Luận văn thạc sĩ UEB phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở huyện sóc sơn, thành phố hà nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

---------------------

NGUYỄN THÚY HÀ

PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO

Ở HUYỆN SÓC SƠN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành: Kinh tế chính trị

Mã số: 60 31 01 02

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. VŨ VĂN HÙNG

Hà Nội – 2019

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

---------------------

NGUYỄN THÚY HÀ

PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO

Ở HUYỆN SÓC SƠN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành: Kinh tế chính trị

Mã số: 60 31 01 02

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. VŨ VĂN HÙNG

XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ

CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội – 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi

dƣới sự hƣớng dẫn của thầy giáo hƣớng dẫn khoa học. Các số liệu và kết quả

nghiên cứu luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và đƣợc trích dẫn

đầy đủ theo quy định.

Tác giả luận văn

Nguyễn Thúy Hà

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................1

MỤC LỤC.........................................................................................................4

MỞ ĐẦU................................................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài................................................................................1

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................2

4. Kết cấu của luận văn.....................................................................................3

CHƢƠNG I. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU; CƠ SỞ LÝ LUẬN

VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO .. 4

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài................................4

1.1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu.............................................................4

1.1.2. Khoảng trống cần tiếp tục nghiên cứu....................................................7

1.2. Một số vấn đề lý luận về phát triển nông nghiệp công nghệ cao...............8

1.2.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của nông nghiệp công nghệ cao...........8

1.2.2. Phát triển nông nghiệp công nghệ cao.................................................13

1.2.3. Tiêu chí đánh giá phát triển nông nghiệp công nghệ cao.....................23

1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nông nghiệp công nghệ cao....25

1.3 Bài học kinh nghiệm đối với phát triển nông nghiệp công nghệ cao của

một số địa phƣơng và huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội..............................29

1.3.1. Phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở một số địa phương...............29

1.3.2. Bài học kinh nghiệm đối với huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội..........32

CHƢƠNG II. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................................35

2.1. Phƣơng pháp luận....................................................................................35

2.1.1. Chủ nghĩa duy vật biện chứng..............................................................35

2.1.2. Chủ nghĩa duy vật lịch sử.....................................................................36

2.2. Các phƣơng pháp chủ yếu áp dụng trong luận văn.................................36

2.2.1. Phương pháp trừu tượng hoá khoa học................................................36

2.2.2. Phương pháp logic - lịch sử..................................................................37

2.2.3. Phương pháp phân tích và tổng hợp.....................................................39

CHƢƠNG III. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG

NGHỆ CAO TẠI HUYỆN SÓC SƠN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI....................41

3.1. Khái quát tình hình sản xuất nông nghiệp tại huyện Sóc Sơn, thành phố

Hà Nội.............................................................................................................41

3.1.1. Khái quát về huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội...................................41

3.1.2. Khái quát về sản xuất nông nghiệp công nghệ cao ở huyện Sóc Sơn...48

3.1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp công nghệ cao ở

huyện

Sóc Sơn............................................................................................................50

3.2. Thực trạng phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở huyện Sóc Sơn.......57

3.2.1. Thực trạng về đầu vào trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở

huyện Sóc Sơn.................................................................................................57

3.2.2. Thực trạng về đầu ra trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở

huyện Sóc Sơn.................................................................................................58

3.2.3. Thực trạng về kinh tế, xã hội và môi trường trong phát triển nông

nghiệp công nghệ cao ở huyện Sóc Sơn..........................................................58

3.3. Đánh giá chung thực trạng phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở huyện

Sóc Sơn...........................................................................................................64

3.3.1. Kết quả đạt được...................................................................................64

3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân............................................................65

CHƢƠNG IV. ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT

TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO Ở HUYỆN SÓC SƠN,

THÀNH PHỐ HÀ NỘI...................................................................................69

4.1. Bối cảnh mới tác động đến phát triển nông nghiệp công nghệ cao tại

huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội..................................................................69

4.2. Định hƣớng và quan điểm phát triển nông nghiệp công nghệ cao tại

huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội..................................................................70

4.2.1. Định hướng và mục tiêu........................................................................70

4.2.2. Quan điểm.............................................................................................73

4.3. Một số giải pháp cơ bản nhằm phát triển nông nghiệp công nghệ cao tại

huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội..................................................................74

4.3.1. Xây dựng quy hoạch chi tiết vùng nông nghiệp công nghệ cao huyện

Sóc Sơn và tổ chức quản lý thực hiện quy hoạch............................................74

4.3.2. Tập trung xây dựng và hoàn thiện cơ chế chính sách phát triển vùng

nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Sóc Sơn..............................................76

4.3.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến về nông nghiệp công nghệ

cao trên địa bàn huyện....................................................................................79

4.3.4. Tập trung đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đáp ứng yêu cầu phát triển

nông nghiệp công nghệ cao Sóc Sơn...............................................................81

4.3.5. Tập trung nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ sản xuất

nông nghiệp công nghệ cao............................................................................83

4.3.6. Huy động các nguồn lực để phát triển nông nghiệp công nghệ cao Sóc

Sơn...................................................................................................................86

4.3.7. Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển nông nghiệp

công nghệ cao ở Sóc Sơn................................................................................88

4.3.8. Nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến thương mại, thị trường, thông tin,

dịch vụ nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao................................................90

KẾT LUẬN.....................................................................................................92

DANH MỤC TÀI LIỆU.................................................................................94

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CNC

NN

NNCNC

NNUDCNC

SP

HTX

KHKT

UBND

VSATTP

Công nghệ cao

Nông nghiệp

Nông nghiệp công nghệ cao

Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao

Sản phẩm

Hợp tác xã

Khoa học kỹ thuật

Ủy ban nhân dân

Vệ sinh an toàn thực phẩm

DANH MỤC BIỂU BẢNG

STT Bảng

1 Bảng 3.1

2 Biểu đồ

3.1

DANH MỤC HÌNH

STT Bảng

1 Hình 1.1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Phát triển nông nghiệp chiếm vị trí quan trọng hàng đầu ở nhiều quốc gia

không những ở các nƣớc kém phát triển, mà ngay cả các nƣớc có nền kinh tế

phát triển cao. Ở nƣớc ta, nền kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, đa phần dân số

sống ở nông thôn, lao động nông nghiệp chiếm hơn 60% lực lƣợng lao động

xã hội và sản xuất nông nghiệp hiện nay vẫn chủ yếu là độc canh cây lúa,

thuần nông, năng suất lao động thấp... vì vậy đời sống nông dân nói chung

còn thấp. Do đó, chỉ có phát triển nền nông nghiệp công nghệ cao có hiệu quả,

đạt năng suất cao, chất lƣợng tốt, chủng loại hàng hóa nông sản phong phú thì

mới cải thiện đƣợc đời sống dân cƣ ở nông thôn.

Trong nhiều năm qua, chủ trƣơng kêu gọi phát triển nông nghiệp công

nghệ cao đƣợc Chính phủ cùng các bộ, ngành và địa phƣơng rất chú trọng và

tạo nhiều điều kiện thuận lợi.

Là huyện thuần nông của Thủ Đô, huyện Sóc Sơn ngoài quan tâm, hoàn

thiện hệ thống cơ sở hạ tầng đã chú trọng đƣa ứng dụng khoa học công nghệ

vào sản xuất để nâng cao phát triển nông nghiệp công nghệ cao, góp phần

nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân trên địa bàn huyện. Tuy

nhiên, phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở huyện Sóc Sơn mới đƣợc triển

khai bƣớc đầu, mức độ triển khai của các mô hình còn ít, chất lƣợng giống

cây trồng vật nuôi chƣa cao, chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu sản xuất trên diện

rộng; hoạt động sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chƣa phát

triển tƣơng xứng với tiềm năng lợi thế và chƣa có sự kết hợp hài hòa giữa

phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với phát triển du lịch, công

nghiệp chế biến và bảo vệ tài nguyên môi trƣờng, chƣa đảm bảo phát triển

nông nghiệp bền vững. Mặt khác, việc đánh giá tiềm năng, lợi thế và đề xuất

phƣơng hƣớng, giải pháp đồng bộ để phát triển vùng nông nghiệp ứng dụng

1