Rèn luyện năng lực phản biện cho sinh viên trong dạy học các học phần phương pháp chuyên ngành sư phạm mầm non

REN LUYEN NANG LI/C PHAN BIEN CHO SINH VIEN TRONG DAY HOC

CAC HOC PHAN PHUONG PHAP CHUYIN N6ANH SU PHAM MA M NDN

O ThS. NGUYEN THI HOAN G HA*

1. Tu duy phdn bien (TDPB) vd gido dye

phdn bien. TDPB Id mdt qud trinh tu duy bien

ehung bao gdm phdn tieh vd ddnh gid mdt thdng

tin dd cd theo cdc edeh nhin khde nhau eho vd'n d l

dd ddt ro nhdm Idm sdng td vd khdng djnh Igi tinh

chinh xdc cuo vd'n dl . Dd Id mdt ndng lyc rdt cdn

thilt ddi vdi mdi eon ngudi vd xd hdi trong qud

trinh tdn tgi cua minh. TDPB khdng ch? don thudn

Id sy tilp nhdn vd duy tri thdng tin thy ddng, md

dd Id qud trinh tu duy tim ldp lugn phdn l^dc Igi kit

qud cuo mdt qud trinh tu duy khde d l xdc djnh Igi

tinh chinh xdc cua thdng tin. K.B.Beyer trong mdt

nghien cuu cuo minh (1995) dd neu ten cdc dde

diem thilt ylu cuo ngudl cd TDPB, dd Id:

1) Khdng cd thdnh kien: ngudi ed TDPB Id

ngudi ham tim hilu, biet Idng nghe vd cd the

chdp nhdn y kiln trdi ngugc vdi minh, d l cao

gid trj edng bdng, tdn trgng bdng chung vd li te,

thich sy rd rdng chinh xdc, biet xem xet cdc quon

diem khde nhau, vd se thay ddi quon dilm khi sy

suy ludn cho thd'y phdi Idm nhu vdy;

2) Biet van dyng cdc tieu chudn: Mdc du

cdc tinh vyc khde nhou ed thi cd cdc tieu chudn

khde nhou, nhung cd mdt so tieu chudn cd th i

dugc dp dyng chung cho nhieu vd'n dl , vi dy:

«... mdt khdng djnh bdt ki phdi dugc dya tren

nhung sy thdt chinh xdc ed lien quan, tu cdc ngudn

ddng tin cdy, rd rdng, khdng thien lech, thodt

khdi logic ngyy bien, hgp logic, li le vCrng ehde".

Do dd, TDPB Id ldp ludn tren mdt nhdn djnh Id kit

qud cuo tu duy logic, chu khdng phdi Id mdt phdt

bilu sal tien dl .

3) Cd khd ndng franh lugn, dua ro cdc li le

vdi cdc bdng chung hd trg.

4) Cd khd nang suy lugn, rut ro kit ludn tu

mdt hodc nhieu chi tiet. De Idm duge viec ndy

cdn phdi nhin thd'y dugc mdi quon he logic giua

cdc diJ lieu.

5) Xem xet van de fu nhieu phuang dien

khac nhau: ngudi cd TDPB cdn phdi tiep cdn

hien tugng tu nhieu quon dilm khde nhou.

Tap chi Giao due so 24 9 (ki i • n/aoio)

d) Ap dyng cdc thu thudf tu duy. TDPB su

dyng nhilu thu thudt tu duy khde nhou, bao gdm

ddt cdu hdi, duo ro cdc phdn dodn, thilt ldp cdc

gid djnh.

Dya vdo nhiJng nghien cuu gdn ddy, cdc nhd

gido dye dd khuyin cdo rdng cdc trudng hgc

nen tdp trung hon nCro vdo viee dgy ngudi hgc

TDPB. Gido dye phdn bien giup cho ngudi hgc

cd duge khd ndng phdn bien mdt edeh cd y thue.

Kit qud cuo qud trinh dgy ngudi hgc TDPB Id

thuc ddy sy gidl phdng vd phdt trien tri tue cua

mdi con ngudi, trao quyln eho ngudl hoe, giup

hg ty giup ehinh bdn thdn minh nhdm gidi phdng

hg khdi sy dp ddt, ep budc, tu dd thuc ddy hg

khao khdt khdm phd, chilm iTnh tri thue vd vuon

tdi sy sdng tgo. Dd cung chinh Id myc tieu td'i

thugng cuo gido dye. Gido dye phdi vua thuc

ddy ty do vd nhung thay ddi kem theo nd, vua

phdi tgo dilu kien cho tri thuc, ldp ludn, hilu biet

(tri tue) phdt triln. Hoi myc tieu ndy phdi ludn

ludn gdn bd chgt che vd hdi hdo vdi nhou.

2. Ren tuyen ndng tuc phdn bien cho SV

trong dgy hgc cdc hgc phdn phuang phdp

chuyen ngdnh (PPCN). Trong dgy hgc d CD, DH,

phdn bien Id mdt ndng lyc cdn dugc chu trgng

ren luyen. Phdn bien thi hien mdt thdi do nghiem

tuc trong khoa hgc, ddng thdi Id thudc do muc do

nhdn bilt, ddnh gid vd ldp ludn d l bdo ve cdc gid

trj trong cdng viec cua ngudi hgc. Ngudi hgc cdn

phdi biet nhdn xet, ddnh gid nhung gid trj dieh

thyc cuo «sdn phdm" hgc tdp (bilt phdn bien) dyo

tren eo sd ldp ludn cuo ngudi dugc phdn bien.

Chdng hgn, trong mdt gid thdo ludn nhdm, trudc

mdt vdn d l dang bdn bgc, nhdm SV dd cdn phdi

nhdn ro ddu Id vd'n d l mdu ehd't ddn tdi thdnh

cdng hay thd't bgi trong ldp ludn cua chinh minh

vd cua nhCrng nhdm khde d l tu dd bdo ve y kiln

cuo nhdm minh vd phdn bien nhdm khde. Myc

dich cudi cung Id d l ren luyen khd ndng bdo ve

«sdn phdm" tu duy cuo minh, ddng thdi biet nhdn

* Tmcing CDSP Tmng iTdng Nlia Trang