Toàn tập V.I.Lê - Nin 8

V « s ¶ n t Ê t c ¶ c ¸ c n − í c, ® o µ n k Õ t l ¹ i!

V.I. Lª-nin

Toµn tËp

V.I. Lª-nin

Toµn tËp

TËp

Th¸ng ChÝn 1903 - th¸ng B¶y 1904

Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia

Hµ Néi - 2005

Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch

cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi

C Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1979

10 102

― 0402

014(01)

― 79

Л 898

⎯ 79 0101020000

lêi nhµ xuÊt b¶n

Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c - Lª-nin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh

lµ nÒn t¶ng t

− t

−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã

tÝnh nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b

−íc ph¸t

triÓn vÒ nhËn thøc vµ t

− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng

cuéc ®æi míi, quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n

−íc theo con ®

−êng

x· héi chñ nghÜa.

Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n

−íc

mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch

lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc nghiªn

cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ nghÜa M¸c -

Lª-nin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang ®Æt ra trong

sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n

−íc trong giai

®o¹n hiÖn nay.

Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ

vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t

− t

−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ

nghÜa M¸c - Lª-nin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi

chóng ta hiÖn nay.

§¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o

b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ

khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c

−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m ngµy sinh cña

Vla®imia IlÝch Lª-nin (22-4-1870 - 22-4-2005), Nhµ xuÊt b¶n

ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý V. I. Lª-nin - Toµn tËp

gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu.

Bé s¸ch V. I. Lª-nin - Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®

−îc

xuÊt b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña Bé V. I. Lª-nin - Toµn tËp,

VI V. I. L ª - n i n

tiÕng ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ

xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸txc¬va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70-80

thÕ kû XX.

* *

TËp 8 cña Bé s¸ch V. I. Lª-nin - Toµn tËp bao gåm c¸c t¸c

phÈm cña V. I. Lª-nin viÕt trong thêi gian tõ th¸ng ChÝn 1903 -

th¸ng B¶y 1904.

Néi dung chÝnh trong tËp 8 ®i s©u ph©n tÝch thêi kú diÔn ra

cuéc ®Êu tranh ¸c liÖt cña nh÷ng ng

−êi b«n-sª-vÝch chèng bän

men-sª-vÝch sau §¹i héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x·

héi Nga.

Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp nµy ®

−îc ph©n

tÝch kh¸ toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn

Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lªnin (Liªn X«) viÕt cho lÇn xuÊt

b¶n b»ng tiÕng ViÖt.

PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t

−¬ng

øng cña phÇn néi dun g trong tËp) ë cuèi s¸ch ®

−îc tr×nh bµy

hÕt søc khoa häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých,

gãp phÇn lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm,

gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n t

− t

−ëng cña V.I. Lªnin.

Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V.I. Lªnin; Chó

thÝch b»ng ch÷ sè ArËp (1)) lµ cña ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa

M¸c - Lªnin trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung

−¬ng §¶ng céng

s¶n Liªn X« (tr

−íc ®©y).

Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ

Ých cho b¹n ®äc.

Th¸ng 7 - 2005

nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia

VII

Lêi tùa

TËp 8 trong V.I. Lª-nin Toµn tËp gåm nh÷ng t¸c phÈm viÕt

vµo kho¶ng thêi gian th¸ng ChÝn 1903 - th¸ng B¶y 1904, vµo

thêi kú cuéc ®Êu tranh ¸c liÖt cña nh÷ng ng

−êi b«n-sª-vÝch

chèng bän men-sª-vÝch triÓn khai sau §¹i héi II cña §¶ng c«ng

nh©n d©n chñ - x· héi Nga.

Trong lÞch sö n

−íc Nga, ®ã lµ thêi kú mµ cuéc c¸ch m¹ng

d©n chñ - t

− s¶n ph¸t triÓn rÊt nhanh. Mét trong nh÷ng cuéc næi

dËy lín nhÊt cña giai cÊp v« s¶n vµo ngay ®ªm tr

−íc cña cuéc

c¸ch m¹ng Nga lÇn thø nhÊt lµ cuéc b·i c«ng víi mét quy m«

to lín ch

−a tõng thÊy, næ ra vµo mïa hÌ 1903 ë kh¾p miÒn Nam

−íc Nga. Cuéc b·i c«ng nµy cho thÊy ý thøc gi¸c ngé chÝnh trÞ,

tÝnh tæ chøc vµ tinh thÇn ®oµn kÕt cña giai cÊp c«ng nh©n ®· ph¸t

triÓn. Cïng víi cao trµo cña giai cÊp c«ng nh©n, cuéc ®Êu tranh

cña n«ng d©n v× ruéng ®Êt còng mang nh÷ng h×nh thøc ngµy

cµng gay g¾t.

ë mét sè tØnh ®· diÔn ra nh÷ng cuéc næi dËy cã

tÝnh chÊt quÇn chóng cña n«ng d©n chèng l¹i ®Þa chñ. Phong

trµo sinh viªn còng lín m¹nh lªn; sù bÊt m·n vµ lµn sãng ®èi

lËp trong c¸c tÇng líp kh¸c trong x· héi còng t¨ng lªn. Cuéc chiÕn

tranh víi NhËt-b¶n næ ra håi th¸ng Giªng 1904 ®· lµm s©u s¾c

thªm tÊt c¶ c¸c m©u thuÉn kinh tÕ - x· héi, lµm gay g¾t thªm cuéc

®Êu tranh chèng chÕ ®é chuyªn chÕ. N

−íc Nga ®· b

−íc vµo giai

®o¹n khñng ho¶ng c¸ch m¹ng s©u s¾c.

VÒ sau, khi nhËn ®Þnh vÒ thêi kú nµy cña lÞch sö phong trµo

c¸ch m¹ng Nga, Lª-nin ®· viÕt nh

− sau: "

ë bÊt cø ®©u, ng

−êi

VIII Lêi tùa

ta còng c¶m thÊy c¬n b·o t¸p lín s¾p næi lªn. Trong tÊt c¶ c¸c

giai cÊp, cã mét kh«ng khÝ s«i næi vµ chuÈn bÞ.

ë n

−íc ngoµi,

b¸o chÝ cña nh÷ng ng

−êi l¸nh n¹n ®· ®Ò ra, vÒ mÆt lý luËn, tÊt

c¶ nh÷ng vÊn ®Ò c¨n b¶n cña c¸ch m¹ng. Nh÷ng ®¹i biÓu cña ba

giai cÊp c¬ b¶n, cña ba trµo l

−u chÝnh trÞ chñ yÕu, tù do - t− s¶n,

d©n chñ - tiÓu t

− s¶n (nguþ trang d

−íi chiªu bµi "d©n chñ - x·

héi" hay "x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng") vµ v« s¶n - c¸ch m¹ng,

trong mét cuéc ®Êu tranh hÕt søc quyÕt liÖt trªn nh÷ng quan

®iÓm vÒ c

−¬ng lÜnh vµ vÒ s¸ch l

−îc, ®ang dù tÝnh tr

−íc vµ

chuÈn bÞ cuéc ®Êu tranh giai cÊp c«ng khai s¾p tíi" (Toµn tËp,

tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 41, tr. 10).

Trong thêi kú nµy nh÷ng nhiÖm vô chuÈn bÞ quÇn chóng ®Ó lµm

c¸ch m¹ng ®

−îc ®Æt ra tr

−íc ®¶ng mét c¸ch hoµn toµn râ rµng.

Nh÷ng nhiÖm vô nµy ®ßi hái ®¶ng ph¶i cã mét sù l·nh ®¹o kiªn

quyÕt, tËp trung, ph¶i thèng nhÊt ý chÝ vµ hµnh ®éng, ph¶i cã kû

luËt, ph¶i ®oµn kÕt ®éi ngò. Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh

− vËy vÊn ®Ò

cã ý nghÜa ®Æc biÖt to lín lµ nhiÖm vô b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a

nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc cña mét ®¶ng m¸c-xÝt, v¹ch trÇn tÊt c¶

nh÷ng biÓu hiÖn cña chñ nghÜa c¬ héi trong vÊn ®Ò tæ chøc.

Trong ®êi sèng cña ®¶ng, ®ã lµ thêi kú cña nh÷ng thö th¸ch

nghiªm kh¾c, thêi kú khñng ho¶ng trÇm träng trong ®¶ng.

Giai ®o¹n thø nhÊt cña cuéc khñng ho¶ng x¶y ra vµo mïa

thu 1903. BÞ thÊt b¹i t¹i §¹i héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ -

x· héi Nga, bän men-sª-vÝch ®· quyÕt ®Þnh phôc thï vµ ngay

sau khi ®¹i héi kÕt thóc, bän chóng ®· më cuéc tiÕn c«ng chèng

l¹i c¸c c¬ quan trung

−¬ng cña ®¶ng, tÈy chay c¸c c¬ quan trung

−¬ng vµ ph¸ ho¹i c«ng t¸c cña nh÷ng c¬ quan nµy nh»m chiÕm

lÊy quyÒn l·nh ®¹o ®¶ng. Bän men-sª-vÝch ®· lÊy "§ång minh

d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng Nga ë n

−íc ngoµi" lµm chç dùa cho

cuéc ®Êu tranh chèng ®¶ng; trong "§ång minh" Êy nh÷ng xu

−íng tiÓu tæ cßn rÊt m¹nh.

Giai ®o¹n thø hai cña cuéc khñng ho¶ng trong ®¶ng b¾t

®Çu tõ viÖc bän men-sª-vÝch chiÕm ban biªn tËp tê b¸o "Tia löa"

Lêi tùa IX

håi th¸ng M

−êi mét 1903. Trong viÖc nµy kÎ gióp ®ì chóng lµ

Plª-kha-nèp, mét nh©n vËt ®· chuyÓn sang lËp tr

−êng men-sªvÝch. Sau khi chiÕm ®

−îc C¬ quan ng«n luËn trung

−¬ng, bän

men-sª-vÝch giµnh ®

−îc ®a sè trong Héi ®ång ®¶ng.

Giai ®o¹n thø ba cña cuéc khñng ho¶ng lµ vµo mïa hÌ 1904,

håi ®ã, víi sù gióp søc cña ph¸i ®iÒu hoµ chñ nghÜa ë trong Ban

chÊp hµnh trung

−¬ng §¶ng c«ng nh©n chñ - x· héi Nga, bän

men-sª-vÝch ®· chiÕm ®

−îc Ban chÊp hµnh trung

−¬ng. Nh

−

vËy, víi ho¹t ®éng ph¸ ho¹i trong ®¶ng, bän men-sª-vÝch ®·

dÇn dÇn chiÕm ®o¹t tÊt c¶ c¸c c¬ quan trung

−¬ng cña ®¶ng.

Bän men-sª-vÝch còng ®· tiÕn hµnh mét cuéc ®Êu tranh v«

cïng ¸c liÖt nh»m chiÕm lÊy c¸c ban chÊp hµnh ®¶ng bé ®Þa

−¬ng ë trong n

−íc Nga.

ë mét sè ®Þa ph

−¬ng, bän chóng ®·

chia rÏ ®

−îc c¸c ban chÊp hµnh ®¶ng bé vµ giµnh lÊy quyÒn

l·nh ®¹o. Tuy nhiªn, trong ®a sè ban chÊp hµnh ®¶ng bé ®Þa

−¬ng, chóng ®· vÊp ph¶i mét sù chèng tr¶ kiªn quyÕt.

Nh÷ng ng

−êi b«n-sª-vÝch ®

−îc sù ñng hé cña nh÷ng khu c«ng

nghiÖp chÝnh vµ nh÷ng trung t©m lín cña giai cÊp v« s¶n: PªtÐc-bua, M¸t-xc¬-va, Ba-cu, Ri-ga, Tu-la, Tve,

ª-ca-tª-ri-n«-xl¸p,

Ni-gi¬-ni Nèp-g«-rèt, Xa-ra-tèp, ¤-®Ðt-xa, Ni-c«-la-Ðp, Lu-ganxc¬, U-ran. Nh÷ng c¸n bé c¸ch m¹ng chuyªn nghiÖp chñ yÕu ®·

hoµn toµn ñng hé Lª-nin. Trong cuéc ®Êu tranh chèng ho¹t

®éng chia rÏ, ph¸ ho¹i tæ chøc cña bän men-sª-vÝch, Lª-nin ®·

dùa vµo ®«ng ®¶o quÇn chóng c¸n bé ®¶ng. Cuéc ®Êu tranh

tÝch cùc cña hä nh»m cñng cè c¸c tæ chøc ®¶ng lµ mét b»ng

chøng hïng hån nhÊt vÒ søc m¹nh cña ®¶ng b«n-sª-vÝch.

Lª-nin cho r»ng lèi tho¸t duy nhÊt ®Ó tho¸t khái cuéc khñng

ho¶ng trong néi bé ®¶ng lµ ph¶i triÖu tËp ngay §¹i héi III cña

§¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Trong kú häp th¸ng

Giªng (1904) cña Héi ®ång ®¶ng, Lª-nin ®· ®

−a ra nghÞ quyÕt vÒ

viÖc triÖu tËp ®¹i héi (xem tËp nµy, tr. 177). Tuy nhiªn, do n¾m

®a sè phiÕu trong Héi ®ång ®¶ng, bän men-sª-vÝch ®· g¹t bá

nghÞ quyÕt nµy. Sau nµy, vµo th¸ng T¸m 1904, héi nghÞ cña 22

®¶ng viªn b«n-sª-vÝch, häp ë Thuþ-sÜ d

−íi sù chØ ®¹o cña Lª-nin,

X Lêi tùa

®· th«ng qua bøc th

− "Göi toµn ®¶ng" do Lª-nin viÕt, kªu gäi

c¸c tæ chøc ®¶ng ®Êu tranh ®ßi triÖu tËp ngay §¹i héi III cña

®¶ng. TuyÖt ®¹i ®a sè c¸c ban chÊp hµnh ®¶ng bé ®· lªn ¸n

hµnh ®éng cña bän men-sª-vÝch vµ ®· tÝch cùc tham gia c«ng

t¸c chuÈn bÞ triÖu tËp ®¹i héi ®¶ng.

Cuèn s¸ch cña V.I. Lª-nin "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi (Cuéc

khñng ho¶ng trong ®¶ng ta)" xuÊt b¶n håi th¸ng N¨m 1904, ®·

®ãng mét vai trß to lín trong viÖc v¹ch trÇn nh÷ng hµnh ®éng

thï ®Þch cña bän men-sª-vÝch ®èi víi ®¶ng vµ nh÷ng sù xuyªn

t¹c cña chóng vÒ c¸c sù kiÖn cña cuéc ®Êu tranh trong ®¶ng

diÔn ra t¹i §¹i héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga

vµ trong thêi kú sau ®¹i héi.

Cuèn s¸ch "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi" chiÕm vÞ trÝ trung

t©m trong tËp nµy. T¸c phÈm nµy lµ mét giai ®o¹n quan träng

trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lý luËn M¸c - Lª-nin, trong qu¸

tr×nh ph¸t triÓn cña häc thuyÕt vÒ ®¶ng v« s¶n.

Cuèn "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi" ®· nghiªn cøu mét c¸ch tØ mØ

nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc cña ®¶ng b«n-sª-vÝch. Lª-nin d¹y r»ng

®¶ng m¸c-xÝt lµ mét bé phËn cña giai cÊp c«ng nh©n, ®éi tiÒn phong

cña nã; r»ng kh«ng thÓ lÉn lén ®¶ng víi toµn thÓ giai cÊp ®

−îc; r»ng

®¶ng ®

−îc x©y dùng b»ng c¸ch lùa chän nh÷ng ng

−êi con

−u tó cña

giai cÊp c«ng nh©n, trung thµnh nhÊt víi sù nghiÖp c¸ch m¹ng.

§ång thêi còng ph¶i lµm thÕ nµo cho «®¶ng, ®éi tiÒn phong cña giai

cÊp, ph¶i hÕt søc cã tæ chøc..."(tr. 286); ®¶ng chØ cã thÓ hoµn thµnh

−îc vai trß ®éi tiÒn phong nÕu nã ®

−îc tæ chøc thµnh mét ®éi ngò

chung, thèng nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n, mét ®éi ngò cè kÕt bëi ý

chÝ thèng nhÊt, hµnh ®éng thèng nhÊt, kû luËt thèng nhÊt. §¶ng chØ

cã thÓ v÷ng m¹nh vµ ®oµn kÕt, nÕu nã ®

−îc x©y dùng theo

nguyªn t¾c tËp trung. §iÒu nµy cã nghÜa lµ sù l·nh ®¹o ®¶ng tõ

trung

−¬ng,

0 sù l·nh ®¹o nµy lµ do ®¹i héi cña ®¶ng thùc hiÖn,

cßn gi÷a c¸c kú ®¹i héi th× do Ban chÊp hµnh trung

−¬ng thùc hiÖn,

cã nghÜa lµ thiÓu sè tuyÖt ®èi phôc tïng ®a sè, c¸c tæ chøc cÊp d

−íi

tuyÖt ®èi phôc tïng c¸c tæ chøc cÊp trªn. Lª-nin viÕt: "Tõ chèi kh«ng

Lêi tùa XI

chÞu phôc tïng sù l·nh ®¹o cña c¸c c¬ quan trung

−¬ng, tøc lµ tõ chèi

kh«ng muèn lµm ng−êi ®¶ng viªn, tøc lµ ph¸ ho¹i ®¶ng..."(tr. 424).

Trong ®iÒu kiÖn ®¶ng tån t¹i bÊt hîp ph¸p, c¸c tæ chøc ®¶ng kh«ng

thÓ ®

−îc x©y dùng theo nguyªn t¾c bÇu cö. Tuy nhiªn, Lª-nin cho

r»ng khi ®¶ng trë thµnh ®¶ng hîp ph¸p, tÊt c¶ c¸c tæ chøc cña nã

sÏ ®

−îc x©y dùng theo nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ. Lª-nin ®·

nhiÒu lÇn nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i cã kû luËt s¾t trong ®¶ng,

kû luËt ®ã ph¶i ®

−îc ¸p dông nh

− nhau cho tÊt c¶ ®¶ng viªn trong

®¶ng. Ng

−êi gi¶i thÝch r»ng ®¶ng lµ sù thÓ hiÖn mèi liªn hÖ gi÷a

®éi tiÒn phong víi hµng triÖu quÇn chóng giai cÊp c«ng nh©n.

§¶ng sÏ lín m¹nh, vµ nh÷ng mèi liªn hÖ cña ®¶ng víi quÇn chóng

còng t¨ng lªn nÕu trong ®¶ng cã d©n chñ néi bé vµ cã sù tù phª

b×nh. Lª-nin chØ râ sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ë trong ®¶ng "c«ng

t¸c tù phª b×nh cña m×nh vµ tiÕp tôc bãc trÇn mét c¸ch kh«ng

khoan nh

−îng nh÷ng thiÕu sãt cña b¶n th©n m×nh..." (tr. 220).

−êi v¹ch râ r»ng ®¶ng m¸c-xÝt lµ h×nh thøc tæ chøc giai cÊp cao

nhÊt cña giai cÊp v« s¶n, tæ chøc Êy ®¶m b¶o sù l·nh ®¹o ®èi víi

tÊt c¶ c¸c tæ chøc v« s¶n kh¸c, h

−íng sù ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc

Êy vµo mét môc tiªu thèng nhÊt lµ lËt ®æ chÝnh quyÒn cña bän ®Þa

chñ vµ t− b¶n vµ x©y dùng x· héi míi, x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng

nguyªn t¾c nµy chÝnh lµ c¬ së tæ chøc cña ®¶ng kiÓu míi, ®¶ng

b«n-sª-vÝch.

Trong cuèn s¸ch cña m×nh, V.I. Lª-nin ®· v¹ch râ ý nghÜa to

lín cña ®¶ng m¸c-xÝt trong cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp v« s¶n,

®Æc biÖt trong thêi ®¹i lÞch sö míi. LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö

chñ nghÜa M¸c, cuèn s¸ch ®· phª ph¸n triÖt ®Ó chñ nghÜa c¬ héi

trong lÜnh vùc tæ chøc, ®· chØ râ nguy c¬ ®Æc biÖt do viÖc h¹

thÊp ý nghÜa cña tæ chøc ®èi víi phong trµo c«ng nh©n.

Víi nhiÒu tµi liÖu thùc tÕ, trong cuèn "Mét b

−íc tiÕn, hai

−íc lïi" Lª-nin ®· dùng l¹i bøc tranh vÒ cuéc ®Êu tranh trong

néi bé ®¶ng diÔn ra t¹i §¹i héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ -

x· héi Nga, ®· chØ cho thÊy r»ng trong tiÕn tr×nh th¶o luËn nh÷ng

vÊn ®Ò quan träng nhÊt, lËp tr

−êng cña tõng ®¹i biÓu biÓu lé

XII Lêi tùa

râ rµng, nh÷ng nhãm chñ yÕu ®

−îc h×nh thµnh, ranh giíi gi÷a

c¸c bªn ®Êu tranh víi nhau ngµy cµng ®

−îc x¸c ®Þnh râ.

Cuèn s¸ch ®· dµnh mét vÞ trÝ to lín cho viÖc ph©n tÝch cuéc ®Êu

tranh gi÷a bé phËn c¸ch m¹ng vµ bé phËn c¬ héi chñ nghÜa t¹i ®¹i

héi vÒ tiÕt thø nhÊt trong ®iÒu lÖ ®¶ng

0 vÒ ®iÒu kiÖn gia nhËp ®¶ng.

Trong c«ng thøc lËp luËn cña m×nh vÒ tiÕt thø nhÊt cña b¶n ®iÒu lÖ,

Lª-nin xuÊt ph¸t tõ chç thÊy r»ng ®¶ng viªn nhÊt thiÕt ph¶i trùc tiÕp

tham gia mét tæ chøc cña ®¶ng. Cßn M¸c-tèp l¹i cho r»ng ®èi víi

−êi ®¶ng viªn th× chØ cÇn th

−êng xuyªn trùc tiÕp gióp ®ì ®¶ng lµ

®ñ. Sù kh¸c nhau gi÷a hai c«ng thøc lËp luËn tiÕt thø nhÊt cña b¶n

®iÒu lÖ ®· thÓ hiÖn hai c©u tr¶ lêi ®èi lËp nhau vÒ vÊn ®Ò ®¶ng cña

giai cÊp c«ng nh©n ph¶i nh

− thÕ nµo vµ ®¶ng Êy ph¶i ®

−îc x©y

dùng theo c¸ch nµo. Qua nh÷ng c«ng thøc Êy ng

−êi ta thÊy cã sù

xung ®ét gi÷a mét bªn lµ nguyªn t¾c tËp trung v« s¶n vµ kû luËt v«

s¶n ®

−îc Lª-nin b¶o vÖ, víi mét bªn lµ chñ nghÜa c¸ nh©n v« chÝnh

phñ tiÓu t− s¶n ®

−îc M¸c-tèp b¶o vÖ. Nh÷ng ng

−êi lª-nin-nÝt chñ

−¬ng lËp mét ®¶ng v« s¶n cè kÕt, ®

−îc tæ chøc mét c¸ch râ rµng vµ

cã kû luËt; ph¸i M¸c-tèp th× chñ tr

−¬ng thµnh lËp mét ®¶ng kh«ng

cã h×nh thï râ rÖt, lê mê vµ « hîp. §ã lµ ý nghÜa nguyªn t¾c cña

cuéc ®Êu tranh xung quanh tiÕt thø nhÊt trong ®iÒu lÖ ®¶ng.

Trong cuèn s¸ch cña m×nh, Lª-nin v¹ch râ vµ nªu bËt mèi

liªn hÖ gi÷a sai lÇm c¨n b¶n cña M¸c-tèp trong c«ng thøc lËp

luËn tiÕt thø nhÊt cña b¶n ®iÒu lÖ víi toµn bé quan ®iÓm c¬ héi

chñ nghÜa cña bän men-sª-vÝch trong vÊn ®Ò tæ chøc.

Trªn c¬ së nghiªn cøu tØ mØ nh÷ng sù kiÖn cña cuéc ®Êu tranh

trong néi bé ®¶ng diÔn ra vµo thêi kú cã §¹i héi II cña §¶ng

c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga vµ sau ®¹i héi ®ã, Lª-nin ®· rót

ra mét kÕt luËn hÕt søc quan träng r»ng ph¸i b«n-sª-vÝch lµ

c¸nh c¸ch m¹ng, cßn ph¸i men-sª-vÝch lµ c¸nh c¬ héi chñ nghÜa

trong ®¶ng. Lª-nin nªu râ mét sù thËt kh«ng chèi c·i ®

−îc lµ: ë

trong ®¶ng, bän men-sª-vÝch lµ nh÷ng phÇn tö cã xu h

−íng ng¶

vÒ chñ nghÜa c¬ héi nhiÒu nhÊt, Ýt v÷ng vµng nhÊt vÒ lý luËn,

thiÕu kiªn ®Þnh nhÊt vÒ mÆt nguyªn t¾c. Lª-nin viÕt: "Sù ph©n

Lêi tùa XIII

chia thµnh ph¸i ®a sè vµ ph¸i thiÓu sè lµ sù kÕ tôc trùc tiÕp vµ

tÊt nhiªn cña sù ph©n chia trong néi bé §¶ng d©n chñ - x· héi

thµnh c¸nh c¸ch m¹ng vµ c¸nh c¬ héi chñ nghÜa, thµnh ph¸i

Nói vµ ph¸i Gi-r«ng-®anh, sù ph©n chia ®ã kh«ng ph¶i võa míi

xuÊt hiÖn ngµy h«m qua, còng kh«ng ph¶i chØ cã trong ®¶ng

c«ng nh©n Nga vµ ch¾c ch¾n lµ còng kh«ng thÓ nµo biÕn mÊt

ngay ®

−îc"(tr. 398).

Cuèn "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi" ®· nªu râ chñ nghÜa mensª-vÝch nh

− mét biÕn d¹ng cña chñ nghÜa c¬ héi quèc tÕ. Nh©n

phª ph¸n c¸c quan ®iÓm cña bän c¬ héi chñ nghÜa Nga vµ T©y

¢u, Lª-nin ®· ®Þnh nghÜa rÊt râ vÒ chñ nghÜa c¬ héi nãi chung, sù

®Þnh nghÜa nµy ®Õn ngµy nay vÉn cßn gióp ng

−êi ta nhËn ra mét

c¸ch chÝnh x¸c bé mÆt cña tªn c¬ héi chñ nghÜa: "Khi nãi ®Õn ®Êu

tranh chèng chñ nghÜa c¬ héi th× kh«ng bao giê ®

−îc quªn ®Æc

®iÓm cña tÊt c¶ chñ nghÜa c¬ héi hiÖn ®¹i trong mäi lÜnh vùc lµ:

nã mang tÝnh chÊt kh«ng râ rµng, lê mê vµ kh«ng thÓ nµo hiÓu

næi ®

−îc. Do b¶n chÊt cña m×nh, ph¸i c¬ héi chñ nghÜa bao giê

còng tr¸nh ®Æt c¸c vÊn ®Ò mét c¸ch râ rµng vµ døt kho¸t; bao giê

nã còng t×m con ®

−êng trung dung, nã quanh co uèn khóc nh

−

con r¾n n

−íc gi÷a hai quan ®iÓm ®èi chäi nhau, nã t×m c¸ch

"tho¶ thuËn" víi c¶ quan ®iÓm nµy lÉn quan ®iÓm kia, v× nã quy

nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn cña m×nh l¹i thµnh nh÷ng ®iÒu söa ®æi

nhá nhÆt, nh÷ng sù hoµi nghi, nh÷ng nguyÖn väng thµnh t©m vµ

v« h¹i v.v. vµ v. v." (tr. 476 - 477).

Lª-nin ®· ®Ò ra nh÷ng quy ®Þnh nghiªm kh¾c trong sinh ho¹t

®¶ng, mµ vÒ sau ®· trë thµnh luËt lÖ ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng

cña ®¶ng. Trong cuèn "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi" Lª-nin ®· bµn

mét c¸ch ®Æc biÖt tØ mØ vÒ nh÷ng quy ®Þnh quan träng nhÊt trong

sinh ho¹t ®¶ng, nh

− triÖt ®Ó thùc hiÖn nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc

cña mét ®¶ng kiÓu míi vµ viÖc tÊt c¶ ®¶ng viªn ph¶i tu©n thñ hÕt

søc nghiªm ngÆt nh÷ng yªu cÇu ®ßi hái trong ®iÒu lÖ ®¶ng.

Lª-nin v¹ch trÇn hµnh ®éng chèng ®¶ng cña bän men-sª-vÝch,

bän nµy v× nh÷ng lîi Ých bÌ ph¸i, nhãm tæ cña m×nh mµ ®· ®i

®Õn chç xuyªn t¹c vµ trùc tiÕp vi ph¹m ®iÒu lÖ ®¶ng, kh«ng

XIV Lêi tùa

chÞu phôc tïng nh÷ng nghÞ quyÕt cña ®¹i héi ®¶ng. Hµnh ®éng Êy

cña bän men-sª-vÝch, mét thø hµnh ®éng kh«ng thÓ dung n¹p ®

−îc

víi viÖc ®øng trong hµng ngò cña ®¶ng, ®

−îc Lª-nin gäi lµ chñ

nghÜa v« chÝnh phñ kiÓu quý téc. Ng

−êi chØ râ r»ng mèi quan hÖ

trong ®¶ng kh«ng thÓ dùa trªn quan hÖ b¹n bÌ hoÆc trªn "lßng tÝn

nhiÖm" thiÕu suy nghÜ vµ v« c¨n cø, mµ ph¶i dùa trªn ®iÒu lÖ ®¶ng,

"chØ cã sù chÊp hµnh nghiªm chØnh ®iÒu lÖ ®ã míi gióp chóng ta

tr¸nh ®

−îc sù ®éc ®o¸n vµ tuú høng biÓu hiÖn trong c¸c tiÓu tæ,

tr¸nh ®

−îc nh÷ng sù c·i v· ë tiÓu tæ, nh÷ng sù c·i v· mµ ng−êi ta

gäi lµ "qu¸ tr×nh" tù do cña cuéc ®Êu tranh t− t−ëng" (tr. 462).

Trong qu¸ tr×nh viÕt cuèn s¸ch "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi",

Lª-nin ®· nghiªn cøu mét khèi l

−îng lín c¸c biªn b¶n §¹i héi II

cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga vµ nh÷ng v¨n kiÖn

kh¸c cña ®¶ng thuéc thêi kú Êy. Trong tËp nµy, ë phÇn "C¸c tµi

liÖu chuÈn bÞ" cã dÉn ra mét sè tµi liÖu do Lª-nin viÕt, nh÷ng tµi

liÖu nµy ®· ph¶n ¸nh c¸c giai ®o¹n ®Çu khi Lª-nin viÕt cuèn

s¸ch cña m×nh. Trong sè c¸c tµi liÖu Êy cã c¶: "S¬ th¶o tãm t¾t

c¸c biªn b¶n §¹i héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi

Nga", "NhËn xÐt vÒ c¸c ®¹i biÓu c¨n cø theo c¸c biªn b¶n", "C¸c

phe nhãm vµ c¸c lo¹i biÓu quyÕt t¹i §¹i héi II cña §¶ng c«ng

nh©n d©n chñ - x· héi Nga" vµ mét sè tµi liÖu chuÈn bÞ kh¸c ®Ó

viÕt cuèn "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi".

Cuèn "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc lïi" cã quan hÖ chÆt chÏ vÒ

mÆt néi dung víi nh÷ng t¸c phÈm kh¸c trong tËp nµy cña V.I.

Lª-nin nãi vÒ c¸c vÊn ®Ò ®Êu tranh trong néi bé ®¶ng thêi kú

Êy. Nh÷ng t¸c phÈm nµy bæ sung cho tõng luËn ®iÓm trong

cuèn s¸ch cña Lª-nin vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng

−êi ta cã thÓ h×nh

dung ®

−îc tØ mØ h¬n bøc tranh ®Êu tranh t¹i §¹i héi II cña ®¶ng

vµ trong thêi kú sau ®¹i héi.

Trong bµi më ®Çu tËp nµy "C©u chuyÖn vÒ §¹i héi II cña

§¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga", trong b¸o c¸o vÒ §¹i

héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga t¹i ®¹i héi cña

§ång minh ë n

−íc ngoµi, trong ®Ò c

−¬ng tãm t¾t b¶n b¸o c¸o

Lêi tùa XV

vÒ §¹i héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga t¹i ®¹i héi

cña §ång minh ë n

−íc ngoµi (in ë phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ"),

trong th

− göi ban biªn tËp b¸o "Tia löa" "V× sao t«i rót khái ban

biªn tËp b¸o "Tia löa"?", Lª-nin ®Ò cËp ®Õn c¸c t×nh tiÕt quan träng

nhÊt cña cuéc ®Êu tranh trong néi bé ®¶ng diÔn ra t¹i ®¹i héi ®¶ng,

®Ò lªn hµng ®Çu viÖc ph©n tÝch nh÷ng nhãm chÝnh trÞ kh¸c nhau.

Toµn bé c«ng t¸c cña ®¹i héi ®· ®

−îc Lª-nin chia thµnh hai giai

®o¹n kh¸c nhau: trong nöa ®Çu cña ®¹i héi, tÊt c¶ nh÷ng ng

−êi

thuéc ph¸i "Tia löa" hµnh ®éng nhÊt trÝ trong viÖc ®Êu tranh chèng

l¹i ph¸i chèng "Tia löa"; phÇn thø hai cña ®¹i héi l¹i t¹o nªn mét

bøc tranh kh¸c, v× ®Õn lóc nµy ph¸i "Tia löa" ph©n thµnh c¸c bªn

thï ®Þch nhau. Lª-nin chØ râ tÊt c¶ tÝnh chÊt nguy hiÓm cña lËp

−êng cña bän men-sª-vÝch t¹i ®¹i héi, còng nh

− nh÷ng hËu qu¶

tai h¹i cña nh÷ng sai lÇm mµ chóng ph¹m ph¶i.

Cã rÊt nhiÒu t¸c phÈm trong tËp nµy lµ c¸c tµi liÖu cña Lªnin viÕt ®Ó chèng c¸c hµnh ®éng chia rÏ, ph¸ ho¹i tæ chøc mµ

bän men-sª-vÝch ®· tiÕn hµnh vµo thêi kú sau ®¹i héi. Trong sè

nh÷ng tµi liÖu Êy cã c¸c dù th¶o lêi kªu gäi, c¸c lêi tuyªn bè,

còng nh

− nh÷ng bøc th

− chÝnh thøc

⎯ ®

−îc in d

−íi h×nh thøc

c¸c bµi viÕt

0 göi c¸c c¬ quan kh¸c nhau cña ®¶ng. Nh÷ng tµi

liÖu cã tÇm quan träng lín lµ nh÷ng bµi ph¸t biÓu cña Lª-nin t¹i

c¸c phiªn häp cña c¸c ban l·nh ®¹o cña ®¶ng (t¹i ®¹i héi cña

§ång minh ë n

−íc ngoµi vµ t¹i c¸c kú häp cña Héi ®ång ®¶ng).

Trong "Dù th¶o lêi kªu gäi cña Ban chÊp hµnh trung

−¬ng

vµ cña ban biªn tËp C¬ quan ng«n luËn trung

−¬ng göi c¸c uû

viªn thuéc ph¸i ®èi lËp" vµ "B¶n tuyªn bè kh«ng ®

−a ra", ®

−îc

viÕt tõ khi bän men-sª-vÝch ch

−a chiÕm ®

−îc b¸o "Tia löa",

Lª-nin kÞch liÖt phª ph¸n c¸c phÇn tö men-sª-vÝch ®èi lËp vÒ

nh÷ng m

−u toan tÈy chay c¸c c¬ quan trung

−¬ng cña ®¶ng,

nh¾c nhë chóng h·y nhí ®Õn nghÜa vô ®¶ng viªn, kiªn quyÕt

ph¶n ®èi nh÷ng thñ ®o¹n ®Êu tranh kh«ng mang tinh thÇn

cña ®¶ng, nh÷ng thñ ®o¹n ®Êu tranh kh«ng thÓ dung thø

−îc, mµ bän thñ lÜnh cña ph¸i men-sª-vÝch ®· ¸p dông.

XVI Lêi tùa

LÞch sö viÖc bän men-sª-vÝch chiÕm ban biªn tËp b¸o "Tia

löa"

0 ®©y lµ giê phót gay g¾t nhÊt cña cuéc ®Êu tranh trong

néi bé ®¶ng

0 ®· ®

−îc Lª-nin ®Ò cËp ®Õn trong c¸c tµi liÖu nh

−

"Tuyªn bè vÒ viÖc tõ chøc uû viªn Héi ®ång ®¶ng vµ uû viªn

ban biªn tËp C¬ quan ng«n luËn trung

−¬ng", "B¶n tuyªn bè

kh«ng c«ng bè", trong bµi "VÒ lý do rót khái ban biªn tËp b¸o

"Tia löa"". Trong c¸c tµi liÖu nµy, Lª-nin nãi vÒ nh÷ng nguyªn

nh©n khiÕn Lª-nin rót khái ban biªn tËp C¬ quan ng«n luËn

trung

−¬ng, vµ ph©n tÝch nh÷ng hµnh ®éng phi ph¸p cña Plªkha-nèp, kÎ ®· bÊt chÊp ý chÝ cña §¹i héi II §¶ng c«ng nh©n

d©n chñ - x· héi Nga, ®· bæ tuyÓn vµo ban biªn tËp b¸o "Tia

löa" nh÷ng uû viªn biªn tËp cò cña nã. Tõ sè 52, b¸o "Tia löa"

kh«ng cßn lµ c¬ quan chiÕn ®Êu cña chñ nghÜa M¸c c¸ch m¹ng.

Sau khi chiÕm ban biªn tËp C¬ quan ng«n luËn trung

−¬ng,

bän men-sª-vÝch ®· biÕn b¸o "Tia löa" thµnh c«ng cô ®Êu tranh

chèng ®¶ng, thµnh diÔn ®µn ®Ó tuyªn truyÒn chñ nghÜa c¬ héi.

Trong bµi "Ph¸c qua lËp tr

−êng cña b¸o "Tia löa" míi", trong c¸c

dù th¶o lêi kªu gäi "Göi toµn thÓ ®¶ng viªn", "Göi toµn ®¶ng",

trong c¸c bµi ph¸t biÓu t¹i kú häp th¸ng Giªng (1904) cña Héi

®ång ®¶ng, Lª-nin ®· nªu lªn tÝnh chÊt chèng ®¶ng trong hµnh

®éng cña b¸o "Tia löa" míi vµ tÊt c¶ sù tai h¹i vµ bÇu kh«ng khÝ c·i

v· kh«ng thÓ dung thø ®

−îc do bän men-sª-vÝch t¹o ra khi chóng

tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh v« nguyªn t¾c ®Ó giµnh nh÷ng ®Þa vÞ

l·nh ®¹o trong ®¶ng. Lª-nin kªu gäi c¸c c¸n bé ®¶ng h·y nç lùc

®Õn møc tèi ®a ®Ó ®

−a ®¶ng tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng do

nh÷ng hµnh ®éng ph¸ ho¹i cña bän men-sª-vÝch g©y ra.

Mét sè v¨n kiÖn in trong tËp nµy, do Lª-nin viÕt, ®· ph¶n ¸nh

cuéc ®Êu tranh cña V. I. Lª-nin chèng bän ®iÒu hoµ chñ nghÜa

trong Ban chÊp hµnh trung

−¬ng §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x·

héi Nga. Bän nµy muèn ®¹t ®Õn hoµ b×nh trong ®¶ng b»ng bÊt kú

gi¸ nµo, thËm chÝ b»ng c¸ch trao cho bän men-sª-vÝch nh÷ng vÞ

trÝ cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c. Cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa

®iÒu hoµ ®Æc biÖt trë nªn gay g¾t håi mïa xu©n - hÌ 1904, ngay

Lêi tùa XVII

−íc khi Ban chÊp hµnh trung

−¬ng bÞ r¬i vµo tay bän men-sªvÝch. Bän ®iÒu hßa chñ nghÜa ®· gióp bän men-sª-vÝch chiÕm

®o¹t Ban chÊp hµnh trung

−¬ng. Trong "Th

− göi c¸c uû viªn Ban

chÊp hµnh trung

−¬ng" vµ trong "B¶n tuyªn bè cña ba uû viªn

Ban chÊp hµnh trung

−¬ng" (c¶ hai tµi liÖu nµy ®Òu viÕt vµo

th¸ng N¨m 1904), V. I. Lª-nin ®· phª ph¸n nh÷ng hµnh ®éng v«

nguyªn t¾c cña bän ®iÒu hoµ chñ nghÜa

0 V. A. N«-xcèp, L. B.

Cra-xin, L. E. Gan-pª-rin vµ nh÷ng nh©n vËt kh¸c; nh÷ng nh©n

vËt nµy

0 còng gièng nh

− bän men-sª-vÝch

0 ®· chèng viÖc triÖu

tËp §¹i héi III §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Trong khi

®Êu tranh chèng chñ nghÜa ®iÒu hoµ trong vÊn ®Ò cã ý nghÜa c¬

b¶n ®èi víi thêi kú bÊy giê, Lª-nin ®· ®ßi ph¶i ®

−îc tù do cæ

®éng cho ®¹i héi. Lª-nin còng ®Ò ra yªu cÇu nµy trong ®Ò c

−¬ng

lêi kªu gäi "Göi toµn ®¶ng" viÕt vµo thêi kú Êy.

Nh÷ng t¸c phÈm mµ V. I. Lª-nin viÕt ®Ó v¹ch trÇn nh÷ng

hµnh ®éng chèng ®¶ng cña bän men-sª-vÝch vµ bän ®iÒu hoµ

chñ nghÜa, ®Òu lµ kiÓu mÉu vÒ cuéc ®Êu tranh cã tÝnh chÊt

nguyªn t¾c, triÖt ®Ó, kh«ng ®iÒu hoµ chèng mäi biÓu hiÖn cña

chñ nghÜa c¬ héi. Nh÷ng t¸c phÈm nµy trµn ®Çy niÒm tin kh«ng

g× lay chuyÓn vµo sù hïng m¹nh cña ®¶ng, vµo søc m¹nh vµ sù

−ëng thµnh cña ®a sè ban chÊp hµnh cña ®¶ng, tinh thÇn ®oµn

kÕt cña nh÷ng c¸n bé chñ chèt cña ®¶ng, lßng trung thµnh cña

®«ng ®¶o quÇn chóng ®¶ng viªn ®èi víi nh÷ng nguyªn t¾c c¸ch

m¹ng. Trong thêi kú khã kh¨n ®èi víi ®¶ng, tøc lµ thêi kú cã

cuéc khñng ho¶ng trong néi bé ®¶ng, vµo thêi kú mµ ho¹t ®éng

ph¸ ho¹i tæ chøc cña bän men-sª-vÝch ®¹t ®Õn ®Ønh cao, Lª-nin

®· viÕt nh

− sau: "NÕu cã mét phót nµo hoµi nghi sù th¾ng lîi

tÊt nhiªn vµ hoµn toµn cña nh÷ng nguyªn t¾c cña phong trµo

d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng, cña tæ chøc v« s¶n vµ cña kû luËt

®¶ng, th× sÏ lµ sù hÌn nh¸t téi lçi nhÊt" (tr. 489).

Trong qu¸ tr×nh ®Ò ra nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc cña ®¶ng

c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n, Lª-nin ®· ph¶i tiÕn hµnh mét

cuéc ®Êu tranh thùc sù ®Ó chèng l¹i nh÷ng quan ®iÓm liªn bang

chñ nghÜa mµ c¸c ®¹i biÓu cña ph¸i Bun vÉn b¶o vÖ. Trong tËp

XVIII Lêi tùa

nµy cã in hai bµi cña Lª-nin chèng chñ nghÜa liªn bang cña ph¸i

Bun: "Tèi ®a vÒ tr¬ trÏn vµ tèi thiÓu vÒ l«-gÝch" vµ "§Þa vÞ cña ph¸i

Bun ë trong ®¶ng". Còng nh

− trong cuèn "Mét b

−íc tiÕn, hai b

−íc

lïi", trong nh÷ng bµi kÓ trªn Lª-nin ®· ph©n tÝch tØ mØ vµ phª ph¸n

luËn ®iÓm c¬ b¶n cña ph¸i Bun mµ thùc chÊt lµ ë chç cho r»ng ph¸i

Bun ph¶i lµ bé phËn h

−ëng quy chÕ liªn bang cña ®¶ng. Lª-nin chØ

râ tÝnh chÊt sai lÇm vµ tÝnh chÊt kh«ng thÓ chÊp nhËn ®

−îc

0 ®èi víi

®¶ng v« s¶n

0 cña luËn ®iÓm Êy, mét luËn ®iÓm ®· g©y tai h¹i lín

cho sù thèng nhÊt cña phong trµo c«ng nh©n.

Lª-nin liªn hÖ hÕt søc chÆt chÏ víi c«ng t¸c cña ®¶ng ë c¸c

®Þa ph

−¬ng trong n

−íc. Ng

−êi hiÓu râ h¬n ai hÕt vÒ t×nh h×nh

c¸c tæ chøc d©n chñ - x· héi, nh÷ng yªu cÇu, nh÷ng ®ßi hái vµ

nh÷ng nhu cÇu cÊp b¸ch cña c¸c tæ chøc Êy. Lª-nin trao ®æi víi

c¸c ®ång chÝ trong ®¶ng vÒ kinh nghiÖm v« cïng phong phó

cña m×nh, d¹y cho hä biÕt c¸ch lµm thÕ nµo tõ n

−íc ngoµi tæ

chøc ®

−îc c«ng t¸c chi viÖn vµ gióp ®ì cho phong trµo c¸ch

m¹ng ë trong n

−íc. VÒ mÆt nµy, cã thÓ lÊy lµm thÝ dô t¸c phÈm

in trong tËp nµy nhan ®Ò "Th

− cña Ban chÊp hµnh trung

−¬ng

minh ë n

−íc ngoµi, göi c¸c nhãm trî gióp ®¶ng vµ göi toµn thÓ

®¶ng viªn ë n

−íc ngoµi". Trong th

−, Lª-nin gi¶i thÝch tØ mØ vÒ

c¸ch thøc göi c¸c c¸n bé c¸ch m¹ng vÒ Nga, c¸ch thøc tæ chøc

viÖc chuyÓn vÒ n

−íc nh÷ng sè tiÒn ®· thu thËp ®

−îc ë n

−íc

ngoµi, c¸ch thøc thu thËp c¸c ®Çu mèi liªn hÖ, c¸c tin tøc, c¸c

chØ thÞ cÇn ®

−îc chuyÓn ngay vÒ n

−íc ®Ó gióp ®ì c¸c ®ång chÝ

®ang ho¹t ®éng trong n

−íc, ®Ó ng¨n ngõa nh÷ng vô vì lë vµ v. v.,

c¸ch thøc vËn chuyÓn s¸ch b¸o tõ n

−íc ngoµi vÒ n

−íc. Tuy r»ng

bøc th

− nµy cã lÏ ®· kh«ng ®

−îc göi ®i, nh

−ng kÕ ho¹ch v¹ch

ra trong bøc th

− vÒ viÖc tõ n

−íc ngoµi ñng hé phong trµo c¸ch

m¹ng ë trong n

−íc, ®· thùc sù lµ c¬ së ho¹t ®éng cña Ban chÊp

hµnh trung

−¬ng ë n

−íc ngoµi.

Trong tËp 8 cã in mét tµi liÖu míi cña Lª-nin: truyÒn ®¬n

cña Ban chÊp hµnh trung

Lêi tùa XIX

héi Nga "Göi giai cÊp v« s¶n Nga" nãi vÒ cuéc chiÕn tranh Nga -

NhËt.

Trong truyÒn ®¬n "Göi giai cÊp v« s¶n Nga", ®

−îc viÕt ra mét

tuÇn sau khi chiÕn sù b¾t ®Çu næ ra ë ViÔn §«ng, Lª-nin ®· v¹ch râ

tÝnh chÊt ¨n c

−íp, x©m l

−îc cña cuéc chiÕn tranh nµy, v¹ch râ r»ng

ho¹ vµ ®

−îc tiÕn hµnh ®Ó phôc vô lîi Ých cña t− b¶n, lîi Ých cña giai

cÊp t− s¶n, lµ giai cÊp s½n sµng b¸n ®Êt n

−íc m×nh vµ lµm ph¸ s¶n

®Êt n−íc m×nh trong cuéc ch¹y ®ua v× lîi nhuËn. TruyÒn ®¬n "Göi

giai cÊp v« s¶n Nga" chøa ®Çy tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n; nh÷ng lêi

cuèi cïng cña tê truyÒn ®¬n nµy vang lªn víi mét søc m¹nh to lín:

"T×nh ®oµn kÕt anh em cña giai cÊp v« s¶n ë tÊt c¶ c¸c n

−íc

®ang ®Êu tranh ®Ó hoµn toµn tho¸t khái ¸ch thèng trÞ cña t

−

®¶ng ®· ®øng lªn ph¶n ®èi chiÕn tranh mu«n n¨m! §¶ ®¶o chÕ

®é chuyªn chÕ Nga hoµng ¨n c

−íp vµ « nhôc!" (tr. 200).

Trong sè c¸c t¸c phÈm in trong tËp nµy, bµi viÕt cña V.I. Lªnin "Giai cÊp t

− s¶n cã xu h

mang" chiÕm mét vÞ trÝ quan träng. Trong tËp nµy còng cã c¶ c¸c

tµi liÖu chuÈn bÞ ®Ó viÕt t¸c phÈm nµy, nh÷ng tµi liÖu nµy lµm cho

ph¹m vi chñ ®Ò cña t¸c phÈm ®

−îc më réng ra ®«i chót.

Trong t¸c phÈm "Giai cÊp t

− s¶n cã xu h

"VÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt", mét bµi b¸o ®· tr×nh bµy nh÷ng quan

®iÓm cã tÝnh chÊt c

−¬ng lÜnh cña ph¸i tù do Nga. Lª-nin chØ râ

r»ng bµi b¸o cña L. lµ mét kiÓu mÉu hÕt søc bæ Ých nãi lªn sù

gÇn gòi vµ sù hîp nhÊt gi÷a nh÷ng t

− t

−ëng c¬ héi chñ nghÜa ë

− t

−¬ng

lÜnh ruéng ®Êt cña chñ nghÜa tù do Nga. Lª-nin v¹ch râ

sù kh¸c nhau cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c gi÷a c

−¬ng lÜnh

ruéng ®Êt cña nh÷ng ng

−êi d©n chñ

– x· héi vµ c

−¬ng lÜnh

ruéng ®Êt cña ph¸i tù do:

XX Lêi tùa

nh÷ng ng

tµn tÝch cña chÕ ®é n«ng n« b»ng con ®

−êng c¸ch m¹ng, nh»m

më réng, ph¸t triÓn vµ lµm gay g¾t thªm cuéc ®Êu tranh giai

cÊp; ph¸i tù do th× ®i vµo con ®

−êng chñ nghÜa c¶i l

−¬ng, t×m

c¸ch lµm lu mê vµ lµm suy yÕu cuéc ®Êu tranh giai cÊp.

ph¶i truyÒn b¸ vµ phæ biÕn kinh nghiÖm ®Êu tranh c¸ch m¹ng

®ang chÝn muåi, Lª-nin ®Æc biÖt chó ý ®Õn lÞch sö C«ng x· Pa-ri.

Ngµy 9 (22) th¸ng Ba 1904, t¹i cuéc héi nghÞ cña nh÷ng ng

−êi

C«ng x· Pa-ri. Tuy nguyªn b¶n bµi ph¸t biÓu cña Lª-nin kh«ng

cßn gi÷ ®

−îc, nh

−ng vÉn cßn l¹i ba ®Ò c

−¬ng tãm t¾t tØ mØ cña

b¸o c¸o Êy, nh÷ng ®Ò c

−¬ng Êy ®

−îc in trong tËp nµy, ë phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ".

Nh÷ng ®Ò c

−¬ng tãm t¾t cña b¶n b¸o c¸o vÒ C«ng x· Pa-ri

®· ®

−îc Lª-nin so¹n th¶o trªn c¬ së nghiªn cøu cÈn thËn

cuèn s¸ch cña C. M¸c "Néi chiÕn ë Ph¸p", còng nh

− mét sè

t¸c phÈm kh¸c vÒ lÞch sö C«ng x· Pa-ri (cña LÝt-xa-ga-ray,

−¬ng tãm t¾t cña m×nh, bªn c¹nh viÖc

liÖt kª nh÷ng sù kiÖn quan träng nhÊt cña cuéc chiÕn tranh

Ph¸p - Phæ vµo nh÷ng n¨m 1870 - 1871 vµ cña C«ng x· Pa-ri,

Lª-nin ®Æc biÖt ®Ò cËp ®Õn nh÷ng c¶i c¸ch chÝnh trÞ cña C«ng

x· (t¸ch nhµ thê ra khái nhµ n

−êng

quan liªu, tÊt c¶ c¸c viªn chøc ph¶i ®

−îc bÇu ra vµ cã thÓ bÞ

b·i miÔn, quyÒn b×nh ®¼ng cña ng

−êi n

−íc ngoµi, chÕ ®é tù

qu¶n cña c¸c c«ng x·) vµ nh÷ng c¶i c¸ch kinh tÕ mµ C«ng x·

Pa-ri ®· thùc hiÖn (chuyÓn giao c¸c nhµ m¸y v¾ng chñ cho

−íng b¸nh m×

ph¶i lµm ban ®ªm, ho·n c¸c kho¶n nî). Lª-nin nhÊn m¹nh

tÝnh chÊt quèc tÕ cña C«ng x· Pa-ri, ý nghÜa lÞch sö - toµn thÕ

−íc,

¨ng-ghen ®· dÉn ra trong phÇn

Lêi tùa XXI

më ®Çu t¸c phÈm "Néi chiÕn ë Ph¸p", lµ: "Ngän cê C«ng x· lµ

ngän cê cña n

−íc céng hoµ toµn thÕ giíi" (tr. 583).

Nh÷ng t¸c phÈm in ë tËp nµy chøa ®Çy tinh thÇn l¹c quan

c¸ch m¹ng v« h¹n vµ lßng tin v÷ng ch¾c vµo søc m¹nh dòng

m·nh cña cuéc c¸ch m¹ng ®ang ®Õn gÇn. Th¸ng T

− 1904, trong

lêi kªu gäi "Ngµy 1 th¸ng N¨m", Lª-nin v¹ch râ r»ng toµ nhµ

cña chÕ ®é chuyªn chÕ c¶nh s¸t ®· b¾t ®Çu lung lay d

−íi nh÷ng

cùc h¬n gÊp béi trong viÖc chuÈn bÞ cho cuéc ®Êu tranh s¾p tíi.

Víi mét ®éi ngò chiÕn ®Êu v÷ng m¹nh, ®¶ng b«n-sª-vÝch

®ãn chµo cuéc c¸ch m¹ng ®ang ®Õn gÇn. Trong ngän löa ®Êu

tranh ngoan c

−êng chèng bän c¬ héi chñ nghÜa, nh÷ng ng

−êi

b«n-sª-vÝch ®· ®oµn kÕt ®

−îc xung quanh m×nh tÊt c¶ nh÷ng

lùc l

−îng

−u tó, lµnh m¹nh, trung thµnh nhÊt víi sù nghiÖp

* *

Trong tËp 8 cã in bèn tµi liÖu míi cña Lª-nin: tê truyÒn ®¬n

"Göi giai cÊp v« s¶n Nga" ®· nãi ®Õn ë trªn, b¶n tuyªn bè ngµy

23 th¸ng ChÝn (6 th¸ng M

−êi) 1903 "Göi tiÓu ban biªn b¶n",

"Th

− cña Ban chÊp hµnh trung

x· héi Nga" ngµy 16 (29) th¸ng Giªng 1904 vµ "Tuyªn bè vÒ viÖc

chuyÓn quyÒn h¹n cña c¸c ®¹i biÓu ë n

−íc ngoµi cña Ban chÊp

hµnh trung

15 (28) th¸ng B¶y 1904. Ngoµi ra trong tËp nµy cßn in h¬n 50 bµi

ph¸t biÓu vµ tµi liÖu cña Lª-nin ch

−a ®

−îc in trong V. I. Lª-nin

Toµn tËp thuéc nh÷ng lÇn xuÊt b¶n tr

−íc, nh

−ng tr

−íc ®©y ®·

−îc in trong V¨n tËp Lª-nin, c¸c tËp VI, VII, X, XI, XV, XXVI

vµ trong "TËp biªn b¶n §¹i héi II th

−êng kú cña §ång minh

−íc ngoµi". ThÝ dô nh

− c¸c

v¨n kiÖn §¹i héi II cña §ång minh ë n

−íc ngoµi ®

−îc bæ sung

thªm 8 bµi ph¸t biÓu, c¸c v¨n kiÖn kú häp th¸ng Giªng

(1904) cña Héi ®ång ®¶ng th× ®

−îc bæ sung 8 bµi ph¸t biÓu; kú

XXII Lêi tùa

häp th¸ng S¸u (1904) cña Héi ®ång ®¶ng 0 th× ®−îc bæ sung 16

bµi ph¸t biÓu; lÇn ®Çu tiªn, trong V. I. Lª-nin Toµn tËp, cßn cã

thªm mét quyÕt nghÞ cña Héi ®ång ®¶ng ngµy 19 th¸ng M−êi (1

th¸ng M−êi mét) 1903. Trong phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ" cã in

18 tµi liÖu cña Lª-nin viÕt, nh÷ng tµi liÖu nµy gåm cã c¸c ®Ò

c−¬ng, c¸c b¶n tãm t¾t, s¬ th¶o c¸c bµi b¸o vµ c¸c b¶n b¸o c¸o,

còng nh− nh÷ng ý kiÕn nhËn xÐt vÒ c¸c bµi ph¸t biÓu cña c¸c

®¹i biÓu, c¨n cø theo nh÷ng biªn b¶n §¹i héi II cña ®¶ng.

ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin

trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng

§¶ng céng s¶n Liªn-x«

®¶ng c«ng nh©n

ViÕt vµo nöa ®Çu th¸ng ChÝn 1903

In lÇn ®Çu n¨m 1927 trong

V¨n tËp Lª-nin, t. VI

Theo ®óng b¶n th¶o

Trang ®Çu b¶n th¶o cña V. I. Lª-nin

¶nh thu nhá

vËy nÕu ®äc nã kh«ng cã sù ®ång ý cña t¸c gi¶ (Lª-nin) th× còng

− ®äc trém th

− cña ng

−êi kh¸c.

−íc hÕt t«i sÏ nãi vÒ thµnh

phÇn ®¹i héi, mÆc dï nh

− thÕ th× cã phÇn ®i tr

−íc vÊn ®Ò. T¹i ®¹i

héi cã 51 phiÕu chÝnh thøc (33 ®¹i biÓu ®

−îc quyÒn bá 1 phiÕu vµ

9 ®¹i biÓu ®

−îc quyÒn bá 2 phiÕu, tøc lµ 9 ®¹i biÓu "hai tay")2. Sè

®¹i biÓu kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt, nÕu t«i kh«ng nhÇm, lµ 10

−êi, nh

− vËy c¶ th¶y cã 52 ng

−êi. Nh

− ®· thÊy râ trong suèt

nãi trªn lµ nh

− sau: sè phiÕu chÝnh thøc gåm cã

0 5 phiÕu cña

liªn hiÖp nh÷ng ng

−íc ngoµi3 vµ 1

phiÕu cña ph¸i "Héi liªn hiÖp ®Êu tranh" ë Pª-t¬-r«-gr¸t4), 4 cña

Nam"5 vµ 2 cña Ban chÊp hµnh Kh¸c-cèp, ban chÊp hµnh nµy

cña nh÷ng ®¹i biÓu kh«ng kiªn quyÕt, lõng chõng (sè ®¹i biÓu

nµy bÞ tÊt c¶ nh÷ng ng

−êi thuéc ph¸i "Tia löa" gäi lµ "®Çm lÇy",

dÜ nhiªn gäi ®ïa th«i), sau n÷a lµ gÇn 33 ®¹i biÓu thuéc ph¸i

"Tia löa", hä Ýt nhiÒu ®Òu cøng r¾n vµ triÖt ®Ó gi÷ lËp tr

−êng

"Tia löa" cña m×nh. 33 ®¹i biÓu nµy cña ph¸i "Tia löa" do nhÊt

trÝ, nªn bao giê còng quyÕt ®Þnh vËn mÖnh cña bÊt kú vÊn ®Ò nµo

Thư viện tri thức trực tuyến

Toàn tập V.I.Lê - Nin 8

Nội dung xem thử

Mô tả chi tiết

Tài liệu tương tự (6)

Toàn tập V.I.Lê - Nin 3

Toàn tập V.I.Lê - Nin 17

Toàn tập V.I.Lê - Nin 11

Toàn tập V.I.Lê - Nin 6

Toàn tập V.I.Lê - Nin 9

Toàn tập V.I.Lê - Nin 19