Luận văn thạc sĩ UEB nghiên cứu các hàng rào kỹ thuật đối với thương mại quốc tế theo chuẩn mực của

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

--------o0o---------

PHÙNG PHÚC HẢO

NGHIÊN CỨU CÁC HÀNG RÀO KỸ THUẬT

ĐỐI VỚI THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ THEO CHUẨN MỰC WTO

Chuyên ngành Kinh tế quốc tế

Mã số: 60 31 01 06

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ QUỐC TẾ

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN XUÂN THIÊN

Hà Nội - 2019

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

--------o0o---------

PHÙNG PHÚC HẢO

NGHIÊN CỨU CÁC HÀNG RÀO KỸ THUẬT

ĐỐI VỚI THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ THEO CHUẨN MỰC WTO

Chuyên ngành Kinh tế quốc tế

Mã số: 60 31 01 06

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ QUỐC TẾ

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN XUÂN THIÊN

Hà Nội - 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.

Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai

công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.

Tác giả

Phùng Phúc Hảo

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cảm n PGS.TS. Nguy n Xuân Thiên đ tận tình hư ng

d n tôi thực hiện luận văn này.

Tôi cũng xin gửi lời cảm n chân thành t i quý thầy, cô giảng dạy chư ng trình

cao học đ truyền thụ những kiến thức quý báu, những kiến thức này giúp ích tôi rất

nhiều trong quá trình thực hiện nghiên cứu.

Tôi xin chân thành cảm n.

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT..........................................................................................................i

DANH MỤC CÁC BẢNG..............................................................................................................ii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ VÀ HÌNH...........................................................................................iii

PHẦN MỞ DẦU..................................................................................................................................1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN

VỀ HÀNG RÀO KỸ THUẬT ĐỐI VỚI THƢƠNG MẠI THEO CHUẨN MỰC

CỦA WTO.............................................................................................................................................. 6

1.1.Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài.....................................................6

1.1.1.Bối cảnh ra đời của WTO và các Hiệp định đa biên về thư ng mại hàng hóa .. 6

1.1.2.Các nghiên cứu liên quan đến các Hiệp định của WTO.............................................8

1.1.3.Các nghiên cứu liên quan đến Hiệp định về hàng rào kỹ thuật đối v i thư ng

mại của WTO......................................................................................................................................... 9

1.1.4. Các công trình nghiên cứu liên quan đến rào cản kỹ thuật đối v i các mặt

hàng xuất khẩu của Việt Nam........................................................................................................11

1.1.5.Khoảng trổng rút ra từ tổng quan và vấn đề cần tiếp tục nghiêcn cứu...............12

1.2. C sở lý luận liên quan đến hàng rào kỹ thuật đối v i thư ng mại........................12

1.2.1.Khái niệm hàng rào kỹ thuật đối v i thư ng mại......................................................12

1.2.2.Các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật đối v i thư ng mại........................................15

1.2.3.Hài hòa các tiêu chuẩn và đánh giá sự phù hợp..........................................................16

1.2.4.Vai trò của các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật đối v i thư ng mại....................17

1.2.5.Các c quan xây dựng tiêu chuẩn và đánh giá tính tuân thủ và chứng nhận

sản phẩm................................................................................................................................................18

Kết luận chƣơng 1...........................................................................................................................20

CHƢƠNG 2 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..............................................................21

2.1. Phư ng pháp tiếp cận...............................................................................................................21

2.2. Phư ng pháp nghiên cứu cụ thể...........................................................................................21

2.2.1.Phư ng pháp phân tích và tổng hợp.................................................................................21

2.2.2.Phư ng pháp nghiên cứu tại bàn.......................................................................................22

2.2.3.Phư ng pháp Case study......................................................................................................22

2.2.4. Phư ng pháp so sánh............................................................................................................22

2.2.5. Phư ng pháp chuyên gia.....................................................................................................23

2.3. Nguồn số liệu..............................................................................................................................23

2.3.1. Số liệu s cấp...........................................................................................................................23

2.3.2. Số liệu thứ cấp........................................................................................................................23

2.4. Khung khổ phân tích................................................................................................................24

2.4.1 Thiết kế mô hình nghiên cứu..............................................................................................24

2.4.2. Thu thập dữ liệu thứ cấp.....................................................................................................24

2.4.3. Phân tích dữ liệu.....................................................................................................................25

2.4.4. Kết quả nghiên cứu...............................................................................................................25

2.4.5 Kết luận và khuyến nghị.......................................................................................................25

Kết luận chƣơng 2...........................................................................................................................26

CHƢƠNG 3 NỘI DUNG CÁC QUY ĐỊNH VÀ TIÊU CHUẨN KỸ THUẬT

THEO CHUẨN MỰC CỦA WTO..........................................................................................27

3.1.Gi i thiệu khái quát Hiệp định TBT....................................................................................27

3.2.Nội dung các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật của Hiệp định TBT theo chuẩn

mực của WTO......................................................................................................................................30

3.2.1. Thực chất của Hiệp định về hàng rào kỹ thuật trong thư ng mại - TBT..........30

3.2.2. Phân loại....................................................................................................................................31

3.2.3. Mục đích...................................................................................................................................34

3.2.4. Nguyên tắc c bản.................................................................................................................35

3.3. Các hình thức rào cản kỹ thuật trong thư ng mại quốc tế theo chuẩn mực của

WTO........................................................................................................................................................35

3.3.1. Các tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật, an toàn vệ sinh dịch t......................................35

3.3.2. Các quy định, tiêu chuẩn chế biến và sản xuất theo quy định môi trường 37

3.3.3. Các yêu cầu về nh n mác.....................................................................................................37

3.3.4. Các yêu cầu về đóng gói bao bì........................................................................................37

3.3.5. Nh n sinh thái..........................................................................................................................38

3.4.Vai trò của hàng rào kỹ thuật v i chính sách bảo hộ thư ng mại.............................39

3.4.1. Ảnh hưởng tích cực...............................................................................................................39

3.4.2. Ảnh hưởng tiêu cực...............................................................................................................42

3.5.Nghiên cứu trường hợp hàng rào kỹ thuật của Mỹ và Nhật Bản..............................42

3.5.1. Các hàng rào kỹ thuật của Mỹ..........................................................................................42

3.5.2. Các hàng rào kỹ thuật của Nhật Bản..............................................................................47

Kết luận chƣơng 3...........................................................................................................................50

CHƢƠNG 4 NHỮNG CƠ HỘI, THÁCH THỨC VÀ GỢI Ý ĐỐI VỚI VIỆT

NAM KHI THỰC HIỆN TBT...................................................................................................51

4.1.Hàng rào kỹ thuật của Việt Nam, những c hội và thách thức đặt ra khi thực

hiện TBT................................................................................................................................................51

4.1.1.Khái quát về hàng rào kỹ thuật của Việt Nam.............................................................51

4.1.2. Những c hội...........................................................................................................................53

4.1.3. Những thách thức...................................................................................................................54

4.2.Gợi ý đối v i Việt Nam khi xây dựng và thực hiện TBT............................................56

4.2.1.Hàng rào kỹ thuật v i phát triển xuất khẩu bền vững...............................................56

4.2.2. Hàng rào kỹ thuật v i thu hút đầu tư trực tiếp nư c ngoài có chất lượng cao. .59

4.2.3. Hàng rào kỹ thuật v i bảo hộ sản xuất trong nư c...................................................60

4.2.4. Hàng rào kỹ thuật v i bảo vệ sức khỏe con người....................................................63

4.2.5. Hàng rào kỹ thuật v i bảo vệ môi trường.....................................................................63

4.2.6. Tích cực và chủ động phối hợp ký kết các thỏa thuận thư ng mại....................64

Kết luận chƣơng 4...........................................................................................................................66

TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................................69

TT

123456789

10

11

12

13

14

15