Tác động của sự kiện 11/9 đến chính sách an ninh nội địa của Mỹ

Nghiên cứu Quốc tế số 1 (88) Các vấn đề Quốc tế

3/2012 119 1 120 3/2012

TÁC ĐỘNG CỦA SỰ KIỆN 11/9 ĐẾN CHÍNH SÁCH

AN NINH NỘI ĐỊA CỦA MỸ

TS. Nguyễn Thị Thanh Thủy*

Tóm tắt

Sự kiện nước Mỹ bị tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 đã làm thay

đổi cách nhìn của Mỹ đối với vấn đề an ninh quốc gia, tạo nên những

thay đổi trong chính sách an ninh nội địa của Mỹ suốt một thập kỷ qua.

Chính phủ và Quốc hội Mỹ đã tiến hành nhiều biện pháp nhằm đối phó

với các thách thức khủng bố đặc biệt trong lĩnh vực an ninh hàng không

cũng như vấn đề di dân, nhập cảnh vào Mỹ. Tuy nhiên, theo tác giả bài

viết, những thay đổi này đã tác động không nhỏ đến đời sống xã hội của

nước Mỹ và hạn chế nhất định tới lợi ích của một số ngành kinh tế có

liên quan đến yếu tố người nước ngoài, chẳng hạn ngành hàng không và

du lịch…

Sự kiện tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 được coi là vụ Trân

Châu Cảng thứ hai trong lịch sử nước Mỹ, gây ra những tổn thất vô cùng

to lớn về người và của cho siêu cường hàng đầu thế giới. Những kẻ

khủng bố đã lợi dụng những sơ hở về an ninh hàng không để thực hiện

thành công kế hoạch khủng bố của chúng, gióng lên hồi chuông báo động

khẩn cấp về những khiếm khuyết nghiêm trọng trong chính sách an ninh

* Khoa Quốc tế học, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia

Hà Nội.

nội địa của Mỹ, đặc biệt là an ninh hàng không. Chính vì vậy, một yêu

cầu khẩn thiết đối với chính quyền Mỹ là đồng thời với việc tiến hành

cuộc chiến chống khủng bố phải thực hiện những biện pháp siết chặt an

ninh trong nước. Trong bài phát biểu tại phiên họp chung của hai viện

của Quốc hội Mỹ ngày 20/9/2001, Tổng thống G. W. Bush đề nghị tiến

hành cải cách các thể chế an ninh quốc gia của Mỹ, bao gồm nâng cao

năng lực hoạt động của các cơ quan chuyên trách đảm bảo an ninh quốc

gia, đặc biệt là việc đẩy mạnh thu thập thông tin tình báo vì theo ông

Bush đó là “cách phòng vệ đầu tiên để chống lại những kẻ khủng bố và

mối đe dọa từ các quốc gia thù địch”, kết hợp với việc tăng cường thực

thi pháp luật để có thể nhanh chóng đối phó với những mối đe dọa đối

với an ninh quốc gia.1

Trên cơ sở của thực tế tình hình an ninh đất nước

sau sự kiện khủng bố 11/9 và tiếp theo đề nghị của Tổng thống G. W.

Bush, Quốc hội Mỹ đã ban hành một số văn bản pháp lý về an ninh nội

địa với những quy định mới, dẫn đến sự thay đổi lớn trong chính sách an

ninh nội địa. Những thay đổi này thể hiện rõ nhất ở ba lĩnh vực là thu

thập và xử lý thông tin (cả thông tin điều tra trong nước và thông tin tình

báo nước ngoài), thành lập các cơ quan chuyên trách về an ninh nội địa,

siết chặt kiểm soát vấn đề nhập cảnh và nhập cư vào nước Mỹ.

Vấn đề thu thập và xử lý thông tin

Một trong những thực tế đáng lưu ý là trước khi sự kiện khủng bố

ngày 11/9 xảy ra, các cơ quan chức năng của Mỹ đã không có những

thông tin chính xác liên quan đến sự kiện này. Đó là những thông tin về

1

President Bush, Transform America’s National Security Institutions to Meet the

Challenges and Opportunities of the Twenty-First Century, Joint Session of Congress,

Washington D.C. September 20, 2001. Bài phát biểu này của Tổng thống G. W. Bush

sau đó đã trở thành một phần chính của Chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ, được công

bố tháng 9/2002.

, 3/2012: 119-138.