(Luận Văn Thạc Sĩ) Quản Lý Tài Chính Tại Sở Lao Động Thương Binh - Xã Hội Tỉnh Lào Cai.pdf

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN MẠNH HOÀN

QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI SỞ LAO ĐỘNG

THƯƠNG BINH - XÃ HỘI TỈNH LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN MẠNH HOÀN

QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI SỞ LAO ĐỘNG

THƯƠNG BINH - XÃ HỘI TỈNH LÀO CAI

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Lan Anh

THÁI NGUYÊN - 2020

i

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi,

chưa công bố tại bất kỳ nơi nào, mọi số liệu sử dụng trong luận văn này là

những thông tin xác thực. Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của

mình.

Tác giả luận văn

Nguyễn Mạnh Hoàn

ii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Thị Lan Anh, người

đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và

hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo Phòng Đào tạo - Trường Đại

học Kinh tế và Quản trị kinh doanh đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập,

nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp.

Tôi xin chân thành cảm ơn tới Ban lãnh đạo, các bạn bè đồng nghiệp,

đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Do bản thân còn nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những

thiếu sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo

và các bạn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Tác giả luận văn

Nguyễn Mạnh Hoàn

iii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC....................................................................................................... iii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ................................................................. vii

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ .......................................................................... viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu ................................... 3

5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 3

Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG CÁC

CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC ..................................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý tài chính trong các cơ quan hành chính Nhà

nước ................................................................................................................... 5

1.1.1. Khái niệm, phân loại cơ quan hành chính nhà nước ............................... 5

1.1.2. Công tác quản lý tài chính trong cơ quan hành chính nhà nước ............. 7

1.1.3. Nội dung công tác quản lý tài chính tại cơ quan hành chính nhà nước 19

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến nâng cao hoạt động quản lý tài chính trong

cơ quan hành chính nhà nước .......................................................................... 38

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý tài chính trong các cơ quan hành chính Nhà

nước ................................................................................................................. 41

1.2.1. Kinh nghiệm về quản lý tài chính trong các cơ quan hành chính Nhà

nước của tỉnh Quảng Bình .............................................................................. 41

1.2.2. Kinh nghiệm về quản lý tài chính trong các cơ quan hành chính Nhà

nước của tỉnh Hải Dương................................................................................ 42

iv

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

1.2.3. Bài học kinh nghiệm về quản lý tài chính trong các cơ quan hành chính

Nhà nước tại Sở Lao động TB&XH tỉnh Lào Cai .......................................... 44

Chương 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................................. 47

2.1. Câu hỏi và quy trình thực hiện nghiên cứu .............................................. 47

2.1.1. Các câu hỏi nghiên cứu ......................................................................... 47

2.2.2 Quy trình nghiên cứu ............................................................................. 47

2.2. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 49

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 49

2.2.2. Phương pháp tổng hợp số liệu ............................................................... 51

2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 52

2.3. Hệ thống chỉ tiêu sử dụng và đo lường.................................................... 53

2.3.1. Nhóm chỉ tiêu phản ánh thực trạng công tác quản lý tài chính ............ 53

2.3.2. Nhóm chỉ tiêu phản ánh kết quả của công tác quản lý tài chính........... 53

Chương 3 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI SỞ

LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TỈNH LÀO CAI................. 56

3.1. Giới thiệu về Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai ........... 56

3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ........................................................ 56

3.1.2. Chức năng và nhiệm vụ......................................................................... 59

3.1.3. Tổ chức bộ máy quản lý ........................................................................ 64

3.2. Thực trạng quản lý tài chính tại Sở Lao động Thương binh và Xã hội

Tỉnh Lào Cai .................................................................................................... 67

3.2.1 Lập dự toán thu chi tài chính và quản lý các nguồn thu ........................ 67

3.2.2 Quản lý sử dụng, phân bổ dự toán ......................................................... 79

3.2.3. Công tác quyết toán kinh phí ................................................................ 92

3.2.4. Công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ ..................................................... 94

3.2.5. Công tác xây dựng quy chế chi tiêu nôi bộ........................................... 96

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính tại Sở Lao động – Thương

binh và Xã hội tỉnh Lào Cai ............................................................................ 96

v

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3.3.1. Yếu tố khách quan ................................................................................. 96

3.3.2. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 98

3.4. Đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại Sở Lao động Thương binh & Xã

hội tỉnh Lào Cai ............................................................................................... 99

3.4.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 99

3.4.2. Một số hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế........................... 101

Chương 4 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI SỞ

LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH & XÃ HỘI TỈNH LÀO CAI ................. 106

4.1. Định hướng và mục tiêu hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Sở Lao

động Thương binh & Xã hội ......................................................................... 106

4.2. Định hướng và mục tiêu hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Sở Lao

động Thương binh & Xã hội tỉnh Lào Cai .................................................... 107

4.2.1. Định hướng hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Sở Lao động

Thương binh & Xã hội tỉnh Lào Cai ............................................................. 107

4.2.2. Mục tiêu hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Sở Lao động

Thương binh & Xã hội tỉnh Lào Cai ............................................................. 108

4.3. Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Sở Lao động Thương binh và

Xã hội tỉnh Lào Cai ....................................................................................... 109

4.3.1. Hoàn thiện lập dự toán, phân bổ dự toán và chấp hành dự toán kinh phí

ngân sách Nhà nước cấp ................................................................................ 109

4.3.2. Hoàn thiện công tác xét duyệt, quyết toán, tăng cường công tác kiểm

tra, kiểm toán nội bộ...................................................................................... 112

4.3.3. Hoàn thiện quy chế chi tiêu nội bộ ..................................................... 114

4.3.4. Một số giải pháp khác ......................................................................... 115

KẾT LUẬN.................................................................................................. 120

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................... 121

PHỤ LỤC..................................................................................................... 123

vi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nguyên nghĩa

NSNN Ngân sách Nhà nước

HCNN Hành chính Nhà nước

TB&XH Thương binh và Xã hội

CTMT Chương trình mục tiêu

TSCĐ Tài sản cố định

CNTT Công nghệ thông tin

CBCC Cán bộ công chức

XDCB Xây dựng cơ bản

vii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 3.1. Tình hình thực hiện nộp báo cáo dự toán của các đơn vị giai đoạn

2016-2018 ....................................................................................... 69

Bảng 3.2. Tình hình thực hiện nộp báo cáo dự toán đúng với nội dung của các

đơn vị giai đoạn 2016-2018 ............................................................ 69

Bảng 3.3: Tình hình dự toán thu tài chính của Sở Lao động - Thương binh và

Xã hội tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016-2018 ...................................... 70

Bảng 3.4: Nguồn tài chính của Sở Lao động –Thương binh và Xã hội tỉnh Lào

Cai năm 2016-2018 ......................................................................... 73

Bảng 3.5: Cơ cấu nguồn tài chính của Sở Lao động –Thương binh và Xã hội

tỉnh Lào Cai năm 2016-2018 .......................................................... 75

Bảng 3.6: Bảng tổng hợp ý kiến về quản lý nguồn thu tại Sở Lao động – TBXH

tỉnh Lào Cai ..................................................................................... 79

Bảng 3.7: Chi từ các nguồn kinh phí của Sở Lao động –Thương binh và Xã

hội tỉnh Lào Cai năm 2016-2018: ................................................... 84

Bảng 3.8: Nội dung chi NSNN cấp của Sở Lao động –Thương binh và Xã hội

tỉnh Lào Cai năm 2016-2018: ......................................................... 86

Bảng 3.9: Cơ cấu nội dung chi NSNN cấp của Sở Lao động –Thương binh và

Xã hội tỉnh Lào Cai năm 2016-2018 .............................................. 88

Bảng 3.10: Ý kiến về quản lý sử dụng các nguồn lực tài chính tại Sở Lao động

– TBXH tỉnh Lào Cai ...................................................................... 90

Bảng 3.11. Tổng hợp tình hình tiết kiệm chi kinh phí tự chủ giai đoạn 2017-

2018 ................................................................................................. 91

Bảng 3.12. Tình hình thực hiện quyết toán năm 2018 của các đơn vị.............. 93

Bảng 3.13. Tình hình thực hiện kiểm tra, kiểm toán nội bộ tại đơn vị theo kế

hoạch hàng năm giai đoạn 2016-2018 ............................................ 95

viii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 2.1. Quy trình thực hiện nghiên cứu ..................................................... 48

Sơ đồ 3.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý Sở Lao động thương binh – Xã hội

tỉnh Lào Cai ..................................................................................... 66

1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Thực hiện lộ trình cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 2010-2020,

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015 quy định

về cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy,

biên chế và tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp công lập. Thực tế cho thấy,

trong hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, thì quản lý hiệu quả nguồn

tài chính trở thành một nhiệm vụ trọng tâm và rất cần thiết, ảnh hưởng mạnh

đến sự phát triển cả về quy mô lẫn chất lượng cung cấp dịch vụ của đơn vị.

Quản lý tài chính là một bộ phận, một khâu của quản lý kinh tế xã hội

và là khâu quản lý mang tính tổng hợp. Quản lý tài chính được coi là hợp lý,

có hiệu quả nếu nó tạo ra được một cơ chế quản lý thích hợp, có tác động

tích cực tới các quá trình kinh tế xã hội theo các phương hướng phát triển đã

được hoạch định. Việc quản lý, sử dụng nguồn tài chính ở các đơn vị sự

nghiệp có liên quan trực tiếp đến hiệu quả kinh tế xã hội do đó phải có sự

quản lý, giám sát, kiểm tra nhằm hạn chế, ngăn ngừa các hiện tượng tiêu

cực, tham nhũng trong khai thác và sử dụng nguồn lực tài chính đồng thời

nâng cao hiệu quả việc sử dụng các nguồn tài chính.

Công tác này cũng góp phần tạo khuôn khổ chi tiêu phù hợp với tình

hình tài chính, làm cơ sở cho việc hạch toán kế toán tại đơn vị, đảm bảo

được nguồn tài chính cho hoạt động của đơn vị, từ đó đưa ra những kế

hoạch, định hướng phát triển cho phù hợp với từng giai đoạn của sự phát

triển. Ngoài ra, việc quản lý cũng giúp cho các khoản chi được thực hiện

theo đúng kế hoạch, đạt hiệu quả hoạt động cao, đồng thời tiết kiệm chi phí,

tạo điều kiện để tăng thu nhập cho cán bộ nhân viên, phát huy tính chủ động,

sáng tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Cũng như nhiều đơn vị sự nghiệp công lập khác trong cả nước, việc

2

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

thực hiện Nghị định số 16/2015/NĐ-CP của Chính phủ đã tạo được những

thay đổi đáng kể trong nhận thức của cán bộ, nhân viên trong Sở Lao động -

Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai. Qua đó tạo tính tự chủ cho đơn vị

trong việc ra các quyết định, trong đó có các quyết định tài chính, mang tính

chủ động và sát với thực tiễn hơn, thu được hiệu quả cao hơn. Cụ thể, Sở

Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai đã thực hiện đầy đủ cơ chế

quản lý tài chính, quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm; Quản lý, sử dụng hiệu

quả tài sản, nguồn nhân lực để phát triển và nâng cao chất lượng hoạt động

cung cấp dịch vụ ngày một tốt hơn. Tuy nhiên, cơ chế quản lý tài chính đối

với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai, hiện vẫn còn nhiều

bất cập, khó khăn trong công tác quản lý tài chính.

Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, tôi lựa chọn đề tài: “Quản lý tài

chính tại Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai” làm đề tài

luận văn thạc sỹ của mình.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Đề tài được thực hiện nhằm góp phần hoàn thiện chức năng quản lý

công tác kế hoạch, tài chính, kế toán và đầu tư xây dựng cơ bản theo quy định

của pháp luật tại Sở Lao động Thương binh Xã hội tỉnh Lào Cai.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý tài chính

tại cơ quan hành chính nhà nước.

- Đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại Sở Lao động thương binh Xã

hội tỉnh Lào Cai, chỉ ra những kết quả đã đạt được, những hạn chế, phân tích

nguyên nhân của những hạn chế đó.

- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý tài chính tại Sở

Lao động thương binh Xã hội tỉnh Lào Cai trong thời gian tới.

3

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các hoạt động quản lý tài chính tại

Sở Lao động thương binh Xã hội tỉnh Lào Cai, bao gồm bộ máy quản lý tài

chính, công tác quản lý thu và quản lý chi.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi về nội dung: Quản lý tài chính tại Sở Lao động - Thương

binh và Xã hội tỉnh Lào Cai là lĩnh vực rộng và mỗi một cơ quan hành chính

Nhà nước lại có những đặc điểm riêng. Trong khuôn khổ luận văn này, tác giả

chỉ tập trung nghiên cứu về quản lý tài chính nguồn kinh phí NSNN cấp cho

Sở Lao động thương binh Xã hội tỉnh Lào Cai.

- Phạm vi về không gian: Luận văn được nghiên cứu tại Sở Lao động

– Thương binh và xã hội tỉnh Lào Cai.

- Phạm vi về thời gian: Số liệu phục vụ cho nghiên cứu đề tài được thu

thập trong khoảng thời gian từ năm 2016 đến tháng 6/2019.

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu

Luận văn là công trình khoa học có ý nghĩa lý luận và thực tiễn thiết

thực, là tài liệu giúp Sở Lao động thương binh Xã hội tỉnh Lào Cai xây dựng

kế hoạch nâng quản lý tài chính trong thời gian tới.

Luận văn nghiên cứu khá toàn diện và có hệ thống, những giải pháp

chủ yếu nhằm nâng cao quản lý tài chính tại Sở Lao động thương binh Xã hội

tỉnh Lào Cai, có ý nghĩa thiết thực cho quá trình nâng cao quản lý tài chính tại

Sở Lao động thương binh Xã hội tỉnh Lào Cai và đối với các cơ quan hành

chính nhà nước có điều kiện tương tự.

5. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo

luận văn được chia làm 4 chương.