(Luận Văn Thạc Sĩ) Phân Tích, Đánh Giá Hiệu Quả Kinh Tế Của Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Công Trình Thủy

i

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn, tác giả đã nhận được sự hướng dẫn

tận tình của PGS.TS ĐINH TUẤN HẢI, và những ý kiến về chuyên môn quý báu của

các thầy cô giáo trong khoa Công trình, khoa Kinh tế và Quản lý – Trường Đại học

Thủy lợi.

Tác giả xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong Trường Thủy lợi đã chỉ bảo và hướng

dẫn khoa học và công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện và Môi trường Quốc Tế cung

cấp số liệu trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.

Do trình độ, kinh nghiệm cũng như thời gian nghiên cứu còn hạn chế nên Luận văn

khó tránh khỏi những thiếu sót, tác giả rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của

quý độc giả.

Xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nội, ngày tháng năm 2016.

Tác giả luận văn

Đoàn Tuấn Anh

ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài luận văn này là sản phẩm nghiên cứu của riêng cá nhân tôi.

Các số liệu và kết quả trong luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa được ai công bố

trước đây. Tất cả các trích dẫn đã được ghi rõ nguồn gốc.

Hà Nội, ngày tháng năm 2016.

Tác giả luận văn

Đoàn Tuấn Anh

iii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................... i

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ ii

MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii

DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................................. v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................... vii

MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1

CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN ..................................................................... 4

1.1. Giới thiệu chung về ngành điện Việt Nam ............................................................... 4

1.1.1 Giới thiệu tổng quan về ngành điện Việt Nam ........................................... 4

1.1.2 Vai trò ngành điện. ...................................................................................... 5

1.1.3. Hiện trạng nguồn điện Việt Nam. ................................................................. 8

1.1.4. Tình hình tiêu thụ điện. ............................................................................... 12

1.2. Thực trạng hiệu quả kinh tế của các dự án đầu tư xây dựng công trình Thủy điện12

1.2.1. Tổng quan về thủy điện Việt Nam. ............................................................. 12

1.2.2. Lợi ích và ảnh hưởng của công trình thủy điện. ......................................... 14

1.2.3. Hiệu quả kinh tế của dự án đầu tư xây dựng công trình Thủy điện: .......... 21

1.3. Kết luận chương I. .................................................................................................. 24

CHƯƠNG II: CƠ SỞ LÝ THUYẾT TÍNH TOÁN VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH

TẾ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN .............................. 25

2.1. Khái niệm và phân loại dự án đầu tư trong ngành điện.......................................... 25

2.1.1. Khái niệm về dự án đầu tư: ......................................................................... 25

2.1.2. Đặc trưng đầu tư ngành điện ....................................................................... 26

2.1.3. Phân loại dự án thủy điện............................................................................ 26

2.2. Quá trình thực hiện dự án đầu tư. ........................................................................... 27

Sơ đồ mô tả quá trình thực hiện dự án đầu tư ............................................................... 27

2.2.1. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư ........................................................................... 27

2.2.2. Giai đoạn thực hiện đầu tư .......................................................................... 29

2.2.3. Giai đoạn kết thúc xây dựng, đưa công trình vào khai thác sử dụng .......... 30

2.3. Phương pháp tính toán và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế tài chính của

dự án Thủy điện. ..................................................................................................... 31

2.3.1. Khái quát về hiệu quả đầu tư ...................................................................... 31

iv

2.3.2. Phương pháp đánh giá hiệu quả đầu tư của dự án ...................................... 32

2.3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế tài chính của dự án Thủy điện.48

2.4. Kết luận chương II.................................................................................................. 52

CHƯƠNG III: THỰC TRẠNG VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƯ

XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN ĐẮK MI 1. .............................................. 53

3.1. Thực trạng. ............................................................................................................. 53

3.1.1. Giới thiệu về dự án đầu tư xây dựng Thủy điện Đắk Mi 1. ....................... 53

3.1.2. Nhiệm vụ của dự án .................................................................................... 54

3.1.3. Cơ sở pháp lý .............................................................................................. 54

3.1.4. Tiêu chuẩn thiết kế và cấp công trình ......................................................... 54

3.1.5. Hiệu quả kinh tế của dự án đầu tư xây dựng thủy điện Đắk Mi 1 .............. 60

3.2. Đánh giá thực trạng hiệu quả kinh tế tài chính của dự án đầu tư xây dựng công

trình Thủy điện Đắk Mi 1. ...................................................................................... 68

3.2.1. Phân tích hiệu quả kinh tế - tài chính của dự án ......................................... 68

3.2.2. Các yếu tố tham gia tính toán trong báo cáo dự án đầu tư: ........................ 70

3.2.3. Đánh giá và nhận xét kết quả tính toán trong giai đoạn DAĐT: ................ 71

3.3. Đề xuất giải pháp nâng cao tính hiệu quả kinh tế - tài chính của dự án đầu tư xây

dựng công trình Thủy điện Đắk Mi 1. .................................................................... 72

3.3.1. Nâng cao tính hiệu quả kinh tế, tài chính của dự án trong giai đoạn

chuẩn bị và giai đoạn đầu tư dự án theo kinh nghiệm. ......................................... 72

3.3.2. Nâng cao hiệu quả kinh tế tài chính của dự án theo phương pháp định

lượng. .................................................................................................................... 74

3.3.3. Phân tích hiệu quả tài chính ........................................................................ 76

3.3.4. Kết quả tính toán các chỉ tiêu tài chính. ..................................................... 77

3.3.5. Phân tích độ nhạy: ...................................................................................... 77

3.4. Kết luận chương III: ............................................................................................... 78

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................................... 80

Kết luận ......................................................................................................................... 80

Kiến nghị ....................................................................................................................... 81

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 82

PHỤC LỤC ................................................................................................................... 84

v

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1 Cơ cấu nguồn điện 2011-2012 ....................................................................... 10

Bảng 1.2 Cơ cấu nguồn điện năm 2014-2015 ............................................................... 11

Bảng 1.3 Chi phí vốn đầu tư thủy điện .......................................................................... 21

Bảng 1.4 Tổng chi phí đầu tư thủy điện ........................................................................ 21

Bảng 1.5 Khung giá điện quy định theo Quyết định số 2014/QĐ-BCN ....................... 22

Bảng 1.6 Tổng hợp chi phí vốn của sản xuất thủy điện ................................................ 22

Bảng 3.1 Cấp thiết kế theo QCVN 04-05: 2012/BNNPTNT ........................................ 55

Bảng 3.2 Thông số chính Dự án Thủy điện Đắk Mi 1 .................................................. 55

Bảng 3.3 Thông số các hạng mục phương án kiến nghị ............................................... 57

Bảng 3.4 Bảng tổng hợp chi phí xây dựng .................................................................... 65

Bảng 3.5 Tiến độ phân bổ vốn đầu tư ........................................................................... 66

Bảng 3.6.Bảng hiệu quả kinh tế ..................................................................................... 68

Bảng 3.7 Bảng hiệu quả tài chính .................................................................................. 68

Bảng 3.8 Số liệu đầu vào cho phân tích tài chính ......................................................... 74

Bảng 3.9 Bảng tổng hợp kết quả phân tích tài chính ..................................................... 77

Bảng 3.10 Kết quả tính toán độ nhạy. ........................................................................... 77

vi

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 1.1 Cơ cấu nguồn điện năm 2011 .................................................................... 10

Biểu đồ 1.2 Cơ cấu nguồn điện năm 2012 .................................................................... 10

Biểu đồ 1.3 Cơ cấu nguồn điện năm 2014 .................................................................... 11

Biểu đồ 1.4 Cơ cấu nguồn điện năm 2015 .................................................................... 11

vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BXD : Bộ xây dựng-Vụ kinh tế

CP : Chính Phủ

DAĐT : Dự án đầu tư

ĐMC : Đánh giá tác động môi trường chiến lược

EVN : Tập đoàn Điện lực Việt Nam

NĐ-CP : Nghị định Chính phủ

QĐ : Quyết định

QĐ-Ttg : Quyết định Thủ tướng.

QĐ-CT : Quyết định Chủ tịch

TT-BXD : Thông tư-Bộ Xây dựng

TKKT : Thiết kế kỹ thuật.

UBND : Ủy ban Nhân dân

USD : Đô la Mỹ

VAT : Thuế Giá trị gia tăng

VNĐ : Việt Nam đồng

WB : Ngân hàng Thế giới

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Năng lượng điện có vai trò vô cùng to lớn trong sự phát triển văn hóa và đời sống của

nhân loại. Nhu cầu điện năng của cả thế giới tăng trưởng ngày càng mạnh hòa nhịp với

tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế chung và Việt Nam cũng không nằm ngoài vòng

xu thế đó. Theo chủ trương của Đảng và chính phủ, Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu

đến năm 2020 cơ bản trở thành một nước công nghiệp phát triển, ước tính đến năm

2020 nhu cầu điện sẽ tăng gấp đôi so với thời điểm hiện tại. Trong khi đó, theo Tổng

sơ đồ VII, tổng công suất các nhà máy điện khoảng 60,000 MW bao gồm: Thủy điện,

nhiệt điện, điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối, điện nhập khẩu…, trong đó thủy

điện lớn, vừa chiếm khoảng 30,1% công suất toàn bộ hệ thống lưới điện. Mặt khác, giá

thành sản xuất điện năng bằng thủy điện lại rất rẻ so với nhiệt điện do sử dụng nguồn

năng lượng tái sinh, ít ảnh hưởng xấu tới môi trường, có thể lợi dụng tổng hợp và

phòng chống thiên tai. Do đó, Nhà nước chủ trương đẩy mạnh khai thác nguồn thủy

điện nhằm đảm bảo cho việc cân bằng hệ thống điện cả nước đáp ứng nhu cầu phát

triển nền kinh tế quốc dân cũng như nhu cầu của nhân dân. Một loạt các nhà máy thủy

điện lớn nhỏ đã và đang được xây dựng trên khắp đất nước, đặc biệt là các nhà máy có

quy mô vừa và nhỏ.

Không thể phủ nhận việc đầu tư xây dựng các dự án thủy điện đã và sẽ góp phần gia

tăng giá trị sản xuất công nghiệp và ngân sách cho các địa phương có dự án cũng như

tạo thêm nhiều việc làm cho lao động địa phương. Song thực tế việc phát triển thủy

điện trong đã gây ra nhiều hệ lụy do thiếu kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy hoạch

nên Ủy ban nhân dân các tỉnh đã dễ dàng trong việc cấp Giấy chứng nhận đầu tư, cũng

như chấp thuận chủ trương nghiên cứu đầu tư các dự án thủy điện khiến quy hoạch

thủy điện của tỉnh thường xuyên phải điều chỉnh, bổ sung. Một trong số hệ lụy đó

chính là không những không mang lại nhiều hiệu quả kinh tế mà các dự án còn làm

ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường sống của người dân, gây lãng phí nguồn vốn

đầu tư.

2

Theo Quyết định phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai

đoạn 2011 – 2020 có xét đến năm 2030 (Gọi tắt là Quy hoạch điện VII), trên sông Đắk

Mi tỉnh Kon Tum có 5 dự án thủy điện có công suất lớn là Đắk Mi 1 (84MW), Đắk Mi

2 (98MW), Đắk Mi 3 (), Đắk Mi 4 (), Đắk Mi 4A(). Dự án thủy điện Đắk Mi 1 được

dự kiến xây dựng trên đoạn sông Đắk Mi và Đắk Choong huyện Đắk Glei được đưa ra

để góp phần cung cấp điện năng cho phát triển dân sinh kinh tế của Tỉnh, đồng thời

giải quyết bớt tình trạng căng thẳng thiếu điện giờ cao điểm cho toàn bộ hệ thống điện

Quốc gia. Để dự án tránh được những sai lầm của các dự án trước đó, việc tiến hành

đánh giá hiệu quả của các dự án trước khi triển khai thực hiện là vô cùng cần thiết và

quan trọng. Hiệu quả phải có tính tổng hợp, không chỉ kinh tế mà cả xã hội và môi

trường.

2. Mục đích của đề tài

Nghiên cứu một cách hệ thống lý thuyết về dự án đầu tư, phương pháp tính toán hiệu

quả kinh tế, thực trạng của dự án .

Tổng hợp tài liệu nghiên cứu đã có, lựa chọn phương pháp đánh giá hợp lý để xác định

được hiệu quả kinh tế của dự án.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu là dự án xây dựng thủy điện

Phạm vi nghiên cứu là phần đánh giá hiệu quả kinh tế dự án đầu tư công trình thủy

điện Đắk Mi 1, huyện Đắk Glei, tỉnh Kon Tum.

4. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài áp dụng các phương pháp nghiên cứu cơ bản: Phân tích, tổng hợp, đánh giá.

5. Nội dung của luận văn

Luận văn gồm phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục và các chương sau:

Chương 1. Giới thiệu tổng quan

Chương 2. Cơ sở lý thuyết tính toán và đánh giá hiệu quả kinh tế dự án đầu tư xây