Tác động của cấu trúc sở hữu đến khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam: Khóa luận đại học chuyên ngành tài chính ngân hàng / Trần Thị Quỳnh Anh ; người hướng dẫn khoa học Nguyễn Phạm Thi Nhân

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT

NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------------

TRẦN THỊ QUỲNH ANH

TÁC ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC SỞ HỮU ĐẾN KHẢ NĂNG SINH LỜI

CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 7340201

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------------

TRẦN THỊ QUỲNH ANH

TÁC ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC SỞ HỮU ĐẾN KHẢ NĂNG SINH LỜI

CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 7340201

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

ThS. NGUYỄN PHẠM THI NHÂN

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

I

TÓM TẮT

Việt Nam là một quốc gia với hệ thống tài chính đang phát triển mạnh mẽ.

Trong đó, ngành ngân hàng đƣợc coi là một trong những ngành tiên phong trong

nền kinh tế hiện đại, góp phần tạo ra nguồn tài chính, các khoản đầu tƣ và là trụ cột

của các hoạt động kinh tế. Ngân hàng đóng một vai trò tích cực trong việc đáp ứng

các yêu cầu của cuộc sống đƣơng đại bằng cách tạo thuận lợi cho các giao dịch giữa

các cá nhân và các tổ chức trong cộng đồng. Các ngân hàng hoạt động tốt phản ánh

tính lƣu thông và hiệu quả sử dụng nguồn vốn của nền kinh tế, thông qua đó tạo nên

nguồn tài chính đối với nhà nƣớc, tạo công ăn việc làm cho ngƣời dân, gắn kết chặt

chẽ các chủ thể trong nền kinh tế. Tuy nhiên, hoạt động của hệ thống ngân hàng

Việt Nam còn tồn động một số vấn đề đáng quan ngại, đặc biệt là khả năng sinh lời

không đồng đều, còn chƣa tƣơng xứng với sự phát triển của hệ thống tài chính Việt

Nam. Nguyên nhân của vấn đề trên là việc sở hữu chéo tràn lan giữa các ngân hàng

thƣơng mại, ngân hàng này chỉ đạo ngân hàng kia gây tình trạng mù mờ và làm

giảm hiệu quả đối với hoạt động của ngân hàng. Vì thế, việc nghiên cứu tác động

của vốn chủ sở hữu nhƣ một điều cần thiết để các nhà quản lý có thể dựa vào đó để

đƣa ra các quyết định duy cấu trúc sở hữu đúng đắn nhằm cải thiện khả năng sinh

lời của ngân hàng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội quốc gia. Kết quả nghiên cứu

chỉ ra rằng các ngân hàng thƣơng mại cổ phần có tỷ lệ sở hữu nhà nƣớc cao thì

không hẳn là kém sinh lời hơn so với các ngân hàng có tỷ lệ sở hữu nƣớc ngoài cao

vì các ngân hàng nhà nƣớc thƣờng có lợi thế cạnh tranh và niềm tin của khách hàng

so với khu vực tƣ nhân. Bên cạnh đó, sở hữu pháp nhân có những tác động tích cực

đến khả năng sinh lời do mục đích của các cổ đông là ƣu tiên lợi nhuận. Nghiên cứu

cũng tìm thấy đƣợc tác động tích cực của lạm pháp đến khả năng sinh lời của các

ngân hàng. Cuối cùng, nghiên cứu không tìm thấy ảnh hƣớng của tốc độ tăng

trƣởng tổng sản phẩm quốc nội đến lợi nhuận ngân hàng.

II

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài khóa luận tốt nghiệp “Tác động của cấu trúc sở hữu

đến khả năng sinh lời của các Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Việt Nam” là kết quả

của quá trình học tập tại trƣờng và kết quả nghiên cứu của chính cá nhân tôi dƣới sự

hƣớng dẫn của ThS. Nguyễn Phạm Thi Nhân.

Mọi số liệu đƣợc sử dụng phân tích đều có nguồn gốc rõ ràng và kết quả

nghiên cứu đƣợc phân tích một cách khách quan, trung thực. Ngoài ra, trong bài

nghiên cứu có sử dụng một số tài liệu tham khảo đƣợc trích dẫn nguồn và chú thích

rõ ràng.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính trung thực của đề tài nghiên cứu

này.

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2022

Tác giả khóa luận

Trần Thị Quỳnh Anh

III

LỜI CẢM ƠN

Để thực hiện và hoàn thành đề tài khóa luận tốt nghiệp, em đã nhận đƣợc sự

hỗ trợ, giúp đỡ và động viên từ nhiều cá nhân. Khóa luận tốt nghiệp cũng đƣợc

hoàn thành dựa trên sự tham khảo, học tập từ các bài báo chuyên ngành và kết quả

nghiên cứu liên quan. Đặc biệt là đƣợc giúp đỡ và tạo điều kiện từ thầy (cô) hƣớng

dẫn.

Đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến cô Nguyễn Phạm Thi Nhân –

ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn, luôn dành nhiều thời gian, công sức hƣớng dẫn và hỗ trợ

em trong suốt quả trình thực hiện nghiên cứu và hoàn thành đề tài khóa luận tốt

nghiệp.

Em cũng xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến quý thầy cô của trƣờng Đại học

ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã tận tình truyền đạt kiến thức trong suốt thời gian

học tập tại trƣờng.

Tuy quá trình nghiên cứu có nhiều cố gắng nhƣng không tránh khỏi những

thiếu sót. Em kính mong quý thầy cô và những ngƣời quan tâm đến đề tài sẽ có

những đóng góp, ý kiến để giúp đỡ đề tài khóa luận đƣợc hoàn thiệt tốt hơn.

IV

MỤC LỤC

TÓM TẮT..............................................................................................................I

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................II

LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................III

MỤC LỤC...........................................................................................................IV

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT........................................................................... VII

DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH .....................................................................VIII

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU...................................................... 1

1.1 TÍNH CẤP THIẾT VÀ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI..................................... 1

1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU..................................................................... 2

1.2.1 Mục tiêu tổng quát................................................................................ 2

1.2.2 Mục tiêu cụ thể ..................................................................................... 2

1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU........................................................................ 2

1.4 ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ......................................... 3

1.4.1 Đối tƣợng nghiên cứu ........................................................................... 3

1.4.2 Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 3

1.5 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................................ 4

1.6 ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI ...................................................................... 4

1.7 CẤU TRÚC KHÓA LUẬN ..................................................................... 5

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN6

2.1 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ KHẢ NĂNG SINH LỜI ................................ 6

2.1.1 Khái niệm về khả năng sinh lời ............................................................ 6

2.1.2 Quan điểm về khả năng sinh lời của ngân hàng thƣơng mại................ 7

2.1.3 Các yếu tố tác động đến khả năng sinh lời của ngân hàng................. 10

2.1.3.1 Tác động của cấu trúc sở hữu đến khả năng sinh lời................ 10

2.1.3.2 Các yếu tố vĩ mô khác............................................................... 12

2.2 TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƢỚC ...................................... 14

2.2.1 Các nghiên cứu nƣớc ngoài ................................................................ 14

2.2.2 Các nghiên cứu trong nƣớc................................................................. 16

2.3 KHOẢNG TRỐNG NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN....................... 17