(Luận Văn Thạc Sĩ) Cải Cách Thủ Tục Hành Chính Từ Thực Tiễn Huyện Đại Lộc, Tỉnh Quảng Nam.pdf

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN THANH TỊNH

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH

TỪ THỰC TIỄN HUYỆN ĐẠI LỘC, TỈNH QUẢNG NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI, năm 2020

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN THANH TỊNH

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH

TỪ THỰC TIỄN HUYỆN ĐẠI LỘC, TỈNH QUẢNG NAM

Chuyên ngành : Luật Hiến pháp và Luật Hành chính

Mã số : 8 38 01 02

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. TRẦN THỊ HIỀN

HÀ NỘI, năm 2020

LỜI CAM ĐOAN

Những tài liệu, số liệu dùng để phân tích, lập luận trong đề tài của Luận văn

được tổng hợp từ các nguồn tài liệu chính thống, các báo cáo của UBND huyện,

của các cơ quan, ban ngành liên quan trên địa bàn huyện Đại Lộc, đảm bảo thông

tin trung thực, chính xác. Đó là những tài liệu quan trọng để tôi hoàn thành Luận

văn “Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam”.

Tôi xin cam đoan đây là Đề tài nghiên cứu của riêng tôi, những khái quát về nội

dung cải cách thủ tục hành chính không trùng lặp với bất cứ một công trình nghiên

cứu nào khác.

Quảng Nam, ngày tháng năm 2020

Người cam đoan

Nguyễn Thanh Tịnh

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Khoa đào tạo Học viện khoa học xã hội,

các giảng viên đã tận tình giảng dạy và tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi trong

suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại Học viện. Đặc biệt, tôi xin trân trọng gửi lòng

biết ơn đến TS. Trần Thị Hiền đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực

hiện, nghiên cứu, tìm hiểu và hoàn thiện Luận văn. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn

Lãnh đạo Ủy ban nhân dân xã Đại Hiệp, Ủy ban nhân dân huyện đã giúp đỡ, tạo

điều kiện để tôi vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt công tác cũng như nhiệm vụ học

tập và nghiên cứu Đề tài. Xin chân thành cảm ơn gia đình, các bạn bè, đồng nghiệp

đã chia sẻ, đồng hành cùng tôi trong suốt quá trình học tập. Do nhiều điều kiện chủ

quan, khách quan và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên Luận văn

nhất định sẽ có những hạn chế, những vấn đề cần trao đổi, học hỏi thêm. Rất mong

nhận được sự góp ý của tất cả mọi người. Xin chân thành cảm ơn.

Đà Nẵng, tháng 12 năm 2019

Học viên

Nguyễn Thanh Tịnh

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ CẢI CÁCH THỦ

TỤC HÀNH CHÍNH ................................................................................................. 7

1.1. Khái niệm về thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính ........................ 7

1.2. Nội dung cải cách thủ tục hành chính ................................................................ 12

1.3. Các yếu tố tác động đến cải cách thủ tục hành chính ........................................ 22

1.4. Các yêu cầu đối với cải cách thủ tục hành chính ............................................... 25

CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI

HUYỆN ĐẠI LỘC, TỈNH QUẢNG NAM ............................................................ 30

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại huyện Đại

Lộc, Quảng Nam ....................................................................................................... 30

2.2. Kết quả thực hiện cải cách, rà soát thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực tại

huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam .............................................................................. 37

2.3. Đánh giá chung .................................................................................................. 48

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CẢI CÁCH THỦ TỤC

HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐẠI LỘC, TỈNH QUẢNG NAM

............................................................................................................................... …57

3.1. Phương hướng cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đại Lộc .......... 57

3.2. Các giải pháp cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đại Lộc ............ 62

3.3. Kiến nghị ............................................................................................................ 69

KẾT LUẬN .............................................................................................................. 73

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ

1 CCHC Cải cách hành chính

2 CCTT Cải cách thủ tục

3 HCNN Hành chính Nhà nước

4 HĐND Hội đồng nhân dân

5 KT-HT Kinh tế - Hạ tầng

6 LĐTB&XH Lao động, Thương binh và Xã hội

7 TC-KH Tài chính - Kế hoạch

8 TN&MT Tài nguyên và Môi trường

9 TTHC Thủ tục hành chính

10 UBND Ủy ban nhân dân

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu

bảng

Tên bảng Trang

1.3

Kết quả điểm số và Chỉ số thành phần cải cách TTHC của

các bộ, cơ quan ngang bộ

PL

2.2 Giá trị trung bình của các Chỉ số thành phần PL

2.3

Chỉ số tổng hợp - PAR INDEX 2019 của một số cơ quan,

ban ngành

PL

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Số hiệu

biểu đồ

Tên biểu đồ Trang

1.2.3

Mô hình bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại theo cơ

chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông

PL

2.3.2 Quản lý Quy trình ISO điện tử theo mô hình một cửa PL

2.3

Tiếp nhận hồ sơ và trao trả kết quả tại Bộ phận một cửa

huyện Đại Lộc từ năm 2015 đến năm 2019

PL

3.2.6 Xây dựng chính quyền điện tử PL

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong cải cách nền hành chính nhà nước, cải cách TTHC là nhiệm vụ quan

trọng và cơ bản nhất. Thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, TTHC hiện vẫn còn rất

rườm rà, phức tạp; việc tiếp nhận và giải quyết hồ sơ còn thiếu khoa học; thu lệ phí,

phí ở nhiều nơi chưa đúng quy định; mặt khác, nhiều cán bộ, công chức ở bộ phận

tiếp nhận và giải quyết TTHC còn có thái độ thiếu tôn trọng công dân, tổ chức đến

liên hệ công việc, còn tồn tại tình trạng cửa quyền, sách nhiễu…Từ đó phát sinh tệ

quan liêu, tham nhũng, làm mất lòng tin đối với nhân dân. Nhận thức rõ yêu cầu đó,

Đảng, Chính phủ đã đề ra chủ trương và chỉ đạo các ngành, các địa phương tiến

hành cải cách toàn diện nền hành chính theo hướng đơn giản, gọn nhẹ và hiệu quả.

Trong những năm qua, mặc dù Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều văn

bản và đề ra các chủ trương chỉ đạo, hướng dẫn vấn đề CCTTHC nhưng trên thực tế

TTHC còn đòi hỏi qúa nhiều giấy tờ, nặng nề, nhiều cửa, nhiều cấp trung gian,

rườm rà, không rõ ràng; TTHC ở các cơ quan còn thiếu thống nhất, tuỳ tiện thay đổi

và thiếu công khai. Những hạn chế đó khiến thủ tục hành chính trở thành một trở

ngại trong việc thực hiện các quyền lợi hợp pháp của người dân, doanh nghiệp và

giao lưu hợp tác phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Trong nền hành chính thì thủ tục hành chính là công cụ quan trọng để điều

chỉnh hoạt động quản lý nhà nước với các tổ chức và công dân trong khuôn khổ quy

định của pháp luật. Những năm trước đây, do chưa thực sự chú trọng trong

CCTTHC nên các hoạt động kinh tế - xã hội gặp nhiều khó khăn, hạn chế; việc thực

hiện quy chế dân chủ, giám sát của nhân dân trong hoạt động quản lý nhà nước

chưa thực sự hiệu quả. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, một trong những

mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đất nước 5 năm 2011-2015 là đẩy mạnh cải cách hành

chính, xuất phát từ đòi hỏi chung của sự phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn

hiện nay.

2

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII đã nêu “Cải cách hành chính

một số mặt chưa đạt yêu cầu. Trình độ, năng lực chuyên môn trong xây dựng cơ

chế, chính sách và triển khai thực hiện pháp luật chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm

vụ được giao; một số văn bản pháp luật được ban hành chưa phù hợp với thực tiễn ở

các địa phương... Cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước còn cồng kềnh... Thực hiện tinh

giản biên chế chưa đạt yêu cầu... Năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, phẩm

chất chính trị, ý thức kỷ cương hành chính của một bộ phận cán bộ, công chức, viên

chức chưa cao, gây phiền hà cho công dân, làm ảnh hưởng đến quá trình triển khai

thực hiện CCTTHC. Đồng thời qua đó báo cáo cũng nêu rõ nhiệm vụ, giải pháp chủ

yếu trong giai đoạn tới: “Tập trung CCTTHC theo hướng tinh giản, gắn với nâng

cao chất lượng chính sách, pháp luật; quy định rõ cơ quan chịu trách nhiệm đối với

từng TTHC... hướng đến xây dựng, thực hiện chính phủ điện tử....”.

Từ những chủ trương trên, việc cải cách TTHC đã được Huyện ủy, Lãnh đạo

Ủy ban nhân dân huyện Đại Lộc quan tâm chỉ đạo thực hiện, đã đem lại hiệu quả

thiết thực cho người dân, doanh nghiệp về lĩnh vực kế hoạch - đầu tư, xây dựng, tài

nguyên khoáng sản, đất đai, lao động, chứng thực, đăng ký kinh doanh.. Tuy nhiên,

thực tiễn vẫn còn nhiều TTHC gây tốn kém không ít thời gian, chi phí cho người

dân và doanh nghiệp, gây bức xúc trong dư luận ở một số địa phương, do đó việc

cải cách TTHC là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục trong thời gian đến. Xuất phát

từ lý do trên, tôi đã lựa chọn đề tài: “Cải cách thủ tục hành chính từ thực tiễn

huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam” để hoàn thiện Luận văn trong quá trình học tập

tại Học viện.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Những nội dung, vấn đề liên quan đến cải cách thủ tục hành chính ở các địa

phương đã được rất nhiều tác giả và nhóm tác giả nghiên cứu. Sau đây là một số

công trình tiêu biểu:

TS. Phạm Đức Chính và PGS.TS. Ngô Thành Can (2014), “Kỹ năng quản lý

hành chính”, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách đã cho thấy những kiến

thức cơ bản về một số kỹ năng trong quản lý hành chính như tư duy, phân tích, giao