Các yếu tố liên quan đến hành vi chăm sóc bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2 tại Thái Nguyên Việt Nam

Nguyễn Tiến Dũng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 104(04): 55 - 60

55

CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN HÀNH VI CHĂM SÓC BÀN CHÂN

Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE 2 TẠI THÁI NGUYÊN VIỆT NAM

Nguyễn Tiến Dũng*

, Phùng Văn Lợi

Trường Đại học Y - Dược - ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Nghiên cứu này nhằm kiểm tra sự ảnh hưởng giữa các yếu tố (giới tính, thu nhập cá nhân, thời

gian mắc bệnh đái tháo đường, kiến thức chăm sóc bàn chân, hỗ trợ xã hội) với hành vi chăm sóc

bàn chân của bệnh nhân bị tiểu đường type 2. Dữ liệu được thu thập bằng cách sử dụng 4 bộ câu

hỏi, 286 người bị đái tháo đường type 2 tại bệnh viên Đa khoa Trung ương Thái Nguyên, Việt

Nam đã được lựa chọn để tuyển dụng trong nghiên cứu. Các kết quả nghiên cứu cho thấy rằng giới

tính đã có sự ảnh hưởng ở mức độ trung bình với hành vi chăm sóc bàn chân (r = -.1). Kiến thức

chăm sóc bàn chân và hỗ trợ xã hội có sự ảnh hưởng nhiều tới những hành vi chăm sóc bàn chân.

Những phát hiện này cho thấy rằng các điều dưỡng nên giáo dục các bệnh nhân về hành vi chăm

sóc bàn chân và quan tâm nhiều hơn về giới tính và thực hành chăm sóc bàn chân. Hơn nữa, vai trò

của các thành viên trong gia đình và những người thân cũng đóng góp vai trò quan trọng với bệnh

nhân trong quá trình chăm sóc bàn chân.

Từ khóa: Hành vi chăm sóc bàn chân, kiến thức chăm sóc bàn chân, đái tháo đường type 2.

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Đái tháo đường type 2 là một bệnh mạn tính

không di truyền, bệnh đã trở thành một vấn đề

y tế công cộng quan trọng trên toàn thế giới.

Ở Việt Nam có khoảng 1,1 triệu người mắc

bệnh đái tháo đường type 2, ước tính có

khoảng 2,1 triệu người bị bệnh vào năm

2015[14]. Người bị đái tháo đường có các

hành vi không đúng sẽ phát triển các biến

chứng khác nhau đặc biệt là biến chứng trên

bàn chân[8]. Sự hiện diện của các biến chứng

bàn chân có thể tác động tiêu cực về thể chất,

tâm lý, tinh thần, xã hội cũng như kinh tế của

các bệnh nhân bị bệnh đái tháo đường[9]. Các

nhà nghiên cứu đã khẳng định vai trò quan

trọng của các hành vi chăm sóc bàn chân. Tuy

nhiên, ở nhiều quốc gia hành vi chăm sóc bàn

chân của họ không tốt [1,12] đặc biệt là ở

Việt Nam. Từ tổng quan tài liệu, nhiều yếu tố

khác nhau đã được xác định có ảnh hưởng

đến hành vi chăm sóc bàn chân của bệnh nhân

đái tháo đường type 2. Phụ nữ thường chăm

sóc bàn chân tốt hơn nam giới [4]. Những

bệnh nhân đái tháo đường type 2 có thu nhập

thấp, hầu như ít nhận được sự giáo dục về

chăm sóc bàn chân. Do đó, các hành vi chăm

sóc bàn chân của họ là không đủ [1]. Những

bệnh nhân bị bệnh đái tháo đường trên 10

*

Tel: 0913 516863

năm có kiến thức và thực hành chăm sóc bàn

chân tốt hơn [7]. Kiến thức về chăm sóc bàn

chân và hỗ trợ xã hội có ảnh hưởng tích cực

tới các hành vi chăm sóc bàn chân[5,11,12].

Tuy nhiên có một số nghiên cứu cũng chỉ ra

rằng không có sự ảnh hưởng của các yếu tố

tới hành vi chăm sóc bàn chân. Câu hỏi cần

đặt ra là sự ảnh hưởng của các yếu tố tới hành

vi chăm sóc bàn chân của bệnh nhân đái tháo

đường type 2. Vì vậy, nghiên cứu về vấn đề

này cần được tiến hành.

Mặc dù sự ảnh hưởng của các yếu tố tới hành

vi chăm sóc bàn chân đã được nghiên cứu ở

nhiều quốc gia, tuy nhiên ở Việt Nam các

nghiên cứu này rất ít. Nhằm nâng cao hiệu

quả của hành vi chăm sóc bàn chân ở bệnh

nhân đái tháo đường sự cần thiết để hiểu thêm

về mức độ của hành vi chăm sóc bàn chân, hỗ

trợ xã hội và sự ảnh hưởng của giới tính, thu

nhập cá nhân, thời gian mắc đái tháo đường,

kiên thức chăm sóc bàn chân, hỗ trợ xã hội tới

hành vi chăm sóc bàn chân của bệnh nhân đái

tháo đường type 2 tại Thái Nguyên, Việt Nam.

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

1. Khảo sát mức độ kiến thức chăm sóc bàn

chân và hành vi chăm sóc bàn chân của bệnh

nhân T2D.

2. Kiểm tra mối tương quan giữa thu nhập cá

nhân, thời gian bị bệnh đái tháo đường và

60Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn