Luận văn thạc sĩ tái cơ cấu công ty cổ phần tư vấn đầu tư mỏ và cn vinacomin theo mô hình công ty mẹ

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

PHẦN MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TÁI CƠ CẤU CÔNG TY

THEO MÔ HÌNH CÔNG TY MẸ – CON 4

1.1. Nhóm doanh nghiệp theo mô hình công ty mẹ - con..................................... 4

1.1.1. Khái niệm Công ty mẹ................................................................................ 4

1.1.2. Công ty con................................................................................................ 6

1.1.3. Công ty liên kết.......................................................................................... 7

1.2. Cơ sở pháp lý của việc tái cơ cấu công ty sang mô hình công ty mẹ - con... 8

1.2.1 Cơ sở pháp lý nhóm công ty, Tập đoàn....................................................... 8

1.2.2 Cơ sở pháp lý công ty cổ phần ...................................................................10

1.2.3 Cơ sở pháp lý công ty trách nhiệm hữu hạn ..............................................11

1.2.4 Chia tách công ty ......................................................................................12

1.3. Cơ sở kinh tế của việc tái cơ cấu công ty sang mô hình công ty mẹ - con ......14

1.3.1. Mức độ tích tụ và tập trung hoá sản xuất kinh doanh ...............................14

1.3.2. Mức độ liên kết giữa các chủ thể kinh tế trong nền kinh tế thị trường ......15

1.3.3. Trình độ chuyên môn hoá, hợp tác hóa trong sản xuất kinh doanh ...........17

1.3.4. Trình độ phát triển của thị trường .............................................................17

1.3.5. Trình độ quản lý vĩ mô, quản lý vi mô và lực lượng lao động ..................18

1.3.6. Trình độ phát triển của khoa học - công nghệ ...........................................19

1.3.7. Trình độ khu vực hoá và toàn cầu hoá về kinh tế .....................................20

1.4. Kinh nghiệm chuyển đổi doanh nghiệp sang mô hình công ty mẹ - con trên

thế giới ...................................................................................................................21

1.4.1. Mô hình công ty mẹ - con ở Châu Âu .......................................................21

1.4.2. Mô hình công ty mẹ - con ở Nhật Bản...................................................... 23

1.4.3. Mô hình công ty mẹ - con ở Trung Quốc .................................................23

1.5. Kinh nghiệm quản lý của công ty mẹ đối với công ty con ở một số nước. . 25

1.5.1. Kinh nghiệm của Hàn Quốc ....................................................................25

1.5.2. Kinh nghiệm của Trung Quốc ..................................................................27

1.5.3 Một số bài học kinh nghiệm rút ra đối với Việt Nam ................................29

1.6. Những đặc điểm cơ bản của mô hình công ty mẹ - con ..............................30

1.6.1. Đặc điểm cơ bản của mô hình ..................................................................31

1.6.2. Ưu điểm của mô hình ...............................................................................33

1.6.3. Những hạn chế của mô hình: ....................................................................35

CHƯƠNG 2 :SỰ CẦN THIẾT PHẢI TÁI CƠ CẤU CÔNG TY CP TƯ VẤN ĐẦU

TƯ MỎ VÀ CÔNG NGHIỆP – VINACOMIN SANG HOẠT ĐỘNG THEO MÔ

HÌNH CÔNG TY MẸ – CÔNG TY CON 36

2.1. Khái quát công ty cổ phần tư vấn đầu tư mỏ và công nghiệp - Vinacomin

.................................................................................................................................36

2.1.1. Thông tin chung về doanh nghiệp .............................................................36

2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty ........................................36

2.1.3. Lĩnh vực hoạt động ...................................................................................37

2.1.4. Cơ chế tổ chức quản lý của công ty theo mô hình hiện nay và tính bất cập

của nó. ................................................................................................................38

2.1.5 Cơ cấu tổ chức của các Xí nghiệp – Chi nhánh .........................................43

2.2. Kết quả hoạt động kinh doanh ......................................................................47

2.2.1 Phân tích kết quả kinh doanh chủ yếu giai đoạn 2006 - 2010 ....................47

2.2.2 Phân tích kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2011 .....................49

2.3. Tính tất yếu phải tái cơ cấu công ty cổ phần tư vấn đầu tư mỏ theo mô

hình công ty mẹ - con ............................................................................................54

2.3.1. Sự cần thiết chuyển công ty Tư vấn Đầu tư Mỏ và CN - Vinacomin hoạt

động theo mô hình công ty mẹ – công ty con. ....................................................54

2.3.2 Tính bức thiết phải tái cơ cấu công ty cổ phần tư vấn mỏ và công nghiệp –

Vinacomin theo mô hình công ty mẹ - con .........................................................55

2.3.3 Tác động kép của nền kinh tế ....................................................................56

2.3.4 Điều kiện Luật pháp để chuyển đổi........................................................... 57

2.3.5 Tính tất yếu trên phương diện Kinh tế .......................................................58

2.4 Đề án thí điểm tái cơ cấu ................................................................................63

2.4.1. Nguyên tắc xây dựng và hoạt động theo mô hình Công ty mẹ – Công ty

con tại công ty Tư vấn Đầu tư Mỏ và CN - Vinacomin ......................................64

2.4.2. Cơ chế hoạt động của mô hình Công ty mẹ – Công ty con nằm trong Tập

đoàn công nghiệp than khoáng sản Việt Nam ....................................................65

2.4.3 Thí điểm chuyển đổi Xí nghiệp khai thác khoảng sản Lương Sơn thành

công ty con mang tên Công ty cổ phần Tư vấn đầu tư mỏ Lương Sơn................66

2.4.4. Mô hình Công ty mẹ – Công ty con ..........................................................69

1

2.4.5. Mối quan hệ giữa Công ty mẹ với các Công ty con ..................................71

2.4.6. Đánh giá mối quan hệ mẹ - con 73

2.5. Đánh giá kết quả trong giai đoạn thí điểm của đề án ..................................74

2.5.1. Những điểm đạt được ...............................................................................75

2.5.2. Những điểm còn tồn tại ............................................................................75

CHƯƠNG 3 : MỘT SỐ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN

CỦA CÔNG TY CP TƯ VẤN ĐẦU TƯ MỎ VÀ CÔNG NGHIỆP -

VINACOMIN THEO MÔ HÌNH CÔNG TY MẸ – CÔNG TY CON 78

3.1. Phương hướng và mục tiêu sản xuất kinh doanh của tư vấn mỏ giai đoạn

2011-2015 ...............................................................................................................78

3.1.1. Phương hướng SXKD năm 2011 - 2015 ..................................................78

3.1.2. Kế hoạch sản xuất kinh doanh giai đoạn 2011-2015. ..............................79

3.2. Những giải pháp thúc đẩy quá trình phát triển sau khi tái cơ cấu theo mô

hình công ty mẹ - con ............................................................................................80

3.2.1. Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, sắp xếp nhân sự sau khi tái

cơ cấu. ................................................................................................................81

3.2.2. Đổi mới tư duy và nhận thức của Bộ máy lãnh đạo Công ty ...................83

3.2.3 Phát triển thêm ngành nghề kinh doanh để sắp xếp lao động dư thừa sau khi

tái cơ cấu. ...........................................................................................................84

3.2.4. Thu hút vốn của các đối tác góp vốn vào công ty con nhằm tạo sự liên kết

giữa các chủ thể kinh tế ......................................................................................84

3.2.5. Giải pháp tăng cường năng lực tài chính ..................................................85

3.2.6. Giải pháp về thị trường .............................................................................88

3.2.7. Giải pháp về công nghệ ............................................................................89

3.2.8. Biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất, thực hành tiết kiệm ......................90

3.2.9. Giải pháp khác ..........................................................................................91

3.3. Một số kiến nghị .............................................................................................93

KẾT LUẬN 95

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHIẾU ĐIỀU TRA

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan những nội dung trong luận văn là kết quả nghiên cứu

của tôi, không sao chép công trình nghiên cứu của tác giả khỏc. Cỏc số liệu

trong luận văn là trung thực và đúng nguồn gốc.

Trong quá trình viết và hoàn thiện luận văn nếu có gì vi phạm những quy

định của Khoa, của nhà trường và của Bộ giáo dục và đào tạo, tôi xin hoàn

toàn chịu trách nhiệm.

Hà Nội, ngày 18 tháng 5 năm 2012

Người cam đoan

Nguyễn Hồng Thái

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

- BKH :Bộ Kế Hoạch

- CB :Cán bộ

- CBCNV :Cán bộ công nhân viên

- CNĐA :Chủ nhiệm đề án

- Constrexim :Công ty xuất nhập khẩu vật liệu kỹ thuật xây dựng

- CP :Chính Phủ, Cổ Phần

- ĐKKD :Đăng ký kinh doanh

- GTSX :Giá trị sản xuất

- HĐQT :Hội đồng quản trị

- LN :Lợi nhuận

- MTV :Một thành viên

- NQ :Nghị Quyết

- NSAC :Uỷ Ban Quốc Gia và Quản lý Tài Sản Nhà Nước

- SAMC :Công ty Quản lý Tài sản Nhà nước

- SXKD :Sản xuất kinh doanh

- TB :Trung bình

- TCCB :Tổ Chức Cán Bộ

- TDT :Tổng doanh thu

- TMCP :Thương mại Cổ Phần

- TNHH :Trách nhiệm hữu hạn

- TSCĐ :Tài sản cố định

- TT :Thông tư

- TKV, Vinacomin :Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng Sản Việt Nam

- Vimcc :Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Mỏ và Công Nghiệp –

Vinacomin

- XN :Xí Nghiệp

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức của Công ty Tư vấn......................................................................42

Sơ đồ 2.2. Cơ cấu tổ chức của Công ty CP Tư vấn đầu tư Mỏ trong Tập đoàn than

và khoáng sản Việt Nam (Mẹ - Con).......................................................................69

Bảng 2.1: Bảng tổng hợp về nguồn nhân lực của Tư vấn Mỏ như sau:...................39

Bảng 2.2: So sánh tương quan tỷ lệ thâm niên và kinh nghiệm công tác của cán bộ

.................................................................................................................................40

Bảng 2.3. Tình hình sản xuất kinh doanh 5 năm 2006 ÷ 2010.................................47

Bảng 2.4: Chỉ tiêu doanh thu tư vấn và số lượng lao động......................................51

Bảng 2. 5: So sánh Giá trị sản xuất và tổng doanh thu............................................53

Bảng 2.6: Tỷ lệ Lợi nhuận so với Tổng doanh thu..................................................54

Bảng 2.7 Tỷ lệ góp vốn của các cổ đông sáng lập Công ty con...............................66

Bảng 3.1. Kế hoạch phối hợp sản xuất kinh doanh 5 năm 2011 2015 (Đăng ký với

Tập đoàn Vinacomin)..............................................................................................80

Biều đồ 2.1: Tốc độ tăng đột biến về nhân sự..........................................................39

Biều đồ 2.2: So sánh tốc độ phát triển nhân sự và chất lượng nhân sự....................40

Biểu đồ 2.3: Mức độ kinh doanh ngoài ngành chính của công ty............................50

Biểu đồ 2.4: Tốc độ tăng doanh thu một số năm gần đây và kế hoạch....................51

Biểu đồ 2.5: Tốc độ tăng giá trị sản xuất một số năm gần đây................................52

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết của đề tài

Xu thế toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế, cần phải xây dựng mô hình

kinh doanh thích hợp, chiếm lĩnh được thị trường trong nước và thế giới. Quá trình

thành lập các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình công ty mẹ - con đã được thí

điểm và triển khai trong thực tế. Việc phát triển các công ty cổ phần theo mô hình

Công ty mẹ - con có vai trò quan trọng trong việc củng cố và đổi mới kinh tế, thúc

đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Xu hướng phát triển các doanh nghiệp theo mô hình Công ty mẹ - con, đang

bộc lộ nhiều hạn chế, tồn tại. Những vấn đề này bắt nguồn từ nguyên nhân chủ quan

từ bản thân doanh nghiệp và các nguyên nhân khách quan mà chủ yếu là từ phía

Nhà nước. Sự ra đời và phát triển các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình Công ty

mẹ - con đòi hỏi phải có một cơ cấu tổ chức hoạt động và một cơ chế quản lý mới

thích hợp với mô hình tổ chức kinh tế mới trong điều kiện hiện nay. Nhằm điều

chỉnh cơ cấu cho linh hoạt và phù hợp hơn với tình hình mới, tôi chọn đề tài: “Tái

cơ cấu Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Mỏ và CN - Vinacomin theo mô hình

Công ty mẹ – Công ty con” làm luận văn tốt nghiệp cao học của mình.

2. Tình hình nghiên cứu

Hiện nay, việc chuyển đổi các chi nhánh của các doanh nghiệp nhà nước

sang hoạt động dưới dạng công ty cổ phần con đã có nhiều đề tài nghiên cứu và có

nhiều công ty thực hiện như: Công ty Constrexim, Công ty may Việt Tiến..... Tuy

nhiên, việc nghiên cứu tỏch cỏc chi nhánh của Công ty cổ phần sang hoạt động dưới

hình thức Công ty cổ phần con hay nói đúng hơn là việc nghiên cứu, tái cơ cấu công

ty cổ phần nhằm nâng cao tính hiệu hiệu quả là chưa có nhiều nghiên cứu. Thực

hiện chủ trương tái cấu trúc doanh nghiệp theo Nghị quyết 01/NQ- CP ngày

3/1/2012 của Thủ tướng Chính phủ. Công văn 1157/Vinacomin – TCCB ngày 07

tháng 3 năm 2012 của Tập đoàn công nghiệp than - khoáng sản Việt Nam về tái cấu

trúc các công ty con, đơn vị trực thuộc. Hơn nữa, nghiờn cứu một cách toàn diện

mô hình hoạt động các Công ty cổ phần để chuyển sang tổ chức hoạt động theo mô

1

hình công ty cổ phần mẹ – công ty cổ phần con là chưa có công trình nghiên cứu,

đặc biệt với việc nghiên cứu trường hợp cụ thể là Công ty Tư vấn Đầu tư Mỏ và CN

- Vinacomin. Vì vậy, đề tài của luận văn này không trùng tên với đề tài khác.

3. Mục đích, nhiệm vụ của luận văn

- Mục đích:

Trên cơ sở phân tích thực trạng tổ chức, hoạt động sản xuất, kinh doanh, cơ

chế quản lý của Công ty CP Tư vấn Đầu tư Mỏ và CN -Vinacomin từ đó đề xuất

một số tiền đề và giải pháp cơ bản nhằm tiếp tục đổi mới tổ chức, quản lý của Công

ty Tư vấn Đầu tư Mỏ và CN - Vinacomin nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh

của công ty.

-Nhiệm vụ:

+ Nghiên cứu những vấn đề lý luận về mô hình Công ty mẹ – Công ty con,

những kinh nghiệm về mô hình tổ chức, kinh doanh và cơ chế quản lý của các công

ty lớn trên thế giới và các công ty trong nước.

+ Phân tích thực trạng tổ chức quản lý của Công ty Tư vấn Đầu tư Mỏ và CN

Vinacomin; các tiền đề cho việc phát triển theo mô hình Công ty mẹ – Công ty con;

nêu ra những cơ hội và thách thức của Công ty khi chuyển sang hoạt động theo mô

hình Công ty mẹ – Công ty con.

+ Nêu lên một số dự báo, đề xuất các quan điểm, phương hướng và giải pháp

chủ yếu tiếp tục đổi mới cơ cấu tổ chức, hoạt động sản xuất, kinh doanh và cơ chế quản

lý công ty khi chuyển sang hoạt động theo mô hình Công ty mẹ Công ty con.

+ Ưu nhược điểm của việc tái cơ cấu, tách công ty cổ phần và trình tự thủ tục

tiến hành tỏch cỏc xí nghiệp trực thuộc.

4 Phạm vi nghiên cứu

- Luận văn nghiên cứu quá trình đổi mới tổ chức quản lý một số Công ty trên

thế giới và ở Việt Nam chuyển sang mô hình Công ty mẹ – Công ty con. Trên cơ sở

nghiên cứu đó, luận văn chỉ ra những tiền đề, giải pháp để chuyển Công ty CP Tư

vấn Đầu tư Mỏ và CN - Vinacomin sang hoạt động theo mô hình Công ty cổ phần

mẹ – Công ty con.

2

5. Phương pháp nghiên cứu

Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp phân tích tổng hợp, phương

pháp thống kê so sánh, phương pháp suy luận lụgớc kết hợp với kiểm chứng thực

tiễn để giải quyết vấn đề đặt ra.

Từ những kiến thức được các thầy cô giảng dạy thông qua khóa học, cùng

với những nghiên cứu thực tế để tổng kết so sánh và đánh giá một cách khách quan

nhất nhằm đưa ra các giải pháp Tái cơ cấu một cách hiệu quả và thực dụng.

6. Ý nghĩa của luận văn

- Luận văn lý giải làm rừ tớnh khách quan của việc chuyển hình thức tổ chức

hoạt động của các Công ty cổ phần có nhiều chi nhánh thành các doanh nghiệp hoạt

động theo mô hình Công ty mẹ – Công ty con.

- Đề ra mô hình tổ chức và cơ chế quản lý của Công ty mẹ – Công ty con phù

hợp hơn, thực hiện các giải pháp để giải quyết vấn đề trên cơ sở nghiên cứu các tài

liệu, số liệu thực tế, sự phân tích, đánh giá, so sánh và lựa chọn.

- Luận văn đưa ra một số tiền đề cho việc tái cơ cấu Công ty Tư vấn Đầu tư

Mỏ và CN - Vinacomin sang hoạt động theo mô hình Công ty mẹ – Công ty con.

7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được trình bày trong 3 chương:

Chương 1: Một số vấn đề lý luận về tái cơ cấu Công ty theo mô hình Công

ty Mẹ - Con

Chương 2: Sự cần thiết phải tái cơ cấu Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư

Mỏ và Công nghiệp - VINACOMIN sang hoạt động theo mô hình Công ty Mẹ -

Công ty Con.

Chương 3: Một số giải pháp thúc đẩy quá trình phát triển của Công ty Cổ

phần Tư vấn Đầu tư Mỏ và Công nghiệp - VINACOMIN theo mô hình Công ty

Mẹ - Công ty Con.

3