Các nhân tố ảnh hưởng đên sự hài lòng của nhân viên ngành Xây dựng làm việc trong môi trường nhà nước tại tỉnh Trà Vinh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

------------------

TRẦN HOÀNG NHƯ THỤY

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA

NHÂN VIÊN NGÀNH XÂY DỰNG LÀM VIỆC TRONG

MÔI TRƯỜNG NHÀ NƯỚC TẠI TỈNH TRÀ VINH

LUẬN VĂN THẠC SỸ XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH DÂN DỰNG

VÀ CÔNG NGHIỆP

TP.Hồ Chí Minh, Năm 2015

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn này ‘Các nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của nhân

viên ngành xây dựng làm việc trong môi trường Nhà nước tại tỉnh Trà Vinh’ là bài

nghiên cứu của chính tôi.

Ngoài trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam đoan

rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố hoặc

được sử dựng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn này

mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường đại

học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2015

Trần Hoàng Như Thụy

ii

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên và lời tri ân sâu sắc nhất tôi xin dành cho thầy hướng dẫn, PGS.TS

Nguyễn Thống, người thầy đã định hướng, dìu dắt, truyền cảm hứng và tư duy sáng

tạo cho tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.

Tôi cảm ơn tập thể thầy cô giảng dạy và quản lý chúng tôi trong suốt khóa học. Tôi

xin biết ơn đến Ban giám hiệu trường đại học Mở thành phố Hồ Chí Minh, Khoa đào

tạo sau đại học, đã kiến thiết chương trình đầy đủ và cấp tiến để chúng tôi có được

một nền tảng kiến thức bổ ích. Tôi cũng biết ơn đến những người bạn đã sát cánh và

giúp đỡ tôi hoàn thành khóa học.

Tôi biết ơn đến những anh/chị công tác trong ngành xây dựng tại tỉnh Trà Vinh, tham

gia thảo luận và trả lời bảng câu hỏi khảo sát của tôi để phục vụ nghiên cứu.

Và sau cùng tôi cũng không quên ơn tác giả của những nguồn tài liệu mà tôi đã trích

dẫn, tham khảo trong suốt quá trình thực hiện luận văn.

iii

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Mục đích nghiên cứu nhằm khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng

trong công việc của nhân viên ngành xây dựng làm việc trong môi trường nhà nước

tại tỉnh Trà Vinh.

Các học thuyết phổ biến trong các nghiên cứu kinh tế - xã hội được xem và

vận dụng, mà phải kể đến là: thuyết bậc thang nhu cầu của Abraham Maslow, thuyết

hai nhân tố của Frederick Herzberg, thuyết về sự kỳ vọng của Victor Vroom, thuyết

về sự công bằng của Stacy Adam…. Các khảo sát điều tra kinh tế, đề tài khoa học

(Luận văn thạc sỹ) được nêu và trích dẫn nhiều, nhằm củng cố và gia tăng độ tin cậy

cho nghiên cứu. Nghiên cứu của Lâm Quốc Việt (2013) về ‘Các yếu tố ảnh hưởng

đến sự thỏa mãn của bộ phận quản lý đối với nhân viên ngành xây dựng tại TP.HCM’.

Nghiên cứu của Lê Đức Lợi (2013) về ‘Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong

công việc của kỹ sư xây dựng tại công trình ở tại thành phố Cần Thơ’. Nghiên cứu

của Lê Đức Nhân (2014) về ‘Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc

của kỹ sư xây dựng tại công ty nước ngoài ở TP.HCM’. Nghiên cứu của Phạm Văn

Lành (2014) về ‘Nghiên cứu sự gắn bó của kỹ sư xây dựng với cơ quan quản lý nhà

nước về lĩnh vực xây dựng cơ bản tại tỉnh Quảng Ngãi’, các nghiên cứu đều được

xem xét cẩn trọng và làm nền tảng cho nghiên cứu này.

Như những nghiên cứu chính thống thường thấy, nghiên cứu này cũng được

chia thành hai giai đoạn: nghiên cứu định tính và định lượng. Trong kỹ thuật phỏng

vấn chuyên gia, thảo luận tay đôi được thực hiện với các đối tác là các kỹ sư nhiều

kinh nghiệm trong quản lý nhà nước về xây dựng. Kỹ thuật lấy mẫu phi xác xuất,

phân tích thống kê, phân tích nhân tố, phân tích tương quan và hồi quy là các bước

thu thập và xử lý bộ số liệu thu về thường thấy trong các nghiên cứu trước đây và

hiện nay. Phần mềm phân tích SPSS cũng được sử dụng một cách có hiệu quả nhất.

iv

Mô hình được xây dựng gồm 7 nhóm nhân tố với 25 biến độc lập, và 1 nhóm

nhân tố phụ thuộc được định danh là ‘Sự hài lòng’ với 3 biến quan sát. Để có một bộ

dữ liệu mang ý nghĩa thống kê theo các tiêu chí được sử dụng phổ biến hiện nay là

mẫu được xây dựng bằng 5 lần số biến (Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc,

2008). Vậy cần đến 140 phiếu khảo sát để đưa vào phân tích. Với sự cẩn trọng, nghiên

cứu này sử dụng tổ hợp 140 của 160 phiếu khảo sát hợp lệ để được bộ số liệu thống

kê tốt nhất, vì sự bất cẩn, hời hợt, thiếu hợp tác không thể tránh khỏi của một số đối

tượng khảo sát.

Hệ số Cronbach’s Alpha của 7 nhóm nhân tố sau khi ‘chạy’ kết quả phân tích

đều lớn hơn 0.8, điều này mang ý nghĩa các biến trong cùng một nhân tố có mối tương

quan rất tốt với nhau. Kết quả phân tích nhân tố của các biến độc lập, các nhóm nhân

tố ban đầu ‘Tính chất địa phương’, ‘Cơ hội thăng tiến’, ‘Lương và phụ cấp’, ‘Môi

trường làm việc’, ‘Lãnh đạo’ điều được rút trích trong cùng một tập hợp. Riêng hai

nhóm ‘Đồng nghiệp’ và ‘Đạo đức nghề nghiệp’ được hợp biến, nhóm nhân tố mới

này được định danh là ‘Đồng nghiệp và đạo đức nghề nghiệp’.

Tiếp theo, xây dựng được hàm hồi quy của ‘Sự hài lòng’ với các nhóm nhân

tố ‘Cơ hội thăng tiến’, ‘Lương và phụ cấp’, ‘Môi trường làm việc’, ‘Lãnh đạo’, ‘Đồng

nghiệp và đạo đức nghề nghiệp’, ‘Tính chất địa phương’ vi phạm tiêu chí đánh giá

nên loại khỏi mô hình.

Sau cùng là xếp hạng và giải thích các nhân tố trong mô hình, đó cũng là mục

tiêu và ý nghĩa của nghiên cứu này.

Từ khóa: sự hài lòng, gắn bó, thỏa mãn trong công việc.

v

MỤC LỤC

Trang

Lời cam đoan ..............................................................................................................i

Lời cảm ơn .................................................................................................................ii

Tóm tắt ..................................................................................................................... iii

Mục lục .......................................................................................................................v

Danh mục hình và đồ thị .........................................................................................ix

Danh mục bảng..........................................................................................................x

Danh mục từ viết tắt ...............................................................................................xii

CHƯƠNG 1. ĐẶT VẤN ĐỀ.....................................................................................1

1.1 Cơ sở hình thành luận văn.....................................................................1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................2

1.3 Câu hỏi nghiên cứu................................................................................2

1.4 Phạm vi và đối tượng nghiên cứu: ........................................................2

1.5 Ý nghĩa của nghiên cứu.........................................................................2

CHƯƠNG 2. TỔNG QUAN.....................................................................................4

2.1 Các khái niệm về sự hài lòng trong công việc ......................................4

2.2 Một số lý thuyết liên quan đến sự hài lòng trong công việc .................5

2.2.1 Thuyết bậc thang nhu cầu của Abraham Maslow (1908-1970) .....5

2.2.2 Thuyết về sự kỳ vọng của Victor Vroom .......................................5

2.2.3 Thuyết về sự công bằng của Stacy Adam.......................................6

2.2.4 Thuyết về hai nhân tố của Frederick Heizberg...............................6

2.3 Một vài mô hình nghiên cứu về sự hài lòng..........................................7

2.3.1 Mô hình nghiên cứu Jain et al. (2012)...........................................8

vi

2.3.2 Mô hình nghiên cứu của Lê Đức Lợi (2013)..................................9

2.3.3 Mô hình nghiên cứu của Lê Nguyễn Đoan Khôi và.....................10

2.3.4 Mô hình nghiên cứu của Lê Đức Nhân (2014).............................11

2.3.5 Mô hình nghiên cứu của Phạm Văn Lành (2014) ........................12

2.4 Tổng hợp một vài nghiên cứu trong thời gần đây...............................12

2.4.1 Nghiên cứu trong nước .................................................................13

2.4.2 Nghiên cứu ngoài nước.................................................................14

2.5 Xây dựng mô hình và các giả thiết nghiên cứu...................................15

2.5.1 Xây dựng mô hình ........................................................................15

2.5.2 Các giả thiết trong nghiên cứu......................................................18

CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................20

3.1 Quy trình nghiên cứu...........................................................................20

3.2 Phương pháp nghiên cứu.....................................................................21

3.2.1 Nghiên cứu định tính ....................................................................21

3.2.2 Nghiên cứu định lượng .................................................................22

3.3 Thu thập mẫu.......................................................................................23

3.3.1 Quy trình thu thập mẫu .................................................................23

3.3.2 Cỡ mẫu..........................................................................................23

3.3.3 Phương pháp chọn mẫu ................................................................24

3.3.4 Phương pháp thu thập dữ liệu.......................................................24

3.3.5 Cấu trúc bảng câu hỏi ...................................................................24

3.4 Thang đo các yếu tố ảnh hưởng ..........................................................25

3.5 Xử lý và phân tích dữ liệu...................................................................27

3.5.1 Làm sạch dữ liệu...........................................................................28

3.5.2 Thống kê mô tả dữ liệu.................................................................28

3.5.3 Đánh giá độ tin cậy của thang đo..................................................28

3.5.4 Phân tích nhân tố ..........................................................................29

3.5.5 Phân tích tương quan và hồi quy đa biến......................................30

vii

3.5.5.1 Phân tích tương quan..............................................................30

3.5.5.2 Phân tích hồi quy đa biến.......................................................30

3.5.5.3 Dò tìm sự vi phạm các giả định cần thiết trong mô hình .......31

3.5.6 Phân tích phương sai một nhân tố (One-Way ANOVA)..............33

3.5.6.1 Kiểm định sự bằng nhau của phương sai ...............................33

3.5.6.2 Kiểm định Independent Sample T-test...................................34

3.5.7 Mã hóa dữ liệu ..............................................................................34

CHƯƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..............................................................39

4.1 Mô tả mẫu............................................................................................39

4.1.1 Giới tính........................................................................................39

4.1.2 Độ tuổi ..........................................................................................39

4.1.3 Tình trạng hôn nhân......................................................................40

4.1.4 Trình độ chuyên môn....................................................................40

4.1.5 Thời gian tham gia công tác .........................................................41

4.1.6 Vị trí công tác ...............................................................................42

4.2 Thống kê mô tả....................................................................................42

4.3 Đánh giá thang đo ...............................................................................44

4.3.1 Đánh giá thang đo của tập biến.....................................................44

4.3.2 Đánh giá thang đo các biến độc lập..............................................44

4.3.3 Đánh giá thang đo các biến phụ thuộc..........................................45

4.4 Phân tích nhân tố .................................................................................45

4.4.1 Phân tích nhân tố biến độc lập......................................................46

4.4.2 Phân tích nhân tố biến phụ thuộc..................................................48

4.4.3 Đặt tên và tổng hợp kết quả phân tích nhân tố .............................49

4.5 Kiểm định mô hình..............................................................................50

4.5.1 Phân tích tương quan ....................................................................50

4.5.2 Phân tích hồi quy tuyến tính .........................................................52

4.5.3 Dò tìm sự vi phạm các giả định cần thiết .....................................55

viii

4.5.3.1 Kiểm tra về giả định liên hệ tuyến tính..................................55

4.5.3.2 Kiểm tra về giả định tính độc lập của sai số ..........................55

4.5.3.3 Kiểm tra về giả định phân phối chuẩn của phần dư...............56

4.5.3.4 Giả định không có mối tương quan giữa các biến độc lập.....57

4.5.4 Kiểm định các giả thiết của mô hình ............................................57

4.6 Phân tích phương sai một nhân tố (One-Way ANOVA) ....................58

4.6.1 Giới tính........................................................................................58

4.6.2 Tình trạng hôn nhân......................................................................59

4.6.3 Độ tuổi ..........................................................................................60

4.6.4 Thời gian công tác ........................................................................61

4.6.5 Trình độ chuyên môn....................................................................63

4.6.6 Vị trí công việc .............................................................................64

4.6.7 Nhận xét chung về kết quả phân tích ANOVA ............................65

CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN.......................................................................................67

5.1 Kết luận và giải thích mô hình ............................................................67

5.2 Đề xuất và giải pháp............................................................................69

5.2.1 Đề xuất..........................................................................................69

5.2.2 Giải pháp.......................................................................................69

5.3 Hạn chế................................................................................................70

5.4 Hướng nghiên cứu mở rộng ................................................................71

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................72

PHỤ LỤC ..................................................................................................74

Phụ lục 1: Bảng câu hỏi khảo sát ..............................................................................74

Phụ lục 2: Phiếu tham khảo ý kiến chuyên GIA.......................................................78

Phụ lục 3: Các đơn vị thực hiện khảo sát..................................................................79

Phụ lục 4: Mô tả mẫu ................................................................................................80

Phụ lục 5: Thống kê mô tả dữ liệu ............................................................................85

ix

Phụ luc 6: Kiểm định Cronbarch’s Alpha .................................................................89

Phụ lục 7: Phân tích nhân tố....................................................................................104

Phụ lục 8: Phân tích tương quan và hồi quy ...........................................................115

Phụ lục 9: Phân tích ANOVA .................................................................................120

Phụ lục 10: Các biểu đồ ..........................................................................................129

x

DANH MỤC HÌNH VÀ ĐỒ THỊ

Trang

Hình 2.1 Mô hình nghiên cứu Jain et al. (2012).................................................8

Hình 2.2 Mô hình nghiên cứu của Lê Đức Lợi (2013) ......................................9

Hình 2.3 Mô hình nghiên cứu của Lê Nguyễn Đoan Khôi và .........................10

Hình 2.4 Mô hình nghiên cứu của Lê Đức Nhân (2014) .................................11

Hình 2.5 Mô hình nghiên cứu của Phạm Văn Lành (2014) .............................12

Hình 2.6 Các nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của nhân viên.....................18

Hình 3.1 Quy trình nghiên cứu.........................................................................20

Hình 3.2 Quy trình thu thập mẫu......................................................................23

Hình 3.3 Scatterplot ngẫu nhiên .......................................................................31

Hình 3.4 Scatterplot ‘ước lượng’ bậc 3 Cubic .................................................32

Hình 4.1 Mô hình hiệu chỉnh............................................................................50

Hình 4.2 Biểu đồ Scatterplot ............................................................................55

Hình 4.3 Biểu đồ P_P lot..................................................................................56

Hình 4.4 Biểu đồ Histogram.............................................................................56

xi

DANH MỤC BẢNG

Trang

Bảng 2.1 Tổng hợp các nghiên cứu trong nước ...............................................13

Bảng 2.2 Nhóm các nhân tố của một số mô hình.............................................15

Bảng 3.1 Thang đo các yếu tố ảnh hưởng .......................................................25

Bảng 3.2 Ý nghĩa giá trị Mean .........................................................................28

Bảng 3.3 Ý nghĩa hệ số Cronbach’s Alpha ......................................................29

Bảng 3.4 Mã hóa dữ liệu ..................................................................................34

Bảng 4.1 Mô tả mẫu khảo sát theo giới tính ....................................................39

Bảng 4.2 Mô tả mẫu khảo sát theo độ tuổi.......................................................40

Bảng 4.3 Mô tả mẫu khảo sát theo tình trạng hôn nhân...................................40

Bảng 4.4 Mô tả mẫu khảo sát theo trình độ chuyên môn.................................41

Bảng 4.5 Mô tả mẫu khảo sát theo thời gian tham gia công tác ......................42

Bảng 4.6 Mô tả mẫu khảo sát theo vị trí công tác............................................42

Bảng 4.7 Thống kê mô tả các nhân tố ..............................................................43

Bảng 4.8 Bảng các tiêu chí đánh giá phân tích nhân tố ...................................46

Bảng 4.9 Kết quả phân tích nhân tố các biến độc lập ......................................46

Bảng 4.10 Kết quả phân tích nhân tố biến phụ thuộc ......................................48

Bảng 4.11 Hệ số tương quan Pearson ..............................................................51

Bảng 4.12 Tóm tắt mô hình sử dụng phương pháp Enter ................................52

xii

Bảng 4.13 Phân tích phương sai Anova ...........................................................53

Bảng 4.14 Kết quả phân tích hồi quy tuyến tính sử dụng phương pháp Enter53

Bảng 4.15 Kiểm định các giả thiết mô hình.....................................................57

Bảng 4.16 Kiểm định Independent Samples Test ‘Giới tính’..........................58

Bảng 4.17 Kiểm định T-test ‘Giới tính’...........................................................59

Bảng 4.18 Kiểm định Independent Samples Test ‘Tình trạng hôn nhân’........59

Bảng 4.19 Kiểm định T-test ‘Tình trạng hôn nhân’.........................................60

Bảng 4.20 Test of Homogeneity of Variance ‘Độ tuổi’...................................60

Bảng 4.21 ANOVA ‘Độ tuổi’ ..........................................................................60

Bảng 4.22 Test of Homogeneity of Variances ‘Thời gian công tác’ ...............61

Bảng 4.23 ANOVA ‘Thời gian công tác’ ........................................................61

Bảng 4.24 Phân tích sâu ANOVA ‘Thời gian công tác’..................................62

Bảng 4.25 Test of Homogeneity of Variances ‘Trình độ chuyên môn’...........63

Bảng 4.26 ANOVA ‘Trình độ chuyên môn’....................................................63

Bảng 4.27 Kruskal Wallis Test ‘Trình độ chuyên môn’ ..................................64

Bảng 4.28 Test of Homogeneity of Variances ‘Vị trí công việc’ ....................64

Bảng 4.29 ANOVA ‘Vị trí công việc’ .............................................................65

Bảng 5.1 Xếp hạng nhân tố ảnh hưởng của mô hình .......................................67

Bảng 6.1 Phiếu tham khảo ý kiến chuyên gia ..................................................78

Bảng 7.1 Các đơn vị khảo sát...........................................................................79

xiii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

ANOVA : Analysis of variance

KMO : Keise Meyr Olkin

M : Mean

NXB : Nhà xuất bản

PCA : Principal Components Analysis

TP.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh