(SKKN HAY NHẤT) từ cảm quan hiện đại, tạo điểm đột phá hiệu quả giờ đọc hiểu các trích đoạn truyện

2

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài

Đọc – hiểu văn bản văn học là một trong những nội dung hoạt động cơ

bản nhất của môn Ngữ văn ở trường phổ thông.Văn học trong nhà trường là

môn khoa học có mục đích, đối tượng, nội dung, nguyên tắc đặc thù của nó - bộ

môn vừa có tính nghệ thuật vừa có tính chất môn học. Người thầy tâm huyết và

thực sự có năng lực, muốn nâng cao chất lượng giờVăn theo tinh thần đặc trưng

môn học, càng phải có ý thức không ngừng tìm ra con đường hiệu quả nhất để

giúp hoạt động Đọc – hiểu của học trò chủ động và tích cực hơn. Hoạt động này

phải được đánh thức trên nhiều phương diện, từ tình cảm đến tư duy.

Đối với những tác phẩm văn học cổ điển, đặc biệt là kiệt tác thơ Nôm như

Truyện Kiều, để giải mã và đáp ứng được yêu cầu về giá trị tự thân của nó quả là

điều không dễ với bất kì một giáo viên dạy văn nào.Giảng dạy các trích đoạn

“Truyện Kiều”, cần phải hiểu đúng cái Tâm và cái Tài của Nguyễn Du. Cái Tình

là linh hồn, là mạch chủ lưu trong Truyện Kiều, mang đậm màu sắc, dấu ấn

Nguyễn Du - giá trị nhân văn với muôn đời, là sự nâng niu, trân quí những cảm

xúc tốt đẹp, cao thượng của con người. Chính vì vậy, cái Tình của Nguyễn Du

mang đậm tinh thần hiện đại.

Làm thế nào để những giá trị truyền thống, những viên ngọc quí vô giá

của cha ông luôn được bảo lưu, trân trọng và tỏa sáng trong tâm cảm của người

trẻ hôm nay? Cảm hứng nhân đạo sâu sắc của Nguyễn Du, học sinh có thể thuộc

vanh vách, nhưng chủ động lí giải một vấn đề cụ thể trong một trích đoạn, một

nỗi niềm riêng tư của nhân vật… dường như cả người dạy và người học còn rất

thụ động, lúng túng, hoang mang.

Là một giáo viên lâu năm đứng lớp, đã từng thuộc lòng nhiều đoạn Kiều

từ khi là học sinh chuyên văn cấp III, tôi cũng đã từng choáng ngợp, đuối sức về

tác phẩm; đã từng say sưa tiếp nhận kiến thức uyên bác từ việc đọc chép tích lũy

trong một thời gian rất dài. Tâm lí, sự trải nghiệm cuộc đời, độ chín về tình cảm

và nhận thức đã phần nào giúp bản thân phá vỡ dần, tiếp cận dần tác phẩm bằng

con đường chủ động hơn; biết lắng lại để suy ngẫm thành vốn liếng tích lũy cho

bản thân.Từ niềm đồng cảm sâu sắc với thi nhân, tôi đã tìm được lối đi mới từ

ánh sáng này khi lĩnh hội Truyện Kiều và đã áp dụng đi sâu khai thác, cảm thụ

các trích đoạn được chọn trong chương trình phổ thông, từ cơ sở đến trung học.

Trong các năm học vừa qua, khidạy các trích đoạn Truyện Kiều, tôi luôn trăn

trở: Làm thế nào hướng được học trò hiểu được, cảm được những tiếng lòng

đồng vọng rất nhân văn, rất hiện đại của Đại thi hào; làm thế nào để học sinh

thời đại công nghệ 4.0 tiếp nhận kiệt tác của cha ông một cách tự nguyện, từ tâm

và chủ động yêu thích. Đó là lí do tôi tâm huyết và chia sẻ kinh nghiệm với

đồng nghiệp đề tài:

Từ cảm quan hiện đại, tạo điểm đột phá hiệu quả giờ Đọc - hiểu các

trích đoạn “Truyện Kiều” (Nguyễn Du) trong chương trình Ngữ văn 10.

1.2. Mục đích nghiên cứu

UAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]

2

Đề tài sẽ phá vỡ cách dạy, cách cảm Truyện Kiều theo lối mòn bằng con

đường riêng, có sự kế thừa và phát triển đảm bảo chuẩn kiến thức và kĩ năng.

Phát huy chức năng của văn chương, để những viên ngọc quí của cha ông thực

sự là món ăn tinh thần nuôi dưỡng tâm hồn con người người trẻ hiện nay.

Đề tài sẽ tạo ra một hướng Đọc- hiểu có chiều sâu, có hệ thống liền mạch

trong các trích đoạn Truyện Kiều trong chương trình Ngữ Văn 10, mà chất keo

là cái Tình lớn của thi nhân.

Giáo dục, bồi dưỡng, điều chỉnh nhân cách cho học sinhtiếp nhận những

giá trị sống giàu ý nghĩa đời sống về vẻ đẹp tâm hồn của cha ông từ giờ Đọc -

hiểu.

1.3. Đối tượng nghiên cứu

Học sinh khối 10 trường THPT Thọ Xuân 4, cụ thể là lớp 10A3 và 10A5.

Các trích đoạn Truyện Kiều trong chương trình Ngữ văn 10 (Cơ bản).

1.4. Phương pháp nghiên cứu

1.4.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết

Nghiên cứu tài liệu và các công trình nghiên cứu về Nguyễn Du và Truyện

Kiều.

Nghiên cứu về cấu trúc và nội dung chương trình Ngữ Văn 10, cụ thể là

các trích đoạn Truyện Kiều.

1.4.2. Phương pháp thực tập sư phạm

Thực nghiệm sư phạm ở trường THPTThọ Xuân 4, tiến hành theo quy

trình của đề tài nghiên cứu khoa học giáo dục để đánh giá hiệu quả của đề tài

nghiên cứu.

1.5. Những điểm mới của đề tài

Năm học 2018-2019: Tôi thực hiện đề tài: “Hướng khai thác mới các trích

đoạn Truyện Kiều (Nguyễn Du) trong chương trình Ngữ Văn 10”

Điểm mới của đề tài: Kế thừa cơ sở lí luận và thực trạng nghiên cứu; vừa

tinh giản kiến thức lí thuyết, vừa đi sâu phần giải pháp tạo điểm đột phá khai

thác các trích đoạn Truyện Kiều. Đặc biệt đề tài xây dựng được một hệ thống

câu hỏi gợi mở theo phương pháp dạy học hiện đại, nhằm phát huy năng lực

hoạt động học tập của học sinh trong giờ Đọc - hiểu cụ thể qua trích đoạn: Chí

khí anh hùng.

UAN VAN CHAT LUONG download : add [email protected]