Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bảo Lộc: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Vũ Thị Ngọc Bích

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

VŨ THỊ NGỌC BÍCH

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH

GỬI TIỀN CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CHI NHÁNH

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ

PHÁT TRIỂN BẢO LỘC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Mã số: 60 34 02 01

Người hướng dẫn khoa học: TS. PHAN NGỌC MINH

TP.HỒ CHÍ MINH -NĂM 2016

i

TÓM TẮT

Huy động vốn của các NHTM đang gặp phải nhiều khó khăn trong điều kiện

cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng. Mỗi ngân hàng cần có các biện pháp huy

động vốn phù hợp với điều kiện thực tế của từng Chi nhánh. Một trong những khác

biệt về vốn giữa ngân hàng và doanh nghiệp là nguồn vốn hoạt động của ngân hàng

chủ yếu là do huy động từ tiền gửi của khách hàng, trong đó có KHCN chiếm vai

trò quan trọng. Làm thế nào để huy động được nguồn vốn này là một bài toán khó

cho mỗi ngân hàng.Việc tìm ra các nhân tố tác động tích cực đến huy động vốn để

phát huy và hạn chế những những nhân tố tác động tiêu cực là vấn đề trung tâm của

công tác huy động vốn đối với khác hàng cá nhân, Chi nhánh BIDV Bảo Lộc cũng

nằm trong tình hình chung này. Luận văn đã thực hiện mục tiêu nghiên cứu là xác

định các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng HĐVTG đối với KHCN tại BIDV Bảo

Lộc, thời gian từ năm 2012 -2015. Qua phân tích định tính và kết quả phân tích mô

hình hồi quy đa biến cho thấy khả năng HĐVTG đối với KHCN tại ngân hàng chịu

ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố như thương hiệu, cơ sở vật chất, sự đa dạng của các

dịch vụ ngân hàng, sản phẩm huy động vốn tiền gửi, đội ngũ nhân sự và các nhân tố

khách quan, trong số đó yếu tố nhân sự của ngân hàng tác động lớn nhất.Với kết

quả phân tích cũng cho thấy các nhân tố này giải thích được khoảng 83,4% sự biến

động của khả năng HĐVTG đối với KHCN tại ngân hàng. Từ đó cho thấy, để huy

động nguồn vốn từ KHCN, chi nhánh BIDV Bảo Lộc cần xây dựng và hoàn thiện

năng lực hoạt động của mình về uy tín, cơ sở vật chất, sự đa dạng của các dịch vụ

ngân hàng, sản phẩm huy động vốn tiền gửi, đội ngũ nhân sự... nhằm nâng cao khả

năng HĐVTG đối với KHCN tại ngân hàng cũng như nâng cao hiệu quả hoạt động

kinh doanh ngân ngân hàng. Bên cạnh đó, cũng cần có sự hỗ trợ từ Chính phủ,

Ngân hàng Nhà nước và Hội sở chính BIDV Việt Nam trong quá trình triển khai

các nhiệm vụ chiến lược, biện pháp huy động vốn KHCN tại chi nhánh hướng đến

sự thành công trong thời gian tới.

ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên : Vũ Thị Ngọc Bích

Sinh ngày 04 tháng 10 năm 1977 tại Lâm Đồng

Hiện công tác tại : BIDV Bảo Lộc

Là học viên cao học khóa 16 Tây nguyên của Trường Đại học Ngân hàng

TP. Hồ Chí Minh

Mã số học viên : 020116150002

Tôi xin cam đoan luận văn: “ Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền

của khách hàng cá nhân tại chi nhánh Ngân hàng thương mại Cổ phần Đầu tư và

Phát triển Bảo Lộc ”

Mã ngành học : 60 34 02 01

Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh

Người hướng dẫn khoa học: TS. Phan Ngọc Minh

Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một

trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả

nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước

đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn

nguồn đầy đủ trong luận văn.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 10 năm 2016

TÁC GIẢ

Vũ Thị Ngọc Bích

iii

LỜI CÁM ƠN

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban Giám hiệu, Khoa Sau Đại học,

giảng viên, cán bộ các phòng, ban chức năng Trường Đại học Ngân hàng Thành phố

Hồ Chí Minh đã giúp tôi trang bị tri thức, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi nhất

trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn này.

Với lòng kính trọng và biết ơn, tôi xin được bày tỏ lời cảm ơn tới TS. Phan

Ngọc Minh đã khuyến khích, hướng dẫn tận tình cho tôi trong suốt thời gian thực

hiện nghiên cứu này.

Tôi xin chân thành cám ơn Ban Giám đốc, toàn thể cán bộ công nhân viên tại

BIDV Chi nhánh Bảo Lộc đã tạo mọi điều kiện tốt nhất để tôi được yên tâm tham

gia học tập, thu thập tài liệu nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.

Tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc đến gia đình và những người bạn đã động viên,

hỗ trợ tôi rất nhiều trong suốt quá trình học tập, làm việc và hoàn thành luận văn.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 10 năm 2016

Tác giả

Vũ Thị Ngọc Bích

iv

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU NỘI DUNG NGHIÊN CỨU............................1

1.1. GIỚI THIỆU.....................................................................................................1

1.1.1. Đặt vấn đề...................................................................................................1

1.1.2. Lý do chọn đề tài........................................................................................1

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI......................................................3

1.2.1. Mục tiêu tổng quát:.....................................................................................3

1.2.2. Mục tiêu cụ thể:..........................................................................................3

1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU................................................................................3

1.4. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU .......................................................4

1.4.1. Đối tượng nghiên cứu.................................................................................4

1.4.2. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................4

1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................................4

1.6. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI.....................................................5

1.7. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI..................................................................................5

1.8. TỔNG QUAN VỀ CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRƯỚC ĐÂY CÓ

LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ....................................................................................6

1.8.1. Các nghiên cứu của nước ngoài .................................................................6

1.8.2. Các nghiên cứu của Việt Nam....................................................................9

1.9. BỐ CỤC CỦA ĐỀ TÀI..................................................................................10

CHƯƠNG 2. TỔNG QUAN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN

QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN

HÀNG THƯƠNG MẠI ..........................................................................................11

2.1. KHÁI QUÁT VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TIỀN GỬI CỦA

KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI......................11

2.1.1. Khái quát về huy động vốn và nghiệp vụ huy động vốn tiền gửi đối với

khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại ..................................................11

2.1.1.1. Khái niệm...........................................................................................11

2.1.1.2. Đặc điểm ............................................................................................12

v

2.1.1.3. Lý thuyết về hành vi của người tiêu dùng .........................................13

2.1.1.4. Các hình thức huy động vốn tiền gửi đối với khách hàng cá nhân tại

ngân hàng thương mại.....................................................................................17

2.1.2. Ý nghĩa của hoạt động huy động vốn tiền gửi đối với khách hàng cá nhân

tại ngân hàng thương mại...................................................................................19

2.2. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN CỦA

KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI......................22

2.2.1. Các nhân tố chủ quan ...............................................................................22

2.2.2. Các nhân tố khách quan ...........................................................................26

2.3. SỰ CẦN THIẾT PHẢI NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG

ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN

HÀNG THƯƠNG MẠI.........................................................................................29

Kết luận chương 2..................................................................................................29

CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU....................................................31

3.1. QUI TRÌNH NGHIÊN CỨU..........................................................................31

3.1.1. Nghiên cứu định tính................................................................................31

3.1.2. Nghiên cứu định lượng.............................................................................31

3.2.2. Quy mô mẫu .............................................................................................32

3.2.3. Phương pháp phân tích dữ liệu.................................................................33

3.3. MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU.............................................................................34

3.3.1. Mô hình nghiên cứu .................................................................................34

3.3.2. Mô hình hồi quy .......................................................................................36

3.4. THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI VÀ THANG ĐO............................................37

3.4.1. Xây dựng thang đo ...................................................................................37

3.4.2. Thiết kế bảng câu hỏi ...............................................................................37

3.5. THU THẬP DỮ LIỆU....................................................................................38

3.6. PHÂN TÍCH VÀ KIẾM TRA DỮ LIỆU.......................................................38

3.6.1. Tính toán các chỉ tiêu thống kê cơ bản.....................................................38

3.6.2. Kiểm định độ tin cậy của thang đo...........................................................40

vi

Kết luận chương 3..................................................................................................41

CHƯƠNG 4. GIẢI PHÁP THU HÚT KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN GỬI

TIỀN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.................................................42

4.1. KHÁI QUÁT HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA BIDV BẢO LỘC ........42

4.1.1. Quá trình hình thành và phát triển............................................................42

Nguồn: Tác giả tổng hợp từ BIDV Bảo Lộc ......................................................43

4.1.2. Khái quát hoạt động kinh doanh của BIDV Bảo Lộc từ năm 2012 – 2015

............................................................................................................................43

4.2. THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN TIỀN GỬI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN

TẠI BIDV BẢO LỘC ...........................................................................................46

4.2.1. Các sản phẩm huy động vốn tiền gửi đối với khách hàng cá nhân..........46

4.2.1.1. Tài khoản tiền gửi thanh toán ............................................................46

4.2.1.2. Các sản phẩm tiết kiệm......................................................................47

4.2.2. Thực trạng huy động vốn tiền gửi đối với khách hàng cá nhân tại BIDV

Bảo Lộc ..............................................................................................................48

4.2.3 Đánh giá thực trạng huy động vốn tiền gửi đối với khách hàng cá nhân tại

BIDV Bảo Lộc....................................................................................................52

4.3. PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KHẢ NĂNG HUY

ĐỘNG VỐN TIỀN GỬI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI BIDV BẢO LỘC....55

4.3.1 Các nhân tố chủ quan ................................................................................55

4.3.1.1. Sản phẩm huy động vốn tiền gửi .......................................................55

4.3.1.2. Sự đa dạng của các sản phẩm dịch vụ ngân hàng..............................56

4.3.1.3. Cơ sở vật chất.....................................................................................57

4.3.1.4. Đội ngũ nhân sự .................................................................................57

4.3.1.5. Thương hiệu, an toàn và chiêu thị......................................................57

4.3.2 Các yếu tố khách quan ..............................................................................58

4.3.2.1. Đối thủ cạnh tranh..............................................................................58

4.3.2.2. Thu nhập của người gửi tiền ..............................................................58

4.3.2.3. Động cơ của người gửi tiền................................................................59

vii

4.3.2.4. Hội nhập kinh tế quốc tế ....................................................................59

4.4. ĐO LƯỜNG ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ ĐẾN KHẢ NĂNG

HUY ĐỘNG VỐN TIỀN GỬI ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI BIDV

BẢO LỘC..............................................................................................................60

4.4.1. Mô tả về phân tích mẫu nghiên cứu .........................................................60

4.4.2 Đánh giá thang đo bằng hệ số độ tin cậy Cronbach’s alpha .....................63

4.4.3 Phân tích nhân tố khám phá EFA..............................................................66

4.4.4. Phân tích hồi quy tuyến tính.....................................................................70

4.4.4.1 Kiểm định các giả định của hàm hồi quy............................................70

4.4.4.2 Phân tích hồi quy tuyến tính ...............................................................75

4.5. THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.....................................................77

Kết luận chương 4..................................................................................................79

CHƯƠNG 5: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ...............................................80

5.1. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TÁC ĐỘNG ĐẾN KHCN GỬI TIỀN TẠI

BIDV BẢO LỘC ...................................................................................................80

5.1.1. Xây dựng định hướng phát triển huy động vốn cá nhân tại BIDV Bảo Lộc

đến năm 2025 .....................................................................................................80

5.1.1.1 Mục tiêu kinh doanh ...........................................................................80

5.1.1.2.Chiến lược sản phẩm dịch vụ cá nhân ................................................80

5.1.2. Giải pháp tác động tích cực nhằm nâng cao khả năng huy động vốn tiền

gửi đối với khách hàng cá nhân tại BIDV Bảo Lộc ...........................................81

5.1.2.1 Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực .................................................81

5.1.2.2 Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và phát triển công nghệ ................85

5.1.2.3 Tăng cường quảng bá, xây dựng thương hiệu, uy tín của chi nhánh..86

5.1.2.4 Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ ngân

hàng………………….....................................................................................88

5.1.2.5 Sản phẩm huy động vốn tiền gửi.....................................................89

5.1.2.6 Nhân tố khác: ......................................................................................91

5.2. CÁC KIẾN NGHỊ...........................................................................................93

viii

5.2.1. Đối với Hội sở Ngân hàng TMCP đầu tư và Phát triển Việt Nam

(BIDV) ............................................................................................................93

5.2.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước ...............................................................94

5.3. HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ..........................................................95

KẾT LUẬN............................................................................................................96

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

ix

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nguyên nghĩa tiếng

Anh

Nguyên nghĩa tiếng Việt

ADB Ngân hàng Phát triển Nông Nghiệp

ATM Automated teller

machine

Máy rút tiền tự động

BIDV Ngân hàng thương mại cổ phần đầu

tư và phát triển Việt Nam

CSVC Cơ sở vật chất

DVNH Dịch vụ ngân hàng

EFA Exploratory Factor

Analysis

Phân tích nhân tố khám phá

GCB Ngân hàng Thương mại GhanaV

GD Giao dịch

HDV Huy động vốn

HĐKD Hoạt động kinh doanh

HĐVTG Huy động vốn tiền gửi

KMO Kaiser-Meyer-Olkin Chỉ số được trong phân tích nhân tố khám

phá

KRB Ngân hàng Barclays và Ngân hàng nông

thôn Kaaseman

KH Khách hàng

KHCN Khách hàng cá nhân

KHCNGT Khách hàng cá nhân gửi tiền

LS HĐ TG Lãi suất huy động tiền gửi

NLTC Năng lực tài chính

NS Nhân sự

NTKQ Nhân tố khách quan

NXB Nhà xuất bản

NH Ngân hàng

NHNN Ngân hàng Nhà nước

NHTM Ngân hàng thương mại

x

NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phân

NHTW Ngân hàng trung ương

P.QTTD Phòng quản trị tín dụng

P.TCKT Phòng tài chính kế toán

P.KHDN Phòng khách hàng doanh nghiệp

P.KHCN Phòng khách hàng cá nhân

PGĐ Phó giám đốc

P.QLRR Phòng quản lý rủi ro

P.KHTH Phòng kế hoạch tổng hợp

PGD Phòng giao dịch

PTTH Phổ thông trung học

QLDV Quản lý dịch vụ

QLKH Quản lý khách hàng

SG-SSB Ngân hàng Societe Generale

SMS Short Message Services Dịch vụ tin nhắn ngắn

SPSS Statistical Product and

Services Solutions

Phần mềm máy tính phục vụ công tác

phân tích thống kê

TCTD Tổ chức tín dụng

TG KHCN Tiền gửi khách hàng cá nhân

TPHCM Thành phố Hồ Chí Minh

THAT Thương hiệu an toàn

VIF Variance Inflation

Factor

Hệ số phóng đại phương sai

VIP Very Important Person Nhân vật/khách hàng rất quan trọng

xi

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

Bảng 3.1: Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của KHCN tại BIDV Bảo

Lộc.............................................................................................................................35

Bảng 4.1: Hoạt động kinh doanh tại BIDV Bảo Lộc từ 2012 – 2015.......................44

Bảng 4.2: Tỷ trọng nguồn vốn huy động tiền gửi của KHCN trong tổng nguồn vốn

huy động tại BIDV Bảo Lộc năm 2012 – 2015 ........................................................49

Bảng 4.3: Cơ cấu nguồn vốn huy động tiền gửi đối với KHCN theo loại tiền gửi tại

BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2012 – 2015 .....................................................................50

Bảng 4.4: Cơ cấu nguồn vốn huy động tiền gửi đối với KHCN theo kỳ hạn gửi tại

BIDV Bảo Lộc năm 2012 – 2015 .............................................................................51

Bảng 4.5 : Thông tin chung về mẫu khảo sát............................................................60

Bảng 4.6: Kết quả Cronbach’s Alpha cho các biến độc lập và biến phụ thuộc ........64

Bảng 4.7: Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA cho các biến độc lập..............66

Bảng 4.8: Kết quả phân tích nhân tố cho các biến phụ thuộc ...................................70

Bảng 4.9: Kết quả hồi qui và kiểm định đa cộng tuyến............................................73

Bảng 4.10: Kết quả ma trận hệ số tương quan giữa các biến....................................74