Đánh giá công tác chuyển quyền sử dụng đất tại huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2019-2021

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

--------------o0o--------------

CHU THANH TÙNG

ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC CHUYỂN QUYỀN

SỬ DỤNG ĐẤT TẠI HUYỆN ĐẠI TỪ TỈNH

THÁI NGUYÊN, GIAI ĐOẠN 2019 - 2021

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số ngành: 8.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phan Đình Binh

Thái Nguyên - 2022

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan mọi số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực,

khách quan và chưa được sử dụng để bảo vệ trong bất kỳ một luận văn nào khác.

Tôi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện và hoàn thiện luận văn

đều đã được cảm ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ

nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Chu Thanh Tùng

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi đã nhận được sự quan tâm giúp đỡ nhiệt

tình, sự đóng góp những ý kiến quý báu và tạo điều kiện thuận lợi của các cá nhân,

cơ quan, tổ chức để tôi hoàn thành luận văn này.

Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn thầy giáo PGS.TS Phan Đình Binh đã

tận tình hướng dẫn tôi trong suốt thời gian tôi thực hiện nghiên cứu đề tài.

Tôi xin chân thành cảm ơn sự góp ý nhiệt tình của các Thầy, Cô giáo Khoa

Quản lý Tài nguyên, Phòng Đào tạo của Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên đã

giúp cho tôi hoàn thiện đề tài.

Tôi xin chân thành cảm ơn Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Đại

Từ, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện đã tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi

trong thời gian nghiên cứu thực hiện luận văn tại địa phương.

Tôi xin chân thành cảm ơn tới gia đình, những người thân, đồng nghiệp và bạn

bè đã luôn ủng hộ, động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.

Tôi xin trân trọng cảm ơn!

Tác giả luận văn

Chu Thanh Tùng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... ii

MỤC LỤC................................................................................................................ iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT..................................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG ..................................................................................... vii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ...............................................................................2

3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................................2

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU...................................................................3

1.1. Cơ sở lý luận của chuyển quyền sử dụng đất.......................................................3

1.1.1. Cơ sở lí luận ......................................................................................................3

1.1.2. Cơ sở pháp lí của chuyển quyền sử dụng đất....................................................5

1.1.3. Cơ sở thực tiễn của chuyển quyền sử dụng đất.................................................8

1.2. Khái quát về chuyển quyền sử dụng đất ..............................................................9

1.2.1. Các hình thức chuyển quyền sử dụng đất .........................................................9

1.2.2. Một số quy định chung về chuyển quyền sử dụng đất....................................13

1.2.3. Những quy định về trình tự, thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo cơ chế

một cửa tại xã, phường, thị trấn ................................................................................15

1.3. Thực trạng công tác chuyển quyền sử dụng đất tại Vệt Nam ............................20

1.3.1. Tình hình chung ..............................................................................................20

1.3.2. Một số vấn đề về thừa kế quyền sử dụng đất tại Việt Nam ............................24

1.3.3. Tình hình tặng cho quyền sử dụng đất tại Việt Nam ......................................25

1.3.4. Thực trạng công tác chuyển quyền sử dụng đất ở một số tỉnh, thành phố......28

1.3.2. Sơ lược công tác chuyển quyền sử dụng đất tại tỉnh Thái Nguyên ................30

1.4. Đánh giá chung về tổng quan.............................................................................31

CHƯƠNG 2 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......35

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................35

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu......................................................................................35

iv

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu.........................................................................................35

2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu......................................................................35

2.2.1. Địa điểm nghiên cứu .......................................................................................35

2.2.2. Thời gian nghiên cứu ......................................................................................35

2.3. Nội dung nghiên cứu..........................................................................................35

2.4. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................36

2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp .............................................................36

2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp...............................................................36

2.4.3. Phương pháp thống kê, tổng hợp, phân tích và biểu đạt số liệu .....................37

PHẦN 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN......................................38

3.1. Đánh giá tình hình cơ bản của huyện đại từ, tỉnh thái nguyên...........................38

3.1.1 Điều kiện tự nhiên của huyện Đại Từ ..............................................................38

3.1.2 Điều kiện kinh tế xã hội huyện Đại Từ............................................................39

2.1.3. Đánh giá những thuận lợi và khó khăn trong phát triển sản xuất nông nghiệp

ở huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ...........................................................................42

3.1.3. Hiện trạng sử dụng đất của huyện Đại Từ .....................................................44

3.2. Đánh giá kết quả công tác chuyển nhượng, tặng cho và thừa kế quyền sử dụng

đất giai đoạn 2019 - 2021 tại huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ...............................45

3.2.1. Đánh giá tình hình QLNN về hoạt động chuyển nhượng, tặng cho QSDĐ tại

huyện Đại Từ 2019-2021 ..........................................................................................45

3.2.2. Đánh giá kết quả chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại

Từ giai đoạn 2019-2021 ............................................................................................48

3.2.3. Đánh giá kết quả công tác tặng cho quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại

Từ, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 – 2021 ...........................................................49

3.2.4. Đánh giá kết quả công tác thừa kế quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại

Từ, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 – 2021 ...........................................................50

3.2.5. Tổng hợp kết quả công tác chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế quyền sử dụng

đất trên địa bàn huyện Đại Từ giai đoạn 2019 – 2021..............................................52

v

3.2.6. Tình hình thu nộp ngân sách thông qua công tác chuyển nhượng, tặng cho

thừa kế quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn

2019 - 2021 ...............................................................................................................53

3.3. Đánh giá công tác chuyển nhượng, tặng cho và thừa kế quyền sử dụng đất tại

huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên qua ý kiến của người dân và cán bộ quản lí ........60

3.3.1. Tổng hợp ý kiến đánh giá của người dân về thực trạng công tác chuyển

nhượng, tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái

Nguyên giai đoạn 2019 - 2021..................................................................................60

3.3.2. Ý kiến đánh giá của người dân về công tác chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế

quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ , tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 -

2021...........................................................................................................................63

3.3.3. Ý kiến đánh giá của cán bộ về công tác chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế

quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 -

2021...........................................................................................................................66

3.4. Thuận lợi, khó khăn và giải pháp hoàn thiện công tác chuyển nhượng, tặng cho

và thừa kế quyền sử dụng đất tại huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên .........................68

3.4.1. Thuận lợi trong công tác chuyển nhượng, tặng cho và thừa kế quyền sử dụng

đất tại huyện Đại Từ...................................................................................................68

3.4.2. Khó khăn trong công tác chuyển nhượng, tặng cho và thừa kế quyền sử dụng

đất tại huyện Đại Từ...................................................................................................70

3.4.3. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác chuyển quyền sử dụng

đất..............................................................................................................................71

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ.....................................................................................73

1. KẾT LUẬN...........................................................................................................73

2. ĐỀ NGHỊ ..............................................................................................................74

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................75

PHIẾU ĐIỀU TRA

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ

CBQL : Cán bộ quản lý

CSHT : Cơ sở hạ tầng

CNH-HĐH : Công nghiệp hóa – hiện đại hóa

CCN : Cụm công nghiệp

BLDS : Bộ luật dân sự

BĐS : Bất động sản

KCN : Khu công nghiệp

HĐND : Hội đồng nhân dân

QSDĐ : Quyền sử dụng đất

QLĐĐ : Quản lý đất đai

QLNN : Quản lý Nhà nước

SDĐ : Sử dụng đất

TN&MT : Tài nguyên và môi trường

TAND : Tòa án nhân dân

THA : Thi hành án

UBND : Ủy ban nhân dân

HS : Hồ Sơ

LP : Lệ Phí

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Một số chỉ tiêu kinh tế xã hội của huyện Đại Từ 3 năm

2019 – 2021...............................................................................................................40

Bảng 3.2: Hiện trạng sử dụng đất huyện Đại Từ năm 2021 .....................................44

Bảng 3.3: Kết quả chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên địa bàn

huyện Đại Từ giai đoạn 2019-2021 ..........................................................................48

Bảng 3.4: Kết quả tặng cho quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ giai đoạn

2019 – 2021...............................................................................................................49

Bảng 3.5: Kết quả thừa kế quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ giai đoạn

2019 – 2021...............................................................................................................51

Bảng 3.6: Tổng hợp kết quả chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất

trên địa bàn huyện Đại Từ giai đoạn 2019– 2021.....................................................52

Bảng 3.7: Kết quả thu nộp ngân sách Nhà nước thông qua công tác

chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên

giai đoạn 2019 - 2021................................................................................................54

Bảng 3.8: Kết quả thu nộp ngân sách Nhà nước thông qua công tác tặng cho quyền

sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 – 2021..56

Bảng 3.9: Kết quả thu nộp ngân sách Nhà nước thông qua công tác thừa kế quyền

sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 – 2021..58

Bảng 3.10: Tổng hợp kết quả thu nộp ngân sách Nhà nước thông qua công tác

chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ,

tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 - 2021 ..................................................................59

Bảng 3.11: Tổng hợp ý kiến người dân về thực trạng chuyển nhượng, tặng cho, thừa

kế quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên .......................60

Bảng 3.12: Tổng hợp ý kiến người dân về thực hiện chuyển nhượng, tặng cho, thừa

kế quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên .......................64

Bảng 3.13. Bảng tổng hợp đánh giá của cán bộ, viên chức thực hiện các thủ tục

hành chính về chuyển quyền sử dụng đất .................................................................67

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Đất đai ngày nay được xem là tài sản vô cùng quý giá của quốc gia, là tư liệu

sản xuất đặc biệt không thể thay thế được, là thành phần quan trọng của môi trường

sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơ sở hạ tầng, các trung tâm

văn hóa - xã hội - an ninh - quốc phòng.

Trong quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa, Việt Nam ngày càng thay đổi

theo chiều hướng đi lên. Trong cơ chế thị trường nhu cầu sử dụng đất để đầu tư các

cơ sở hạ tầng, các công trình công nghiệp, dịch vụ phát triển các khu dân cư đã tạo

ra sự biến động về đất đai rất đáng kể, gây không ít khó khăn trong công tác quản lý

về đất đai.

Chuyển QSDĐ là một hoạt động diễn ra thường xuyên và liên tục từ xưa đến

nay và tồn tại dưới nhiều hình thức đa dạng. Tuy nhiên chỉ đến Luật Đất đai năm

1993, chuyển QSDĐ mới được quy định một cách có hệ thống về các hình thức

chuyển quyền cũng như các trình tự, thủ tục thực hiện chúng.

Nhằm thực hiện tốt công tác quản lý đất đai, Nhà nước đã ban hành hệ thống

các văn bản Pháp luật nhằm phục vụ công tác quản lý về đất đai, gần đây nhất đó là

Luật đất đai 2013 với nhiều nội dung đổi mới trong đó có sự thay đổi về các hình

thức chuyển quyền so với luật 2003. Luật 2013 được ban hành để góp phần tiến

hành các hoạt động như: Quy hoạch, thống kê, kiểm kê, thanh tra đất đai… Đây là

các hoạt động vừa mang tính pháp lý vừa mang tính nghiệp vụ để đưa công tác quản

lý đất đai ổn định, sắp xếp một cách có hệ thống. Bên cạnh sự tuân thủ theo quy

định của pháp luật đất đai hiện hành của ngưới sử dụng đất là không ít các trường

hợp chuyển QSDĐ đất trái phép, mua bán sang tay, đầu cơ đất đai… Điều này làm

ảnh hưởng rất lớn đến đời sống và sử dụng đất. Chính vì vậy, công tác chuyển

QSDĐ là một vấn đề nóng bỏng cần được sự quan tâm của rất nhiều người dân và

cơ quan ban ngành. Việc tìm hiểu, hệ thống lại tình hình chuyển QSDĐ để có những

kết luận đúng, những giải pháp thiết thực nhằm hoàn thiện công tác chuyển QSDĐ

ở các địa phương là hết sức cần thiết.