Tác động của công bố thông tin đến giá cổ phiếu của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------------------------

Huỳnh Thảo Vy

TÁC ĐỘNG CỦA CÔNG BỐ THÔNG TIN ĐẾN GIÁ CỔ PHIẾU CỦA

CÁC DOANH NGHIỆP BẤT ĐỘNG SẢN NIÊM YẾT TRÊN SÀN

CHỨNG KHOÁN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng

Mã số chuyên ngành: 83 40 201

LUẬN VĂN THẠC SỸ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

Người hướng dẫn khoa học:

TS. Nguyễn Thị Ánh Như

TP. Hồ Chí Minh, năm 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn “Tác động của công bố thông tin đến giá cổ phiếu của

các doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán Thành phố Hồ Chí

Minh” là bài nghiên cứu của chính tôi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam đoan

rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố hoặc

được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm nghiên cứu nào của những người khác được sử dụng trong luận

văn này mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường đại

học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Thành phố, năm 2021

Ký tên

Huỳnh Thảo Vy

ii

LỜI CẢM ƠN

Bằng tất cả những tình yêu thương, tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô, bạn bè,

người thân đã giúp tôi hoàn thiện bài luận văn của mình. Nhờ có những lời động viên,

khích lệ của mọi người, tôi đã có được một bài luận văn. Đối với tôi đó là một bài

nghiên cứu xuất sắc, là tất cả những tình yêu thương của mọi người trong đó.

Người đầu tiên tôi muốn gửi lời cảm ơn là cô Tiến Sĩ Nguyễn Thị Ánh Như,

người hướng dẫn trực tiếp và hỗ trợ tôi trong quá trình xây dựng, và tạo nên bài luận

văn hoàn chỉnh này. Cô đã cho tôi những lời khuyên quý báu, giúp tôi định hướng

chính xác khi làm đề tài nghiên cứu này. Cô đã dành trọn thời gian của mình để xem

xét, hướng dẫn, góp ý chân thành đến đề tài của tôi. Và cô động viên tôi để tôi sớm

tiến hành, và kết thúc bài luận văn của mình theo đúng quy định.

Người tiếp theo tôi muốn nhắn nhủ và gửi lời cảm ơn chân thành tới là thầy Tiến

Sĩ Phạm Hà, người thầy đã góp ý, giúp tôi tìm ra được ý tưởng để hình thành nên đề

tài nghiên cứu luận văn cuối khóa của mình. Và thầy cũng đã có những góp ý xác

đáng, tính chuyên môn cao trong quá trình tôi viết bài luận văn này.

Tôi cũng xin cảm ơn những anh chị cùng khóa và người thân trong gia đình đã cổ

vũ, giúp tôi có động lực để thực hiện và kết thúc bài luận văn một cách hoàn thiện và

trọn vẹn nhất.

iii

TÓM TẮT

Bài nghiên cứu sử dụng kinh tế định hượng, phương pháp nghiên cứu sự kiện, ứng

dụng mô hình CAR - mô hình hồi quy lợi nhuận bất thường tích lũy vào đề tài, nhằm

kiểm định “Tác động của công bố thông tin đến giá cổ phiếu của các doanh nghiệp

bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh”.

Bằng cách vận dụng chạy hồi quy: Hồi quy tuyến tính OLS, hồi quy tác động ngẫu

nhiên REM, hồi quy tác động cố định FEM, hồi quy khắc phục GLS để đo lường các

tác động trong mô hình CAR – lợi nhuận bất thường tích lũy, nhằm đánh giá tác động

của công bố thông tin trên thị trường chứng khoán bất động sản Việt Nam. Các tác

nhân được nghiên cứu đến là Size - đại diện quy mô của doanh nghiệp; DR- tỷ lệ chia

trả cổ tức; Beta – hệ số rủi ro hệ thống trong doanh nghiệp; ATV – khối lượng giao

dịch trung bình; AAV- khối lượng giao dịch bất thường trung bình; ROA- tỷ số lợi

nhuận trên tổng tài sản; và ROE – tỷ số sinh lời trên vốn chủ sở hữu. Nghiên cứu ở 3

cửa sổ sự kiện: Cửa sổ trước sự kiện (-5,-1); sau sự kiện (+1,+5) và nguyên cửa sổ sự

kiện (-5,+5). Tác giả phân tích lần lượt với các phương pháp hồi quy trên, để tìm cho

mô hình phương pháp phù hợp nhất và có kết quả ý nghĩa trong nghiên cứu. Ba mô

hình tác giả sử dụng trong nghiên cứu: CAR(-5,-1), CAR(+1,+5),CAR(-5,+5). Các bước tiến

hành trong phân tích như ma trận tương quan, lựa chọn phương pháp hồi quy phù hợp

cho từng mô hình, kiểm định đa cộng tuyến, phương sai thay đổi, tự tương quan ở

các mô hình. Kết quả nghiên cứu đạt được: 3 biến độc lập có ý nghĩa thống kê, giải

thích cho biến phụ thuộc CAR trong mô hình. Với biến AAV - khối lượng giao dịch

trung bình có tác động ngược chiều với CAR(+1,+5). Hai biến còn lại tác động cùng

chiều với biến CAR(-5,+5) là DR - tỷ lệ chia cổ tức, Beta - hệ số rủi ro hệ thống. Ngoài

ra tác giả kiểm định được sự tồn tại của lợi nhuận bất thường và khối lượng giao dịch

bất thường tại trước, sau và ngay ngày công bố thông tin. Tác giả khẳng định có 3

yếu tố (AAV, DR, Beta) tác động trong việc công bố thông tin đến giá của các doanh

nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán TP.HCM.

iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... ii

TÓM TẮT................................................................................................................ iii

MỤC LỤC................................................................................................................ iv

DANH MỤC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ................................................................... vii

DANH MỤC BẢNG.............................................................................................. viii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................. ix

Chương 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU..........................................1

1.1.Cơ sở hình thành luận văn.......................................................................1

1.2.Mục tiêu nghiên cứu................................................................................2

1.3.Câu hỏi nghiên cứu..................................................................................2

1.4.Phạm vi và đối tượng nghiên cứu............................................................3

1.5.Phương pháp nghiên cứu.........................................................................3

1.6.Ý nghĩa nghiên cứu .................................................................................4

1.7.Kết cấu luận văn ......................................................................................4

Chương 2: CƠ SỞ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ................................................6

2.1.Các lý thuyết cơ bản ................................................................................6

2.2.Các loại hình công bố thông tin trên thị trường chứng khoán Việt Nam8

2.3.Các thông tin được công bố của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết

trên sàn chứng khoán TP.HCM...................................................................................9

2.4.Khung lý thuyết .....................................................................................10

2.5.Mối quan hệ giữa công bố thông tin với giá cổ phiếu...........................12

2.6.Tác động của công bố thông tin thông qua giá và khối lượng giao dịch

cổ phiếu tại thị trường hiệu quả dạng bán mạnh (semi-strong form) .......................16

2.7.Các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá cổ phiếu ......................................... 18

2.8.Các giả thuyết nghiên cứu........................................................................ 22

v

Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU.23

3.1.Phương pháp nghiên cứu sự kiện và mô hình nghiên cứu..................... 23

3.1.1. Phương pháp nghiên cứu sự kiện ................................................23

3.1.2. Mô hình nghiên cứu.....................................................................25

3.1.3. Phân tích các biến trong mô hình ................................................27

3.2.Dữ liệu nghiên cứu ................................................................................... 32

Chương 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...................................................................34

4.1.Lợi nhuận bất thường trung bình............................................................. 34

4.2.Lợi nhuận bất thường trung bình tích lũy ............................................... 37

4.3.Khối lượng giao dịch bất thường trung bình .......................................... 38

4.4.Phân tích kết quả đạt được....................................................................... 42

4.4.1. Phân tích thống kê mô tả .............................................................42

4.4.2. Phân tích hệ số tương quan..........................................................43

4.4.3. Phân tích hồi quy.........................................................................48

4.5.Những tác động đến giá cổ phiếu khi công bố thông tin tại các doanh

nghiệp bất động sản Việt Nam niêm yết trên sàn chứng khoán TP.HCM ................ 64

4.6.Thảo luận các kết quả nghiên cứu ........................................................... 65

Chương 5: KẾT LUẬN...........................................................................................69

5.1.Kết luận ..................................................................................................... 69

5.2.Ý nghĩa thực tiễn ...................................................................................... 70

5.3.Các khuyến nghị chính sách .................................................................... 70

5.4.Hạn chế và hướng mở rộng cho các nghiên cứu tiếp theo..................... 71

5.4.1. Các hạn chế..................................................................................71

5.4.2. Mở rộng các nghiên cứu tiếp theo...............................................72

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................74

PHỤ LỤC.................................................................................................................78

vi

PHỤ LỤC A: Danh sách 33 doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán

TP.HCM trong bài nghiên cứu..................................................................................78

PHỤ LỤC B: Bảng chụp kết quả chương trình Stata, mô tả các biến sử dụng trong

mô hình......................................................................................................................80

PHỤ LỤC C: Bảng chụp kết quả chương trình Stata, kiểm định ma trận tương quan

giữa các biến trong mô hình nghiên cứu...................................................................81

PHỤ LỤC D: Bảng chụp kết quả chương trình Stata, hồi quy tuyến tính OLS cho mô

hình CAR1 – CAR(-5,-1). ............................................................................................83

PHỤ LỤC E: Bảng chụp kết quả chương trình Stata, hồi quy tác động ngẫu nhiên

REM, hồi quy tác động cố định FEM, kiểm định hausman, mô hình khắc phục GLS

và bảng kết quả hồi quy OLS, REM, GLS cho mô hình CAR1 – CAR(-5,-1) ............84

PHỤ LỤC F: Bảng chụp kêt quả chương trình Stata, hồi quy tuyến tính OLS cho mô

hình CAR2 – CAR(+1,+5). .......................................................................................87

Phụ lục G: Bảng chụp kết quả chương trình Stata, hồi quy tác động ngẫu nhiên REM,

hồi quy tác động cố định FEM, kiểm định hausman và bảng kết quả hồi quy OLS,

REM cho mô hình CAR2 – CAR(+1,+5)......................................................................88

PHỤ LỤC H: Bảng chụp kết quả chương trình Stata, hồi quy tuyến tính OLS cho mô

hình CAR3 – CAR(-5,+5).............................................................................................92

PHỤ LỤC I: Bảng chụp kết quả chương trình Stata, hồi quy tác động ngẫu nhiên

REM, hồi quy tác động cố định FEM, kiểm định hausman, hồi quy khắc phục GLS

và bảng kết quả hồi quy OLS, REM, GLS cho mô hình CAR3 – CAR(-5,+5)............93

vii

DANH MỤC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ

Hình 2.1 Hình ảnh miêu tả dòng thời gian cửa sổ sự kiện như sau ..........................17

Hình 4.1 Lợi nhuận bất thường trong cửa sổ sự kiện................................................36

Hình 4.2 Khối lượng giao dịch bất thường trung bình trong cửa sổ sự kiện ............41

viii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1 Các biến độc lập sử dụng trong mô hình nghiên cứu ................................25

Bảng 4.1 Mô tả kiểm định lợi nhuận bất thường trung bình.....................................34

Bảng 4.2 Kết quả kiểm định lợi nhuận bất thường trung bình..................................35

Bảng 4.3 Mô tả kiểm định lợi nhuận bất thường trung bình tích lũy .......................37

Bảng 4.4 Kết quả kiểm định lợi nhuận bất thường trung bình tích lũy ....................37

Bảng 4.5 Mô tả kiểm định khối lượng giao dịch bất thường trung bình ..................38

Bảng 4.6 Kết quả kiểm định khối lượng giao dịch bất thường trung bình ...............39

Bảng 4.7 Thống kê mô tả ..........................................................................................42

Bảng 4.8 Ma trận tương quan giữa biến phụ thuộc CAR(-5,-1) với các biến độc lập

trong mô hình ............................................................................................................43

Bảng 4.9 Ma trận tương quan giữa biến phụ thuộc CAR(+1,+5) với các biến độc lập

trong mô hình ............................................................................................................45

Bảng 4.10 Ma trận tương quan giữa biến phụ thuộc CAR(-5,+5) với các biến độc lập

trong mô hình ............................................................................................................46

Bảng 4.11 Mối tương quan giữa các biến phụ thuộc CAR(-5,-1); CAR(+1,+5); CAR(-5,+5)

với từng biến độc lập trong mô hình.........................................................................47

Bảng 4.12 Kiểm định tự tương quan với các mô hình ứng với các biến phụ thuộc

CAR(-5,-1); CAR(+1,+5); CAR(-5,+5) với các biến độc lập trong mô hình.......................48

Bảng 4.13 Kiểm định phương sai thay đổi, đa cộng tuyến trong mô hình CAR(-5,-1)

với phương pháp hồi quy tuyến tính OLS.................................................................49

Bảng 4.14 Kết quả hồi quy theo 3 phương pháp: OLS, REM, FEM của mô hình CAR(-

5,-1)..............................................................................................................................50

Bảng 4.15 Kiểm định phương sai thay đổi, đa cộng tuyến trong mô hình CAR(-5,-1)

với phương pháp hồi quy tác động ngẫu nhiên REM ...............................................51

Bảng 4.16 Kết quả hồi quy theo phương pháp GLS của mô hình CAR(-5,-1) ...........53

Bảng 4.17 Kiểm định phương sai thay đổi, đa cộng tuyến trong mô hình CAR(+1,+5)

với phương pháp hồi quy tuyến tính OLS.................................................................54

Bảng 4.18 Kết quả hồi quy theo 3 phương pháp: OLS, REM, FEM của mô hình

CAR(+1,+5)...................................................................................................................55

Bảng 4.19 Kiểm định phương sai thay đổi, đa cộng tuyến trong mô hình CAR(+1,+5)

theo phương pháp hồi quy tác động ngẫu nhiên REM..............................................57

Bảng 4.20 Kiểm định phương sai thay đổi, đa cộng tuyến trong mô hình CAR(-5,+5)

với phương pháp hồi quy tuyến tính OLS.................................................................58

Bảng 4.21 Kết quả hồi quy theo 3 phương pháp: OLS, REM, FEM của mô hình CAR(-

5,+5) .............................................................................................................................59

Bảng 4.22 Kiểm định phương sai thay đổi, đa cộng tuyến trong mô hình CAR(-5,+5)

với phương pháp hồi quy tác động ngẫu nhiên REM ...............................................61

Bảng 4.23 Kết quả hồi quy theo phương pháp GLS của mô hình CAR(-5,+5)...........62

ix

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

AAV Average abnormal trading volume

AR Abnormal Returns

ATV Average trading

AV Abnormal Trading Volume

BCTC HN Báo cáo tài chính hợp nhất

BĐS Bất động sản

BG Breush – Godfrey

CAR Cumulative Abnormail Returns

CBTT Công bố thông tin

CĐNB Cổ đông nội bộ

CSH Chủ sở hữu

CTCP XNK Công ty cổ phần Xuất Nhập khẩu

ĐHĐCĐ Đại hội đồng cổ đông

ĐKCC Ngày đăng ký cuối cùng

DR Dividendend ratio

EMH Efficient Market Hypothesis

ER Expected Return

ESOP Employee Stock Ownership Plan

FDI Foreign Direct Investment

FEM Fixed Effects Model

GDKHQ Giao dịch không hưởng quyền

HĐQT Hội đồng quản trị

HOSE Sở Giao Dịch Chứng Khoán thành phố Hồ Chí Minh

IDI In-depth interview

IPO Initial public ofering

KQKD Kết quả kinh doanh

LNST Lợi nhuận sau thuế

MS Excel Microsoft Excel

OLS Ordinary least square

P Probability

REM Random Effects Model

ROA Return on Assets

ROE Return On Equity

Sig significance

TNDN Thu nhập doanh nghiệp

TNHH MTV Trách nhiệm hữu hạn một thành viên

TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh

UBND Ủy ban nhân dân

USD United States dollar

VIF Variance inflation factor

VN Việt Nam