Tác động của các yếu tố thể chế đến tăng trưởng kinh tế của các quốc gia đang phát triển tại khu vực Châu Á giai đoạn 1996 - 2016

i BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

________________

TRẦN THỊ NGỌC THỦY

TÁC ĐỘNG CỦA CÁC YẾU TỐ THỂ CHẾ ĐẾN TĂNG

TRƯỞNG KINH TẾ CỦA CÁC QUỐC GIA ĐANG PHÁT

TRIỂN TẠI KHU VỰC CHÂU Á GIAI ĐOẠN 1996 – 2016

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ HỌC

TP. Hồ Chí Minh, Năm 2019

i BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

________________

TRẦN THỊ NGỌC THỦY

TÁC ĐỘNG CỦA CÁC YẾU TỐ THỂ CHẾ ĐẾN TĂNG

TRƯỞNG KINH TẾ CỦA CÁC QUỐC GIA ĐANG PHÁT

TRIỂN TẠI KHU VỰC CHÂU Á GIAI ĐOẠN 1996 – 2016

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ HỌC

TP. Hồ Chí Minh, Năm 2019

Chuyên ngành : Kinh tế học

Mã số chuyên ngành : 60 03 01 01

Người hướng dẫn khoa học

PGS.TS. Nguyễn Thuấn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn này “Tác động của các yếu tố thể chế đến tăng trưởng

kinh tế của quốc gia đang phát triển tại khu vực Châu Á giai đoạn 1996 – 2016” là

bài nghiên cứu của tôi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam đoan

rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố hoặc

được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn này

mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại trường đại học

hoặc cơ sở đào tạo khác.

TP. Hồ Chí Minh, 2019

Trần Thị Ngọc Thủy

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc đến các Quý thầy, cô Khoa

sau đại học Trường đại học Mở TP. Hồ Chí Minh, các giảng viên đã giúp tôi trang bị

kiến thức, luôn giúp đỡ và hỗ trợ tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn

này.

Với lòng kính trọng và biết ơn, tôi xin được bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến

PGS.TS.Nguyễn Thuấn, người thầy đã đã nhiệt tình hướng dẫn, chỉ dẫn tận tình và

giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình và những người bạn đã động viên, hỗ trợ tôi

rất nhiều để tôi có thể làm việc, học tập và làm nghiên cứu này.

Tôi xin chân thành cảm ơn.

Người thực hiện đề tài

Trần Thị Ngọc Thủy

iii

TÓM TẮT

Đề tài xem xét tác động của các yếu tố thể chế đến tăng trưởng kinh tế của các

quốc gia đang phát triển ở khu vực Châu Á. Ngoài tác động trực tiếp của các yếu tố thể

chế đến tăng trưởng kinh tế, đề tài còn xem xét tác động gián tiếp của thể chế đến tăng

trưởng kinh tế thông qua các yếu tố như tổng mức đầu tư vào cơ sở hạ tầng, số học sinh

đến trường bậc đại học, đầu tư trực tiếp nước ngoài, độ mở thương mại, tổng số lao

động của các quốc gia.

Dữ liệu được thu thập từ năm 1996 đến năm 2016 của 27 quốc gia đang phát triển

ở Châu Á, được thu thập từ Website của World Bank. Nghiên cứu sử dụng phương

pháp thống kê mô tả và hồi quy dữ liệu bảng với các ước lượng OLS, FEM, REM và

cuối cùng là ước lượng sai số chuẩn vững (Robust Standard errors) nhằm cho các kiểm

định đáng tin cậy hơn.

Kết quả nghiên cứu cho thấy thực sự các yếu tố thể chế tác động tích cực đến tăng

trưởng kinh tế của các nước đang phát triển ở Châu Á. Kết quả trên là cơ sở để nghiên

cứu có thể đưa ra những chính sách và phương hướng cụ thể giúp các quốc gia đang

phát triển ở Châu Á tăng tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ như

hiện nay.

iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................I

LỜI CẢM ƠN....................................................................................................................II

TÓM TẮT........................................................................................................................ III

MỤC LỤC.........................................................................................................................IV

DANH MỤC BẢNG.........................................................................................................VI

DANH MỤC BIỂU ĐỒ.................................................................................................. VII

DANH MỤC VIẾT TẮT ..............................................................................................VIII

CHƯƠNG 1......................................................................................................................... 1

GIỚI THIỆU....................................................................................................................... 1

1.1. Đặt vấn đề và lý do nghiên cứu .....................................................................1

1.2. Mục tiêu của nghiên cứu................................................................................2

1.3. Câu hỏi nghiên cứu........................................................................................2

1.4. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu..................................................................3

1.5. Ý nghĩa ...........................................................................................................3

1.6. Kết cấu của luận văn .....................................................................................4

CHƯƠNG 2......................................................................................................................... 5

CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN............................... 5

2.1. Thể chế...........................................................................................................5

2.2. Tăng trưởng kinh tế .......................................................................................6

2.3. Vai trò của thể chế đến tăng trưởng kinh tế ................................................12

2.4. Các nghiên cứu trước ..................................................................................14

CHƯƠNG 3....................................................................................................................... 23

v

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU............................... 23

3.1. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................23

3.2. Mô hình nghiên cứu.....................................................................................23

3.3. Dữ liệu của nghiên cứu................................................................................31

3.4. Giả thuyết nghiên cứu..................................................................................32

CHƯƠNG 4....................................................................................................................... 34

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................................................................. 34

4.1. Thống kê mô tả.............................................................................................34

4.2. Các bước chạy mô hình hồi quy ..................................................................37

4.3. Thảo luận .....................................................................................................52

4.4. Kết luận........................................................................................................57

CHƯƠNG 5....................................................................................................................... 59

KẾT LUẬN VÀ CÁC CHÍNH SÁCH............................................................................ 59

5.1. Kết luận........................................................................................................59

5.2. Gợi ý chính sách ..........................................................................................60

5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo......................................................62

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................ 64

PHỤ LỤC.......................................................................................................................... 68

vi

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1. Cách xác định tốc độ tăng trưởng kinh tế.......................................................... 7

Bảng 2.2. Tổng hợp kết quả các nghiên cứu trước về tác động của thể chế đến tăng

trưởng kinh tế ................................................................................................................... 18

Bảng 3.1. Mô tả nguồn dữ liệu sử dụng trong nghiên cứu............................................... 29

Bảng 3.2. Kỳ vọng dấu của biến trong mô hình .............................................................. 31

Bảng 4.1. Thống kê mô tả các biến trong mô hình .......................................................... 34

Bảng 4.2. Ma trận tương quan giữa các biến ................................................................... 37

Bảng 4.3. Bảng hệ số nhân tử phóng đại phương sai VIF .............................................. 39

Bảng 4.4. Bảng kết quả kiểm nghiệm đơn vị từng biến................................................... 40

Bảng 4.5. Kết quả hồi quy của mô hình hồi quy gộp OLS .............................................. 42

Bảng 4.6. Kết quả hồi quy của mô hình FEM.................................................................. 43

Bảng 4.7. Kết quả hồi quy của mô hình REM ................................................................. 44

Bảng 4.8. So sánh mô hình OLS, FEM, REM................................................................. 46

Bảng 4.9. Kết quả hồi quy của mô hình REM sau khi khắc phục sai phạm.................... 50

vii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 1: quan hệ giữa VA và LnGDP ...................................................................... 36

Biểu đồ 2: quan hệ giữa PS và LnGDP......................................................................... 36

Biểu đồ 3: quan hệ giữa GE và LnGDP........................................................................ 36

Biểu đồ 4: quan hệ giữa RL và LnGDP ........................................................................ 36

Biểu đồ 5: quan hệ giữa RQ và LnGDP........................................................................ 37

Biểu đồ 6: quan hệ giữa CC và LnGDP........................................................................ 37