Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Luận văn thạc sĩ UEB hoạt động mua bán và sáp nhập với đối tác chiến lược nước ngoài của các ngân
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-----o0o-----
NGUYỄN VIỆT HƢNG
HOẠT ĐỘNG MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP VỚI ĐỐI TÁC
CHIẾN LƢỢC NƢỚC NGOÀI CỦA CÁC NGÂN
HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT NAM
LUẬN VĂN THẠC SỸ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
Hà Nội - Năm 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-----o0o-----
NGUYỄN VIỆT HƢNG
HOẠT ĐỘNG MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP VỚI
ĐỐI TÁC CHIẾN LƢỢC NƢỚC NGOÀI CỦA
CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT
NAM
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01
LUẬN VĂN THẠC SỸ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGIÊN CỨU
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS ĐÀO LÊ MINH
XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HỘI
HƢỚNG DẪN ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội - Năm 2015
CAM KẾT
Tên tôi là: NGUYỄN VIỆT HƢNG
Sinh ngày: 03/03/1980
Quê quán:
Là học viên cao học của trƣờng Đại học Kinh tế theo quyết định 2440/QĐĐHKT ngày 25/10/2012 của hiệu trƣởng Trƣờng Đại học Kinh tế,
ĐHQGHN. Cam đoan đề tài: Hoạt động mua bán và sáp nhập với đối tác
chiến lƣợc nƣớc ngoài của các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam
Chuyên ngành: Tài chính- Ngân hàng; Mã số: 60340201
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. ĐÀO LÊ MINH
Luận văn đƣợc thực hiện tại trƣờng Đại học Kinh tế, ĐHQGHN
Đề tài này là công trình nghiên cứu khoa học của tôi, là kết quả của một quá
trình học tập, nghiên cứu có tính độc lập và nghiêm túc. Các số liệu, các
nguồn trích dẫn đƣợc chú thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch. Tôi xin hoàn
toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình.
Hà nội, ngày 22 tháng 08 năm
2015
Tác giả
NGUYỄN VIỆT HƢNG
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành đề tài “Hoạt động mua bán và sáp nhập với đối tác chiến
lƣợc nƣớc ngoài của các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam”, tác giả xin chân
thành cảm ơn sâu sắc đến thầy hƣớng dẫn, TS ĐÀO LÊ MINH, ngƣời đã bỏ
ra nhiều công sức và tâm huyết, cung cấp nhiều tài liệu nghiên cứu để hỗ trợ
tƣ vấn tác giả hoàn thành luận văn này.
Tác giả cũng xin cảm ơn đến các nhà khoa học, các thầy cô trƣờng ĐH
Kinh tế, ĐHQGHN đã đóng góp những ý kiến, sửa đổi, bố sung trong quá
trình thực hiện nghiên cứu kết quả sơ bộ.
MỤC LỤC
Cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt..............................................................................................................i
Danh mục bảng biểu......................................................................................................................iii
Danh mục hình vẽ...........................................................................................................................iv
MỤC LỤC.............................................................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ
HOẠT ĐỘNG MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP NGÂN HÀNG.................................................1
1.1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU.................................................................1
1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở nƣớc ngoài....................................................................1
1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam........................................................................4
1.2. LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP NGÂN HÀNG.............6
1.2.1. Khái niệm, bản chất của mua bán và sáp nhập ngân hàng.......................................6
1.2.2. Các hình thức mua bán và sáp nhập.......................................................................10
1.2.2.1. Giới hạn phạm vi lãnh thổ..........................................................................10
1.2.2.2. Giới hạn mức độ liên kết.............................................................................12
1.2.3. Các bên tham gia vào hoạt động mua bán và sáp nhập.........................................13
1.2.4. Những lợi ích của mua bán và sáp nhập ngân hàng...............................................14
1.2.4.1. Lợi thế nhờ quy mô.........................................................................................14
1.2.4.2. Mở rộng thị trƣờng, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ.......................................14
1.2.4.3. Giảm chi phí gia nhập thị trƣờng...................................................................15
1.2.4.4. Gia tăng giá trị doanh nghiệp..........................................................................15
1.2.4.5. Gia tăng giá trị về mặt tài chính......................................................................15
1.2.5. Những mặt trái có thể phát sinh trong mua bán và sáp nhập ngân hàng...............16
1.2.5.1. Quyền lợi cổ đông bị ảnh hƣởng....................................................................16
1.2.5.2. Xung đột mâu thuẫn của các cổ đông lớn.......................................................17
1.5.2.3. Văn hóa doanh nghiệp bị ảnh hƣởng..............................................................18
1.2.6. Những vấn đề cơ bản về hoạt động mua bán và sáp nhập với đối tác chiến lƣợc
nƣớc ngoài.......................................................................................................................18
1.2.6.1. Khái niệm cổ đông chiến lƣợc nƣớc ngoài....................................................18
1.2.6.2. Điều kiện để trở thành cổ đông chiến lƣợc nƣớc ngoài.................................19
1.2.6.3. Quy định tỷ lệ sở hữu cổ phần đối với nhà đầu tƣ nƣớc ngoài......................19
1.2.6.4. Hoạt động M&A với đối tác chiến lƣợc nƣớc ngoài.....................................20
1.2.6.5. Sự cần thiết có sự tham gia của cổ đông chiến lƣợc nƣớc ngoài...................20
1.3. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG M&A............................................................................21
1.3.1. Các phƣơng thức thực hiện mua bán và sáp nhập.................................................21
1.3.1.1. Chào thầu........................................................................................................21
1.3.1.2. Lôi kéo cổ đông bất mãn.................................................................................22
1.3.1.3. Thƣơng lƣợng tự nguyện...............................................................................22
1.3.1.4. Thu gom cổ phiếu trên thị trƣờng chứng khoán.............................................23
1.3.1.5. Mua lại tài sản.................................................................................................23
1.3.2. Nội dung của quy trình M&A ngân hàng...............................................................23
1.3.2.1. Lập kế hoạch chiến lƣợc và xác định mục tiêu của M&A.............................24
1.3.2.2. Tìm kiếm và xác định ngân hàng mục tiêu.....................................................24
1.3.2.3. Định giá giao dịch...........................................................................................25
1.3.2.4. Đàm phán và giao kết hợp đồng M&A...........................................................25
1.3.3. Các phƣơng pháp định giá trong M&A ngân hàng...............................................26
1.3.3.1. Phƣơng pháp tài sản.......................................................................................26
1.3.3.2. Phƣơng pháp so sánh thị trƣờng....................................................................26
1.3.3.3. Phƣơng pháp dòng tiền chiết khấu.................................................................27
1.4. KINH NGHIỆM M&A VỚI ĐỐI TÁC CHIẾN LƢỢC NƢỚC NGOÀI Ở MỘT
SỐ NƢỚC.......................................................................................................................29
1.4.1. Kinh nghiệm M&A với đối tác chiến lƣợc nƣớc ngoài của ngân hàng Trung
Quốc.............................................................................................................................29
1.4.2. Kinh nghiệm M&A với đối tác chiến lƣợc nƣớc ngoài trong lĩnh vực ngân hàng
tại Thái Lan..................................................................................................................31
TÓM TẮT CHƢƠNG 1..................................................................................................34
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU......................................35
2.1. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................................................35
2.1.1. PHƢƠNG PHÁP SỬ DỤNG HỆ THỐNG ĐÁNH GIÁ CAMEL.......................36
2.2.2. PHƢƠNG PHÁP BAO DỮ LIỆU DEA...............................................................37
2.2.2.1. Cơ sở lý thuyết của phƣơng pháp DEA..........................................................38
2.2.2.2. Phƣơng pháp bao dữ liệu DEA......................................................................40
2.2. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU.......................................................................................41
2.2.1. Mô hình nghiên cứu...............................................................................................41
2.2.2. Nguồn số liệu và các biến của mô hình.................................................................42
2.2.2.1. Nguồn số liệu và xử lý số liệu........................................................................42
2.2.2.2. Các biến của mô hình......................................................................................43
2.2.2.3. Phần mềm ƣớc lƣợng mô hình DEA.............................................................44
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP VỚI ĐỐI
TÁC CHIẾN LƢỢC NƢỚC NGOÀI CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT
NAM............................................................................................................................45
3.1. TỔNG QUAN VỀ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
VIỆTNAM.......................................................................................................................45
3.1.1. Năng lực tài chính..................................................................................................45
3.1.1.1. Quy mô về vốn................................................................................................45
3.1.1.2. Hệ số an toàn vốn tối thiểu(Car).....................................................................47
3.1.1.3 Hiệu quả hoạt động Kinh doanh......................................................................49
3.1.1.4. Tỷ lệ nợ xấu....................................................................................................50
3.1.2. Mức độ đầu tƣ công nghệ..................................................................................51
3.1.3. Năng lực quản trị điều hành...............................................................................52
3.1.4. Sản phẩm dịch vụ ngân hàng.............................................................................52
3.2.1. Sơ lƣợc hoạt động M&A ngân hàng trên thế giới.............................................53
3.2.2. Hoạt động M&A ngân hàng tại Việt Nam..........................................................56
3.2.2.1. Giai đoạn trƣớc năm 2004..............................................................................56
3.3. HOẠT ĐỘNG M&A VỚI ĐỐI TÁC CHIẾN LƢỢC CỦA NGÂN HÀNG VIỆT
NAM................................................................................................................................60
3.3.1. Động cơ của hoạt động M&A với đối tác chiến lƣợc nƣớc ngoài....................62
3.3.2. Tác động của hoạt động M&A với đối tác chiến lƣợc nƣớc ngoài tới ngân hàng
Việt Nam......................................................................................................................63
3.4. MÔI TRƢỜNG THỰC TẾ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG M&A VỚI ĐỐI
TÁC CHIẾN LƢỢC NƢỚC NGOÀI.............................................................................66
3.4.1. Các tổ chức tƣ vấn.............................................................................................66
3.4.2. Môi trƣờng kinh doanh......................................................................................67
3.4.3. Môi trƣờng pháp lý............................................................................................68
3.4.4. Tính minh bạch..................................................................................................69
3.5. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG HOẠT ĐỘNG M&A VỚI ĐỐI TÁC CHIẾN LƢỢC
NƢỚC NGOÀI TỚI HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NHTM VIỆT NAM........69
3.5.1.1. Độ an toàn vốn (Capital adequacy).................................................................69
3.5.1.2. Chất lƣợng tài sản (Asset quality)..................................................................70
3.5.1.3. Hiệu quả quản lý (Management efficiency)....................................................72
3.5.1.4. Kết quả hoạt động (Earning Performance).....................................................72
3.5.1.5. Chỉ số thanh khoản (Liquidity).......................................................................75
3.6. Kết quả phân tích định lƣợng về kết quả hoạt động của NHTM trƣớc và sau M&A
77
3.6.1. Hiệu quả chi phí của các NHTM trƣớc và sau M&A với ĐTCL nƣớc ngoài.......77
Nguồn: tác giả tổng hợp từ phần mềm DEAP 2.1...........................................................79
3.6.2. Kết quả ƣớc lƣợng năng suất tổng hợp bằng chỉ số Malmquist trong DEA.........79
3.6.3. Kết luận..............................................................................................................81
TÓM TẮT CHƢƠNG 3..................................................................................................82
CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG MUA BÁN VÀ
SÁP NHẬP VỚI ĐỐI TÁC CHIẾN LƢỢC NƢỚC NGOÀI CỦA CÁC NHTM VIỆT
NAM....................................................................................................................................83
4.1. XU THẾ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG M&A VỚI ĐỐI TÁC CHIẾN LƢỢC......83
4.1.1. Các nhân tố thúc đẩy hoạt động M&A với đối tác chiến lƣợc thời gian tới......83
4.1.2. Xu hƣớng của hoạt động M&A với đối tác chiến lƣợc nƣớc ngoài.................84
4.2. GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI NHÀ NƢỚC VÀ CÁC CƠ QUAN QUẢN LÝ ĐỂ PHÁT
TRIỂN HOẠT ĐỘNG M&A VỚI ĐỐI TÁC CHIẾN LƢỢC........................................85
4.2.1. Hoàn thiện khung pháp lý về M&A.......................................................................85
4.2.2. Cho phép nâng dần tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tƣ nƣớc ngoài...............86
4.2.3. Ngân hàng nhà nƣớc cần quy định bắt buộc tổ chức tín dụng minh bạch thông
tin và báo cáo tài chính ngân hàng...............................................................................87
4.2.4. Xây dựng và phát triển thị trƣờng chứng khoán, bắt buộc các tổ chức tín dụng
niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán.........................................................................88
4.2.5. Xây dựng và lựa chọn một số tổ chức tƣ vấn mua bán, sáp nhập, hợp nhất ngân
hàng chuyên nghiệp, có uy tín, kinh nghiệm và am hiểu ngân hàng Việt Nam...........88
4.2.6. Ngân hàng nhà nƣớc, hiệp hội ngân hàng nên thƣờng xuyên tổ chức đào tạo nhân
sự, trao đổi chuyên môn kinh nghiệm cho các TCTD với sự hỗ trợ từ các tổ chức tƣ vấn
M&A chuyên nghiệp hàng đầu thế giới.......................................................................91
4.3. GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI.................................91
4.3.1. Các ngân hàng thƣơng mại phải thực hiện nghiêm túc việc xử lý nợ xấu, định
giá lại các khoản cho vay và tài sản thế chấp để tạo thuận lợi cho hoạt động M&A với
đối tác chiến lƣợc nƣớc ngoài.....................................................................................91
4.3.2. Lựa chọn đối tác phù hợp..................................................................................92
4.3.3. Xây dựng chiến lƣợc hậu M&A với đối tác chiến lƣợc hiệu quả.....................92
TÓM TẮT CHƢƠNG 4..................................................................................................94
KẾT LUẬN..........................................................................................................................95
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................... 98
PHỤ LỤC
STT Ký hiệu 1 ABB 2 ACB 3 BIDV 3 CTG 4 EIB 5 MDB 6 OCB 7 SEAB 8 STB 9 TCB
10 VCB
11 VPB
12 CAR
13 DEA
14 effch
15 Techch
16 Sech
17 Pech
18 Tfpch
19 TE
20 AE
21 CE
22 ĐTCL
23 M&A i
24 NHTM
25 NHTMCP
26 NHNN
27 TC-NH
28 TCTD
29 UBGSTCQG
30 WTO
ii
DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT Bảng
1 Bảng 1.1
2 Bảng 1.2
3 Bảng 1.3
4 Bảng 3.1
5 Bảng 3.2
6 Bảng 3.3
7 Bảng 3.4
8 Bảng 3.5
9 Bảng 3.6
10 Bảng 3.7
11 Bảng 3.8
12 Bảng 3.9
13 Bảng 3.10
14 Bảng 3.11
15 Bảng 3.12
16 Bảng 4.1
iii
DANH MỤC HÌNH VẼ
STT Hình
1 Hình 2.1
2 Hình 2.2
3 Hình 3.1
4 Hình 3.2
5 Hình 3.3
6 Hình 3.4
7 Hình 3.5
8 Hình 3.6
9 Hình 3.7
10 Hình 3.8
11 Hình 3.9
12 Hình 3.10
13 Hình 3.11
14 Hình 3.12
15 Hình 3.13
16 Hình 3.14
17 Hình 3.15
18 Hình 3.16
iv