Các nhân tố tác động tới cầu du lịch quốc tế đến việt nam tt

1

M

Ở ĐẦU

1. Lý do l

ựa chọn vấn đề nghiên c

ứu

Lý thuyết cầu là một trong nh

ững lý thuyết đầu tiên được s

ử dụng để gợi ý

các nhân tố ảnh hưởng đến cầu du lịch. Lý thuyết cầu đã đưa thu nhập, giá cả, tỷ

giáo hối đoái vào giải thích và d

ự báo cầu du lịch. Sau đó, một số học giả đã ứng

dụng mô hình l

ực hấp dẫn bao gồm các nhân tố: khoảng cách địa lý, trao đổi

thương mại, quy mô dân số vào giải thích cầu du lịch (Van Doren, 1967; Archer,

1976). Giai đoạn sau, nh

ững nhân tố tâm lý học được kiểm định và bổ sung và mô

hình, đầy đủ nhất là nghiên c

ứu của Uysal (1998) với: động cơ, sở thích, quan

điểm, quy mô dân số, phân bố tuổi, giới tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp và cấu

trúc/ vòng đời gia đình... Theo thời gian, các mô hình cầu du lịch kiểm định các

nhân tố: chi phí vận chuyển, xu hướng, tính mùa vụ, độ mở thị trưởng, khoảng

cách địa lý v.v… xem ảnh hưởng của chúng tới cầu du lịch (Maritn & Witt, 1988;

Erygit M., 2010; Morley & cộng s

ự, 2014; Akter H. & cộng s

ự, 2017). Nh

ững

nghiên c

ứu về du lịch ở Việt Nam phần lớn tiếp cận ở góc độ tâm lý - xã hội

hơn là góc độ kinh tế, nội dung chủ yếu tập trung vào s

ự hài lòng hay các nhân

tố ảnh hưởng tới cầu du lịch nội địa (Ngọc, 2017; Hải & Giang, 2011; Trân &

cộng s

ự, 2016; Nghĩa & cộng s

ự, 2017).

Ở góc độ th

ực tế, du lịch đã trở thành ngành công nghiệp lớn th

ứ ba thế

giới, sau nhiên liệu và hóa chất. Việt Nam được đánh giá là một trong nh

ững

quốc gia có tốc độ tăng trưởng khách quốc tế nhanh nhất thế giới (iTDR, 2020).

Tuy nhiên, s

ự phát triển của du lịch vẫn còn thấp hơn nhiều nước trong khu v

ực.

Tỷ lệ khách quay trở lại Việt Nam không cao (khoảng 40%), m

ức chi tiêu trung

bình của du khách thấp (khoảng 96 USD mỗi ngày),. Chỉ số năng l

ực cạnh tranh

của du lịch Việt Nam là 63/140 năm 2019, xếp sau Thái Lan(31/140), Malaisia

(29/140), Indonesia (40/140) và Singapore (17/140) (iTDR, 2020).

Mục tiêu phát triển du lịch Việt Nam trở thành ngành mũi nhọn và phục hồi

thị trường khách quốc tế nh

ư trước Covid đặt ra yêu cầu cần có nghiên c

ứu xây

dựng hàm cầu, đánh giá các nhân tố tác động tới cầu du lịch tại Việt Nam. Dù

trên thế giới đã có nhiều nghiên c

ứu về cầu du lịch trước đó nh

ưng lại không áp

dụng nh

ững hàm cầu đó cho Việt Nam được. Thêm n

ữa, quyết định và hành vi

mua hàng của khách du lịch thay đổi đáng kể t

ừ khoảng năm 2012, kết quả của

2

sự xuất hiện và phát triển của mạng Internet cũng nh

ư thương mại điện t

ử. Tuy

nhiên, các nghiên c

ứu về cầu du lịch trên thế giới và Việt Nam hầu nh

ư tập trung

tìm hiểu tác động của công nghệ tới hành vi của khách du lịch, ch

ưa nhắc tới

tác động tới cấp vĩ mô là cầu du lịch. Việc xây d

ựng một nghiên c

ứu toàn diện,

có tính tới s

ự ảnh hưởng của các nhân tố kế th

ừa t

ừ các nghiên c

ứu trước cũng

nh

ư kiểm định ảnh hưởng của công nghệ thông tin và Internet tới cầu du lịch là

cần thiết.

Bên cạnh đó, Jacobsen & cộng s

ự (2018) chỉ ra thời gian l

ưu trú của khách

du lịch đang giảm trên quy mô toàn cầu. Thời gian l

ưu trú của khách quốc tế tới

Việt Nam cũng được đánh giá là ngắn hơn các nước láng giềng, trung bình

khoảng 2,6 đến 3,5 ngày (iTDR, 2020). Trong khi đó, khách du lịch có thời gian

lưu trú kéo dài mang lại lợi nhuận cao. Các nhà hoạch định chính sách và doanh

nghiệp cần hiểu được điều này để thu hút khách du lịch, tăng doanh thu cho ngành

du lịch cũng nh

ư các ngành kinh tế liên quan, lên kế hoạch đầu t

ư hàng hóa và

cơ sở hạ tầng cũng nh

ư giao thông vận tải.

Vì nh

ững lý do đó, NCS đã l

ựa chọn nội dung “Các nhân tố tác động

tới cầu du lịch khách quốc tế đến Việt Nam” làm đề tài của luận án, để đánh

giá các nhân tố tác động tới lượt khách quốc tế cũng nh

ư thời gian l

ưu trú của

khách quốc tế đến Việt Nam.

2. Mục tiêu nghiên c

ứu

Mục tiêu chung:

Luận án phân tích và lượng hóa tác động của các nhân tố ảnh hưởng tới cầu

du lịch ở cả cấp vĩ mô và vi mô, cụ thể là trường hợp khách quốc tế đến Việt

Nam. D

ựa trên kết quả nghiên c

ứu, luận án đề xuất giải pháp giúp nhà quản lý và

doanh nghiệp nhằm phát triển du lịch Việt Nam.

Mục tiêu cụ thể:

Th

ứ nhất, Luận án xây d

ựng mô hình cầu du lịch quốc tế ở cấp độ vĩ mô và

đánh giá tác động của biến giải thích tới lượt khách quốc tế đến Việt Nam được

xác định.

Th

ứ hai, Luận án xây d

ựng mô hình cầu du lịch quốc tế ở cấp độ vi mô và

đánh giá s

ự tác động của biến giải thích tới thời gian khách l

ưu trú tại Việt Nam.

Cuối cùng, luận án kiến nghị với cơ quan quản lý và doanh nghiệp để thúc

đẩy s

ự phát triển của du lịch khách quốc tế đến Việt Nam.