Tác động của đồng EURO đến nền kinh tế - tài chính- tiền tệ thế giới và Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU

Trước đây đã từng tồn tại một cơ chế tiền tệ quốc tế được thành lập từ

Hiệp định Bretton-Wood năm 1944. Qua gần bốn thập kỷ thăng trầm cơ chế

Bretton-Wood, cơ chế độc tôn của USD đã bộc lộ những điểm yếu và đã bị sụp

đổ vào tháng 8 năm 1971.

Hiện nay, tình hình đã đổi khác trước xu hướng hội nhập quốc tế sâu sắc ,

chủ nghĩa khu vực nổi lên như một hiện tượng của nền kinh tế thế giới . Liên

minh Châu Âu với 11 nước là: Đức, Pháp, Italia, Ai-len, Áo, Bỉ, Bồ Đào Nha,

Hà Lan, Lúc-xăm-bua, Phần Lan, Tây Ban Nha dã cho ra đời một đồng tiền

quốc tế khác.Đó là đồng EURO.

Một trong những tham vọng chính trị mà Châu Âu không hề giấu giếm từ

khi xây dựng dự án thống nhất tiền tệ, đó là: thông qua vận hành EMU và duy trì

đồng EURO mạnh, ổn định để, củng cố và tăng cường vị thế của Châu Âu trên

trường quốc tế, dùng EURO để cạnh tranh quốc tế với đồng đôla Mỹ, từ dó phân

chia quyền lực về tiền tệ trên phạm vi thế giới một cách có lợi cho Châu Âu.

EURO ra đời tạo ra sự liên tưởng tới khu vực của chúng ta ASEAN. Khu

vực này trong giai đoạn khủng hoảng tiền tệ đã nảy ra sáng kiến dùng nội tệ để

thanh toán quôc tế trong nội bộ khu vực. Như vậy, ngay tại khu vực của chúng

ta người ta đã thấy lợi ích của đồng tiền chung. Nó làm cho các nền kinh tế có

thể hỗ trợ cho nhau trong giai đoạn khó khăn “tối lửa tắt đèn có nhau”. Vậy thì

ASEAN có làm dựoc những gì như là Châu Âu đã làm không?

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 6 diễn ra tại Hà Nội tháng 12 năm 1998,

các nhà lãnh đạo ASEAN đã đề cập đến ý tưởng về đồng tiền khu vực . Ý tưởng

này đã nằm trong Chương Trình Hành Động 6 năm của Hiệp hội với sự nhất trí

tiếp tục nghiên cứu của các nước thành viên . Như vậy, chúng ta có thể chờ đợi

và tin tưởng vào một đồng tiền chung ASEAN có thể sẽ ra đời cho dù phải trải

qua một thời gian khá dài .

Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài:

“Tác động của đồng EURO đến nền kinh tế - tài chính￾tiền tệ thế giới và Việt Nam”

1

Nội dung chính của đề án bao gồm các vấn đề sau:

Chương I: Khái quát về sự ra đời và phát triển của đồng EURO

Chương II: Tác động của đồng EURO đến nền kinh tế-tài chính-tiền

tệ thế giới.

Chương III: Tác động của đồng EURO đến nền kinh tế-tài chính-tiền

tệ Việt Nam và một số kiến nghị.

Do kiến thức, kinh nghiệm của một sinh viên lần đầu tiếp xúc với một đề

tài mang tính khái quát cao như thế này nên đề án không thể tránh khỏi những

thiếu sót nhất định. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến từ các thấy cô giáo,

các bạn sinh viên và những người quan tâm đến đề tài này.

Với lòng biết ơn sâu sắc, em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn và giúp

đỡ tận tình của các thầy cô giáo trong khoa... đã giúp em hoàn thành tốt đề tài

này .

2

CHƯƠNG I:

KHÁI QUÁT VỀ SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA ĐỒNG EURO

I. SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN MINH KINH TẾ TIỀN TỆ CHÂU ÂU.

1. Cơ sở hình thành liên minh kinh tế tiền tệ Châu Âu

Các nước Châu Âu với một nền tảng liên minh khá vững chắc đã tồn tại từ

khá lâu trong lịch sử là một trong những yếu tố hết sức quan trọng để Châu Âu

có thể tiến tới được sự hợp nhất như hiện nay. Điều mà nhiều khu vực khác trên

thế giới mong muốn đạt được. Tuy nhiên, việc hình thành một liên minh Châu

Âu còn có những yếu tố bên ngoài tác động làm cho các nước thuộc liên minh

xích lại gần nhau hơn. Điều này có thể xét trên hai khía cạnh: về mặt chính trị và

về mặt kinh tế.

Về mặt chính trị:

Sự lớn mạnh kinh tế cũng như vai trò chính trị của Mỹ ngày càng lớn. Do

đó để đối trọng với ảnh hưởng của Mỹ đối với thế giới thì việc một Châu Âu

thống nhất là một nhân tố ảnh hưởng tích cực đến sự ra đời của một thế giới đa

cực.

Ngoài ra do sự tan rã của hệ thống Xã hội Chủ nghĩa, nhiều nước Đông Âu

mà đặc biệt là Liên Xô và Đông Đức đã thay đổi đường lối chính trị của mình

nên việc thống nhất châu Âu sẽ làm cho tình hình Châu Âu trở nên bớt căng

thẳng hơn.

Về mặt kinh tế:

Sự lớn mạnh kinh tế của Mỹ, Nhật Bản và các nước NICS, các quốc gia

Đông Nam Á đã làm cho hàng hoá của Châu Âu trở nên yếu thế. Việc thống

nhất tiền tệ thúc đẩy nhanh quá trình thống nhất kinh tế trong toàn khu vực, tạo

ra một vị trí cạnh tranh mới cho cộng đồng Châu Âu trên thị trường. Như vậy,

sự khác biệt về tiền tệ giữa 15 quốc gia thành viên sẽ được loại bỏ khi đồng

EURO được đưa vào sử dụng, tạo ra một cực kinh tế mạnh. Vì thế, Châu Âu sẽ

có khả năng cạnh tranh với hai cực còn lại của thế giới cũng như các nước công

nghiệp mới thuộc khu vực Châu Á.

3

2. Quá trình ra đời của một liên minh kinh tế tiền tệ Châu Âu

Dựa trên những cơ sở trên cũng như tình hình của các nước châu Âu thì

việc ra đời một liên minh kinh tế tiền tệ Châu Âu là một tất yếu khách quan và

có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, để đạt được thống nhất cao như hiện

nay Châu Âu đã trải qua những thăng trầm, lúc hoà bình, lúc xung đột, những

tranh chấp đã trộn cả máu của những người Châu Âu. Cho đến nay thì sự nhất trí

quan điểm của mỗi nước được thể hiện bằng các lá phiếu đã thay thế cho bom

đạn, lợi ích kinh tế đã dần lấn chỗ cho những toan tính quân sự. Như vậy, thống

nhất Châu Âu đã thực hiện với nhiều nghĩa khác nhau, thống nhất trong hoà

bình, trong đàm phán như các nước hiện nay đã đạt được.

Từ rất xa xưa, ý tưởng về hình thành một liên minh Châu Âu đã được đưa

ra, cho dù nó thêm nhiều về mặt quân sự. Song chính nó đó lại là một nền tảng

quan trọng trong việc có được một liên minh Châu Âu chặt chẽ, vững chắc như

hiện nay. Đại đế của đế chế La Mỹ (742-814) rồi đến Napôlêông (1769-1821)

và gần đây là Hitle đã từng mơ tưởng chinh phục Châu Âu và thống trị Châu

Âu. Napôlêông từng nói: “Chức phận của tôi vẫn chưa hoàn thành, tôi muốn

hoàn thành các điều mới chỉ được phác hoạ, tôi phải làm một bộ luật Châu Âu....

Một đồng tiền cũng ChâuÂu, các đơn vị đo lường, quy tắc ChâuÂu. Tôi phải

biến tất cả các dân tộc ở Châu Âu thành một dân tộc lớn mạnh...”.

Ý tưởng cho việc hình thành một Châu Âu thống nhất và việc ban hành

đồng tiền chung đã có từ năm 1957 cùng với việc hình thành cộng đồng kinh tế

Châu Âu theo hiệp ước Rome. Tiền thân của đồng EURO hiện nay là đồng ECU

năm 1979. Để thấy rõ được chặng đường phát triển của liên minh dưới đây xin

điểm qua vài điểm mốc quan trọng:

• Ngày 18-4-1951: Cộng đồng thép và than đá Châu Âu ra đời. Đây có thể

coi là mốc về sự liên kết điển hình kinh tế, gồm 6 nước: Pháp Đức, Bỉ, Hà Lan,

Luxămbua, và Italia.

• Ngày 25-3-1957: Cộng đồng Châu Âu đã hình thành theo hiệp ước được

ký tại Rome.

• Ngày 18-10-1970: Bản báo cáo đầu tiên về liên minh kinh tế tiền tệ UEM

được đưa ra.

• Ngày 24-4-1972: Thành lập con rắn tiền tệ Châu Âu nhằm giới hạn dao

động của các đòng tiền Châu Âu.

4