Đánh Giá Công Tác Đăng Ký Biến Động Đất Đai Trên Địa Bàn Huyện Chương Mỹ Thành Phố Hà Nội Giai Đoạn 2016 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

BÙI THỊ KHÁNH HÒA

ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ BIẾN ĐỘNG

ĐẤT ĐAI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHƢƠNG MỸ,

THÀNH PHỐ HÀ NỘI GIAI ĐOẠN 2016-2018

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

MÃ SỐ: 8850103

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. NGUYỄN BÁ LONG

Hà Nội, 2019

i

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong

bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.

Nếu nội dung nghiên cứu của tôi trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên

cứu nào đã công bố, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm và tuân thủ kết luận

đánh giá luận văn của Hội đồng khoa học.

Hà Nội, ngày 30 tháng 10 năm 2019

Ngƣời cam đoan

Bùi Thị Khánh Hòa

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã

nhận được sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ,

động viên của bạn bè, đồng nghiệp và gia đình.

Nhân dịp hoàn thành luận văn, cho phép tôi được bày tỏ lòng kính trọng

và biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Bá Long đã tận tình hướng dẫn, dành nhiều

công sức, thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập và thực

hiện đề tài.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Phòng đào tạo sau đại học, Viện

Quản lý đất đai và Phát triển nông nghiệp – Trường Đại học Lâm nghiệp đã tận

tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn.

Xin cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức Phòng Tài

nguyên và Môi trường huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội, Văn phòng Đăng

ký đất đai Hà Nội – Chi nhánh huyện Chương Mỹ đã giúp đỡ và tạo điều kiện

cho tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.

Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo

mọi điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi

hoàn thành luận văn.

Hà Nội, ngày 16 tháng 10 năm 2019

Tác giả

Bùi Thị Khánh Hòa

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ..................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG..............................................................................vii

DANH MỤC CÁC HÌNH................................................................................ix

Phần 1. MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1

1.1. Tính cấp thiết của đề tài ......................................................................... 1

1.2. Mục đích nghiên cứu.............................................................................. 3

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.......................................................... 3

1.3.1. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................... 3

1.3.2. Phạm vi nghiên cứu......................................................................... 3

1.4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ............................................................... 3

Phần 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ................................................................. 4

2.1. Cơ sở lý luận về đăng ký đất đai............................................................ 4

2.1.1. Một số vấn đề cơ bản về đất đai và vai trò của đất đai.................. 4

2.1.2. Quản lý nhà nước về đất đai........................................................... 5

2.1.3. Đăng ký biến động đất đai ............................................................ 6

2.2. Đăng ký biến động đất đai tại một số nước trên thế giới..................... 24

2.2.1. Tại Thụy Điển................................................................................ 24

2.2.2. Tại Trung Quốc............................................................................. 26

2.2.3. Tại Anh.......................................................................................... 26

2.2.4. Tại Malayxia ................................................................................. 27

2.3. Kinh nghiệm đăng ký biến động của các nước cho việt nam.............. 29

Phần 3. NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...................... 30

3.1. Địa điểm nghiên cứu ............................................................................ 30

3.2. Thời gian nghiên cứu ........................................................................... 30

3.3. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 30

iv

3.4. Nội dung nghiên cứu............................................................................ 30

3.4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội huyện Chương Mỹ ................. 30

3.4.2. Kết quả đăng ký biến động đất đai trên địa bàn huyện Chương Mỹ.....31

3.4.3. Đánh giá công tác đăng ký biến động đất đai trên địa bàn huyện

Chương Mỹ.............................................................................................. 31

3.4.4. Đề xuất một số giải pháp tăng cường hoạt động đăng ký và quản

lý biến động đất đai tại huyện Chương Mỹ............................................. 31

3.5. Phương pháp nghiên cứu...................................................................... 31

3.5.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu thứ cấp ........................... 31

3.5.2. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu ............................................ 32

3.5.3. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp ........................................... 32

3.5.4.Phương pháp thống kê, tổng hợp và xử lý số liệu.......................... 34

3.5.5. Phương pháp so sánh, phân tích................................................... 34

3.5.6. Phương pháp đánh giá biến động................................................. 34

Phần 4. Kết quả nghiên cứu thảo luận........................................................ 35

4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Chương Mỹ, thành phố

Hà Nội ......................................................................................................... 35

4.1.1. Điều kiện tự nhiên ......................................................................... 35

4.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội........................................... 39

4.1.3. Hiện trạng sử dụng đất huyện Chương Mỹ năm 2018 ................ 45

4.2. Kết quả đăng ký biến động đất đai trên địa bàn huyện Chương Mỹ giai

đoạn 2016-2018........................................................................................... 55

4.2.1. Kết quả đăng ký biến động do chuyển quyền sử dụng đất giai đoạn

2016-2018 ............................................................................................... 56

4.2.2. Kết quả đăng ký biến động do chuyển mục đích sử dụng đất....... 62

4.2.3. Kết quả đăng ký biến động do thu hồi đất .................................... 64

4.2.4. Kết quả đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu

tài sản gắn liền với đất............................................................................ 65

4.2.5. Kết quả xóa đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng đất, quyền sở

hữu tài sản gắn liền với đất..................................................................... 68

v

4.2.6. Các trường hợp không được chấp nhận khi đăng ký biến động đất

đai tại huyện Chương Mỹ........................................................................ 70

4.2.7. Kết quả chỉnh lý biến động đất đai trên địa bàn huyện Chương Mỹ

giai đoạn 2016-2018 ............................................................................... 70

4.3. Đánh giá công tác đăng ký biến động đất đai trên địa bàn huyện

Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018............................................................... 72

4.3.1. Về thực hiện đăng ký biến động.................................................... 72

4.3.2. Về cập nhật, chỉnh lý biến động.................................................... 81

4.3.3. Đánh giá chung về công tác đăng ký biến động đất đai trên địa

bàn huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ......................................... 85

4.4. Đề xuất giải pháp quản lý công tác đăng ký biến động đất đai trên địa

bàn huyện Chương Mỹ................................................................................ 86

Phần 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................ 90

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 92

PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa tiếng Việt

BĐĐC

BĐ

Bản đồ địa chính

Biến động

CHXH Cộng hòa xã hội

CP

ĐC

Chính phủ

Địa chính

ĐKBĐ Đăng ký biến động

TC

CN

TK

Tặng cho

Chuyển nhượng

Thừa kế

GCN

SMK

ND

Giấy chứng nhận

Sổ mục kê

Nội dung

SLCL Số lượng chỉnh lý

NĐ Nghị định

NXB

TLCL

Nhà xuất bản

Tỷ lệ chỉnh lý

TT Thông tư

UBND Ủy ban nhân dân

VPĐK Văn phòng đăng ký

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Xác định số lượng phiếu điều tra.................................................... 33

Bảng 4.1. Tổng giá trị sản xuất một số ngành chủ yếu tại.............................. 40

Bảng 4.2. Tình hình biến động dân số huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016– 2018.....41

Bảng 4.3. Hiện trạng sử dụng đất năm 2018 huyện Chương Mỹ ................... 45

Bảng 4.4. Biến động diện tích đất đai theo loại đất giai đoạn 2016 – 2018 ... 48

Bảng 4.5. Kết quả cấp giấy chứng nhận tại huyện Chương Mỹ tính đến

31/12/2018....................................................................................................... 53

Bảng 4.6. Kết quả đăng ký biến động đất đai tại huyện Chương Mỹ............. 55

Bảng 4.7. Kết quả đăng ký biến động về chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở

hữu tài sản gắn liền với đất tại huyện Chương Mỹ......................................... 56

Bảng 4.8. Kết quả đăng ký biến động về tặng cho, chuyển nhượng, thừa kế

quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất tại huyện Chương

Mỹ giai đoạn 2016-2018 ................................................................................. 59

Bảng 4.9. Kết quả đăng ký biến động do chuyển mục đích sử dụng đất tại

huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ........................................................ 62

Bảng 4.10. Kết quả đăng ký biến động do thu hồi đất tại huyện Chương Mỹ

giai đoạn 2016-2018........................................................................................ 64

Bảng 4.11. Kết quả đăng ký biến động đất đai do thế chấp tại

huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ........................................................ 66

Bảng 4.12. Kết quả xóa đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng đất trênđịa bàn

huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ........................................................ 68

Bảng 4.13. Tình hình chỉnh lý biến động đất đai trên địa bàn huyện Chương

Mỹ giai đoạn 2016-2018 ................................................................................. 71

Bảng 4.14. Kết quả điều tra người sử dụng đất về việc đăng ký biến động hiểu

biết về thủ tục đăng ký biến động trên địa bàn huyện Chương Mỹ giai đoạn

2016-2018........................................................................................................ 72

viii

Bảng 4.15. Tổng hợp kết quả đăng ký biến động đất đai tại huyện Chương Mỹ

giai đoạn 2016-2018........................................................................................ 76

Bảng 4.16. Hệ số biến động đất đai tại huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018......79

Bảng 4.17. Kết quả điều tra người sử dụng đất về khó khăn trong ĐKBĐ và

quan điểm về ĐKBĐ trên địa bàn huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 . 80

Bảng 4.18. Tổng hợp kết quả điều tra cán bộ địa chính xã về công tác quản lý

biến động đất đai tại huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ...................... 82

Bảng 4.19. Tổng hợp kết quả điều cán bộ văn phòng đăng ký đất đai về quản

lý biến động đất đai tại huyện Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ................. 83

ix

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 4.1. Sơ đồ vị trí huyện Chương Mỹ ....................................................... 35

Hình 4.2. Cơ cấu biến động chuyển quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện

Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ................................................................... 58

Hình 4.3. Thống kê kết quả đăng ký biến động đất đai trên địa bàn huyện

Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ................................................................... 74

Hình 4.4. Phân loại mức độ đăng ký biến động đất đai trên địa bàn huyện

Chương Mỹ giai đoạn 2016-2018 ................................................................... 78

1

Phần 1.

MỞ ĐẦU

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Đất đai là tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt trong

sản xuất nông - lâm nghiệp, là một trong những nguồn lực quan trọng cho

chiến lược phát triển nền nông nghiệp quốc gia nói riêng cũng như chiến lược

phát triển nền kinh tế nói chung. Vai trò của đất đai ngày càng lớn khi dân số

ngày càng gia tăng, nhu cầu dùng đất làm nơi cư trú, làm tư liệu sản xuất, ...

ngày càng tăng. Ở nước ta đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước là đại

diện chủ sở hữu, thống nhất quản lý nhằm đảm bảo việc sử dụng đất một

cách đầy đủ, hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả nhất. Do đó, các quan hệ đất đai

luôn là vấn đề được quan tâm đặc biệt, vì nó liên quan đến các quá trình kinh

tế - xã hội của đất nước, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của mối cá nhân và

toàn xã hội.

Thời gian qua ở Việt Nam, thể chế, chính sách và pháp luật về quản lý

đất đai liên tục được hoàn thiện về nhằm quản lý chặt chẽ và nắm chắc quỹ

đất, nhất là các biến động đất đai phát sinh trong thực tế phù hợp với quy

hoạch và các quy định của Nhà nước. Trong quá trình công nghiệp hóa, hiện

đại hóa đất nước cùng với sự đô thị hóa đất đai được khai thác vào nhiều mục

đích để đáp ứng nhu cầu sử dụng đất cho phát triển. Vì thế, các hình thức biến

động sử dụng đất có chiều hướng tăng, biến động đất đai diễn ra liên tục tại

các địa phương như chuyển quyền sử dụng đất, chia tách, gộp thửa, chuyển

mục đích sử dụng đất,…

Do nhu cầu của các chủ sử dụng đất, yêu cầu cho phát triển kinh tế - xã

hội dẫn đến sự biến động về đất đai, về tài sản gắn liền với đất. Sự biến động

này ngày càng đa dạng dưới nhiều hình thức khác nhau đòi hỏi tăng cường

hơn nữa hoạt động quản lý sử dụng đất. Song công tác quản lý đất đai nói