Luận văn thạc sĩ UEB hoạt động kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn hà nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

---------------------------

ĐINH THỊ BÍCH XUÂN

HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC

DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN

HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

Hà Nội - 2019

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

-------------------------

ĐINH THỊ BÍCH XUÂN

HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC

DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA

BÀN HÀ NỘI

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số: 60 34 01 02

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN PHƢƠNG MAI

XÁC NHẬN CỦA

CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ

CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội - 2019

LỜICAMĐOAN

Tôi là Đinh Thị Bích Xuân, tôi xin cam đoan luận văn này là kết quả

nghiên cứu của riêng tôi, chƣa đƣợc công bố trong bất kỳ một công trình

nghiên cứu nào của ngƣời khác. Việc sử dụng kết quả, trích dẫn tài liệu của

ngƣời khác đảm bảo theo đúng các quy định. Các nội dung trong trích dẫn và

tham khảo các tài liệu, sách báo, thông tin đƣợc đăng tải trên các tác phẩm,

tạp chí và website theo danh mục tham khảo của luận văn.

Tác giảluậnvăn

Đinh Thị Bích Xuân

LỜICẢMƠN

Luận văn “Hoạt động Kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp nhỏ và

vừa trên địa bàn Hà Nội” là kết quả nghiên cứu đƣợc chỉ dẫn hết sức tích

cực và quý giá từ các thầy cô giáo của Viện Quản trị kinh doanh, Đại học

Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội và sự hỗ trợ không kém phần quan trọng

của các bạn trong lớp QTKD1- K26, Đại học Kinh tế. Qua đây, tôi xin bày tỏ

lòng biết ơn về những đóng góp có giá trị nêu trên cho cá nhân tôi trong suốt

quá trình thực hiện đề tài.

Đặc biệt, tôi xin trân trọng cảm ơn Tiến sĩ Nguyễn Phƣơng Mai đã trực tiếp

hƣớng dẫn tôi thực hiện luận văn ý nghĩa này. Cá nhân tôi nghĩ rằng nếu thiếu

sự hƣớng dẫn nhiệt tình, tâm huyết cũng nhƣ những kiến thức giá trị do giáo

viên hƣớng dẫn, luận văn này sẽ không đƣợc hoàn thành tốt và đúng hạn.

Ngoài ra, tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo của Viện Quản trị

kinh doanh - Trƣờng Đại học kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã truyền

thụ những kiến thức hết sức quan trọng trong thời gian tôi học tập tại trƣờng.

Những kiến thức tiếp nhận đƣợc từ các thầy cô đã giúp tôi hệ thống hóa các

kiến thức căn bản mà cá nhân tôi tƣởng trừng có hiểu biết nhƣng thực tế lại

chƣađầy đủ và thiếu bài bản. Tôi tin rằng các kiến thức gặt hái đƣợc sẽ giúp

tôi phát triển sự nghiệp và hiểu biết hơn trong thực tế.

Một lần nữa, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới bạn Đặng Thị Huyền, Quản

lý Chƣơng trình Cải cách kinh tế và Thƣơng mại Toàn cầu, Đại sứ quán Anh

tại Hà Nội là ngƣời ngƣời đã truyền cảm hứng, khích lệ tôitiếp tục theo học

Chƣơng trình cao học chuyên ngành.Về chƣơng trình đào tạo do Nhà trƣờng

thiết kế, tôi đánh giá cao về tính hiệu quả, có tính ứng dụng thực tiễn và đáp

ứng tốt về mặt thời gian cho những học viên vừa đi làm và vừa đi học.

Cuối cùng, tôi xin trân trọng cảm ơn gia đình, ngƣời thân đã tạo điều

kiện để tôi chuyên tâm hoàn thành chƣơng trình học và luận văn này.

MỤC LỤC

LỜICAMĐOAN

LỜICẢMƠN

DANH MỤCCÁC TỪVIẾT TẮT

DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ

DANH MỤC BẢNG BIỂU

LỜI MỞ ĐẦU..........................................................................................................1

CHƢƠNG 1:TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ

LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG DOANH NGHIỆP .7

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến hoạt động kiểm soát nội bộ

trong doanh nghiệp....................................................................................................7

1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở nƣớc ngoài............................................................7

1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở trong nƣớc...........................................................11

1.1.3. Khoảng trống nghiên cứu..........................................................................14

1.2. Cơ sở lý luận về hoạt động kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp....................15

1.2.1. Quản trị công ty và kiểm soát nội bộ.........................................................15

1.2.1.1. Khái niệm quản trị công ty và các chủ thể liên quan..........................15

1.2.1.2. Khái niệm kiểm soát nội bộ...............................................................19

1.2.2. Vai trò của hoạt động kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp......................21

1.2.3. Các yếu tố cấu thành hoạt động kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp......24

1.2.3.1. Môi trƣờng kiểm soát........................................................................27

1.2.3.2. Đánh giá rủi ro...................................................................................31

1.2.3.3. Các hoạt động kiểm soát....................................................................35

1.2.3.4. Thông tin, truyền thông......................................................................36

1.2.3.5. Giám sát kiểm soát.............................................................................37

1.2.4. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa ảnh hƣởng đến hoạt động kiểm

soát nội bộ trong doanh nghiệp...........................................................................38

1.2.4.1. Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa..................................................38

1.2.4.2. Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa.................................................43

1.2.4.3. Những hạn chế cố hữu trong kiểm soát nội bộ các doanh nghiệp nhỏ

và vừa……….................................................................................................44

1.2.4.4. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa ảnh hƣởng đến hoạt động

kiểm soát nội bộ của đơn vi.............................................................................46

CHƢƠNG 2:PHẠM VI, QUY TRÌNH VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 47

2.1. Phạm vi nghiên cứu..........................................................................................47

2.2. Quy trình nghiên cứu........................................................................................47

2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu..................................................................................49

2.3.1. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu...................................................................49

2.3.1.1. Phƣơng pháp điều tra xã hội học.......................................................49

2.3.1.2. Phƣơng pháp thảo luận nhóm tập trung.............................................50

2.3.2. Phƣơng pháp phân tích dữ liệu.................................................................51

2.4. Khung nghiên cứu............................................................................................52

2.5. Công cụ nghiên cứu..........................................................................................54

2.5.1. Bảng câu hỏi phỏng vấn............................................................................54

2.5.2 Bảng khảo sát.............................................................................................55

2.5.2.1. Hình thức khảo sát và mẫu khảo sát...................................................55

2.5.2.2. Cấu trúc bảng câu hỏi khảo sát..........................................................56

2.5.3. Phƣơng pháp phân tích dữ liệu:................................................................56

CHƢƠNG 3:THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG

CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI......................57

3.1. Khái quát chung về thực trạng các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà

Nội...........................................................................................................................57

3.1.1. Hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội hiện nay57

3.1.2. Khung pháp lý về hoạt động kiểm soát nội bộ đối các doanh nghiệp Việt

Nam hiện nay......................................................................................................59

3.1.3. Đặc điểm mẫu khảo sát trong nghiên cứu..................................................62

3.1.4. Nhận thức của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội về kiểm

soát nội bộ trong doanh nghiệp...........................................................................65

3.2. Thực trạng về hoạt động kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa

trên địa bàn Hà Nội..................................................................................................66

3.2.1. Thực trạng môi trƣờng kiểm soát trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên

địa bàn Hà Nội....................................................................................................66

3.2.2. Thực trạng đánh giá rủi ro trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn

Hà Nội.................................................................................................................69

3.2.3. Thực trạng các hoạt động kiểm soát trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa

trên địa bàn Hà Nội.............................................................................................73

3.2.4. Thực trạng thông tin và truyền thông trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa

trên địa bàn Hà Nội.............................................................................................77

3.2.5. Thực trạng hoạt động giám sát, kiểm soát trong các doanh nghiệp nhỏ và

vừa trên địa bàn Hà Nội......................................................................................79

3.3. Đánh giá thực trạng về hoạt động kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp nhỏ và

vừa trên địa bàn Hà Nội...........................................................................................81

3.3.1. Ƣu điểm....................................................................................................81

3.3.2. Hạn chế.....................................................................................................83

3.3.3 Nguyên nhân của những hạn chế trong kiểm soát nội bộ tại các doanh

nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội...............................................................88

CHƢƠNG 4:MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ NHẰM THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG

KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN

ĐỊA BÀN HÀ NỘI...........................................................................................................................90

4.1. KHUYẾN NGHỊ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN

ĐỊA BÀN HÀ NỘI..................................................................................................90

4.1.1. Nâng cao tính hiệu quả của môi trƣờng kiểm soát....................................90

4.1.2. Nâng cao tính hiệu quả của hoạt động đánh giá rủi ro...............................92

4.1.3. Nâng cao tính hiệu quả của hoạt động kiểm soát.......................................93

4.1.4. Nâng cao tính hiêu quả của thông tin truyền thông...................................95

4.1.5. Nâng cao tính hiệu quả của hoạt động giám sát.......................................102

4.2. KHUYẾN NGHỊ ĐỐI VỚI CÁC CƠ QUAN CHỨC NĂNG VÀ CÁC BÊN

LIÊN QUAN.........................................................................................................105

4.2.1. Thống nhất cơ sở lý luận về kiểm soát nội bộ nhằm áp dụng cho các doanh

nghiệp nhỏ và vừa.............................................................................................105

4.2.2. Thể chế hóa những quy định về pháp luật...............................................106

4.2.3. Đẩy mạnh công tác đào tạo về kiểm soát nội bộ cho các doanh nghiệp nhỏ

và vừa................................................................................................................107

KẾT LUẬN...........................................................................................................109

TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................111

DANH MỤC PHỤ LỤC......................................................................................116

PHỤ LỤC 01.....................................................................................................117

PHỤ LỤC 02.....................................................................................................121

PHỤ LỤC 03.....................................................................................................131

PHỤ LỤC 04.....................................................................................................132

PHỤ LỤC 05.....................................................................................................133

DANH MỤCCÁC TỪVIẾT TẮT

AC

ASEAN

QTƢX

COSO

DNNVV

ESG

FCPA

GBII

GSO

ICC

IFAC

ISO

KSNB

MNC

OECD

PACI

PCI

SOE

UNDP

UNGC

UNODC

USAID

VCCI

WB

WBCSD

Chống tham nhũng

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á

Bộ Quy tắc ứng xử

Ủy ban các tổ chức bảo trợ thuộc Hội đồng chống gian lận Hoa Kỳ

Doanh nghiệp nhỏ và vừa

Môi trƣờng, xã hội và quản trị

Đạo luật chống tham nhũng

Sáng kiến Liêm chính giữa Chính phủ và Doanh nghiệp

Tổng cục Thống kê Việt Nam

Phòng Thƣơng mại Quốc tế

Liên đoàn kế toán quốc tế

Tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hóa

Kiểm soát nội bộ

Tập đoàn đa quốc gia

Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế

Sáng kiến Đối tác Phòng, chống tham nhũng

Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

Doanh nghiệp nhà nƣớc

Chƣơng trình Phát triển Liên Hiệp Quốc

Hiệp ƣớc Toàn cầu Liên Hiệp Quốc

Văn phòng Liên Hiệp Quốc về Chống Tội phạm và Ma Túy

Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ

Phòng Thƣơng mại và Công nghiệp Việt Nam

Ngân hàng Thế giới

Hội đồng Doanh nghiệp Thế giới vì sự Phát triển bền vững

DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ

Sơ đồ 1.1: Cơ cấu kiểm soát nội bộ (Nguồn: COSO 2013).............................25

Sơ đồ 1.2: Các nguyên tắc kiểm soát nội bộ (Nguồn: COSO 2013)...............26

Sơ đồ 1.3: Khung quy trình đánh giá rủi ro trong doanh nghiệp.....................32

Sơ đồ 2.1: Mô tả quy trình tổng thể của nghiên cứu.......................................48

Sơ đồ 2.2: Khung phân tích của đề tài.............................................................54

Hình 1: Nhận thức của doanh nghiệp về kiểm soát nội bộ (%).......................66

Hình 2: Áp dụng các biện pháp trong môi trƣờng quản lý (%)......................67

Hình 3: Đánh giá của doanh nghiệp về môi trƣờng kiểm soát của họ (% đồng

ý trên toàn mẫu và % đồng ý trên mẫu trả lời)................................................68

Hình 4: Áp dụng các biện pháp đánh giá rủi ro (% DN trên toàn mẫu)..........71

Hình 5: Đánh giá của doanh nghiệp về hoạt động đánh giá rủi ro (% đồng ý

trên toàn mẫu và % đồng ý trên mẫu trả lời)...................................................72

Hình 6: Áp dụng các hoạt động kiểm soát (% doanh nghiệp trên toàn mẫu) .. 74

Hình 7: Đánh giá về các hoạt động kiểm soát của doanh nghiệp (% đồng ý

trên toàn mẫu và % đồng ý trên mẫu trả lời)...................................................75

Hình 8: Áp dụng công nghệ thông tin (% doanh nghiệp trên toàn mẫu).........77

Hình 9: Đánh giá của doanh nghiệp về thông tin và truyền thông (% Đồng ý

trên toàn mẫu và % đông ý trên mẫu trả lời)...................................................78

Hình 10: Áp dụng hệ thống thông tin (% doanh nghiệp trên toàn mẫu).........79

Hình 11: Đánh giá của doanh nghiệp về các hoạt động giám sát kiểm soát (%

đồng ý trên toàn mẫu và % đồng ý trên mẫu trả lời).......................................80

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1: Phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Châu Âu..............................41

Bảng 1.2: Phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Trung Quốc.........................41

Bảng 1.3: Phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam.............................43

Bảng 2.1: Nguyên tắc và thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ..............53

Bảng 3.1: Thống kê giới tính đối tƣợng khảo sát............................................63

Bảng 3.2: Thống kê nghiệp vụ chuyên môn đối tƣợng khảo sát.....................63

Bảng 3.3: Thống kê chức vụ đối tƣợng khảo sát............................................64

Bảng 3.4: Thống kê thời gian công tác của đối tƣợng khảo sát......................64

Bảng 3.5: Thống kê lĩnh vực đối tƣợng khảo sát hiện đang công tác.............65

Bảng 3.6: So sánh các thành phần của KSNB theo loại hình sở hữu..............87

LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Thực hiện công cuộc đổi mới kinh tế, hội nhập kinh tế quốc tế và cải

cách hệ thống quản lý nhà nƣớc, Việt Nam đã và đang đạt đƣợc nhiều thành

tích lớn trong phát triển kinh tế, giúp Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung

bình. Năm 2017, nền kinh tế nƣớc ta đã đạt đƣợc mức tăng trƣởng vƣợt chỉ

tiêu ở mức 6,81% và mức độ tăng trƣởng này tiếp tục đạt đƣợc trong năm

2018. Bên cạnh những thành tựu đạt đƣợc, Việt Nam cũng đang đối mặt với

nhiều thách thức khác nhau, trong đó có vấn đề tham nhũng, tham ô tài sản và

hối lộ, gian lận trong các giao dịch kinh doanh gây bức xúc và bất an trong xã

hội.

Cùng với nỗ lực cải cách thể chế, cải thiện môi trƣờng kinh doanh tạo

điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, Thủ tƣớng Chính phủ Nguyễn Xuân

Phúc đã khẳng định quyết tâm xây dựng Chính phủ “Liêm chính, hành động”

thông qua tăng cƣờng sự minh bạch và huy động các chủ thể trong nền kinh

tế cùng hành động. Luật Doanh nghiệp nhỏ và vừa mới đƣợc thông qua năm

2017 nhằm tạo điều kiện cho khu vực tƣ nhân trở thành mũi nhọn cho tăng

trƣởng kinh tế. Bên cạnh đó, Quốc hội đãphê chuẩn Luật Phòng, chống tham

nhũng (2018), trong đó từng bƣớc mở rộng phạm vi điều chỉnh sang khu vực

ngoài nhà nƣớc nhằm phòng, chống tham nhũng trong hoạt động kinh doanh,

quy định áp dụng bắt buộc các biện pháp về công khai, minh bạch trong tổ

chức hoạt động, kiểm soát xung đột lợi ích và yêu cầu doanh nghiệp thực hiện

xây dựng hoạt động kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp. Đây là một trong

những yếu tố quan trọng giúp DNNVV nâng cao sức cạnh tranh, đồng thời

góp phần duy trì những thành tựu đạt đƣợc về phát triển kinh tế, xã hội của

1

Việt Nam trong thời gian tới và qua đó giúp truyền tải tín hiệu tích cực tới các

nhà đầu tƣ nƣớc ngoài về một địa điểm đầu tƣ kinh doanh ngày càng hấp dẫn.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều vụ việc liên quan tới tham

nhũng, gian lận nghiêm trọng đã bị phát hiện nhƣ vụ án Ngân hàng Đại Dƣơng

(Ocean Bank), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), vụ án tham ô tài sản xảy ra

tại Công ty Cổ phần Bất động sản Điện lực Dầu khí Việt Nam (PVP Land) và

Công ty Minh Ngân và hàng loạt các vụ án liên quan khác đã cho thấy những

mặt hạn chế hay thậm chí không hiệu quả trong công tác quản lý nói chung.

Ngoài ra, tại các doanh nghiệp, vai trò của ban kiểm soát hoạt động còn khá hình

thức, chƣa thể hiện rõ chức năng nhiệm vụ yêu cầu cao về tính độc lập mà thực

tế lại phụ thuộc rất lớn vào hội đồng quản trị và ban điều hành vì cho rằng ban

kiểm soát vẫn là cấp dƣới. Các báo cáo vi phạm trong quản trị doanh nghiệp vừa

qua đã phần nào khẳng định hầu hết các vụ việc này xảy ra là hậu quả của năng

lực kiểm soát nội bộ yếu kém, thiếu minh bạch. Tại các công ty nhỏ và vừa, do

thiếu nguồn lực tài chính và nhận thức còn hạn chế nên hầu hết DNNVV còn thờ

ơ, chƣa chú trọng thiết lập bộ phận kiểm soát nội bộ/bộ phận kiểm soát rủi ro

hoặc không có điều kiện tuyển dụng, trả lƣơng nhân sự chuyên trách vào làm

việc trong doanh nghiệp.

Trên thế giới, hoạt động kiểm soát nội bộ (KSNB) trong doanh nghiệp là

một trong những mắt xích quan trọng nhất trong chuỗi các mắt xích của quản

trị doanh nghiệp vì kiểm soát nội bộ là công cụ hữu hiệu giúp giảm thiểu rủi

ro, phát hiện gian lận và đảm bảo sự tuân thủ các quy định. Thông lệ tốt về

quản trị công ty của Công ty tài chính quốc tế - IFC khuyến cáo các doanh

nghiệp Việt Nam cần thiết củng cố, cải thiện hoạt động kiểm soát nội bộ

và/hoặc kiện toàn ban kiểm soát nội bộ vững mạnh, đủ năng lực để trợ giúp

hội đồng quản trị, thực hiện tốt vai trò giám sát và đảm bảo lợi ích của các

bên có liên quan.

2

Nhận thức đƣợc các hạn chế trong hoạt động kiểm soát nội bộ tại các

DNNVV trên địa bàn Hà Nội cũng nhƣ hiệu quả mà hoạt động kiểm soát nội

bộ mang lại cho doanh nghiệp, cao học viên đã lựa chọn đề tài “Hoạt động

kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội” để

nghiên cứu. Đề tài mang cả ý nghĩa lý luận và thực tiễn.

Đề tài đƣợc xác định là hoàn toàn phù hợp với chuyên ngành đào tạo.

Dochủđềhoạt động kiểm soát nội bộ là một nội dung cơ bản trong chuyên đề

quản trị công ty. Việc nghiên cứu về kiểm soát nội bộ trong phạm vi luận văn

này tập trung làm rõ mối quan hệ giữa việc tăng cƣờng kiểm soát nội bộ với

hiệu quả quản trị của doanh nghiệp.Đây là một lĩnh vực nghiên cứu thuộc

chuyên ngành quản trị kinh doanh nên hoàn toàn phù hợp với chuyên ngành

đào tạo. Hơn nữa, chuyên ngành quản trị kinh doanh định hƣớng ứng dụng

cũng tập trung nhiều hơn vào các vấn đề cụ thể của doanh nghiệp nên chủđề

nghiên cứu này hoàn toàn đáp ứng đƣợc yêu cầu của chuyên ngành khi nó

hƣớng đến vấn đề cụ thể trong quản trị hoạt động của doanh nghiệp.

2. Câu hỏi nghiên cứu

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy việc áp dụng một hệ thống KSNB đáng tin

cậy có thể giúp doanh nghiệp kiểm soát đƣợc mọi hoạt động trong đơn vị,

nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng cƣờng độ tin cậy của các thông tin và mức

độ tuân thủ pháp luật. Tuy nhiên, tại các DNVVN trên địa bàn Hà nội, các

khái niệm này còn tƣơng đối lạ lẫm, phần lớn các doanh nghiệp chƣa hiểu

đầy đủ và áp dụng công cụ quản lý này trong công tác quản lý tại doanh

nghiệp..

Luận văn đƣợc thực hiện nhằm tìm hiểu về KSNB trong bối cảnh

pháp luật về phòng, chống tham nhũng tại Việt Nam đã và đang đƣợc cải cách

và sẽ có tác động nhất định đến hoạt động kinh doanh của các DNVVN hƣớng

tới đề xuất các cách thức trong đó sử dụng KSNB để cải tiến cách thức vận

hành, hiệu quả cũng nhƣ ngăn ngừa tham nhũng.

3

Trong phạm vi luận văn này, 02 câu hỏi nghiên cứu đƣợc đặt ra gồm:

Câu hỏi 1: Thực trạng nhận thức và thực hiện hoạt động kiểm soát nội bộ

trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội ra sao?

Câu hỏi 2: Cần có những giải pháp nào để thúc đẩy hoạt động kiểm soát

nội bộ trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội?

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu của luận văn này là đƣa ra các giải pháp thúc đẩy

hoạt động kiểm soát nội bộ trong các DNNVV trên địa bàn Hà Nội.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp

- Đánh giá thực trạng nhận thức và việc thực hiện hoạt động kiểm soát

nội bộ trong các DNNVV trên địa bàn Hà Nội.

- Đề xuất một số giải pháp thúc đẩy hoạt động kiểm soát nội bộ trong

các DNNVV trên địa bàn Hà Nội.

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu của luận văn:

Đối tƣợng nghiên cứu là hoạt động kiểm soát nội bộ trong các DNNVV

trên địa bàn Hà Nội.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi về không gian: Đề tài giới hạn nghiên cứu tại các DNNVV

trên địa bàn Hà Nội là các doanh nghiệp hội viên của Phòng Thƣơng

mại và Công nghiệp Việt Nam đang hoạt động kinh doanh từ một năm

trở lên và tập trung trong các lĩnh vực khác nhau nhƣ sản xuất, thƣơng

mại, dịch vụ, xây dựng cơ bản, v.v.

4

- Phạm vi về thời gian: Đề tài tập trung tìm hiểu hoạt động kiểm soát

nội bộ trong DNNVV trên địa bàn Hà Nội trong vòng một năm gần

đây.

- Phạm vi về nội dung: Đề tài tìm hiểu thực trạng hoạt động kiểm soát

nội bộ theo góc độ tiếp cận quản trị công ty trong các DNNVV trên địa

bàn Hà Nội. Đề tài không đề cập đến các khía cạnh về kiểm soát tài

chính nội bộ của các doanh nghiệp.

5. Phƣơng pháp nghiên cứu

Trong nghiên cứu này, Đề tài sử dụng kết hợp hai phƣơng pháp nghiên

cứu gồm phƣơng pháp nghiên cứu định tính và định lƣợng để đánh giá, thu

thập thông tin.

Phƣơng pháp nghiên cứu định tính đƣợc vận dụng gồm phƣơng pháp

nghiên cứu tại bàn nhằm tổng hợp cơ sở lý luận về vấn đề nghiên cứu, làm rõ

các khái niệm nghiên cứu, tổng hợp tình hình các DNNVV hoạt động trên địa

bàn Hà Nội. Phƣơng pháp phỏng vấn sâu chuyên gia đƣợc sử dụng nhằm thu

thập các ý kiến xây dựng và điều chỉnh phiếu khảo sát về hoạt động kiểm soát

nội bộ trong DNNVV trên địa bàn Hà Nội.Các số liệu định tính từ nghiên cứu

tài liệu, các cuộc thảo luận nhóm và phỏng vấn sâu với các đối tƣợng khác

nhau đãđƣợc tổng hợp, phân loại theo từng chủ đề/nội dung và đƣợc dùng để

phát hiện ra các vấn đề cần nghiên cứu, làm minh chứng, so sánh và làm rõ

hơn các ý kiến, nhận định thu đƣợc từ phân tích kết quả khảo sát bằng phiếu

hỏi.

Phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng đƣợc sử dụng nhằm đánh giá các

hoạt động kiểm soát nội bộ tại các DNNVV trên địa bàn Hà Nội. Một cuộc

điều tra xã hội học đƣợc thực hiện với đối tƣợng khảo sát là các DNNVVtại

Hà Nội.Số liệu khảo sát định lƣợng đƣợc phân tích thông qua phƣơng pháp

thống kê mô tả, thống kê so sánh giữa các nhóm để đƣa ra các nhận định

chính của vấn đề nghiên cứu.

5