Luận văn thạc sĩ UEB phát triển văn hóa công sở tại cục hải quan tỉnh lạng sơn 002

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

----------*****---------

CHU BÁ TOÀN

PHÁT TRIỂN VĂN HÓA CÔNG

SỞ TẠI CỤC HẢI QUAN TỈNH LẠNG SƠN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội – 2014

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

----------*****---------

CHU BÁ TOÀN

PHÁT TRIỂN VĂN HÓA CÔNG

SỞ TẠI CỤC HẢI QUAN TỈNH LẠNG SƠN

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số: 60 34 05

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HOÀNG VĂN HẢI

Hà Nội - 2014

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................1

Chƣơng 1: KHUNG KHỔ LÝ LUẬN VỀ VĂN HÓA CÔNG SỞ..................5

1.1. Văn hóa tổ chức......................................................................................5

1.1.1. Khái niệm văn hóa tổ chức...............................................................5

1.1.2. Cấu trúc của văn hóa trong tổ chức..................................................5

1.1.3. Các đặc tính cơ bản về văn hóa của một tổ chức.............................6

1.1.4. Vai trò của văn hóa đối với việc quản lý và phát triển của tổ chức. 7

1.2. Khái niệm, các yếu tố cấu thành văn hóa một tổ chức hành chính.........9

1.2.1. Khái niệm văn hóa công sở..............................................................9

1.2.2. Các yếu tố cấu thành văn hóa một tổ chức hành chính..................10

1.3. Cấu trúc của văn hóa tổ chức................................................................12

1.4. Các bƣớc xây đựng văn hóa tổ chức....................................................15

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG VĂN HÓA CÔNG SỞ TẠI CỤC HẢI QUAN

TỈNH LẠNG SƠN..........................................................................................18

2.1. Lịch sử hình thành và phát triển ngành Hải quan Việt nam.................18

2.2. Lịch sử hình thành và phát triển ngành Hải quan tỉnh Lạng Sơn.........19

2.3. Tổ chức hoạt động của Cục Hải quan Lạng Sơn..................................63

2.3.1. Lãnh đạo Cục gồm: Cục trƣởng và các phó Cục trƣởng..............63

2.3.2. Cán bộ, công chức, chuyên viên....................................................63

i

2.4. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Cục Hải quan tỉnh Lạng

Sơn...............................................................................................................64

2.4.1. Vị trí, chức năng.............................................................................64

2.4.2. Nhiệm vụ và quyền hạn..................................................................64

2.5. Đánh giá tình hình phát triển văn hóa công sở tại Cục Hải quan tỉnh

Lạng Sơn......................................................................................................66

Chƣơng 3: CÁC ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ CHỦ YẾU NHẰM PHÁT

TRIỂN VĂN HÓA CÔNG SỞ TẠI CỤC HẢI QUAN LẠNG SƠN.............70

3.1. Những quan điểm cơ bản khi xây dựng và thực hiện văn hóa công sở

tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn..................................................................70

3.2. Định hƣớng giải pháp phát triển văn hóa công sở tại Cục Hải quan tỉnh

Lạng Sơn......................................................................................................72

3.3. Mô hình phát triển văn hóa công sở tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn. 73

KẾT LUẬN.....................................................................................................77

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................78

ii

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài.

Trong xu thế toàn cầu hóa nền kinh tế, nền kinh tế Việt Nam cũng đã và

đang từng bƣớc hội nhập nền kinh tế thế giới. Sự cạnh tranh đang diễn ra trên

tất cả các lĩnh vực và ngày càng trở nên gay gắt, đòi hỏi mọi loại hình, thiết

chế, tổ chức phải cấu trúc lại mình để thích nghi và phát triển, dựa trên cơ sở

phát huy nguồn lực nội sinh và tìm kiếm, dung nạp các ngồn lực ngoại sinh.

Lý luận và thực tiễn cho thấy, văn hóa là một nguồn nội sinh có thể tạo nên sự

phát triển đột phá và bền vững cho một tổ chức khi tổ chức đó biết khai thác,

vận dụng các yếu tố văn hóa vào hoạt động của mình. Mặt khác, các tổ chức

ngày càng nhận thức rõ về vai trò của văn hóa trong tổ chức quản lý hoạt

động. Với những lý do trên, các cơ quan hành chính sự nghiệp Nhà nƣớc cần

phải nhận thức rõ vai trò quan trọng của việc xây dựng văn hóa hành chính

công sở để nâng cao sức cạng tranh, phù hợp với xu thế, tạo mọi điều kiện cho

sự phát triển nền kinh tế địa phƣơng, đóng góp vào thành tích chung của cả

nƣớc.

Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn là một cơ quan hành chính đƣợc hình

thành sau một thời gian ra đời của nƣớc Việt Nam dân chủ cộng hòa. Trải qua

chặng đƣờng 60 năm xây dựng và trƣởng thành, cán bộ công chức Hải quan

Lạng Sơn luôn tự hào với truyền thống vẻ vang của mình. Cục Hải quan Lạng

Sơn đã tham mƣu giúp Ngành xây dựng, thực hiện kế hoạch khôi phục kinh

tế trong chiến tranh và sau chiến tranh: 1952 - 1964, 1965 - 1978, 1979 -

1985, 1986 - 2000, 2001 – 2005, 2006 – 2009 và 2010 - 2013.

Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn luôn luôn đi đầu trong sự nắm bắt và vận

dụng những chủ trƣơng đƣờng lối của Đảng, Nhà nƣớc vào cuộc sống xã hội,

chủ động xây dựng và tổ chức thực hiện các chƣơng trình mục tiêu, các dự án

Tổng cục Hải quan đã đề ra, tham mƣu giúp cấp ủy và chính quyền địa

1

phƣơng điều chỉnh phƣơng hƣớng mục tiêu phát triển kinh tế có tính đến

trƣớc mắt và lâu dài, đảm bảo xây dựng và khai thác triệt để các nguồn lực,

phát huy những mặt mạnh, kịp thời phát hiện và tháo gỡ khó khăn, khắc phục

yếu kém góp phần đƣa nền kinh tế địa phƣơng và đất nƣớc phát triển.

Vì vậy, việc hình thành xây dựng và phát triển một nền văn hóa đặc trƣng của

Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn là thiết yếu để Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn ngày

càng xứng đáng là một cơ quan thu thuế hàng hóa xuất nhập khẩu, chống

buôn lậu, gian lận thƣơng mại vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới

trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.

2. Tình hình nghiên cứu xây dựng văn hóa công sở.

Thực tiễn đã chứng minh rằng, văn hóa tổ chức có một vai trò hết sức

quan trọng trong việc tạo nên sự phát triển đột phá và bền vững cho tổ chức

nhờ phát huy nguồn nội lực và tìm kiếm dung nạp các nguồn lực ngoại sinh.

Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn là một cơ quan hành chính sự nghiệp là cơ quan

chuyên môn giúp Tổng Cục Hải quan thực hiện chức năng quản lý nhà nƣớc

về Hải quan và tổ chức thực thi pháp luật về Hải quan, các quy định khác của

pháp luật có liên quan trên địa bàn hoạt động của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn

theo quy định của pháp luật.

Bởi vậy, vấn đề xây dựng và phát triển văn hóa tổ chức hay văn hóa

công sở đối với Cục Hải quan tỉnh Lạng sơn là hết sức quan trọng. Trên cơ sở

phân tích các khái niệm và các yếu tố cấu thành văn hóa tổ chức, văn hóa

trong cơ quan công sở hành chính, tôi khái quát các đặc trƣng cơ bản của Cục

Hải quan tỉnh Lạng Sơn để đƣa ra những vấn đề cần quan tâm và mô hình cần

tham khảo cho quá trình phát triển nền văn hóa của Cục Hải quan tỉnh Lạng

Sơn, thực hiện luận văn Thạc sĩ với đề tài: “Phát triển văn hóa công sở tại

Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn”

2

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.

Luận văn dựa trên mục đích:

- Thứ nhất: Trên cơ sở lý luận về văn hóa tổ chức đã đƣợc lĩnh hội

trong khóa học cùng với thực tế của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn, luận văn

thực hiện phân tích và đƣa ra các đánh giá chủ quan về tình hình xây dựng và

phát triển văn hóa hoạt động của Cục.

- Thứ hai: Với kinh nghiệm bản thân đồng thời thông qua nghiên cứu,

tham khảo các bài viết, bài phân tích của các chuyên gia về văn hóa tổ chức.

Luận văn mạnh dạn đƣa ra quan điểm riêng của học viên về việc xây dựng,

phát triển văn hóa công sở tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn và đề xuất một số

kiến nghị nhằm giúp cho việc xây dựng và phát triển văn hóa công sở tại Cục

Hải quan Lạng Sơn đƣợc thiết thực hơn.

*. Nhiệm vụ nghiên cứu.

Với mục đích nhƣ trên, luận văn này đặt ra những câu hỏi nghiên cứu

cơ bản sau đây:

- Văn hóa phù hợp với Cục Hải quan Lạng Sơn hiện nay là là gì?

- Làm thế nào để xây dựng và phát triển nền văn hóa Cục Hải quan

Lạng Sơn trong điều kiện hiện nay?

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tƣợng nghiên cứu: Đối tƣợng của đề tài nghiên cứu này là

nghiên cứu sự hình thành, phát triển văn hóa của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn

nói riêng và các cơ quan hành chính sự nghiệp nói chung để từ đó tạo dựng và

phát huy một nền văn hóa hành chính công sở năng động, nhiệt tình, phù hợp

và phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của đất nƣớc.

- Phạm vi nghiên cứu:

+ Không gian: Đề tài đƣợc nghiên cứu trong nội bộ Cục Hải quan tỉnh

Lạng Sơn.

3

+ Thời gian: Chủ yếu nghiên cứu sự hình thành và phát triển văn hóa

của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn từ khi thành lập đến nay.

5. Phƣơng pháp nghiên cứu.

Luận văn sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu định tính, tổng hợp,

nghiên cứu mô tả để làm rõ thực trạng xây dựng và phát triển văn hóa công sở

hành chính tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn đồng thời đƣa ra những đề xuất,

kiến nghị phù hợp.

Do thời gian có hạn nên luận văn không thực hiện việc khảo sát thực tế

thông qua phiếu khảo sát đối với khách hàng và các chuyên gia. Mọi quan

điểm, đánh giá trong luận văn đƣợc học viên trình bày thông qua nghiên cứu

thực tế, tổng hợp qua các nguồn tài liệu tham khảo của cơ quan và các lĩnh

vực khác.

6. Những đóng góp của luận văn.

Do lần đầu nghiên cứu mô hình luận văn định hƣớng thực hành còn

nhiều mới mẻ, trong khi năng lực, thời gian và tài liệu nghiên cứu có hạn nên

luận văn này sẽ còn nhiều những hạn chế, sai sót..Tuy nhiên, luận văn này

cũng mong đóng góp một phần nhỏ bé trong việc xây dựng, củng cố và phát

triển văn hóa tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn.

7. Bố cục của luận văn.

Luận văn chia làm 3 chƣơng chính với nội dung chủ yếu sau:

Chƣơng 1: Khung khổ lý luận về văn hóa công sở.

Chƣơng 2: Thực trạng văn hóa công sở hành chính tại Cục Hải quan

tỉnh Lạng Sơn.

Chƣơng 3: Các đề xuất và kiến nghị chủ yếu nhằm phát triển văn hóa

công sở tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn.

4