Các yếu tố tác động đến dự phòng rủi ro tín dụng của các Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-------- **** --------

NGUYỄN THỊ ÁNH TUYẾT

CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN DỰ PHÒNG RỦI RO TÍN DỤNG

CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ ÁNH TUYẾT

CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN DỰ PHÒNG RỦI RO TÍN DỤNG

CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Mã số chuyên ngành: 60 34 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS. NGUYỄN MINH KIỀU

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

KHOA ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC

GIẤY XÁC NHẬN

Tôi tên là: Nguyễn Thị Ánh Tuyết

Ngày sinh: 28/05/1992 Nơi sinh: Bình Thuận

Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã học viên: 1683402010026

Tôi đồng ý cung cấp toàn văn thông tin luận văn tốt nghiệp hợp lệ về bản quyền cho Thư

viện trường đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh. Thư viện trường đại học Mở Thành

phố Hồ Chí Minh sẽ kết nối toàn văn thông tin luận văn tốt nghiệp vào hệ thống thông tin

khoa học của Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh.

Ký tên

(Ghi rõ họ và tên)

…………………………………

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Ý KIẾN CHO PHÉP BẢO VỆ LUẬN VĂN THẠC SĨ

CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Minh Kiều

Học viên thực hiện: Nguyễn Thị Ánh Tuyết Lớp: MFB016A

Ngày sinh: 28/05/1992 Nơi sinh: Bình Thuận

Tên đề tài: “Các yếu tố tác động đến dự phòng rủi ro tín dụng của các Ngân hàng Thương

Mại Cổ Phần Việt Nam”

Ý kiến của giáo viên hướng dẫn về việc cho phép học viên Nguyễn Thị Ánh Tuyết

được bảo vệ luận văn trước Hội đồng: Học viên Nguyễn Thị Ánh Tuyết đã có nhiều nỗ lực

thực hiện luận văn tốt nghiệp theo sự hướng dẫn của giáo viên. Sau nhiều lần chỉnh sửa, đến

nay Luận văn đã được hoàn chỉnh với đầy đủ nội dung theo yêu cầu của luận văn thạc sĩ và

có thể bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn.

Kính chuyển Khoa Đào tạo Sau đại học, trường Đại học Mở TP.HCM xem xét sắp xếp lịch

để học viên được bảo vệ luận văn trước hội đồng.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 02 tháng 04 năm 2020

Người nhận xét

……………………………

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn: “Các yếu tố tác động đến dự phòng rủi ro

tín dụng của các Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam” là bài nghiên

cứu của chính tôi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này tôi

cam đoan rằng toàn phần hoặc một phần nhỏ trong luận văn này chưa từng

được công bố hoặc được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn

này mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các

trường đại học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Thành phố Hồ Chí Minh năm 2020,

ii

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PGS.TS

Nguyễn Minh Kiều, người đã hướng dẫn trực tiếp giúp tôi hoàn thành luận

văn một cách tốt nhất.

Bên cạnh đó tôi xin gửi lời cảm ơn đến các Thầy Cô khoa Sau đại học

nói chung và các Thầy Cô trực tiếp giảng dạy các bộ môn trong suốt quá trình

học tập tại Trường Đại Học Mở TP.HCM nói riêng đã giúp tôi hoàn thành

xong khóa học ngành Tài Chính Ngân Hàng.

Cuối cùng tôi xin cảm ơn tập thể lớp MFB016A, người thân, bạn bè và

đồng nghiệp đã tạo điều kiện hỗ trợ tôi trong suốt quá trình học tập và thực

hiện bài nghiên cứu này.

Trân trọng cảm ơn!

iii

TÓM TẮT

Luận văn “Các yếu tố tác động đến dự phòng rủi ro tín dụng của các Ngân

hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam” được thực hiện nhầm mục đích nghiên cứu

các yếu tố lợi nhuận trước thuế và dự phòng, lợi nhuận trước thuế và dự phòng năm

trước, dự phòng rủi ro năm trước, quy mô ngân hàng, tỷ lệ vốn cấp 1, tỷ lệ nợ xấu,

thời kỳ khủng hoảng tác động đến dự phòng rủi ro tín dụng của các Ngân hàng

Thương mại Cổ phần Việt Nam.

Nghiên cứu sử dụng phương pháp ước lượng hồi quy Pooled OLS, mô hình

tác động cố định (FEM), mô hình tác động ngẫu nhiên (REM), mô hình bình

phương nhỏ nhất tổng quan (GLS) để chọn ra mô hình tốt nhất cho nghiên cứu, với

mẫu ngẫu nhiên gồm 23 ngân hàng thương mại cổ phần trong giai đoạn từ năm

2006 đến năm 2016.

Kết quả nghiên cứu cụ thể chứng minh 5 trên 7 yếu tố đưa vào mô hình có ý

nghĩa thống kê. Trong khi lợi nhuận trước thuế và dự phòng, dự phòng rủi ro tín

dụng năm trước, tỷ lệ nợ xấu có tác động cùng chiều thì các yếu tố còn lại là tỷ lệ

vốn cấp 1, thời kỳ khủng hoảng có tác động ngược chiều với mức dự phòng rủi ro

tín dụng. Ngoài ra nghiên cứu cũng cho thấy các ngân hàng sử dụng dự phòng rủi ro

tín dụng để quản lý vốn và quản lý thu nhập. Từ kết quả của bài nghiên cứu tác giả

trình bày một số khuyến nghị cho nhà quản lý ngân hàng, cơ quan nhà nước và nhà

đầu tư trong quá trình xem xét dự phòng rủi ro tín dụng của hệ thống ngân hàng.

iv

ABSTRACT

The paper consists of a set of analysis tools, including the pooled OLS

regression method, the fixed effect model (FEM), the random effect model (REM)

and the generalized least square (GLS) aims to analyze factors that impact on the

loan loss provision of Vietnam’s banking industry, specifically, joint stock

commercial banks in the period 2006 – 2016. Moreover, the defined factors can be

listed as, the earning before tax and provisions, the previous – year’s earnings

before tax and provisions, the previous year’s loan loss provision, the bank size, the

tier 1 capital ratio, the bad debt ratio and the crisis period. The outcome from

investigating the sample size of 23 random joint stock commercial banks suggests

that, 5 of 7 identified elements can be considered as statistical significances. To be

more specific, the earnings before tax and provisions, the previous year’s loan loss

provision as well as the bad debt ratio cause positive influence on the loan loss

provisions. In contrast, the tier 1 capital ratio and the crisis period factors show

negative impact. On the other hand, the paper also reveals that banks using loan loss

provision to manage capitals and earnings. Finally, from the result stems from

findings and analysis, the author proposed a set of recommendations for bank

managers, state agencies and investors to properly access the banking system’s loan

loss provision.

.

v

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN i

LỜI CẢM ƠN ii

TÓM TẮT iii

MỤC LỤC v

DANH MỤC BẢNG viii

DANH MỤC PHỤ LỤC ix

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT x

Chương 1: GIỚI THIỆU 1

1.1 Lý do nghiên cứu......................................................................................................1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................2

1.3 Câu hỏi nghiên cứu ..................................................................................................2

1.4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2

1.5 Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3

1.6 Ý nghĩa nghiên cứu ..................................................................................................3

1.7 Kết cấu luận văn.......................................................................................................4

Chương 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU 6

2.1 Rủi ro tín dụng và dự phòng rủi ro tín dụng.........................................................6

2.1.1 Rủi ro tín dụng...............................................................................................6

2.2 Quản trị dự phòng rủi ro tín dụng .......................................................................11

2.2.1 LLP và lý thuyết quản lý thu nhập................................................................11

2.2.2 LLP và lý thuyết quản lý vốn ........................................................................12

2.2.3 LLP và lý thuyết báo hiệu.............................................................................13

2.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến dự phòng rủi ro tín dụng .........................................15