc thu thập dữ liệu dùng để xây dựng và kiểm định lý thuyết khoa

học trong nghiên cứu hàn lâm và đƣợc dùng để ra quyết định trong nghiên cứu ứng

dụng. Do đó cần phải thu thập dữ liệu đúng yêu cầu của nghiên cứu. Đó là điều kiện

cần để thực hiện nghiên cứu thành công.

Căn cứ vào mục đích sử dụng của kết quả nghiên cứu, có thể chia thành 02 dạng cơ

bản, đó là nghiên cứu hàn lâm và nghiên cứu ứng dụng. …sự khác nhau cơ bản của

nghiên cứu hàn lâm và nghiên cứu ứng dụng là ở mục đích nghiên cứu. Nghiên cứu

hàn lâm nhằm mục đích xây dựng và kiểm định lý thuyết khoa học – thu thập dữ liệu

để xây dựng và kiểm định lý thuyết khoa học. Nghiên cứu ứng dụng nhằm thu thập dữ

liệu để ra quyết định kinh doanh. Không có sự khác biệt cơ bản về phƣơng pháp và

công cụ trong nghiên cứu hàn lâm và ứng dụng. Nhƣ vậy, dữ liệu là trọng tâm của các

dự án nghiên cứu, dù là hàn lâm hay ứng dụng. (Nguyễn Đình Thọ,2012).

Khi đề cập đến nghiên cứu chúng ta đề cập đến dữ liệu, nghĩa là thu thập dữ liệu thực

tế để xây dựng hay kiểm định lý thuyết khoa học. Trong cộng đồng nghiên cứu khoa

học, hai thuật ngữ nghiên cứu và dữ liệu có cùng nghĩa nhƣ nhau. Nghiên cứu gắn liền

với dữ liệu và dữ liệu gắn liền với nghiên cứu (Ehrenberg,1994; Zalman et al,1982).

Ngày nay, từ "khảo sát" đƣợc sử dụng thƣờng xuyên nhất để mô tả một phƣơng pháp

thu thập thông tin từ một mẫu của các cá nhân. Điều này "mẫu" thƣờng chỉ là một phần

nhỏ của tập hợp đang đƣợc nghiên cứu. Không chỉ làm các cuộc điều tra có nhiều mục

đích khác, họ cũng có thể đƣợc thực hiện bằng nhiều cách, kể cả qua điện thoại, qua

đƣờng bƣu điện, hoặc trực tiếp. Tuy nhiên, tất cả các cuộc điều tra có những đặc điểm

chung nhất định. Không giống nhƣ một điều tra dân số, nơi mà tất cả các thành viên

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]