Luận văn thạc sĩ UEH các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm trong hệ thống liên hiệp hợp

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

DƢƠNG TẤN KHA

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ

LÀM VIỆC NHÓM TRONG HỆ THỐNG LIÊN HIỆP

HỢP TÁC XÃ THƢƠNG MẠI TP. HỒ CHÍ MINH

(SAIGON CO.OP)

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số: 60340102

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2014

LUẬN VĂN THẠC INH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS. TS. TRẦN KIM DUNG

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan luận văn thạc sĩ với đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm

trong hệ thống Liên hiệp HTX Thương mại thành phố Hồ Chí Minh” là đề tài nghiên cứu

của riêng tôi. Các thông tin trong luận văn này là trung thực và đáng tin cậy.

Tác giả luận văn

Dƣơng Tấn Kha

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC HÌNH

TÓM TẮT LUẬN VĂN

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN .................................................................................................................. 1

1.1 Lý do chọn đề tài ........................................................................................................... 1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................................... 2

1.3 Đối tượng nghiên cứu, đối tượng khảo sát và thời gian nghiên cứu ............................. 2

1.4 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................... 2

1.5 Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu .................................................................................. 3

1.6 Cấu trúc nghiên cứu:...................................................................................................... 3

CHƢƠNG 2: CƠ Ở LÝ THUYẾT...................................................................................................... 4

2.1 Định nghĩa nhóm và làm việc nhóm.............................................................................. 4

2.1.1 Định nghĩa nhóm .................................................................................................... 4

2.1.2 Làm việc nhóm........................................................................................................ 5

2.1.3 Hiệu quả làm việc nhóm......................................................................................... 6

2.1.4 Cách thức đo lường hiệu quả làm việc nhóm......................................................... 8

2.2 Các nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm........................ 9

2.2.1 Nghiên cứu của Rasker và cộng sự (2001)............................................................. 9

2.2.2 Nghiên cứu của Klimoski và Jones (1995)........................................................... 10

2.2.3 Nghiên cứu của Blendell và công sự (2001) ........................................................ 12

2.2.4 Nghiên cứu của Driskell và cộng sự (1987)......................................................... 14

2.2.5 Nghiên cứu của Patrick Lencioni (2002) ............................................................. 15

2.3 Tổng hợp các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm và đề xuất mô hình

nghiên cứu.............................................................................................................................. 16

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

2.4 Định nghĩa các yếu tố và mối quan hệ giữa các yếu tố với hiệu quả làm việc nhóm . 17

2.4.1 Cam kết nhóm....................................................................................................... 17

2.4.2 Môi trường làm việc ............................................................................................. 18

2.4.3 Mục tiêu ................................................................................................................ 20

2.4.4 Lãnh đạo............................................................................................................... 21

2.4.5 Phương pháp làm việc.......................................................................................... 23

2.4.6 Truyền thông......................................................................................................... 24

2.5 Mô hình nghiên cứu..................................................................................................... 27

2.6 Giới thiệu sơ nét về Liên hiệp hợp tác xã thương mại thành phố Hồ Chí Minh ......... 28

2.6.1 Lĩnh vực hoạt động............................................................................................... 28

2.6.2 Đặc điểm thời gian hoạt động.............................................................................. 28

2.6.3 Đặc điểm sử dụng lao động.................................................................................. 28

Tóm tắt chương 2................................................................................................................... 30

CHƢƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU VÀ PHƢƠNG PHÁP PHÂN TÍCH DỮ LIỆU......... 31

3.1 Quy trình nghiên cứu ................................................................................................... 31

3.2 Nghiên cứu định lượng ................................................................................................ 32

3.2.1 Giới thiệu thang đo............................................................................................... 33

3.2.2 Thiết kế mẫu nghiên cứu....................................................................................... 36

3.2.3 Thiết kế bảng câu hỏi và thu thập dữ liệu ............................................................ 38

3.2.4 Phương pháp phân tích dữ liệu ............................................................................ 38

Tóm tắt chương 3................................................................................................................... 41

CHƢƠNG 4: ẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................................................................... 42

4.1 Thống kê mô tả ............................................................................................................ 42

4.2 Đánh giá thang đo........................................................................................................ 43

4.2.1 Đánh giá thang đo thông qua hệ s ron ach lpha.......................................... 43

4.2.2 Đánh giá thang đo thông qua phân tích nhân t hám phá ......................... 47

4.3 Phân tích hồi quy ......................................................................................................... 51

4.3.1 Phân tích tương quan ........................................................................................... 51

4.3.2 Phân tích h i quy.................................................................................................. 51

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

4.3.3 ác iểm định hác .............................................................................................. 54

4.4 Thảo luận kết quả......................................................................................................... 55

Tóm tắt chương 4................................................................................................................... 57

CHƢƠNG 5: ẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHO NHÀ QUẢN TRỊ.................................................... 58

5.1 Kết quả chính và đóng góp về mặt lý thuyết ............................................................... 58

5.2 Hàm ý cho nhà quản trị................................................................................................ 59

5.3 Hạn chế nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo ................................................... 63

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ ỤC

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT

EFA: Exploring Factor Analysing (phân tích nhân tố khám phá)

HTX: Hợp tác xã

KMO: Kaiser-Meyer-Olkin

SAIGON CO OP: Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh

SPSS: Statistical Package for the Social Sciences – chương trình phân tích thống kê khoa học

THCS: Trung học cơ sở

THPT: Trung học phổ thông

TP: Thành phố

IF: arianc in lation actor (nhân t phóng đại phương sai)

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm.................................................. 16

Bảng 3.1: Thang đo cam kết nhóm ............................................................................................ 33

Bảng 3.2: Thang đo môi trường làm việc .................................................................................. 34

Bảng 3.3: Thang đo mục tiêu ..................................................................................................... 34

Bảng 3.4: Thang đo lãnh đạo ..................................................................................................... 35

Bảng 3.5: Thang đo phương pháp làm việc ............................................................................... 35

Bảng 3.6: Thang đo truyền thông............................................................................................... 36

Bảng 3 7: Thang đo hiệu quả làm việc nhóm............................................................................. 36

Bảng 4 : Kết quả tổng hợp thông tin đối tượng khảo sát.......................................................... 42

Bảng 4 2: Kết quả đánh giá thang đo iến đ c lập thông qua hệ số Cron ach Alpha ............... 44

Bảng 4 3: Kết quả đánh giá thang đo iến phụ thu c thông qua hệ số Cron ach Alpha ........... 46

Bảng 4 4: Kết quả ki m định KMO và Bartl tt biến đốc lập ..................................................... 47

Bảng 4 5: Kết quả phép quay ma trận thành ph n biến đốc lập................................................. 48

Bảng 4 6: Kết quả ki m định KMO và Bartl tt biến đốc lập (l n 2) ......................................... 49

Bảng 4 7: Kết quả phép quay ma trận thành ph n biến đốc lập (l n 2) ..................................... 49

Bảng 4 8: Ki m định KMO an Bartl tt biến phụ thu c ........................................................... 50

Bảng 4 9: Kết quả phép quay ma trận thành ph n biến phụ thu c............................................. 50

Bảng 4 : Ma trận hệ số tương quan ........................................................................................ 51

Bảng 4 : Kết quả ki m định sự ph hợp của mô hình ............................................................ 52

Bảng 4 2: Kết quả hồi quy........................................................................................................ 52

Bảng 4 3: Tổng hợp kết quả ki m định các giả thuyết............................................................. 53

Bảng 4.14: Bảng tổng hợp mối quan hệ giữa các đặc đi m cá nhân với hiệu quả làm việc nhóm.. 55

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Mô hình hiệu quả làm việc nhóm của Rasker và c ng sự (2001).............................. 9

Hình 2.2: Mô hình hiệu quả làm việc nhóm của Klimoski và Jones (1995) ............................. 10

Hình 2.3: Mô hình hiệu quả làm việc nhóm của Blendell và c ng sự(2001) ............................ 13

Hình 2.4: Mô hình hiệu quả làm việc nhóm của Driskell và c ng sự (1987)............................ 14

Hình 2.5: Mô hình hiệu quả làm việc nhóm của Patrick Lencioni (2002) ................................ 15

Hình 2.6: Mô hình nghiên cứu dự kiến các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm .... 27

Hình 2.7: Cơ cấu trình đ học vấn của Saigon Co.op................................................................ 29

Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu ................................................................................................. 31

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm trong hệ thống Liên hiệp

HTX Thương mại TP. Hồ Chí Minh (Saigon Co.op)” nhằm xác định và đo lường mức đ

ảnh hưởng của m t số yếu tố đến hiệu quả làm việc nhóm trong hệ thống Saigon Co.op.

Ngoài ra, đề tài này cũng nghiên cứu mối quan hệ các đặc đi m các nhân (giới tính, đ

tuổi,…) với hiệu quả làm việc nhóm.

Đề tài s dụng phương pháp nghiên cứu định lượng đ xác định các yếu tố và ki m

định mối quan hệ giữa các yếu tố cam kết nhóm, môi trường làm việc, mục tiêu, lãnh đạo,

phương pháp làm việc, truyền thông với hiệu quả làm việc nhóm. Số liệu được s dụng

phân tích trong đề tài này là số liệu sơ cấp được thu thập bằng cách g i bảng câu hỏi khảo

sát trực tiếp đến người lao đ ng trong hệ thống Saigon Co.op bằng phương pháp chọn

mẫu thuận tiện.

Thông qua nghiên cứu lý thuyết và nghiên cứu thực tiễn về các yếu tố ảnh hưởng

đến hiệu quả làm việc nhóm, bài nghiên cứu đưa ra mô hình nghiên cứu bao gồm 1 biến

phụ thu c là hiệu quả làm việc nhóm và 6 biến đ c lập là cam kết nhóm, môi trường làm

việc, mục tiêu, lãnh đạo, phương pháp làm việc, truyền thông. Bài nghiên cứu cũng s

dụng các thang đo có sẵn từ các công trình nghiên cứu trước đây và có sự điều chỉnh lại

đ phù hợp với các điều kiện của đề tài nghiên cứu, các thang đo này được xây dựng theo

thang đo Lik rt 5 mức đ đ đo lường các yếu tố Thang đo được ki m định đ tin cậy

bằng hệ số Cronbach Alpha, sau đó phân tích nhân tố khám phá EFA được tiến hành đ

đánh giá giá trị thang đo. Kết quả phân tích hồi qui cho thấy các yếu tố cam kết nhóm,

môi trường làm việc, lãnh đạo, mục tiêu, phương pháp làm việc tác đ ng có ý nghĩa đến

hiệu quả làm việc nhóm Trong đó, yếu tố môi trường làm việc ảnh hưởng mạnh nhất đến

hiệu quả làm việc nhóm, kế đến là các yếu tố cam kết nhóm, lãnh đạo, phương pháp làm

việc và cuối cùng là yếu tố mục tiêu. Ngoài ra, trong nghiên cứu này yếu tố truyền thông

không có ý nghĩa thống kê đến hiệu quả làm việc nhóm.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

1

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1 Lý do chọn đề tài

Trong bối cảnh môi trường kinh doanh năng đ ng và cạnh tranh ngày càng gay gắt

như hiện nay thì các nhà lãnh đạo nhận ra t m quan trọng của việc tổ chức làm việc theo

nhóm hơn ao giờ hết. Làm việc th o nhóm đã trở thành các tiêu chuẩn trong các tổ chức

và khả năng làm việc nhóm h u như là m t yêu c u bắt bu c đối với người lao đ ng. Các

nhà lãnh đạo thường giao các dự án cho các nhóm thay vì giao cho các cá nhân thực hiện

vì họ tin rằng làm việc theo nhóm có th tạo ra nhiều giá trị hơn so với làm việc đ c lập

(Jones, Richard, Paul, Sloane và Peter, 2007).

Nhiều nghiên cứu chứng minh làm việc nhóm có nhiều lợi ích như giảm thi u các

rủi ro trong việc thiết lập và thực hiện mục tiêu; tạo ra nhiều ý tưởng sáng tạo thông qua

thảo luận nhóm. Ngoài ra, theo Pedler và c ng sự (1989), làm việc nhóm còn giúp tạo

điều kiện cũng như thúc đẩy quá trình trao đổi kiến thức, kỹ năng giữa tất cả các thành

viên trong nhóm. Thật vậy, làm việc theo nhóm tạo ra m t môi trường thuận lợi cho việc

chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức, kỹ năng; giúp các thành viên phát tri n cả về chuyên môn

cũng như kỹ năng cá nhân m t cách liên tục.

Trên thế giới đã có rất nhiều nghiên cứu khẳng định tính ưu việt của làm việc nhóm

so với làm việc đ c lập Chính vì tính ưu việt của nó mà xu hướng tổ chức làm việc theo

nhóm đã được lan r ng trong nhiều tổ chức từ cơ quan nhà nước, bệnh viện, trường học

đến các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp,… à Saigon Co op cũng không nằm ngoài xu

hướng đó Ước tính hiện nay có khoảng 1,500 nhóm nhỏ với lực lượng lao đ ng khoảng

3, người đang hoạt đ ng trong 6 đơn vị thu c hệ thống Saigon Co.op. Qua số liệu

thống kê cho thấy, hiệu quả làm việc nhóm trong hệ thống là khá tốt (các chỉ số đánh giá

hiệu quả tổ/nhóm trong Saigon Co op như: năng suất lao đ ng, chỉ số thỏa mãn khách

hàng, chỉ số thỏa mãn n i b , tỷ lệ lỗi, hư hỏng, vòng quay hàng tồn kho,… T y vào chức

năng và đặc đi m công việc mà mỗi tổ/nhóm có các chỉ số đánh giá khác nhau) Tuy

nhiên, hiệu quả làm việc giữa các nhóm trong m t đơn vị và giữa các đơn vị còn có sự

chênh lệch – đôi khi có m t khoảng cách lớn. Vì thế câu hỏi những yếu tố nào đóng vai

trò chủ đạo làm ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm trong hệ thống được tôi quan tâm

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

2

đ tìm ra câu trả lời à đó là lý o chính đ tôi thực hiện đề tài: “Các yếu tố ảnh hưởng

đến hiệu quả làm việc nhóm trong hệ thống Liên hiệp HTX Thương mại TP. Hồ Chí

Minh”. Hy vọng nghiên cứu này sẽ có những đóng góp tích cực trong việc tìm ra các yếu

tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm trong hệ thống Saigon Co.op.

1.2 Mục tiêu nghiên cứu

Xác định các yếu tố và đo lường mức đ ảnh hưởng của m t số yếu tố đến hiệu quả

làm việc nhóm trong hệ thống Saigon Co.op.

Ki m định sự khác biệt về trung bình hiệu quả làm việc nhóm theo giới tính, đ tuổi,

trình đ học vấn, vị trí công tác.

Đưa ra m t số hàm ý cho nhà quản trị.

1.3 Đối tƣợng nghiên cứu, đối tƣợng khảo sát và thời gian nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: hiệu quả làm việc nhóm và các yếu tố tác đ ng đến hiệu quả

làm việc nhóm.

Đối tượng khảo sát: người lao đ ng có tham gia làm việc trong các tổ/nhóm thu c

hệ thống Saigon Co.op.

Thời gian nghiên cứu: tháng 10/2013.

1.4 Phƣơng pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu s dụng: chủ yếu s dụng nguồn dữ liệu từ điều tra người lao đ ng

trong hệ thống Saigon Co.op.

Phương pháp thực hiện: s dụng phương pháp nghiên cứu định lượng.

- Phát tri n và điều chỉnh thang đo.

- Khảo sát và x lý số liệu:

+ Ki m định sơ thang đo thông qua phân tích Cron ach Alpha va EFA

+ Ki m định hồi quy

+ Ki m định sự khác biệt

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

3

1.5 Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu

Nghiên cứu này giúp chỉ ra được các yếu tố ảnh hưởng có ý nghĩa đến hiệu quả làm

việc nhóm trong hệ thống Saigon Co.op. Kết quả nghiên cứu giúp các nhà lãnh đạo tổ

chức các nhóm làm việc hiệu quả hơn trong đơn vị của mình.

Ngoài ra, những tổ chức khác và những người quan tâm về làm việc nhóm có th s

dụng kết quả nghiên cứu từ bài viết này đ ứng dụng hoặc phát tri n thêm.

1.6 Cấu trúc nghiên cứu:

Bài nghiên cứu gồm 5 chương:

hương 1: Tổng quan – trình bày lý do chọn đề tài, vấn đề nghiên cứu, mục tiêu

nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu và ý nghĩa thực tiễn của đề tài.

hương 2: Cơ sở lý thuyết – tóm lược các lý thuyết về hiệu quả làm việc nhóm và

các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc nhóm trong các công trình nghiên cứu trước

đây Chương 2 cũng trình ày mô hình nghiên cứu dự kiến được xây dựng từ việc đúc kết

cơ sở lý thuyết nền tảng có liên quan Ngoài ra, chương này cũng trình ày sơ nét về

Saigon Co.op.

hương 3: Thiết kế nghiên cứu và x lý số liệu – trình bày việc xây dựng thang

đo, cách thức chọn mẫu, cách thức thu thập và phân tích dữ liệu.

Chương 4: Kết quả nghiên cứu – trình bày kết quả nghiên cứu và x lý số liệu

bao gồm các kết quả ki m định đ tin cậy, đ tin cậy của thang đo, các kết quả suy diễn

và thảo luận kết quả.

hương 5: Kết luận và hàm ý cho nhà quản trị – đưa ra các kết luận và hàm ý cho

nhà quản trị từ kết quả nghiên cứu, đồng thời chỉ ra mặt hạn chế của đề tài và mở ra

hướng nghiên cứu tiếp theo.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

4

CHƢƠNG 2: CƠ Ở LÝ THUYẾT

2.1 Định nghĩa nhóm và làm việc nhóm

2.1.1 Định nghĩa nhóm

Theo nghiên cứu của Francis và Young (1979) thì nhóm là m t tập hợp nhiều người

mà những người này cam kết làm việc với nhau đạt được mục tiêu chung, họ làm việc ăn

ý với nhau đ tạo ra kết quả chất lượng cao.

Adair (1986) phát bi u rằng nhóm là tập hợp các cá nhân chia sẻ m t mục tiêu

chung, các công việc và kỹ năng của từng thành viên phù hợp với những thành viên khác.

Katzenbach và Smith (1993) lập luận rằng nhóm là m t nhóm nhỏ những thành viên

có kỹ năng ổ sung cho các thành viên khác, cam kết hướng đến m t mục đích chung và

cùng chịu trách nhiệm.

Sundstrom, DeMeuse và Futr ll ( 99 ) định nghĩa nhóm là tập hợp các cá nhân phụ

thu c lẫn nhau trong nhiệm vụ của mình, những người chia sẻ trách nhiệm về kết quả,

những người ý thức rằng mình thu c về nhóm, những người được những người khác xem

như m t thành viên không th tách rời của nhóm và những người quản lý các mối quan hệ

của họ trong nhóm.

Theo Cohen và Bailey (1999), nhóm là m t tập hợp các cá nhân phụ thu c lẫn nhau

trong những nhiệm vụ, những người chia sẻ trách nhiệm về kết quả.

Kozlowski và Bell (2003) định nghĩa nhóm là m t tập th người tồn tại đ thực hiện

nhiệm vụ về tổ chức có liên quan, chia sẻ m t hoặc nhiều mục tiêu chung, có tương tác

với nhau, th hiện sự phụ thu c nhiệm vụ. Họ được cơ cấu vào m t bối cảnh tổ chức

nghĩa là phải có ranh giới, phạm vi hoạt đ ng so với các nhóm khác Đi m đáng chú ý của

định nghĩa này là nhóm phải có m t ranh giới đ phân biệt nhóm này và nhóm khác Điều

này liên quan đến việc phân chia phạm vi hoạt đ ng và chức năng của nhóm trong tổ

chức.

Morgan, Glickman, Woodar và Salas ( 986) định nghĩa m t nhóm như m t sự thiết

lập riêng biệt của hai hoặc nhiều cá nhân, những người làm việc phụ thu c lẫn nhau đ

đạt được mục tiêu, chia sẻ mục tiêu và thành quả.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]