Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thị trường cổ phiếu của các Ngân hàng Thương mại Cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

TRẦN THỊ MỸ HIẾU

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ TRỊ THỊ TRƯỜNG

CỔ PHIẾU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG

CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Thành Phố Hồ Chí Minh - Năm 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

TRẦN THỊ MỸ HIẾU

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ TRỊ THỊ TRƯỜNG

CỔ PHIẾU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG

CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

Mã số: 8 34 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐẶNG ĐÌNH TÂN

Thành Phố Hồ Chí Minh - Năm 2022

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là: Trần Thị Mỹ Hiếu

Hiện đang công tác tại Công ty Cổ phần Chứng khoán MB

Là học viên cao học khóa 22 Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí

Minh.

Cam đoan đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thị trường cổ phiếu của

các Ngân hàng Thương mại cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt

Nam”.

Người hướng dẫn khoa học: TS. Đặng Đình Tân.

Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu có

tính độc lập, không sao chép bất cứ tài liệu nào và chưa từng được công bố nội dung ở

bất kỳ đâu. Các số liệu, trích dẫn minh bạch có nguồn trích dẫn rõ ràng.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 4 năm 2022

Tác giả

Trần Thị Mỹ Hiếu

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Đặng Đình Tân đã tận tình

hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ tôi thực hiện hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn thầy cô ở trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ

Chí Minh đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu

và rèn luyện.

Xin cảm ơn Ban giám đốc và các anh chị đồng nghiệp tại Công ty Cổ phần Chứng

khoán MB đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi hoàn thiện luận văn này.

Trân trọng !

iii

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Tên đề tài: Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thị trường cổ phiếu của các Ngân

hàng Thương mại cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Nội dung luận văn:

Nghiên cứu này được thực hiện nghiên cứu dựa trên số liệu thứ cấp của 16

NHTMCP niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn 2011 đến

2020. Trong nghiên cứu này tác giả đã tiến hành tổng hợp các lý thuyết liên quan đến

thị trường chứng khoán và giá trị cổ phiếu cùng các yếu tố ảnh hưởng đến chúng.

Từ đó, tác giả tiến hành khảo lược các công trình nghiên cứu liên quan trong và

ngoài nước. Đồng thời tác giả xác định các khoảng trống nghiên cứu để làm cơ sở thành

lập mô hình và giả thuyết nghiên cứu. Các nhân tố tác giả đưa vào mô hình nghiên cứu

bao gồm quy mô ngân hàng, thu nhập trên mỗi cổ phiếu, tỷ lệ cổ tức, tỷ lệ P/E, tỷ lệ lạm

phát và tốc độ tăng trưởng kinh tế GDP.

Tác giả đã sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng và ước lượng bình

phương nhỏ nhất thông qua mô hình hồi quy đa biến Pooled OLS, FEM, REM. Từ đó,

tác giả lựa chọn mô hình REM là mô hình cuối cùng để kiểm định khuyết tật và khẳng

định kết quả nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu cho thấy quy mô ngân hàng và thu nhập trên mỗi cổ phiếu có

ý nghĩa thống kê và có tương quan dương đến giá trị thị trường của cổ phiếu. Ngược lại,

tỷ lệ cổ tức, tỷ lệ P/E, tỷ lệ lạm phát có ý nghĩa thống kê nhưng lại tương quan âm đến

gía trị thị trường của cổ phiếu. Tốc độ tăng trưởng kinh tế lại không có quan hệ với biến

phụ thuộc.

Từ khoá: Giá trị thị trường, tỷ lệ chia cổ tức, P/E, EPS, GDP và tỷ lệ lạm phát

iv

ABSTRACT

Thesis title: Factors affecting stock market value of joint stock commercial banks

listed on Vietnam stock market.

Dissertation content:

This study was conducted based on secondary data of 16 joint stock commercial

banks listed on Vietnam stock market in the period 2011 to 2020. In this study, the

author has synthesized the theories related to Vietnam's stock market. stock market and

stock values and the factors that influence them.

Since then, the author conducts a survey of related research projects at home and

abroad. At the same time, the author identifies research gaps to serve as the basis for

establishing research models and hypotheses. The author's factors included in the

research model include bank size, earnings per share, dividend rate, P/E ratio, inflation

rate and GDP economic growth rate.

The author used quantitative research methods and least squares estimation

through multivariate regression models Pooled OLS, FEM, REM. From there, the author

chooses the REM model as the final model to test defects and confirm the research

results.

Research results show that bank size and earnings per share are statistically

significant and positively correlated with the market value of shares. In contrast,

dividend ratio, P/E ratio, and inflation rate are statistically significant but negatively

related to the market value of the stock. The economic growth rate has no relationship

with the dependent variable.

Keywords: Market value, dividend rate, P/E, EPS, GDP and inflation rate

v

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii

TÓM TẮT LUẬN VĂN .............................................................................................. iii

ABSTRACT ................................................................................................................. iv

MỤC LỤC ......................................................................................................................v

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................... viii

DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................... ix

DANH MỤC CÁC HÌNH .............................................................................................x

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI............................................................................1

1.1. Lý do chọn đề tài .....................................................................................................1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................3

1.2.1. Mục tiêu tổng quát............................................................................................3

1.2.2. Mục tiêu cụ thể .................................................................................................3

1.3. Câu hỏi nghiên cứu..................................................................................................3

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...........................................................................3

1.5. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................4

1.6. Đóng góp của đề tài.................................................................................................5

1.7. Kết cấu của luận văn................................................................................................5

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU....................7

2.1. Tổng quan lý thuyết về giá trị của cổ phiếu ............................................................7

2.1.1. Khái niệm về giá trị thị trường của cổ phiếu....................................................7

2.1.2. Các lý thuyết về giá trị thị trường của cổ phiếu ...............................................8

2.1.2.1. Lý thuyết thị trường hiệu quả (EMH)........................................................8

2.1.2.2. Lý thuyết bước đi ngẫu nhiên của giá chứng khoán .................................9

2.1.2.3. Lý thuyết kỳ vọng hợp lý ............................................................................9

2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thị trường của cổ phiếu ngân hàng thương mại cổ

phần ...............................................................................................................................10

2.2.1. Nhóm các yếu tố nội tại của ngân hàng..........................................................10

2.2.1.1. Thu nhập trên mỗi cổ phiếu.....................................................................10

vi

2.2.1.2. Hệ số giá trên thu nhập ...........................................................................11

2.2.1.3. Chính sách cổ tức ....................................................................................11

2.2.1.4. Quy mô ngân hàng....................................................................................11

2.2.2. Nhóm các yếu tố vĩ mô...................................................................................12

2.2.2.1. Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế GDP................................................................12

2.2.2.2. Tỷ lệ lạm phát ..........................................................................................12

2.3. Tình hình nghiên cứu.............................................................................................13

2.3.1. Các nghiên cứu nước ngoài ............................................................................13

2.3.2. Các nghiên cứu trong nước.............................................................................15

2.3.3. Khoảng trống nghiên cứu ...............................................................................18

TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ................................................................................................20

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................21

3.1. Mô hình và giả thuyết nghiên cứu.........................................................................21

3.1.1. Mô hình nghiên cứu........................................................................................21

3.1.2. Giả thuyết nghiên cứu.....................................................................................23

3.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................26

3.2.1. Quy trình nghiên cứu......................................................................................26

3.2.2. Thu thập số liệu ...............................................................................................27

3.2.3. Phương pháp xử lý số liệu ..............................................................................28

TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ................................................................................................32

CHƯƠNG 4 : KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.................................33

4.1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu và đánh giá sự tương quan................................34

4.1.1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu ....................................................................34

4.1.1.1. Đối với quy mô ngân hàng .......................................................................35

4.1.1.2. Đối với tỷ suất cổ tức...............................................................................35

4.1.1.3. Đối với P/E ..............................................................................................36

4.1.1.4. Đối với thu nhập trên mỗi cổ phiếu.........................................................36

4.1.1.5. Đối với các yếu tố vĩ mô ..........................................................................37

4.1.2. Phân tích tương quan của các biến độc lập trong mô hình.............................38

4.2. Kết quả mô hình hồi quy .......................................................................................38

4.2.1. Kết quả hồi quy của các mô hình ...................................................................38