Tác động của cấu trúc vốn đến hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp niêm yết ngành vận tải - kho bãi tại Việt Nam: Luận văn thạc sĩ tài chính ngân hàng / Võ Ngọc Hà ; Lê Phan Thị Diệu Thảo người hướng dẫn khoa học

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

VÕ NGỌC HÀ

TÁC ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC VỐN ĐẾN HIỆU

QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP

NIÊM YẾT NGÀNH VẬN TẢI – KHO BÃI TẠI

VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

VÕ NGỌC HÀ

TÁC ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC VỐN ĐẾN HIỆU

QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP

NIÊM YẾT NGÀNH VẬN TẢI – KHO BÃI TẠI

VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

Mã số: 8 34 02 01

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Lê Phan Thị Diệu Thảo

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2020

BẢN TÓM TẮT

Nghiên cứu này là để tìm hiểu tác động của cấu trúc vốn đến hiệu quả hoạt động của

các công ty ngành vận tải, kho bãi niêm yết tại Việt Nam từ năm 2013 đến năm 2018.

Dữ liệu được thu thập từ báo cáo tài chính của 41 công ty ngành vận tải, kho bãi niêm

yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hồ Chi Minh và Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội

trong giai đoạn 2013-2018. Dựa vào mục tiêu nghiên cứu, luận văn nêu ra các giả

thuyết nghiên cứu, mô hình nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu. Luận văn sử

dụng phương pháp hồi quy dữ liệu bảng thông qua các mô hình Pooled OLS, mô hình

ảnh hưởng cố định (FEM), mô hình ảnh hưởng ngẫu nhiên (REM). Sau khi lựa chọn

được mô hình phù hợp, nghiên cứu sẽ tiến hành kiểm định các giả thiết và khắc phục

bằng mô hình hồi quy bình phương bé nhất tổng quát (GLS). Kết quả của nghiên cứu

cho thấy cấu trúc vốn có tác động ngược chiều đến hiệu quả hoạt động của doanh

nghiệp với mức ý nghĩa chắc chắn khi đo lường hiệu quả hoạt động theo phương pháp

kế toán (ROE) và phương pháp thị trường (Tobin’s Q). Đồng thời, kết quả nghiên

cứu cũng cho thấy ngành vận tải, kho bãi có tồn tại cấu vốn tối ưu mà tại đó hiệu quả

hoạt động đạt giá trị cao nhất. Ngoài yếu tố cấu trúc vốn, nghiên cứu còn chỉ ra rằng

quy mô doanh nghiệp tác động cùng chiều đến hiệu quả hoạt động với mức ý nghĩa

chắc chắn. Như vậy, các doanh nghiệp ngành vận tải, kho bãi muốn gia tăng hiệu quả

hoạt động thì nên giảm tỷ trọng nợ vay trong cấu trúc vốn và mở rộng quy mô doanh

nghiệp.

Từ khóa: cấu trúc vốn, hiệu quả hoạt động, ngành vận tải, kho bãi, cấu trúc vốn tối

ưu.

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một trường đại

học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu

là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc các

nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ

trong luận văn.

Người thực hiện

Võ Ngọc Hà

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến toàn bộ Thầy Cô của trường Đại học Ngân

Hàng Tp Hồ Chí Minh đã tận tình giảng dạy tôi trong suốt quá trình học tập tại nhà

trường. Tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS. Lê Phan Thị Diệu Thảo vì sự quan tâm,

đầu tư thời gian và tâm huyết trong suốt quá trình nghiên cứu, nhắc nhở và cho những

lời khuyên vô cùng quý báu để giúp tôi có thể hoàn thành luận văn của mình.

Tp. HCM, ngày tháng năm 20

Tác giả luận văn

Võ Ngọc Hà

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................................. i

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ................................................................................................ ii

DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................................. iii

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU.................................................................................. 1

1.1 Lý do chọn đề tài .............................................................................................................. 1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................................... 2

1.3 Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................................... 3

1.4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................................... 3

1.5 Phương pháp nghiên cứu................................................................................................. 3

1.6 Đóng góp của đề tài.......................................................................................................... 4

1.7 Kết cấu của luận văn........................................................................................................ 4

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM..................... 6

2.1 Các khái niệm......................................................................................................................... 6

2.1.1 Cấu trúc vốn....................................................................................................................... 6

2.1.2 Các lý thuyết cấu trúc vốn................................................................................................. 7

2.1.3 Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp........................................................................... 12

2.2 Các nghiên cứu thực nghiệm............................................................................................... 15

2.2.1 Một số nghiên cứu trên thế giới ...................................................................................... 15

2.2.2 Một số nghiên cứu trong nước ........................................................................................ 20

2.3 Tác động của cấu trúc vốn đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp........................... 26

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................................... 29

3.1 Giả thuyết nghiên cứu.......................................................................................................... 29

3.2 Mô hình nghiên cứu ............................................................................................................. 30

3.2.1 Mô hình nghiên cứu......................................................................................................... 30

3.2.2 Phương pháp xác định biến............................................................................................. 31

3.3 Dữ liệu nghiên cứu ............................................................................................................... 33

3.4.1 Thống kê mô tả biến ........................................................................................................ 34

3.4.2 Phân tích tương quan ...................................................................................................... 35

3.4.3 Phân tích hồi quy ............................................................................................................. 35

3.4.4 Kiểm định và lựa chọn mô hình phù hợp ...................................................................... 36

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN..................................................... 38

4.1 Khái quát ngành................................................................................................................... 38

4.2 Thống kê mô tả biến............................................................................................................. 39

4.3 Phân tích tương quan........................................................................................................... 44

4.3.1 Ma trận hệ số tương quan giữa biến ROE và các biến giải thích................................ 44

4.3.2 Ma trận hệ số tương quan giữa biến TOBIN’S Q và các biến giải thích .................... 45

4.4 Kết quả hồi quy .................................................................................................................... 46

4.4.1 Kết quả hồi quy ROE ...................................................................................................... 46

4.4.2 Kết quả hồi quy TOBIN’S Q........................................................................................... 51

4.5 Thảo luận kết quả nghiên cứu............................................................................................. 56

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ........................................................................ 58

5.1 Kết luận................................................................................................................................. 58

5.2 Một số khuyến nghị.............................................................................................................. 59

5.3 Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo............................................................................. 59

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................................. 62

PHỤ LỤC........................................................................................................................................ 69

i

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt

DN Doanh nghiệp

FEM Fixed effect model Mô hình ảnh hưởng cố định

GLS Generalized Least Squares

Phương pháp hồi qui bình phương

bé nhất tổng quát

HĐQT Hội đồng quản trị

LDTA Long-Term Debt to Toal asset Tỷ số nợ dài hạn trên tổng tài sản

LNST Lợi nhuận sau thuế

MCAP Market capitalisation Giá trị vốn hóa thị trường

OLS Ordinary least squares Phương pháp bình phương tối thiểu

Pooled OLS Pooled ordinary least squares Mô hình hồi quy gộp

REM Random effect model Mô hình ảnh hưởng ngẫu nhiên

ROE Return on Equity Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu

TA Total asset Tổng tài sản

TDTA Total Debt to Total asset Tỷ số tổng nợ trên tổng tài sản

TTCK Thị trường chứng khoán

VCSH Vốn chủ sở hữu

VSIC

Vietnam Standard Industrial

Classification System

Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam

ii

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Trang

Bảng 2.1: Tóm tắt các nghiên cứu trước đây 24

Bảng 3.1: Vai trò các biến trong mô hình nghiên cứu 31

Bảng 4.1: Thống kê mô tả các biến trong mẫu nghiên cứu 40

Bảng 4.2: Ma trận hệ số tương quan giữa ROE và các biến giải thích 44

Bảng 4.3: Ma trận hệ số tương quan giữa biến TOBIN’S Q và các biến

giải thích

45

Bảng 4.4: Kết quả hồi quy ROE với biến giải thích (Mô hình 1) 46

Bảng 4.5: Kết quả hồi quy ROE với biến giải thích (Mô hình 2) 47

Bảng 4.6: Kết quả hồi quy ROE với biến giải thích (Mô hình 3) 48

Bảng 4.7: Kết quả hồi quy ROE bằng phương pháp GLS 49

Bảng 4.8: Kết quả hồi quy TOBIN’S Q với biến giải thích (mô hình 4) 51

Bảng 4.9: Kết quả hồi quy TOBIN’S Q với biến giải thích (mô hình 5) 52

Bảng 4.10: Kết quả hồi quy TOBIN’S Q với biến giải thích (mô hình 6) 53

Bảng 4.11: Kết quả hồi quy TOBIN’S Q bằng phương pháp GLS 54

Bảng 4.12: Tóm lược kết quả nghiên cứu 56

iii

DANH MỤC CÁC HÌNH Trang

Hình 4.1: Biểu đồ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) 41

Hình 4.2: Biểu đồ chỉ số Tobin’s Q 41

Hình 4.3: Biểu đồ tỷ số nợ dài hạn và tỷ số tổng nợ 42

Hình 4.4: Biểu đồ quy mô doanh nghiệp (SIZE) 43

Hình 4.5: Biểu đồ tốc độ tăng trưởng doanh thu (GROWTH) 43