Luận văn thạc sĩ lịch sử việt nam hoạt động của hội liên hiệp phụ nữ tỉnh bình dương từ năm 1997

UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT

HOÀNG THỊ HÒA

HOẠT ĐỘNG CỦA HỘI LIÊN HIỆP PHỤ NỮ

TỈNH BÌNH DƯƠNG TỪ NĂM 1997 ĐẾN NĂM 2017

CHUYÊN NGÀNH: LỊCH SỬ VIỆT NAM

MÃ SỐ NGÀNH: 8229013

LUẬN VĂN THẠC SĨ

BÌNH DƯƠNG, NĂM 2019

UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT

HOÀNG THỊ HÒA

HOẠT ĐỘNG CỦA HỘI LIÊN HIỆP PHỤ NỮ

TỈNH BÌNH DƯƠNG TỪ NĂM 1997 ĐẾN NĂM 2017

CHUYÊN NGÀNH: LỊCH SỬ VIỆT NAM

MÃ SỐ NGÀNH: 8229013

LUẬN VĂN THẠC SĨ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. NGUYỄN HOÀNG HUẾ

BÌNH DƯƠNG, NĂM 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi được thực

hiện dưới sự hướng dẫn của TS. NGUYỄN HOÀNG HUẾ. Các số liệu, thống kê,

kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

Ngoài ra luận văn còn có sự kế thừa từ các công trình nghiên cứu của những

tác giả đi trước và có sự bổ sung thêm những tài liệu mới.

Bình Dương, ngày 15 tháng 08 năm 2019

Tác giả luận văn

Hoàng Thị Hòa

ii

LỜI CẢM ƠN

Với những tình cảm chân thành, tôi xin trân trọng gửi lời cám ơn sâu sắc

đến Ban Giám Hiệu trường Đại học Thủ Dầu Một – Bình Dương, Phòng Đào tạo

sau Đại học và quí Thầy - Cô trường Đại học Thủ Dầu Một đã tận tình hướng

dẫn, giảng dạy và tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ tôi học tập trong suốt thời

gian theo học chương trình đào tạo Cao học chuyên ngành Lịch sử Việt Nam

khóa II.

Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến Tiến sỹ

Nguyễn Hoàng Huế, người đã dành nhiều thời gian, tâm huyết, tận tình để hướng

dẫn, động viên tôi trong suốt quá trình nghiên cứu để tôi hoàn thành luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Bà Nguyễn Thị Thu Hồng - Tỉnh ủy viên, Ủy

viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam - Chủ tịch Hội

Liên hiệp Phụ nữ tỉnh; lãnh đạo, cán bộ Thư viện tỉnh Bình Dương; cán bộ thư

viện Trường Đại học Thủ Dầu Một, đã cung cấp tài liệu và có những ý kiến quý

báu để hỗ trợ tôi thực hiện luận văn này.

Những lời cảm ơn sau cùng, tôi trân trọng gửi đến gia đình, bạn bè, đồng

nghiệp đã luôn chia sẻ, động viên tôi trong suốt thời gian học tập vừa qua.

Luận văn không sao tránh khỏi những sơ sót, khiếm khuyết khi nghiên

cứu và biên tập. Kính mong được sự chỉ dẫn của quý thầy cô và đồng nghiệp.

Tác giả luận văn

Hoàng Thị Hòa

iii

Tóm tắt:

Từ khóa: Hội LHPN tỉnh Bình Dương, Hoạt động, Phụ nữ, Bình Dương, Hội

LHPN…

Trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, phụ nữ Việt Nam trở thành lực lượng

quan trọng có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc

và xây dựng đất nước. Ngày 20/10/1930, tổ chức phụ nữ Việt Nam đầu tiên được

thành lập. Kể từ đó đến nay, trải qua bao thăng trầm của lịch sử dân tộc, phong

trào phụ nữ Việt Nam không ngừng lớn mạnh cùng với sự phát triển, trưởng

thành của tổ chức Hội Phụ nữ qua các giai đoạn cách mạng.

Từ sau khi tái lập tỉnh năm 1997, Hội LHPN tỉnh Bình Dương đã củng cố tổ

chức Hội và xây dựng phong trào vững mạnh. Hội LHPN tỉnh Bình Dương đã

phát huy được vai trò trong việc tuyên truyền, vận động, tập hợp, giáo dục phụ

nữ, phát huy vai trò của các tầng lớp phụ nữ trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã

hội củng cố Quốc Phòng An Ninh (QPAN) tham gia xây dựng Đảng, xây dựng

chính quyền.

Việc nghiên cứu và tìm hiểu về hoạt động của Hội LHPN tỉnh Bình Dương từ

năm 1997 đến năm 2017, nhằm hệ thống hóa quá trình hoạt động của tỉnh Hội

cũng như đúc kết thực tiễn, chỉ ra những ưu điểm và hạn chế của Hội LHPN tỉnh

Bình Dương qua các nhiệm kỳ. Đồng thời, luận văn đề xuất những giải pháp,

kiến nghị nhằm đẩy mạnh chất lượng hoạt động của Hội LHPN tỉnh Bình

Dương.Trên cơ sở đó để tỉnh Hội tiếp tục củng cố tổ chức có những hoạt động

chủ động, tích cực và phong phú hơn.

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động của Hội LHPN tỉnh Bình Dương

với tư cách là một tổ chức chính trị - xã hội, đại diện cho quyền và lợi ích hợp

pháp, chính đáng của tầng lớp phụ nữ trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn (1997 –

2017). Đề tài tập trung đi sâu nghiên cứu các hoạt động chính, chương trình trọng

tâm của Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Bình Dương trong 20 năm từ ngày tái lập tỉnh.

iv

Trước năm 1997 thời kỳ chưa chia tách tỉnh, Phụ nữ Thủ Dầu Một hoạt động

dưới sự chỉ đạo của Hội LHPN tỉnh Sông Bé, một số hoạt động diễn ra còn mang

tính chất chung chung, lực lượng mỏng ảnh hưởng không nhỏ đến thành tích hoạt

động của Hội.

Từ sau khi tái lập tỉnh, bộ mặt kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dương đã hoàn toàn

thay đổi từ một tỉnh có cơ cấu kinh tế chủ yếu là nông nghiệp trở thành một tỉnh

có ngành công nghiệp cơ bản hiện đại trong cả nước. Phụ nữ Bình Dương chiếm

hơn 50% dân số trong tỉnh, lại có truyền thống đoàn kết, yêu nước và cách mạng,

phụ nữ tỉnh Bình Dương sớm thành lập được tổ chức riêng của mình, lập nên

những thành tích rất đáng tự hào trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội.

Hoạt động của Hội LHPN tỉnh Bình Dương được chia thành hai giai đoạn đó

là: Giai đoạn 1997 – 2006 và giai đoạn 2006 – 2017. Các hoạt động của Hội

LHPN tỉnh Bình Dương đã có sự chuyển biến rõ. Nếu như ở giai đoạn 1997 –

2006 vừa chia tách tỉnh, Hội còn nhiều khó khăn về nhân lực cũng như điều kiện

cơ sở vật chất, các cơ sở Hội trên địa bàn tỉnh còn chậm đổi mới, việc sinh hoạt ở

một số cơ sở Hội chưa đều, hình thức sinh hoạt đơn điệu, rập khuôn, thiếu hấp

dẫn, trình độ năng lực của một bộ phận cán bộ vẫn còn thấp…, đến giai đoạn

2006 – 2017, với những nội dung hoạt động đa dạng, phong phú và phù hợp với

thực tiễn, hoạt động của Hội LHPN tỉnh đã tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ. Nhận

thức và hành động của cán bộ, hội viên đã có nhiều thay đổi từ nội dung cụ thể

của phong trào.

Quá 20 năm (1997 – 2017), hoạt động của Hội LHPN tỉnh Bình Dương với

các hoạt động có trọng tâm, trọng điểm đã mang lại quyền lợi chính đáng cho

phụ nữ trong toàn tỉnh Bình Dương, thu hút đông đảo phụ nữ tham gia. Đồng

thời hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch đề ra, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và là

một trong những đơn vị dẫn đầu, được Trung ương Hội LHPN Việt Nam đánh

giá cao.

Bên cạnh những kết quả đạt được, tổ chức và hoạt động của Hội Liên hiệp

phụ nữ Bình Dương vẫn còn tồn tại một số hạn chế do nhiều nguyên nhân chủ

quan và khách quan. Trong quá trình hoạt động thực tiễn, Hội LHPN tỉnh Bình

v

Dương đã biết phát huy những ưu điểm đồng thời khắc phục những nhược điểm

và hạn chế để tìm ra những giải pháp cụ thể, sáng tạo nhằm nâng cao hiệu quả

hoạt động của Hội.

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT............................................................. viii

DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ ix

DANH MỤC SƠ ĐỒ......................................................................................... x

PHẦN I: MỞ ĐẦU.......................................................................................... 11

1. LÍ DO THỰC HIỆN ĐỀ TÀI.................................................................. 11

2.MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU ........................................ 12

2.1. Mục đích nghiên cứu............................................................................ 12

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 12

3. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ....................................................... 12

3.1. Nhóm các công trình nghiên cứu về Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam

nói chung ..................................................................................................... 12

3.2. Nhóm các công trình nghiên cứu liên quan đến phụ nữ Nam Bộ ........ 14

3.3. Nhóm các công trình nghiên cứu về Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh

Bình Dương ................................................................................................ 15

4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI................. 16

4.1 Đối tượng nghiên cứu.......................................................................... 16

4.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................ 16

5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ NGUỒN TƯ LIỆU.................... 17

5.1. Phương pháp nghiên cứu................................................................... 17

5.2. Nguồn tư liệu....................................................................................... 17

6. ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN ............................................................. 18

6.1 Về mặt khoa học .................................................................................. 18

6.2 Về mặt thực tiễn................................................................................... 18

7. BỐ CỤC CỦA LUẬN VĂN................................................................. 18

PHẦN II: NỘI DUNG ..................................................................................... 20

vi

CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH HỘI LIÊN HIỆP

PHỤ NỮ TỈNH BÌNH DƯƠNG ..................................................................... 20

1.1. Khái quát về Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam ..................................... 20

1.2. Quá trình tái lập và phát triển đơn vị hành chính tỉnh Bình Dương sau

20 năm xây dựng và phát triển (1997 - 2017)............................................. 23

1.3. Vài nét về truyền thống và đặc điểm phụ nữ Thủ Dầu Một - Bình

Dương.......................................................................................................... 25

1.4. Tái lập tổ chức Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Bình Dương ...................... 27

Tiểu kết chương 1 ............................................................................................ 30

Chương 2. CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA HỘI LHPN BÌNH

DƯƠNG SAU NGÀY TÁI LẬP TỈNH (1997 – 2017)................................... 31

2.1. Cơ cấu tổ chức và hoạt động của Hội LHPN Bình Dương từ năm 1997

đến năm 2006 .............................................................................................. 31

2.1.1. Hoạt động xây dựng và củng cố tổ chức Hội .................................... 31

2.1.2. Xây dựng phương thức hoạt động của Hội ....................................... 35

2.1.3 Giáo dục, bồi dưỡng nâng cao kiến thức của phụ nữ ................... 36

2.1.4 Hỗ trợ phụ nữ tạo việc làm, phát triển kinh tế ................................... 37

2.1.5 Chăm sóc sức khỏe phụ nữ, trẻ em .................................................... 39

2.1.6 Xây dựng và phát triển hội viên ......................................................... 41

2.1.7 Tham gia xây dựng, giám sát việc thực hiện luật pháp, chính sách

..................................................................................................................... 44

2.2. Hoạt động của Hội LHPN tỉnh Bình Dương từ năm 2006 đến năm 2017

..................................................................................................................... 45

2.2.1. Hoạt động xây dựng và củng cố tổ chức Hội .................................... 46

2.2.2. Xây dựng phương thức hoạt động của Hội ....................................... 49

2.2.3 Giáo dục nâng cao năng lực, trình độ mọi mặt cho phụ nữ .............. 51

2.2.4 Hỗ trợ phụ nữ giảm nghèo, phát triển kinh tế .................................... 52

2.2.5 Hỗ trợ phụ nữ xây dựng gia đình ....................................................... 55

2.2.6 Xây dựng và phát triển hội viên ......................................................... 56

2.2.7 Mở rộng quan hệ hợp tác Quốc tế vì bình đẳng và phát triển..... 60

vii

2.2.8 Thực hiện vai trò đại diện quyền làm chủ của phụ nữ ....................... 61

Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 63

Chương 3: ĐÓNG GÓP CỦA HỘI LHPN BÌNH DƯƠNG TỪ NĂM 1997 -

2017 ................................................................................................................. 65

3.1 Góp phần thúc đẩy mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh .......... 65

3.2. Góp phần thúc đẩy sự phát triển của hội viên và nâng cao chất lượng

các cấp hội ................................................................................................... 67

3.3. Góp phần thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao vai trò của phụ nữ trong

hội nhập quốc tế........................................................................................... 67

3.4. Đánh giá hoạt động của Hội LHPN Bình Dương từ năm 1997 - 2017 69

3.4.1 Về ưu điểm......................................................................................... 69

3.4.1.1 Bám sát sự chỉ đạo của TW Hội và các câp chính quyền địa phương

.................................................................................................................... 69

3.4.1.2 Hoàn thành mục tiêu, phương hướng đề ra qua các kỳ đại hội ..... 72

3.4.2 Hạn chế.............................................................................................. 74

3.5. Đề xuất, kiến nghị ................................................................................ 76

Tiểu kết chương 3 ............................................................................................ 80

KẾT LUẬN...................................................................................................... 82

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 53

PHỤ LỤC ........................................................................................................ 57

viii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Số thứ tự Chữ viết tắt Nghĩa của chữ viết tắt

1 BCH Ban chấp hành

2 BCH TW Ban chấp hành Trung ương

3 BTV Ban thường vụ

4 BQLDA Ban quản lý Dự án

5 CLB Câu lạc bộ

6 CNH – HĐH Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa

7 CSXH Chính sách xã hội

8 GTVL Giới thiệu việc làm

9 HĐND Hội đồng nhân dân

10 HPN Hội phụ nữ

11 KHHGĐ Kế hoạch hóa gia đình

12 LĐ – TBXH Lao động, thương binh, xã hội

13 LHPN Liên hiệp Phụ nữ

14 MTTQ Mặt trận Tổ quốc

15 NHCSXH Ngân hàng chính sách xã hội

16 Nxb Nhà xuất bản

17 PN Phụ nữ

18 QPAN Quốc Phòng An ninh

19 TW Trung ương

20 UBND Ủy ban nhân dân

21 UBATQG Ủy ban an toàn quốc gia

22 VNAH Việt Nam Anh hùng

23 VSTBPN Vì sự tiến bộ phụ nữ

ix

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1.Kết quả số lượng phát triển hội viên mới qua các năm của Hội Liên

hiệp Phụ nữ tỉnh Bình Dương.......................................................................... 41

Bảng 2.2. Phân tích chất lượng hệ thống tổ chức từ tỉnh đến cơ sở ................ 43

Bảng 2.3. Chương trình hỗ trợ vốn.................................................................. 53

Bảng 2.4. Kết quả số lượng phát triển hội viên mới qua các năm của Hội Liên

hiệp Phụ nữ tỉnh Bình Dương.......................................................................... 57

Bảng 2.5. Phân tích chất lượng hệ thống tổ chức từ tỉnh đến cơ sở ................ 59