Tác Động Của Hoạt Động Khai Thác Đá Vôi Tại Mỏ Đá Tà Lài Tỉnh Lạng Sơn Đến Môi Trường Khu Vực

Quản lý Tài nguyên rừng & Môi trường

82 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 4 - 2019

TÁC ĐỘNG CỦA HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC ĐÁ VÔI TẠI MỎ ĐÁ TÀ LÀI,

TỈNH LẠNG SƠN ĐẾN MÔI TRƯỜNG KHU VỰC

Ngô Duy Bách1

, Đinh Hoàng Nguyên2

2

Trường Đại học Lâm nghiệp

1

Sở Tài nguyên Môi trường Lạng Sơn

TÓM TẮT

Khai thác đá vôi trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã có những đóng góp rất quan trọng vào phát triển kinh tế của

tỉnh, nhưng hoạt động khai thác khoáng sản đá vôi đã và đang gây nhiều tác động xấu đến môi trường xung

quanh. Những hoạt động này đang phá vỡ cân bằng sinh thái, gây ô nhiễm môi trường, trở thành vấn đề cấp

bách mang tính xã hội của cộng đồng một cách sâu sắc. Kết quả nghiên cứu tại mỏ đá Tà Lài cho thấy, chất

lượng nước mặt và nước thải tại vực khu mỏ các chỉ tiêu pH, DO, TSS, COD, BOD5 đều có hàm lượng nhỏ

hơn giới hạn cho phép so với QCVN 14:2008/BTNMT. Tuy nhiên, hàm lượng các chất ô nhiễm đang có xu

hướng tăng theo thời gian; chất lượng không khí tại mỏ đá vôi Tà Lài cho thấy các chỉ tiêu NOx, CO, SO2 đều

nhỏ hơn quy chuẩn; hàm lượng bụi tại khu vực nghiền sàng, văn phòng và tuyến đường vận chuyển đều cao

hơn giới hạn cho phép. Hàm lượng bụi tại khu vực nghiền sàng đều vượt ngưỡng cho phép từ là 0,3 lần đến 3

lần (so sánh với QCVN 05:2013/BTNMT). Đối với khu vực văn phòng hàm lượng bụi vượt 1,03 lần. Đồng

thời nghiên cứu cũng đã đề xuất được các biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của hoạt động khai thác đá vôi đến

môi trường nước và không khí tại Mỏ đá vôi Tà Lài.

Từ khóa: Đá vôi, khai thác khoáng sản, ô nhiễm môi trường, Tà Lài, tác động môi trường.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Lạng Sơn là một tỉnh miền núi phía Bắc, có

vị trí địa lý hết sức thuận lợi và là điểm đầu

của Việt Nam trên tuyến hành lang kinh tế

Nam Ninh (Trung Quốc) - Lạng Sơn - Hà Nội

- Hải Phòng - Quảng Ninh (hành lang kinh tế

được đánh giá là có tiềm năng phát triển nhất).

Bên cạnh đó Lạng Sơn cũng là tỉnh được xem

là có tiềm năng khoáng sản, đặc biệt là đá vôi.

Mỏ đá vôi Tà Lài được phê duyệt theo

Quyết định số 37/2016/QĐ-UBND ngày

30/8/2016, trên địa bàn xã Tân Mỹ, huyện Văn

Lãng, tỉnh Lạng Sơn cấp giấy phép khai thác

đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường.

Bên cạnh những lợi ích về mặt kinh tế, xã hội

như tạo công ăn việc làm, cung cấp vật liệu

cho việc xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng,

hoạt động khai thác đá vôi cũng tạo ra những

ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường như mất an

ninh trật tự xã hội, gia tăng lưu lượng các

phương tiện giao thông, sức khỏe của người

dân... chất lượng môi trường, hệ sinh thái tại

khu vực và xung quanh khu vực khai thác, chế

biến đá vôi. Xuất phát từ một số vấn đề thực

tiễn trên, nghiên cứu ảnh hưởng của hoạt động

khai thác, chế biến đá vôi đến môi trường tại

mỏ đá vôi Tà Lài, xã Tân Mỹ, huyện Văn

Lãng, tỉnh Lạng Sơn là thực sự cần thiết.

2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Điều tra, thu thập số liệu ngoại nghiệp

a) Điều tra, khảo sát thực địa

Nghiên cứu đã tiến hành khảo sát thực địa

tại khu vực mỏ đá Tà Lài từ ngày 28/8/2018

đến ngày 30/8/2018, nhằm tìm hiểu và đánh

giá về công nghệ khai thác, chế biến cũng như

công tác bảo vệ môi trường tại mỏ. Trên cơ sở

đó, nhận dạng các nguồn gây ô nhiễm môi

trường trong quá trình khai thác và chế biến,

từ đó xác định vị trí lấy mẫu nghiên cứu để

phân tích các thông số môi trường phục vụ

công tác đánh giá

b) Điều tra xã hội học

Nghiên cứu đã tiến hành phỏng vấn 50

người gồm cán bộ quản lý; người dân địa

phương và các bên liên quan khác.

c) Phương pháp quan trắc và lấy mẫu tại

hiện trường

- Đối với mẫu môi trường không khí xung

quanh và tiếng ồn được lấy vào buổi sáng từ 8-

9h ngày 6/9/2018: Phương pháp quan trắc và

lấy mẫu bụi và khí được thực hiện theo TCVN

5067:1995, TCVN5971:1995 và TCVN

6137:2009 (ISO 6768: 1998); tiếng ồn thực hiện

theo tiêu chuẩn TCVN 7878 - Âm học - Mô tả,

đo và đánh giá tiếng ồn môi trường.

- Đối với mẫu môi trường nước mặt: Các