Tổ chức lao động tại Bưu điện Tủa Chùa - Điện Biên

Lêi nãi ®Çu

§Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt kinh doanh th× vÊn ®Ò tæ chøc lao

®éng lµ mét trong nh÷ng c«ng viÖc thùc sù cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh qu¶n lý,

®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ môc tiªu vµ lµ yÕu tè quan träng nhÊt ®èi

víi c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay .

ViÖc tæ chøc lao ®éng sao cho phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é cña

ngêi lao ®éng, lµm cho ngêi lao ®éng phÊn khëi hµo høng yªn t©m c«ng t¸c vµ

®¹t n¨ng suÊt chÊt lîng cao, ®em l¹i hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp lµ viÖc hÕt søc

cÇn thiÕt. V× vËy trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp cÇn ph¶i

tæ chøc lao ®éng khoa häc, nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶, tÝch

luü vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng t¸i s¶n xuÊt søc lao

®éng .

Trong nh÷ng n¨m qua c¸c doanh nghiÖp nãi chung, ®èi víi doanh

nghiÖp Bu chÝnh viÔn th«ng nãi riªng, c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng ngµy cµng ®îc

quan t©m h¬n, nh»m ®¸p øng kh«ng ngõng sù ®ßi hái cña c¬ chÕ thÞ trêng vµ

héi nhËp trong vµ ngoµi níc. Tuy nhiªn, viÖc tæ chøc lao ®éng ®îc thÓ hiÖn nh

thÕ nµo võa ®¹t ®îc tÝnh khoa häc, ®ång thêi ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao ®ang

lµ vÊn ®Ò bøc xóc ®îc ®Æt ra ®èi víi c¸c nhµ qu¶n lý kinh doanh .

XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng t¹i Bu ®iÖn huyÖn

Tña chïa(tØnh §iÖn Biªn) vµ víi mong muèn t×m hiÓu vÒ lÜnh vùc tæ chøc lao

®éng nªn t«i chän ®Ò tµi " C¸c biÖn ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc lao

®éng t¹i Bu ®iÖn huyÖn Tña chïa " lµm luËn v¨n tèt nghiÖp.

ViÖc tiÕn hµnh nghiªn cøu c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng cña mét doanh

nghiÖp Bu chÝnh viÔn th«ng ®Ó t×m ra c¸c thiÕu sãt nh»m ®a ra c¸c gi¶i ph¸p

hoµn chØnh lµ mét viÖc thùc sù khã kh¨n , v× ®ßi hái ph¶i cã ®iÒu kiÖn vµ c¸c

yÕu tè nh thêi gian nghiªn cøu , qu¸ tr×nh øng dông ®a vµo thö nghiÖm trong

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thùc tÕ c¬ së Do vËy néi dung cña luËn v¨n viÕt lªn chñ …

yÕu tËp trung ph©n tÝch mét sè vÊn ®Ò chÝnh lµ ph©n c«ng vµ hiÖp t¸c lao ®éng ,

®Þnh møc lao ®éng , tæ chøc vµ phôc n¬i lµm viÖc, ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é

mäi mÆt cho ngêi lao ®éng …

§Ó lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn luËn v¨n sö dông c¸c ph¬ng ph¸p nh :

- Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp : Th«ng qua ph¬ng ph¸p nµy ®Ó tËp hîp

vµ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng t¹i Bu ®iÖn huyÖn

Tña chïa.

- Ph¬ng ph¸p thèng kª : §îc sö dông nh mét c«ng cô ph©n tÝch sã liÖu ®Ó

minh ho¹ c¸c vÊn ®Ò nghiªn cøu .

Néi dung luËn v¨n gåm 3 ch¬ng ®îc thÓ hiÖn trong bµi viÕt nh sau :

* Ch¬ng 1 : Kh¸i qu¸t vÒ c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng trong doanh nghiÖp .

* Ch¬ng 2 : Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng t¹i Bu ®iÖn Tña

chïa(tØnh §iÖn Biªn).

* Ch¬ng 3 : C¸c biÖn ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng t¹i Bu

®iÖn Tña chïa( tØnh §iÖn Biªn ).

Qua ®©y t«i xin tr©n träng c¶m ¬n sù tËn t×nh gióp ®ì cña c¸c ThÇy,

C« gi¸o trong Khoa qu¶n trÞ kinh doanh 1, c¶m ¬n sù quan t©m nhiÖt t×nh cña

tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn Bu ®iÖn Tña chïa, c¸c anh, chÞ c¸c phßng ban Bu

®iÖn tØnh §iÖn Biªn, ®Æc biÖt xin tr©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o TS. TrÇn Ngäc

Minh ®· dµnh thêi gian quý b¸u trùc tiÕp híng dÉn t«i hoµn thµnh luËn v¨n

nµy ./.

Sinh viªn

Vò B¸ T©n

Ch¬ng 1

Kh¸i qu¸t vÒ c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng

trong doanh nghiÖp

1.1. Lao ®éng trong doanh nghiÖp bu chÝnh viÔn th«ng.

1.1.1. Vai trß cña ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp.

a. Kh¸i qu¸t vÒ lao ®éng trong doanh nghiÖp.

Lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých cña con ngêi, lµ qu¸ tr×nh søc lao

®éng t¸c ®éng lªn ®èi tîng lao ®éng th«ng qua t liÖu s¶n xuÊt nh»m t¹o nªn

nh÷ng vËt phÈm, nh÷ng s¶n phÈm theo mong muèn. V× vËy, lao ®éng lµ ®iÒu

kiÖn c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt trong sù sinh tån vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi

ngêi.

Qu¸ tr×nh lao ®éng lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp gi÷a 3 yÕu tè cña s¶n xuÊt, ®ã lµ:

Søc lao ®éng - §èi tîng s¶n xuÊt - T liÖu s¶n xuÊt.

- Mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi ®èi tîng s¶n xuÊt: ë ®©y còng cã nh÷ng

mèi quan hÖ mËt thiÕt t¬ng tù nh trªn, ®Æc biÖt lµ mèi quan hÖ gi÷a kü n¨ng,

hiÖu suÊt lao ®éng víi khèi lîng chñng lo¹i lao ®éng yªu cÇu vµ thêi gian c¸c

®èi tîng lao ®éng ®îc cung cÊp phï hîp víi quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tr×nh tù lao

®éng. Mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi trong lao ®éng gåm: Quan hÖ gi÷a lao

®éng qu¶n lý vµ lao ®éng s¶n xuÊt. Quan hÖ gi÷a lao ®éng c«ng nghÖ vµ lao

®éng phô trî; KÕt cÊu tõng lo¹i lao ®éng vµ sè lîng lao ®éng trong kÕt cÊu ®ã;

Quan hÖ hiÖp t¸c gi÷a c¸c lo¹i lao ®éng.

- Mèi quan hÖ gi÷a t liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng bao gåm: Yªu cÇu

cña m¸y mãc thiÕt bÞ víi tr×nh ®é kü n¨ng cña ngêi lao ®éng. Yªu cÇu ®iÒu

khiÓn vµ c«ng suÊt thiÕt bÞ víi thÓ lùc con ngêi. TÝnh chÊt ®Æc ®iÓm cña thiÕt bÞ t¸c

®éng vÒ t©m sinh lý cña ngêi lao ®éng. Sè lîng c«ng cô thiÕt bÞ so víi sè lîng lao

®éng c¸c lo¹i.

- Mèi quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng víi m«i trêng xung quanh: Mäi qu¸

tr×nh lao ®éng ®Òu ph¶i diÔn ra trong mét kh«ng gian nhÊt ®Þnh, v× thÕ con ngêi

cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi m«i trêng xung quanh nh: giã, nhiÖt ®é, thêi tiÕt,

®Þa h×nh,®é ån.

Nghiªn cøu, n¾m ®îc vµ hiÓu râ c¸c mèi quan hÖ trªn ®Ó ®¸nh gi¸ mét

c¸ch chÝnh x¸c lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng, lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®¹t ®îc hiÖu

qu¶ tèi u ®ång thêi ®em l¹i cho con ngêi nh÷ng lîi Ých ngµy cµng t¨ng vÒ vËt

chÊt vµ tinh thÇn, con ngêi ngµy cµng ph¸t triÓn toµn diÖn vµ cã phóc lîi ngµy

cµng cao.

b. Vai trß cña lao ®éng trong doanh nghiÖp.

§èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp hay mét tæ chøc nµo còng ®îc cÊu thµnh

nªn bëi c¸c c¸ nh©n.Tríc sù thay ®æi nhanh chãng cña c¬ chÕ thÞ trêng, m«i tr￾êng kinh doanh cïng víi xu thÕ tù do ho¸ th¬ng m¹i, c¹nh tranh ngµy cµng gay

g¾t, vai trß cña yÕu tè con ngêi - lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ

doanh nghiÖp Bu chÝnh – ViÔn th«ng nãi riªng ®· vµ ®ang ®îc quan t©m theo

®óng tÇm quan träng cña nã. VÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ ph¶i qu¶n

lý, khai th¸c vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng cña ®éi ngò c¸n bé, lao ®éng cña doanh

nghiÖp lµm sao cã hiÖu qu¶, t¹o nªn ®îc lîi thÕ c¹nh tranh so víi c¸c doanh

nghiÖp kh¸c. Lùc lîng lao ®éng nµy ph¶i lµ nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é cao, ®îc ®µo

t¹o c¬ b¶n, cã ®¹o ®øc, cã v¨n ho¸ vµ ®Æc biÖt lµ ph¶i cã ph¬ng ph¸p lµm viÖc

cã hiÖu qu¶.

1.1.2. §Æc ®iÓm cña lao ®éng trong ngµnh Bu chÝnh - ViÔn th«ng.

Trong qu¸ tr×nh lao ®éng Bu chÝnh – ViÔn th«ng( BCVT), tham gia vµo

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (truyÒn ®a tin tøc tõ ngêi göi ®Õn ngêi nhËn) ngoµi m¹ng líi

c¸c ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ th«ng tin, ®èi tîng lao ®éng BCVT (tin tøc) cßn cã c¸c

lao ®éng BCVT. Do ®Æc thï cña ngµnh BCVT lµ mét ngµnh dÞch vô nªn lao

®éng BCVT cã nh÷ng nÐt ®Æc trng riªng nh sau:

- Thø nhÊt : tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña ngµnh BCVT theo m¹ng

líi thèng nhÊt d©y truyÒn , ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cÇn cã sù phèi

kÕt hîp cña nhiÒu ®¬n vÞ Bu ®iÖn. Mçi ®¬n vÞ lµm nh÷ng kh©u c«ng viÖc kh¸c

nhau nªn lao ®éng cña c¸c ®¬n vÞ nµy ph¶i cã sù liªn kÕt, phèi hîp chÆt chÏ,

chuyªn m«n ho¸.

- Thø hai : tÝnh chÊt cña ngµnh BCVT lµ võa kinh doanh võa phôc

vô, m¹ng líi réng kh¾p trªn quy m« toµn l·nh thæ (tõ ®ång b»ng ®Õn miÒn nói,

h¶i ®¶o). Do ®ã, viÖc bè trÝ lao ®éng hîp lý lu«n lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n, cÊp

b¸ch. Bè trÝ lao ®éng BCVT Ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c: bè trÝ ®óng tr×nh ®é,

®óng kh¶ n¨ng chuyªn m«n, tiÕt kiÖm ®îc lao ®éng, khuyÕn khÝch ®îc ngêi lµm

viÖc ë vïng s©u, vïng xa, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ.

- Thø ba : do tÝnh ®a d¹ng cña c«ng viÖc nªn lao ®éng BCVT còng

rÊt ®a d¹ng, bao gåm: Lao ®éng khai th¸c (bu, ®iÖn...), lao ®éng kü thuËt (tæng

®µi, d©y m¸y..). §èi víi c¸c Bu ®iÖn trung t©m, lu lîng nghiÖp vô lín th× cÇn cã

c¸n bé khai th¸c viªn chuyªn tr¸ch. Víi c¸c Bu ®iÖn huyÖn, khu vùc cã lu lîng

nghiÖp vô nhá cÇn cã c¸c c¸n bé khai th¸c viªn toµn n¨ng, mét lao ®éng cã thÓ

khai th¸c tæng hîp c¸c lo¹i dÞch vô.

§øng tríc sù tiÕn bé vît bËc cña khoa häc c«ng nghÖ hiÖn nay, c¸c doanh

nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp BCVT nãi riªng kh«ng ngõng ®µo t¹o vµ ®µo

t¹o l¹i c¸n bé ,®Çu t x©y dùng, ®æi míi trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, ph¬ng thøc

qu¶n lý... nh»m môc tiªu n©ng cao hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh lao ®éng. Tuy nhiªn,

mét vÊn ®Ò thùc tÕ ®Æt ra lµ c¸c doanh nghiÖp nµy cã ®Çu t trang thiÕt bÞ, c«ng

nghÖ hiÖn ®¹i ®Õn ®©u mµ nguån lao ®éng kh«ng ®îc chó träng ®Çu t, ph¸t triÓn

®óng møc th× hiÖu qu¶ ®em l¹i còng h¹n chÕ .

Víi doanh nghiÖp BCVT, s¶n phÈm cña ngµnh lµ s¶n phÈm v« h×nh, do

vËy nh©n tè con ngêi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cung cÊp dÞch vô sÏ lµm t¨ng tÝnh

h÷u h×nh cña s¶n phÈm, dÞch vô. ChÝnh v× thÕ, yÕu tè con ngêi trong c¸c doanh

nghiÖp nµy kh«ng nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Õn sè lîng mµ cßn quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l￾îng cña s¶n phÈm dÞch vô.

1.1.3. Thµnh phÇn vµ c¬ cÊu lao ®éng trong ngµnh BCVT

Lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh bu chÝnh viÔn th«ng lµ mét bé phËn

lao ®éng cÇn thiÕt cña toµn bé lao ®éng x· héi. §ã lµ lao ®éng trong kh©u s¶n

xuÊt thùc hiÖn chøc n¨ng s¶n xuÊt c¸c dÞch vô bu chÝnh viÔn th«ng. Lao ®éng

trong kh©u s¶n xuÊt nãi chung vµ ë c¸c doanh nghiÖp bu chÝnh viÔn th«ng nãi

riªng chia lµm hai bé phËn chñ yÕu vµ thùc hiÖn hai chøc n¨ng chÝnh sau ®©y:

- Bé phËn lao ®éng trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c dÞch vô bu chÝnh viÔn

th«ng nh lao ®éng lµm c¸c c«ng viÖc b¶o dìng, söa ch÷a c¸p, d©y m¸y thuª

bao, di chuyÓn l¾p ®Æt m¸y ®iÖn tho¹i thuª bao, lao ®éng chuyÓn m¹ch, vi ba,

khai th¸c bu chÝnh, ph¸t hµnh b¸o chÝ, giao dÞch.... Hao phÝ lao ®éng nµy nhËp

vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dÞch vô bu chÝnh viÔn th«ng. Bé phËn lao ®éng nµy s¸ng

t¹o ra gi¸ trÞ míi vµ t¹o ra thu nhËp quèc d©n.

- Bé phËn phôc vô thùc hiÖn c¸c dÞch vô bu chÝnh viÔn th«ng.

Ngoµi hai bé phËn lao ®éng thùc hiÖn hai chøc n¨ng chñ yÕu cña qu¸

tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, trong c¸c doanh nghiÖp bu chÝnh viÔn th«ng cßn cã

bé phËn lao ®éng ngoµi kinh doanh. Bé phËn lao ®éng nµy nhiÒu hay Ýt tuú

thuéc vµo quy m« vµ c¬ chÕ qu¶n lý. Trong ngµnh BCVT, c¨n cø vµo chøc

n¨ng, néi dung c«ng viÖc cña tõng lo¹i lao ®éng ngêi ta chia lao ®éng trong

doanh nghiÖp BCVT gåm cã c¸c lo¹i sau:

a. Lao ®éng c«ng nghÖ .

Tøc lµ nh÷ng lao ®éng tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh

doanh (truyÒn ®a tin tøc) nh lao ®éng lµm c¸c c«ng viÖc b¶o dìng, söa ch÷a

c¸p, d©y m¸y thuª bao, lao ®éng chuyÓn m¹ch, vi ba, khai th¸c bu chÝnh, ph¸t

hµnh b¸o chÝ, giao dÞch, 101, 108, 116, chuyÓn ph¸t nhanh, ®iÖn hoa, c«ng nh©n

vËn chuyÓn bu chÝnh, ph¸t th, ®iÖn b¸o...

b. Lao ®éng qu¶n lý .

Lµ nh÷ng lao ®éng lµm c¸c c«ng viÖc t¸c ®éng vµo mèi quan hÖ gi÷a

nh÷ng ngêi lao ®éng vµ gi÷a c¸c tËp thÓ lao ®éng cña ®¬n vÞ nh»m thùc hiÖn

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Lao ®éng qu¶n lý thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc theo

chøc n¨ng: ®Þnh híng, ®iÒu hoµ, phèi hîp, duy tr× c¸c mèi quan hÖ vÒ tæ chøc

qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh trong vµ ngoµi ngµnh. Lao ®éng qu¶n lý ®îc ph©n

thµnh 3 lo¹i:

- Viªn chøc l·nh ®¹o (Chñ tÞch, phã chñ tÞch, uû viªn Héi ®ång qu¶n trÞ.

Tæng gi¸m ®èc, phã tæng gi¸m ®èc, kÕ to¸n trëng. Trëng, phã c¸c ban tæng

c«ng ty. Gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc, kÕ to¸n trëng, trëng phã phßng Bu ®iÖn tØnh,

thµnh phè, c«ng ty däc. Trëng bu ®iÖn quËn, huyÖn, thÞ x·. Gi¸m ®èc, phã gi¸m

®èc c¸c trung t©m, c¸c c«ng ty trùc thuéc bu ®iÖn TØnh, Thµnh phè. Trëng, phã

xëng, c¸n bé chuyªn tr¸ch §¶ng, ®oµn thÓ).

- Viªn chøc chuyªn m«n kü thuËt, nghiÖp vô (Chuyªn viªn, kü s, thanh

tra, c¸n sù, kü thuËt viªn, kÕ to¸n viªn, thñ quü, thñ kho, y b¸c sü, lu tr÷ viªn,

kü thuËt viªn).

- Viªn chøc thõa hµnh, phôc vô (Nh©n viªn v¨n th, lu tr÷, b¶o vÖ, kü thuËt

viªn ®¸nh m¸y, ®iÖn níc, l¸i xe, nh©n viªn phôc vô).

c. Lao ®éng bæ trî

Lµ nh÷ng lao ®éng lµm c¸c c«ng viÖc t¸c ®éng vµo qu¸ tr×nh chuÈn bÞ,

qu¸ tr×nh ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn cho lao ®éng c«ng nghÖ s¶n xuÊt, kiÓm tra chÊt

lîng s¶n phÈm ë c¸c c«ng ty, Bu ®iÖn quËn, huyÖn nh vËn chuyÓn cung øng vËt

t trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ, vÖ sinh c«ng nghiÖp, kiÓm so¸t chÊt lîng th«ng

tin, b¶o vÖ kinh tÕ t¹i doanh nghiÖp, tÝch cíc, thu cíc, híng dÉn chØ ®¹o kü thuËt

nghiÖp vô. (Trëng, phã ®µi, ®éi trëng, ®éi phã, phã Bu ®iÖn huyÖn, thÞ. Trëng bu

côc cã doanh thu tõ 1 tû ®ång trë lªn, kiÓm so¸t viªn , nh©n viªn b¶o vÖ kinh tÕ

kÓ c¶ ngêi lµm c«ng viÖc tuÇn tra b¶o vÖ c¸c tuyÕn c¸p, nh©n viªn vÖ sinh c«ng

nghiÖp, kü s ®iÖn tö, tin häc lËp tr×nh cung cÊp th«ng tin qu¶n lý, tÝnh cíc; l¸i xe

t¶i, nh©n viªn cung øng vËt t. thñ kho phôc vô s¶n xuÊt, kü s lµm viÖc t¹i c¸c x￾ëng, tr¹m, tæ söa ch÷a thiÕt bÞ kü thuËt viªn, c«ng nh©n c¬ ®iÖn, c«ng nh©n m¸y

tÝnh cËp nhËt, lu tr÷ sè liÖu, tÝnh cíc).

Nh vËy: Mçi lo¹i lao ®éng nãi trªn cã vai trß vµ nhiÖm vô nhÊt ®Þnh trong

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh bu chÝnh viÔn th«ng. Lao ®éng c«ng

nghÖ, qu¶n lý cã vÞ trÝ quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong s¶n xuÊt

kinh doanh. Tuy nhiªn cÇn cã sù ®ång bé vÒ tr×nh ®é nghÒ nghiÖp th× míi cã thÓ

®¸p øng kÞp thêi víi mäi biÕn ®éng cña thÞ trêng.

1.2. Tæ chøc lao ®éng trong doanh nghiÖp