(Luận Văn Thạc Sĩ) Hoàn Thiện Công Tác Tuyên Truyền, Hỗ Trợ Người Nộp Thuế Tại Chi Cục Thuế Thành

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN THỊ HOÀNG THẢO

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN,

HỖ TRỢ NGƢỜI NỘP THUẾ TẠI CHI CỤC THUẾ

THÀNH PHỐ HẢI DƢƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

THÁI NGUYÊN - 2016

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN THỊ HOÀNG THẢO

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN,

HỖ TRỢ NGƢỜI NỘP THUẾ TẠI CHI CỤC THUẾ

THÀNH PHỐ HẢI DƢƠNG

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số: 60.34.01.02

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Văn Bá Thanh

THÁI NGUYÊN - 2016

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn

“Hoàn thiện công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế tại Chi cục Thuế

Thành phố Hải Dương” là trung thực, là kết quả nghiên cứu của riêng tôi.

Các tài liệu , số liệu sử dụng trong luận văn do Tổng cục Thuế, Cục

Thuế Hải Dƣơng, UBND TP Hải Dƣơng, Chi cục Thuế TP Hải Dƣơng cung

cấp và do cá nhân tôi thu thập từ các báo cáo của Ngành thuế , sách, báo, tạp

chí Thuế, các kết quả nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã đƣợc công bố ...

Các trích dẫn trong luận văn đều đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.

Ngày tháng năm 2016

Tác giả luận văn

Trần Thị Hoàng Thảo

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài: “Hoàn thiện công tác tuyên truyền,

hỗ trợ người nộp thuế tại Chi cục Thuế Thành phốHải Dương”, tôi đã nhận

đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin

đƣợc bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo

điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trƣờng, Phòng Quản lý

Đào tạo Sau Đại học, các khoa, phòng của Trƣờng Đaị hoc̣ Kinh tế và

Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ

tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hƣớng dẫn

PGS.TS. Văn Bá Thanh.

Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà

khoa học, các thầy, cô giáo trong Trƣờng Đaị hoc̣ Kinh tế và Quản trị

Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn đƣợc sự giúp đỡ và cộng tác

của các đồng chí tại địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh

đạo Cục Thuế Hải Dƣơng; Chi cục thuế Thành phố Hải Dƣơng; cán bộ các

Đội thuế phƣờng, xã Chi cục Thuế thành phố Hải Dƣơng.

Tôi xin cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè và gia đình đã giúp

tôi thực hiện luận văn này.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2016

Tác giả luận văn

Trần Thị Hoàng Thảo

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

DANH MUC̣ CHƢ̃VIẾT TẮT....................................................................... vii

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ...............................................................viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học của luận văn ..................................................................... 4

5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG

TUYÊN TRUYỀN, HỖ TRỢ NGƢỜI NỘP THUẾ TRONG

CƠ CHẾ TỰ KHAI TỰ NỘP THUẾ.................................................. 5

1.1. Cơ sở lý luận về hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ ngƣời nộp thuế

trong cơ chế tự khai, tự nộp thuế. ........................................................... 5

1.1.1. Khái niệm và vai trò của thuế ................................................................. 5

1.1.2. Phân loại thuế.......................................................................................... 8

1.1.3. Đặc điểm của thuế................................................................................... 9

1.1.4. Chức năng của thuế............................................................................... 10

1.2. Khái niệm và đặc điểm về hoạt động tuyên truyền hỗ trợ ngƣời nộp

thuế trong cơ chế tự khai, tự nộp thuế. Kinh nghiệm của một số

nƣớc trên thế giới và ở Việt Nam........................................................... 12

1.2.1. Khái niệm và đặc điểm về cơ chế tự khai, tự nộp thuế ........................... 12

1.2.2. Điều kiện để thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp thuế................................. 20

1.2.3. Ƣu điểm của cơ chế tự khai, tự nộp........................................................ 22

1.2.4. Hạn chế của cơ chế tự khai, tự nộp......................................................... 23

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iv

1.2.5. Đổi mới hoạt động thanh tra - dịch vụ tuyên truyền, hỗ trợ và hƣớng

dẫn nhằm đáp ứng yêu cầu của cơ chế tự khai, tự nộp ........................... 24

1.2.6. Hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ ngƣời nộp thuế ở một số nƣớc trên

thế giới và ở Việt Nam.......................................................................... 25

Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 36

2.1. Các câu hỏi nghiên cứu............................................................................ 36

2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu.......................................................................... 36

2.2.1. Phƣơng pháp thu thập thông tin ............................................................ 36

2.2.2. Phƣơng pháp tổng hợp, xử lý số liệu .................................................... 39

2.2.3. Phƣơng pháp phân tích thông tin .......................................................... 40

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 40

Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, HỖ

TRỢ NGƢỜI NỘP THUẾ TRONG CƠ CHẾ TỰ KHAI TỰ

NỘP TẠI CHI CỤC THUẾ THÀNH PHỐ HẢI DƢƠNG............. 41

3.1. Đặc điểm chung về Thành phố Hải Dƣơng ............................................. 41

3.1.1. Điều kiện tự nhiên của thành phố Hải Dƣơng ...................................... 41

3.1.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hải Dƣơng........... 42

3.1.3. Tình hình cơ bản của Chi cục thuế Thành phố Hải Dƣơng .................. 44

3.1.4. Cơ cấu tổ chức của Chi cục Thuế TP Hải Dƣơng................................. 44

3.2. Thực trạng hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ ngƣời nộp thuế tại Chi cục

Thuế Thành phố Hải Dƣơng ................................................................. 49

3.2.1. Thực trạng hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ ngƣời nộp thuế tại Chi cục

Thuế Thành phố Hải Dƣơng................................................................... 49

3.2.2. Thuận lợi và khó khăn của hoạt động tuyên truyền hỗ trợ NNT tại

Chi cục Thuế Thành phố Hải Dƣơng.................................................... 51

3.3. Các yếu tố ảnh hƣởng tới hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ NNT .............. 53

3.3.1. Chủ trƣơng, chính sách và luật pháp của nhà nƣớc .............................. 53

3.3.2. Tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT của cơ quan thuế ...... 54

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

v

3.3.3. Sự phối hợp giữa cơ quan thuế và các đơn vị có liên quan .................. 56

3.3.4. Cơ sở vật chất và năng lực của đội ngũ cán bộ cơ quan thuế ............... 57

3.3.5. Khả năng nhận thức của NNT............................................................... 58

3.4. Kết quả điều tra về công tác tuyên truyền, hỗ trợ ngƣời nộp thuế

tại Chi cục Thuế thành phố Hải Dƣơng .............................................. 59

3.4.1. Kết quả điều tra về công tác tuyên truyền, hỗ trợ ngƣời nộp thuế

tại Chi cục thuế Thành phố Hải Dƣơng ................................................ 59

3.4.2. Kết quả điều tra đối với cán bộ thuế thực hiện công tác TT, HT tại

cơ quan thuế, thời gian là năm 2013..................................................... 61

3.4.3. Kết quả điều tra về công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT........................ 61

3.4.4. Kết quả điều tra mức độ thỏa mãn của NNT về chất lƣợng công

tác TT, HT NNT.................................................................................... 67

3.4.5. So sánh kết quả điều tra đánh giá về công tác TT, HT NNT giữa

cán bộ thực hiện công tác TT, HT tại cơ quan thuế và nhân viên

làm kế toán thuế tại doanh nghiệp ........................................................ 85

3.5. Đánh giá chung công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT trong việc thực

hiện cơ chế TKTN thuế tạo Chi cục thuế TP Hải Dƣơng..................... 86

3.5.1. Những mặt đã làm đƣợc........................................................................ 86

3.5.2. Những mặt còn hạn chế và nguyên nhân .............................................. 88

Chƣơng 4. GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG

TUYÊN TRUYỀN, HỖ TRỢ NGƢỜI NỘP THUẾ TẠI CHI

CỤC THUẾ THÀNH PHỐ HẢI DƢƠNG ....................................... 92

4.1. Quan điểm hoàn thiện hoạt động tuyên truyền hỗ trợ ngƣời nộp thuế

tại Chi cục Thuế Thành phố Hải Dƣơng............................................... 92

4.2. Định hƣớng, mục tiêu hoàn thiện hoạt động tuyên truyền hỗ trợ

ngƣời nộp thuế tại Chi cục Thuế Thành phố Hải Dƣơng ..................... 92

4.2.1. Định hƣớng hoàn thiện hoạt động tuyên truyền hỗ trợ ngƣời nộp

thuế tại Chi cục Thuế Thành phố Hải Dƣơng....................................... 92

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vi

4.2.2. Mục tiêu hoàn thiện hoạt động tuyên truyền hỗ trợ ngƣời nộp thuế

tại Chi cục Thuế Thành phố Hải Dƣơng.............................................. 94

4.3. Các giải pháp, kiến nghị hoàn thiện hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ

ngƣời nộp thuế trong cơ chế tự khai, tự nộp thuế tại Chi cục Thuế

Thành phố Hải Dƣơng .......................................................................... 96

4.3.1. Các giải pháp cụ thể .............................................................................. 96

4.3.2. Kiến nghị............................................................................................. 101

KẾT LUẬN.................................................................................................. 103

TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 105

PHỤ LỤC..................................................................................................... 107

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MUC̣ CHƢ̃VIẾT TẮT

STT CHỮ VIẾT TẮT NGUYÊN NGHIÃ

1 CCHC Cải cách hành chính

2 CQT Cơ quan thuế

3 CP Cổ phần

4 DN Doanh nghiệp

5 ĐTNT Đối tƣợng nộp thuế

6 HTX Hợp tác xã

7 NNT Ngƣờ

i nôp̣ thuế

8 NSNN Ngân sách Nhà nƣớc

9 TP Thành phố

10 TPHD Thành phố Hải Dƣơng

11 TKTN Tự khai tự nộp

12 TNHH Trách nhiệm hữu hạn

13 TTHT Tuyên truyền hỗ trợ

14 UBND Ủy ban nhân dân

15 VAT Thuế giá trị gia tăng

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ

Bảng:

Bảng 2.1. Phân phối tần số ngƣời trả lời..........................................................38

Bảng 2.2. Các đơn vị điều tra .............................................................................39

Bảng 3.1. Kết quả công tác tuyên truyền qua các năm.....................................60

Bảng 3.2. Kết quả công tác hỗ trợ NNT qua các năm......................................60

Bảng 3.4. Kết quả điều tra trình độ chuyên môn, thâm niên công tác.............61

Bảng 3.5. Đánh giá về nội dung tuyên truyền tại Chi cục Thuế TP Hải Dƣơng ....62

Bảng 3.6. Đánh giá về hình thức tuyên truyền tại Chi cục Thuế TP Hải Dƣơng.....63

Bảng 3.7. Đánh giá về công tác giải thích pháp luật về thuế tại Chi cục

Thuế TP Hải Dƣơng ........................................................................64

Bảng 3.8. Đánh giá về công tác tƣ vấn thủ tục hành chính thuế tại Chi

cục Thuế TP Hải Dƣơng..................................................................65

Bảng 3.9. Đánh giá về những khó khăn của công tác TT,HT tại Chi cục

Thuế TP Hải Dƣơng ........................................................................66

Bảng 3.10: Số lƣợng phiếu điều tra phát ra thu về............................................68

Bảng 3.11: Kết quả điều tra về trình độ chuyên môn của nhân viên kế

toán thuế ở doanh nghiệp ................................................................68

Bảng 3.12: Kết quả điều tra độ tuổi bình quân và thâm niên công tác ............69

Bảng 3.13: Loại hình doanh nghiệp, ngành nghề, vốn kinh doanh .................69

Bảng 3.14: Đánh giá nội dung của công tác tuyên truyền................................70

Bảng 3.15: Đánh giá về hình thức tuyên truyền................................................73

Bảng 3.16: Đánh giá về công tác Giải thích pháp luật về thuế ........................76

Bảng 3.17: Đánh giá về tƣ vấn thủ tục hành chính ...........................................79

Bảng 3.18: Đánh giá về lợi ích doanh nghiệp nhận đƣợc sau khi TT,HT.......82

Bảng 3.19: Tổng hợp kết quả điều tra về công tác TT, HT NNT ......................85

Sơ đồ:

Sơ đồ 3.1. Cơ cấu tổ chức Chi cục Thuế TP Hải Dƣơng................................ 46

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Thuế là nguồn thu chủ yếu của Ngân sách Nhà nƣớc. Ngoài việc huy

động nguồn thu cho ngân sách nhà nƣớc, pháp luật thuế còn có vai trò quan

trọng trong việc điều tiết vĩ mô nền kinh tế, thuế là công cụ quan trọng để

phân phối lại tổng sản phẩm xã hội và thu nhập quốc dân theo đƣờng lối xây

dựng xã hội chủ nghĩa ở nƣớc ta.

Cơ quan thuế là cơ quan hành chính nhà nƣớc, vừa thực hiện chức năng

kiểm tra tuân thủ vừa cung cấp dịch vụ công cho ngƣời nộp thuế (NNT). Đặc

biệt, từ ngày 01/07/2007 Luật Quản lý thuế có hiệu lực thi hành, cơ quan thuế

chuyển từ phƣơng thức quản lý theo đối tƣợng sang phƣơng thức quản lý thuế

theo mô hình chức năng ngƣời nộp thuế tự tính, tự khai, tự nộp thuế và tự

chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật thì vai trò của công tác tuyên truyền hỗ trợ

NNT ngày càng đƣợc chú trọng. Những yếu tố nào tác động đến chất lƣợng

cung cấp dịch vụ của chi cục thuế? NNT cảm thấy hài lòng với dịch vụ nhận

đƣợc chƣa?

Công tác tuyên truyền hỗ trợ ngƣời nộp thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp

thuế trong những năm quan đã đạt đƣợc những kết quả khả quan, đặc biệt

trong lĩnh vực hỗ trợ, hƣớng dẫn ngƣời nộp thuế kê khai thuế. Lần đầu tiên,

ngành thuế đã xây dựng và đƣa vào sử dụng thống nhất trong toàn ngành bộ

tài liệu hƣớng dẫn chi tiết việc kê khai thuế đối với các sắc thuế chủ yếu giúp

ngƣời nộp thuế hiểu rõ nội dung các quy định về khai thuế. Từ dó, giúp cơ

quan thuế các cấp triển khai đƣợc nhiều hình thức hƣớng dẫn, hỗ trợ ngƣời

nộp thuế với thái độ tận tình, chu đáo, đƣợc ngƣời nộp thuế đánh giá cao.

Quản lý thuế theo hệ thống tự khai, tự nộp, cơ quan thuế cũng có lợi

ích: giảm gánh nặng công tác quản lý thuế bằng ủy quyền cho NNT thực hiện

công việc kê khai thuế, tự kiểm tra và tự chịu trách nhiệm. Cơ quan thuế có

điều kiện chuyên môn hóa và các chức năng quản lý thuế khác nhƣ hỗ trợ,

Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

2

tuyên truyền nâng cao ý thức tuân thủ của NNT. Để thực hiện đƣợc phƣơng

pháp tự khai, tự nộp thì việc đầu tiên mang tính chất quyết định đó là hệ thống

tự khai tự nộp phải đƣợc thực hiện song song với các chƣơng trình hỗ trợ, tƣ

vấn tuyên truyền và giáo dục hiểu biết luật thuế, nghĩa vụ thuế và nâng cao ý

thức văn hóa thuế trong cộng đồng các doanh nghiệp nộp thuế. Đơn giản hóa

quy trình thủ tục tuân thủ thuế nhằm giảm thiểu chi phí tuân thủ thuế. Đồng

thời phải đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, thúc đẩy sự tuân thủ của

NNT. Dƣới hệ thống này, sự không tuân thủ phải đƣợc xử lý chính xác,

nghiêm khắc và nhanh chóng nhằm thúc đẩy đa số doanh nghiệp tuân thủ

thuế. Hiện đại hóa quản lý thuế với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin nhằm

giảm thiểu thời gian và chi phí kê khai nộp thuế, giảm thiểu gánh nặng quản

lý thuế theo kiểu thủ công truyền thống, hõ trợ tốt hơn cho thanh tra, kiểm tra

thuế dựa theo tính toán xác suất rủi ro và phục vụ tốt nhất cho tuyên truyền tƣ

vấn thuế.

Chi cục Thuế Thành phố Hải Dƣơng là trung tâm của tỉnh Hải Dƣơng

với số lƣợng doanh nghiệp, hộ kinh doanh rất lớn, loại hình hoạt động đa

dạng, hàng năm đóng góp cho Ngân sách Nhà nƣớc (NSNN) một khoản thu

lớn. Vì thế, công tác tuyên truyền hỗ trợ (TTHT) ngƣời nộp thuế (NNT) cũng

đƣợc quan tâm hơn. Từ khi có chiến lƣợc cải cách hệ thống thuế, công tác

tuyên truyền hỗ trợ ngƣời nộp thuế tại Chi cục cũng đã đƣợc quan tâm sâu sát

hơn. Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, hỗ trợ ngƣời nộp thuế tại Chi cục Thuế

TP Hải Dƣơng vẫn còn những khó khăn, vƣớng mắc nhƣ: số lƣợng cán bộ

thiếu, trình độ cán bộ còn hạn chế, chƣa đồng đều; chƣa có hệ thống cơ sở dữ

liệu về văn bản chính sách thuế đƣợc cập nhật thƣờng xuyên, kịp thời; chƣa

có các tài liệu hƣớng dẫn cho NNT chuyên sâu theo nhóm ngành; cơ sở vật

chất, trang thiết bị phục vụ cho NNT còn hạn chế…

Từ thực tế trên, tôi đã chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác tuyên truyền,

hỗ trợ người nộp thuế tại Chi cục Thuế Thành phố Hải Dương”.