Các yếu tố tác động đến nhận thức và thái độ khách hàng đối với hoạt động trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp :Báo cáo tổng kết đề tài nghiên cứu khoa học cấp Trường

IUH1819

B￾ C￾NG THƯƠNG

￾￾￾ H￾C C￾NG NGH￾￾P THÀNH PH￾ H￾ CH￾ M￾NH

B￾O C￾O T￾NG K￾T ￾￾ TÀ￾ KHOA H￾C

K￾T QU￾ TH￾C H￾￾N ￾￾ TÀ￾

NGH￾ÊN C￾U KHOA H￾C C￾P TRƯ￾NG

T￾n ￾￾ tà￾￾ Các y￾u t￾ tác ￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c và thái ￾￾ c￾a

khách hàng ￾￾i v￾i ho￾t ￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i c￾a doanh

nghi￾p

M￾ s￾ ￾￾ tà￾￾ 171.3021

Ch￾ nh￾￾m ￾￾ tà￾￾ Nguy￾n Ng￾c Hi￾n

￾ơn v￾ th￾c h￾￾n￾ Khoa Qu￾n tr￾ kinh doanh

1

L￾￾ C￾M ƠN

￾￾ th￾c hi￾n và hoàn thành ￾￾ tài nghi￾n c￾u khoa h￾c này, nhóm tác gi￾ ￾￾

nh￾n ￾￾￾c s￾ h￾ tr￾, góp ￾ quí báu t￾ các th￾y c￾ giáo; L￾nh ￾￾o Khoa Qu￾n tr￾

kinh doanh; Phòng Qu￾n l￾ khoa h￾c và H￾p tác qu￾c t￾; Ban giám hi￾u và các

phòng ban ch￾c n￾ng c￾a Tr￾￾ng ￾￾i h￾c C￾ng nghi￾p TP.HCM.

Chúng t￾i xin ch￾n thành c￾m ơn các th￾y c￾ giáo; L￾nh ￾￾o Khoa Qu￾n tr￾

kinh doanh; Phòng Qu￾n l￾ Khoa h￾c và H￾p tác qu￾c t￾, các phòng ban ch￾c n￾ng

c￾a Tr￾￾ng ￾￾i h￾c C￾ng nghi￾p TP.HCM ￾￾ t￾o ￾i￾u ki￾n ￾￾ chúng t￾i th￾c hi￾n

và hoàn thành ￾￾ tài nghi￾n c￾u c￾p tr￾￾ng trong su￾t th￾i gian v￾a qua.

Chúng t￾i c￾ng xin c￾m ơn Ban giám hi￾u Tr￾￾ng ￾￾i h￾c C￾ng nghi￾p

TP.HCM ￾￾ t￾o ￾i￾u ki￾n v￾ th￾i gian và h￾ tr￾ kinh phí ￾￾ chúng t￾i th￾c hi￾n ￾￾

tài này.

X￾n tr￾n tr￾ng c￾m ơn￾

Nhóm tác g￾￾

Nguy￾n Ng￾c Hi￾n; Nguy￾n Tr￾ng Minh Thái

2

PH￾N ￾. TH￾NG T￾N CHUNG

￾. Th￾ng t￾n t￾ng quát

1.1. T￾n ￾￾ tà￾￾ Các y￾u t￾ tác ￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c và thái ￾￾ c￾a khách hàng ￾￾i

v￾i ho￾t ￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p

1.2. M￾ s￾￾ 171.3021

1.3. Danh sách ch￾ tr￾, thành v￾￾n tham g￾a th￾c h￾￾n ￾￾ tà￾

TT

H￾ và t￾n

(h￾c hàm, h￾c v￾) ￾ơn v￾ c￾ng tác ￾a￾ trò th￾c h￾￾n ￾￾ tà￾

1

ThS.NCS. Nguy￾n Ng￾c Hi￾n

Khoa Qu￾n tr￾ kinh

doanh, Tr￾￾ng ￾￾i

h￾c C￾ng nghi￾p

Tp.HCM

Ch￾ nhi￾m ￾￾ tài

2

ThS. Nguy￾n Tr￾ng Minh

Thái

Khoa Kinh t￾, Ph￾n

hi￾u Tr￾￾ng ￾￾i h￾c

C￾ng nghi￾p Tp.HCM

t￾i Qu￾ng Ng￾i

Thành vi￾n tham gia

1.4. ￾ơn v￾ ch￾ tr￾￾

1.5. Th￾￾ g￾an th￾c h￾￾n￾

1.5.1. Theo h￾p ￾￾ng: t￾ tháng 04 n￾m 2017 ￾￾n tháng 03 n￾m 2018

1.5.2. Gia h￾n (n￾u có): ￾￾n tháng 09 n￾m 2018

1.5.3. Th￾c hi￾n th￾c t￾: t￾ tháng 04 n￾m 2017 ￾￾n tháng 09 n￾m 2018

1.6. Nh￾ng thay ￾￾￾ so v￾￾ thuy￾t m￾nh ban ￾￾u (n￾u có)￾

Kh￾ng có

1.7. T￾ng k￾nh phí ￾ư￾c ph￾ duy￾t c￾a ￾￾ tà￾￾ 15.000.000 ￾￾ng.

￾￾. K￾t qu￾ ngh￾￾n c￾u

1. ￾￾t v￾n ￾￾

Trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p (CSR) ￾￾ tr￾ n￾n ph￾ bi￾n tr￾n toàn th￾

gi￾i. Do nh￾n th￾c v￾ t￾m quan tr￾ng c￾a CSR ngày càng cao, các doanh nghi￾p

d￾￾ng nh￾ ￾￾a khái ni￾m CSR vào các ch￾ơng tr￾nh ti￾p th￾ (Lu và c￾ng s￾, 2015).

C￾ng v￾i xu h￾￾ng t￾p trung vào các v￾n ￾￾ CSR, các sáng ki￾n CSR c￾ng tr￾

thành t￾m ￾i￾m trong các chi￾n thu￾t ti￾p th￾ trong kinh doanh (Kang và c￾ng s￾,

2010). Các nghi￾n c￾u tr￾￾c ￾￾y t￾i các n￾￾c phát tri￾n cho th￾y, vi￾c th￾c hi￾n

CSR s￾ ￾nh h￾￾ng tích c￾c ￾￾n danh ti￾ng doanh nghi￾p (Nan và Heo, 2007), thu

3

hút khách hàng có ￾￾nh h￾￾ng x￾ h￾i (Pirsch và c￾ng s￾, 2007), c￾i thi￾n hi￾u su￾t

kinh doanh c￾a doanh nghi￾p (Kang và c￾ng s￾, 2010).

M￾c d￾ các doanh nghi￾p b￾t ￾￾u s￾ d￾ng CSR nh￾ m￾t c￾ng c￾ ti￾p th￾

nh￾ng nghi￾n c￾u c￾ng cho th￾y nhi￾u doanh nghi￾p v￾n ￾ang khó kh￾n ￾￾ hi￾u

￾￾￾c nhu c￾u CSR c￾a ng￾￾i ti￾u d￾ng (Hildebrand và c￾ng s￾, 2011). Các nhà

nghi￾n c￾u ti￾p t￾c g￾i ￾ r￾ng ng￾￾i ti￾u d￾ng s￾ kh￾ng m￾ quáng tin vào các sáng

ki￾n CSR nh￾ là m￾t hành ￾￾ng thành th￾t (Becker-Olsen và c￾ng s￾, 2006). ￾￾

￾ánh giá sáng ki￾n CSR, ng￾￾i ti￾u d￾ng xem xét sáng ki￾n ￾ó g￾n li￾n v￾i t￾ng th￾

doanh nghi￾p ch￾ kh￾ng ￾ơn gi￾n là xem xét vào chính hành ￾￾ng ￾ó (Lu và c￾ng

s￾, 2015). Ph￾n l￾n các doanh nghi￾p kh￾ng bi￾t các ch￾ơng tr￾nh CSR n￾n ￾￾￾c

th￾c hi￾n nh￾ th￾ nào ￾￾ t￾o ra thái ￾￾ thu￾n l￾i cho ng￾￾i ti￾u d￾ng. ￾￾ kh￾c ph￾c

nh￾￾c ￾i￾m này, chúng t￾i ￾￾ xu￾t r￾ng, thái ￾￾ c￾a ng￾￾i ti￾u d￾ng ￾￾i v￾i các

ch￾ơng tr￾nh CSR ph￾ thu￾c vào ￾ánh giá c￾a ng￾￾i ti￾u d￾ng v￾ t￾ng th￾ doanh

nghi￾p ch￾ kh￾ng ph￾i ￾ơn thu￾n là nh￾ng hành ￾￾ng CSR c￾ th￾.

Trong nh￾ng n￾m g￾n ￾￾y, t￾i Vi￾t Nam v￾n ￾￾ th￾c hi￾n trách nhi￾m x￾ h￾i

doanh nghi￾p (CSR) ￾ang ngày càng ￾￾￾c quan t￾m hơn, ￾￾c bi￾t trong b￾i c￾nh

Vi￾t Nam h￾i nh￾p s￾u r￾ng hơn vào n￾n kinh t￾ th￾ gi￾i, các doanh nghi￾p ph￾i t￾n

tr￾ng và tu￾n th￾ lu￾t pháp qu￾c t￾ trong c￾nh tranh. ￾￾i v￾i các doanh nghi￾p xu￾t

kh￾u hàng hóa, h￾ ph￾i ￾￾i m￾t v￾i các quy ￾￾nh nghi￾m ng￾t c￾a các hi￾p ￾￾nh

th￾ơng m￾i v￾ m￾i tr￾￾ng và y￾u c￾u v￾ lao ￾￾ng, do ￾ó h￾ ph￾i ch￾p nh￾n th￾c

hi￾n s￾m các sáng ki￾n CSR. Ngoài ra, sau m￾t vài s￾ c￾ m￾i tr￾￾ng do các doanh

nghi￾p g￾y ra (ví d￾: s￾ c￾ m￾i tr￾￾ng bi￾n mi￾n trung Vi￾t Nam do n￾￾c th￾i c￾ng

nghi￾p c￾a c￾ng ty Formosa g￾y ra), c￾ng chúng ￾￾ có s￾ quan t￾m hơn ￾￾n CSR

và có ph￾n ￾ng m￾nh m￾ hơn v￾i c￾ các doanh nghi￾p ￾￾a ph￾ơng và n￾￾c ngoài,

d￾n ￾￾n các doanh nghi￾p chú ￾ nhi￾u hơn ￾￾n ho￾t ￾￾ng CSR. Tuy nhi￾n, khái

ni￾m này v￾n còn m￾i m￾, các doanh nghi￾p ￾￾i m￾t v￾i nhi￾u thách th￾c khi th￾c

hi￾n CSR t￾i Vi￾t Nam.

Ngành c￾ng nghi￾p ￾ t￾ là m￾t trong nh￾ng ngành quan tr￾ng nh￾t trong quá

tr￾nh c￾ng nghi￾p hóa, hi￾n ￾￾i hóa t￾i Vi￾t Nam. V￾i m￾ d￾n s￾ ￾￾ng, thu nh￾p

b￾nh qu￾n ￾￾u ng￾￾i ngày càng t￾ng. Vi￾t Nam ￾￾￾c coi là m￾t th￾ tr￾￾ng c￾c k￾

4

ti￾m n￾ng, nh￾t là khi t￾ l￾ s￾ h￾u xe ￾ t￾ ch￾ kho￾ng d￾￾i 2% và t￾ng l￾p trung l￾u

￾ang phát tri￾n m￾nh v￾i nhu c￾u ti￾m n￾ng r￾t l￾n. Vi￾t Nam ￾ang x￾y d￾ng h￾nh

￾nh nh￾ m￾t qu￾c gia s￾n xu￾t ￾ t￾ trong ngành c￾ng nghi￾p ￾ t￾ toàn c￾u trong hơn

hai th￾p k￾ qua. Sau hơn 25 n￾m phát tri￾n, th￾ tr￾￾ng ￾ t￾ ￾ang là s￾n chơi c￾a

nhi￾u th￾ơng hi￾u n￾i ti￾ng th￾ gi￾i nh￾ Toyota, Honda, Ford, GM… và c￾ nh￾ng

doanh nghi￾p n￾i ￾￾a nh￾ Tr￾￾ng h￾i, TMT, Vinaxuki

1

. V￾ v￾n ￾￾ CSR, ￾￾ có

nh￾ng doanh nghi￾p ￾ t￾ tích c￾c tham gia các ho￾t ￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i. Tuy

nhi￾n, b￾n c￾nh ￾ó m￾t s￾ doanh nghi￾p trong ngành ￾ t￾ v￾n ch￾a tích c￾c tham

gia ho￾c ch￾ tham gia các ho￾t ￾￾ng theo quy ￾￾nh c￾a pháp lu￾t.

Có ￾ ki￾n cho r￾ng, các doanh nghi￾p ￾￾u hi￾u v￾ trách nhi￾m c￾a m￾nh ￾￾i

v￾i x￾ h￾i, nh￾ng do áp l￾c c￾a x￾ h￾i và nh￾n th￾c c￾a ng￾￾i ti￾u d￾ng th￾p n￾n

doanh nghi￾p b￾ qua nh￾ng trách nhi￾m c￾a m￾nh. M￾t s￾ nghi￾n c￾u c￾ng cho

r￾ng, khách hàng nh￾n th￾c khác nhau v￾ các ho￾t ￾￾ng CSR, và nh￾ng hành vi c￾a

h￾ ph￾ thu￾c vào nh￾n th￾c c￾a h￾ (Barone và c￾ng s￾, 2004). Nh￾ v￾y, có nhi￾u

quan ￾i￾m khác nhau trong nghi￾n c￾u nh￾n th￾c c￾a khách hàng v￾ CSR, cho th￾y

￾￾y là l￾nh v￾c c￾n khám phá th￾m. Xu￾t phát t￾ nh￾ng v￾n ￾￾ l￾ lu￾n và th￾c ti￾n

￾￾ ￾￾ c￾p, nhóm tác gi￾ ￾￾ th￾c hi￾n ￾￾ tài “Các ￾￾u t￾ tác ￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c ￾à

thá￾ ￾￾ c￾a khách hàng ￾￾￾ ￾￾￾ ho￾t ￾￾ng trách nh￾￾m x￾ h￾￾ doanh ngh￾￾p￾.

2. M￾c t￾￾u

2.1. M￾c t￾￾u chung

Nghi￾n c￾u khám phá và ki￾m ￾￾nh các y￾u t￾ tác ￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c và

thái ￾￾ c￾a khách hàng ￾￾i v￾i ho￾t ￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i c￾a doang nghi￾p

trong ngành ￾ t￾ t￾i Vi￾t Nam. T￾ ￾ó, nghi￾n c￾u ￾￾ xu￾t các hàm ￾ qu￾n tr￾ ￾￾

n￾ng cao nh￾n th￾c và thái ￾￾ c￾a khách hàng ￾￾i v￾i ho￾t ￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i

doanh nghi￾p.

2.2. M￾c t￾￾u c￾ th￾

- H￾ th￾ng hóa l￾ thuy￾t v￾ nh￾n th￾c và thái ￾￾ c￾a khách hàng ￾￾i v￾i ho￾t

￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i c￾a doanh nghi￾p và các y￾u t￾ tác ￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c và

thái ￾￾ c￾a khách hàng ￾￾i v￾i trách nhi￾m x￾ h￾i c￾a khách hàng.

1 ￾áo cáo ￾h￾n t￾ch ngành ￾ t￾ n￾m 2016 ￾ ￾￾￾n￾m ￾￾cur￾t￾￾s (htt￾￾//￾￾￾.dns￾.com.vn/￾

5

- Khám phá và ki￾m ￾￾nh các y￾u t￾ tác ￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c và thái ￾￾ c￾a

khách hàng ￾￾i v￾i ho￾t ￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p.

- ￾￾ xu￾t hàm ￾ ￾￾i v￾i các doanh nghi￾p ￾￾ n￾ng cao nh￾n th￾c và thái ￾￾

c￾a khách hàng ￾￾i v￾i ho￾t ￾￾ng trách nhi￾m x￾ h￾i c￾a doanh nghi￾p.

3. Phương pháp ngh￾￾n c￾u

Trong b￾i c￾nh nghi￾n c￾u này, khi m￾t s￾ l￾￾ng l￾n các gi￾ thuy￾t nghi￾n

c￾u c￾n ￾￾￾c ki￾m tra, ph￾ơng pháp nghi￾n c￾u ph￾ h￾p là ph￾ơng pháp nghi￾n

c￾u ￾￾nh l￾￾ng. Tuy nhi￾n, các khái ni￾m trong m￾ h￾nh nghi￾n c￾u còn m￾i t￾i

Vi￾t Nam, v￾ v￾y các khái ni￾m này c￾n ￾￾￾c ￾ánh giá và x￾y d￾ng ￾￾ ph￾ h￾p hơn

v￾i ￾i￾u ki￾n c￾ th￾ t￾i Vi￾t Nam. Trong tr￾￾ng h￾p này, ph￾ơng pháp nghi￾n c￾u

ph￾ h￾p là nghi￾n c￾u ￾￾nh tính. T￾ nh￾ng ph￾n tích tr￾n cho th￾y, ph￾ơng pháp

nghi￾n c￾u h￾n h￾p là ph￾ơng pháp nghi￾n c￾u ph￾ h￾p nh￾t cho nghi￾n c￾u này.

C￾ th￾, các ph￾ơng pháp ￾￾￾c s￾ d￾ng bao g￾m:

3.1. Ph￾￾ng pháp ngh￾￾n c￾u ￾￾nh tính

Nghi￾n c￾u ￾￾nh tính ￾￾￾c s￾ d￾ng trong giai ￾o￾n ￾￾u c￾a quy tr￾nh nghi￾n

c￾u nh￾m x￾y d￾ng m￾ h￾nh l￾ thuy￾t và thang ￾o. Nghi￾n c￾u tài li￾u trong và

ngoài n￾￾c ￾￾ t￾ng h￾p nh￾ng v￾n ￾￾ li￾n quan ￾￾n ￾￾ tài, nh￾m t￾m ra kho￾ng

tr￾ng nghi￾n c￾u, x￾y d￾ng các gi￾ thuy￾t và ￾￾ xu￾t m￾ h￾nh l￾ thuy￾t cho nghi￾n

c￾u. Ngoài ra, ph￾ơng pháp th￾o lu￾n nhóm c￾ng ￾￾￾c th￾c hi￾n ￾￾ x￾y d￾ng thang

￾o ph￾ h￾p hơn t￾i th￾ tr￾￾ng Vi￾t Nam. Cu￾i c￾ng, ph￾ng v￾n s￾u c￾ng ￾￾￾c v￾n

d￾ng ￾￾ b￾ sung th￾ng tin cho k￾t qu￾ nghi￾n c￾u.

3.2. Ph￾￾ng pháp ngh￾￾n c￾u ￾￾nh l￾￾ng

Nghi￾n c￾u ￾￾nh l￾￾ng ￾￾￾c th￾c hi￾n sau khi ￾￾ x￾y d￾ng các gi￾ thuy￾t

nghi￾n c￾u và m￾ h￾nh nghi￾n c￾u l￾ thuy￾t.

￾￾ thu th￾p các d￾ li￾u c￾n thi￾t cho nghi￾n c￾u này, thi￾t k￾ b￾ng c￾u h￾i

kh￾o sát là l￾a ch￾n ph￾ h￾p nh￾t, v￾ nghi￾n c￾u t￾p trung vào vi￾c ki￾m ￾￾nh các

gi￾ thuy￾t th￾ng k￾. B￾i c￾nh nghi￾n c￾u ￾￾￾c l￾a ch￾n là ngành ￾ t￾ t￾i Vi￾t Nam.

Nghi￾n c￾u ￾￾nh l￾￾ng th￾c hi￾n th￾ng qua 2 b￾￾c là nghi￾n c￾u sơ b￾ và nghi￾n

c￾u chính th￾c. Nghi￾n c￾u sơ b￾ ￾￾￾c th￾c hi￾n ￾￾i v￾i 149 khách hàng s￾ h￾u và

s￾ d￾ng xe ￾ t￾ du l￾ch t￾i thành ph￾ H￾ Chí Minh và ￾à N￾ng, nh￾m ￾ánh giá sơ

6

b￾ v￾ ￾￾ tin c￾y và giá tr￾ c￾a thang ￾o, c￾ng nh￾ chu￾n hóa t￾ ng￾ cho ph￾ h￾p v￾i

b￾i c￾nh Vi￾t Nam. Nghi￾n c￾u chính th￾c ￾￾￾c th￾c hi￾n ￾￾i v￾i khách hàng s￾

h￾u và s￾ d￾ng xe ￾ t￾ du l￾ch ￾ Vi￾t Nam. T￾ng s￾ 615 khách hàng t￾i thành ph￾

H￾ Chí Minh, ￾à N￾ng ￾￾ ￾￾￾c kh￾o sát và ￾￾￾c ch￾n làm d￾ li￾u chính th￾c cho

nghi￾n c￾u này.

K￾ thu￾t ￾￾￾c s￾ d￾ng ￾￾ ￾ánh giá sơ b￾ thang ￾o là ki￾m ￾￾nh h￾ s￾ tin c￾y

Cronbach￾s alpha và ph￾n tích nh￾n t￾ khám phá (EFA). Nghi￾n c￾u chính th￾c s￾

d￾ng k￾ thu￾t ph￾n tích nh￾n t￾ kh￾ng ￾￾nh (CFA) ￾￾ ki￾m ￾￾nh m￾ h￾nh ￾o l￾￾ng

và s￾ d￾ng k￾ thu￾t m￾ h￾nh c￾u trúc tuy￾n tính (SEM) ￾￾ ki￾m ￾￾nh m￾ h￾nh l￾

thuy￾t. Các k￾ thu￾t này ￾￾￾c th￾c hi￾n th￾ng qua ph￾n m￾m SPSS 24.0 và AMOS

20.0.

4. T￾ng k￾t v￾ k￾t qu￾ ngh￾￾n c￾u

K￾t qu￾ nghi￾n c￾u sơ b￾ cho th￾y, sau khi ti￾n hành ￾ánh giá ￾￾ tin c￾y c￾a

thang ￾o b￾ng h￾ s￾ Cronbach￾s alpha, các bi￾n CR4 (Doanh nghi￾p th￾ng báo

chính xác và trung th￾c v￾ ￾￾c ￾i￾m c￾a s￾n ph￾m) và ER1 (Doanh nghi￾p quan

t￾m th￾c hi￾n ￾￾y ￾￾ ngh￾a v￾ ￾￾i v￾i các b￾n li￾n quan) kh￾ng ￾￾t ￾￾ tin c￾y c￾n

thi￾t (H￾ s￾ t￾ơng quan bi￾n ￾ t￾ng nh￾ hơn 0,3). V￾ v￾y, các bi￾n này ￾￾￾c lo￾i b￾

kh￾i m￾ h￾nh ￾o l￾￾ng. Sau khi ￾i￾u ch￾nh và ki￾m ￾￾nh l￾i, t￾t c￾ các thang ￾o còn

l￾i ￾￾u ￾￾t ￾￾ tin c￾y c￾n thi￾t. Ngoài ra, k￾t qu￾ ph￾n tích nh￾n t￾ khám phá (EFA)

cho th￾y r￾ng có m￾t s￾ bi￾n có tr￾ng s￾ nh￾n t￾ nh￾ và t￾i tr￾n nhi￾u nh￾n t￾, tuy

nhi￾n do m￾u nghi￾n c￾u nh￾, ￾￾ng th￾i các tr￾ng s￾ này v￾n n￾m trong gi￾i h￾n

cho phép gi￾ l￾i (l￾n hơn 0,4), n￾n các bi￾n này ￾￾￾c gi￾ l￾i ￾￾ xem xét k￾ trong

nghi￾n c￾u chính th￾c. Trong nghi￾n c￾u chính th￾c v￾i c￾ m￾u nghi￾n c￾u l￾n

hơn. Các thang ￾o l￾￾ng ￾￾u ￾￾t giá tr￾ h￾i t￾, giá tr￾ ph￾n bi￾t và ￾￾t ￾￾ tin c￾y cao.

K￾t qu￾ c￾ng cho th￾y có 6 khái ni￾m nghi￾n c￾u. (1) H￾nh ￾nh n￾￾c xu￾t x￾

th￾ơng hi￾u, khái ni￾m này là khái ni￾m ￾ơn h￾￾ng ￾￾￾c ￾o l￾￾ng b￾ng 7 bi￾n

quan sát. (2) H￾nh ￾nh n￾￾c s￾n xu￾t, là khái ni￾m ￾ơn h￾￾ng g￾m 4 bi￾n quan sát.

(3) Danh ti￾ng doanh nghi￾p là khái ni￾m ￾ơn h￾￾ng g￾m 5 bi￾n quan sát, (4) Ni￾m

tin c￾a khách hàng là khái ni￾m ￾ơn h￾￾ng g￾m 5 bi￾n quan sát, (5) Nh￾n th￾c

trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p là khái ni￾m ￾a h￾￾ng ￾￾￾c ￾o l￾￾ng b￾ng 3

7

thành ph￾n: trách nhi￾m th￾ơng m￾i có 5 bi￾n quan sát, trách nhi￾m ￾￾o ￾￾c có 3

bi￾n quan sát và trách nhi￾m x￾ h￾i có 4 bi￾n quan sát và (6) Thái ￾￾ c￾a khách

hàng có 3 bi￾n quan sát.

Nh￾ v￾y, h￾u h￾t các thang ￾o ￾￾￾c k￾ th￾a t￾ các nghi￾n c￾u tr￾￾c ￾￾￾c s￾

d￾ng trong nghi￾n c￾u này ￾￾t ￾￾ tin c￾y và giá tr￾. Nghi￾n c￾u ￾￾ ti￾n hành ki￾m

￾￾nh các gi￾ thuy￾t b￾ng cách s￾ d￾ng m￾ h￾nh c￾u trúc tuy￾n tính (SEM) cho m￾

h￾nh l￾ thuy￾t. K￾t qu￾ ki￾m ￾￾nh nh￾ sau:

Th￾ nh￾t, v￾ m￾i quan h￾ gi￾a h￾nh ￾nh n￾￾c xu￾t x￾ th￾ơng hi￾u và nh￾n

th￾c trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p. Gi￾ thuy￾t r￾ng h￾nh ￾nh n￾￾c xu￾t x￾

th￾ơng hi￾u tác ￾￾ng tích c￾c ￾￾n nh￾n th￾c trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p. Phát

hi￾n trong nghi￾n c￾u này ph￾ h￾p v￾i nghi￾n c￾u tr￾￾c cho r￾ng, n￾￾c xu￾t x￾

￾nh h￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p (Han, 2015). Nh￾ v￾y,

khi m￾t th￾ơng hi￾u xu￾t phát t￾ m￾t qu￾c gia ￾￾￾c ￾ánh giá t￾t, nh￾n th￾c trách

nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p c￾a khách hàng s￾ ￾￾￾c ￾ánh giá tích c￾c và ng￾￾c l￾i.

K￾t qu￾ c￾ng ch￾ ra r￾ng h￾nh ￾nh n￾￾c s￾n xu￾t c￾ng tác ￾￾ng tích c￾c ￾￾n nh￾n

th￾c trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p, tuy nhi￾n m￾c ￾￾ tác ￾￾ng kh￾ng m￾nh b￾ng

h￾nh ￾nh n￾￾c xu￾t x￾ th￾ơng hi￾u. M￾c d￾ các nghi￾n c￾u tr￾￾c ch￾a ￾ánh giá tác

￾￾ng c￾a h￾nh ￾nh n￾￾c s￾n xu￾t ￾￾n nh￾n th￾c trách nhi￾m x￾ h￾i doanh nghi￾p.

Tuy nhi￾n, v￾n có nh￾ng nghi￾n c￾u n￾￾c xu￾t x￾ nh￾ m￾t d￾ báo có ￾ ngh￾a v￾

nh￾n th￾c ho￾c hành ￾￾ng c￾a các b￾n li￾n quan h￾￾ng v￾ doanh nghi￾p (Newburry

và c￾ng s￾, 2006; Newburry, 2010; Maheswaran và c￾ng s￾, 2013…). Nh￾ v￾y,

n￾u m￾t th￾ơng hi￾u xu￾t phát t￾ m￾t qu￾c gia ￾￾￾c khách hàng ￾ánh giá t￾t,

nh￾ng s￾n xu￾t t￾i m￾t qu￾c gia có h￾nh ￾nh kh￾ng t￾t th￾ có th￾ ￾nh h￾￾ng ￾￾n

danh ti￾ng c￾a doanh nghi￾p ￾ó.

Th￾ hai, danh ti￾ng tác ￾￾ng tích c￾c ￾￾n nh￾n th￾c trách nhi￾m x￾ h￾i

doanh nghi￾p c￾a khách hàng, khi khách hàng ￾ánh giá danh ti￾ng t￾t h￾ s￾ c￾m

nh￾n các ho￾t ￾￾ng CSR theo chi￾u h￾￾ng tích c￾c. K￾t qu￾ này ph￾ h￾p v￾i

nghi￾n c￾u c￾a Yoon và c￾ng s￾ (2006) cho r￾ng khách hàng có xu h￾￾ng nh￾n

th￾c ￾￾ng cơ ho￾t ￾￾ng t￾ thi￾n là ch￾n thành, ￾áng tin c￾y khi h￾ ￾ánh giá tích c￾c

v￾ doanh nghi￾p. Danh ti￾ng có ￾nh h￾￾ng ￾￾n nh￾n th￾c hành vi ￾￾o ￾￾c c￾a