Quản lý rủi ro ở giai đoạn thi công dự án bệnh viện sử dụng nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước

2

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------∞0∞--------

BÙI VĂN NHẬT

QUẢN LÝ RỦI RO Ở GIAI ĐOẠN THI CÔNG

DỰ ÁN BỆNH VIỆN SỬ DỤNG NGUỒN VỐN

NGOÀI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC

Chuyên ngành: Xây dựng công trình dân dụng & công nghiệp

Mã số chuyên ngành: 60580208

LUẬN VĂN THẠC SĨ

XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH DÂN DỤNG & CÔNG NGHIỆP

Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Anh Thư

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 2

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận vặn này, trước tiên tác giả xin gởi lời cảm ơn chân thành

và sâu sắc đến Cô là TS. Nguyễn Anh Thư đã định hướng, truyền đạt kinh

nghiệm và nhiệt tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.

Sự quan tâm rất tận tâm của Cô đã khiến tôi luôn phải cố gắng hết mình để

có thể hoàn thành luận này.

Xin gửi lời cảm ơn đến các quý thầy cô trong Khoa sau đại học. Đặc biệt là

những thầy cô đã trực tiếp giảng dạy, truyền đạt cho tôi những kiến thức và kinh

nghiệm quý báu trong suốt quá trình học tập tại trường.

Xin gửi lời cảm ơn đến tất cả tập thể học viên của lớp MCON016A, dù số

lượng là không nhiều nhưng đã luôn đồng hành và hỗ trợ cho tôi trong suốt quá

trình học tập và rèn luyện.

Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến BGĐ, các đồng nghiệp tại Tập đoàn xây

dựng Cotec Group, những người đã tạo điều kiện và giúp đỡ rất nhiều trong suốt

quá trình làm việc và thực hiện luận văn.

Xin chân thành cảm ơn các anh/ các chị đang làm việc trong lĩnh vực xây

dựng đã cung cấp cho tôi những bài khảo sát thật hoàn chỉnh và kịp thời để

tôi có thể hoàn thành tốt luận văn.

Và cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến cha mẹ và các anh chị trong gia

đình đã luôn bên cạnh quan tâm, động viên, chia sẻ và hỗ trợ tôi vượt qua mọi

khó khăn để hoàn thành tốt Luận văn này.

Trân trọng!

Tp. Hồ Chí Minh, ngày …. tháng … năm 2020

Bùi Văn Nhật

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 3

TÓM TẮT

Hiện nay, với việc gia tăng dân số vượt bậc ở hầu hết các tỉnh thành, đặc biệt

là các thành phố lớn. Đất chật - người đông, tất nhiên không tránh khỏi các bệnh

viện ngày càng quá tải. Chính vì vậy, không chỉ mỗi Nhà nước mà hiện nay Nhà nước

của chúng ta cũng đang không ngừng đẩy mạnh công tác hợp tác - đầu tư với các

tập đoàn kinh tế tư nhân trong và ngoài nước để đầu tư phát triển các dự án Bệnh

viện để đáp ứng kịp thời nhu cầu của xã hội đề ra.

Chính vì vậy, hàng loạt các dự án Bệnh viện nguồn vốn ngoài Ngân sách nhà

nước lần lượt phát triển rộng khắp ở các tỉnh thành trên cả nước. Tuy nhiên, các dự

án này được đầu tư có thật sự hiệu quả hay không đang là một vấn đề cực kỳ nan

giải đối với các nhà đầu tư và các đơn vị liên quan. Và ở giai đoạn thi công xây dựng

được đánh giá là giai đoạn nan giải nhất trong quá trình đầu tư này.

Nhận thấy được tầm quan trọng của giai đoạn thi công xây dựng, luôn xảy ra

rất nhiều các vấn đề khó khăn. Chính vì vậy, học viên đã mạnh dạng đi thẳng vào

trọng tâm vấn đề bằng việc lựa chọn đề tài “Quản lý rủi ro ở giai đoạn thi công xây

dựng dự án Bệnh viện nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước” để chỉ ra thực trạng

của vấn đề nhằm đưa ra các giải pháp giảm thiểu/ phòng tránh/ ngăn ngừa các rủi

ro có thể xảy ra để dự án được hoàn thành đúng mục tiêu ban đầu đã đề ra.

Nghiên cứu này được thực hiện dựa trên phương pháp luận là đánh giá tần

suất xảy ra và xác định mức độ ảnh hưởng của các rủi ro ở giai đoạn thi công xây

dựng dự án. Sau đó tiến hành đề xuất các giải pháp quản lý các rủi ro trong giai

đoạn thực hiện dự án Bệnh viện nguồn vốn ngoài Ngân sách sao cho hiệu quả nhất.

Dựa trên các số liệu được khảo sát/ thu thập từ các nghiên cứu trong và ngoài nước

trước đó, các bài báo khoa học, số liệu phỏng vấn các chuyên gia trong ngành xây

dựng ở những dự án trên địa bàn thành phố và các tỉnh thành lân cận. Các số liệu

thu thập được thống kê, phân tích và đánh giá bằng phần mềm SPSS, Cronbach’s

Alpha,.. để kiểm định và xếp hạng độ tin cậy. Từ đó, có thể đề ra các giải pháp quản

lý rủi ro thật cụ thể cho nghiên cứu.

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 4

SUMMARY

Currently, with the dramatic increase in population in most provinces,

especially in big cities. The land is many people, of course inevitably overcrowded

hospitals. Therefore, not only us but also our State is constantly promoting

cooperation - investment with private economic groups at home and abroad to invest

in hospitals projects to promptly meet the needs of the society.

So that the many hospital projects with non-state budget turn out to be

developed widely in provinces and cities nationwide. However, whether these

projects are really effective or not is an extremely difficult problem for investors and

related units. At the construction stage is considered to be the most difficult phase in

this progress.

Recognizing the importance of the construction stage oftened many risk

problems. Therefore, author have strongly focused on the problem by choosing the

topic "Risk management at the construction stage of the hospital project used off￾budget capital source" to show the real problem of the problem to provide solutions

to minimize/ prevent /prevent risks to project over on schedule.

This study was conducted based on the methodology of assessing the

frequency of occurrence and determining the impact level of risks at the construction

stage of the project. After that, proposing solutions to manage risks in the

implementation phase of the hospital project with the off-budget capital source so

that it is most effective.Based on data surveyed / collected from previous domestic

and foreign studies, scientific articles, data from interviews with construction

industry experts on projects in the city area and other neighboring provinces. The

collected data was statistically analyzed and evaluated using SPSS, Cronbach’s

Alpha,... to check and rank the reliability. From there, it is possible to propose very

specific risk management solutions for the research.

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 5

MỤC LỤC

MỤC LỤC...........................................................................................................................1

DANH MỤC HÌNH ẢNH..................................................................................................8

DANH MỤC BẢNG BIỂU................................................................................................9

CHƯƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ ...........................................................................................13

1.1 GIỚI THIỆU CHUNG.......................................................................................13

1.2 XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ..............................................................15

1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ..............................................................................16

1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU .................................................................................16

1.4.1 Đối tượng nghiên cứu.......................................................................... 16

1.4.2 Phạm vi thời gian nghiên cứu: ............................................................ 16

1.4.3 Phạm vi không gian nghiên cứu:......................................................... 16

1.4.4 Tính chất, đặc trưng của nghiên cứu:.................................................. 16

1.4.5 Quan điểm phân tích trong nghiên cứu ............................................... 17

1.5 ĐÓNG GÓP NGHIÊN CỨU .............................................................................17

1.5.1 Đóng góp về mặt học thuật ................................................................. 17

1.5.2 Đóng góp về mặt thực tiễn .................................................................. 17

1.6 QUY TRÌNH THỰC HIỆN NGHIÊN CỨU....................................................18

CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN ...........................................................................................19

2.1 LÝ THUYẾT NGHIÊN CỨU ...........................................................................19

2.1.1 Định nghĩa về Rủi ro:........................................................................ 19

2.1.2 Định nghĩa về rủi ro trong thi công xây dựng:............................... 20

2.1.3 Định nghĩa về Nhận dạng và Phân loại:.......................................... 20

2.1.4 Định nghĩa về Quản lý rủi ro trong thi công xây dựng:................ 21

2.2 MỘT SỐ NGHIÊN CỨU TƯƠNG TỰ............................................................21

2.2.1 Một số nghiên cứu của nước ngoài:................................................. 21

2.2.2 Nghiên cứu tại Việt Nam:................................................................. 23

2.3 KẾT LUẬN CHƯƠNG......................................................................................23

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................................................28

3.1 TÓM TẮT CHƯƠNG........................................................................................28

3.2 GIAI ĐOẠN 1: NHẬN DẠNG KHẢ NĂNG XẢY RA CÁC RỦI RO Ở GIAI

ĐOẠN THI CÔNG XÂY DỰNG. ..............................................................................29

3.3 GIAI ĐOẠN 2: PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ XÁC ĐỊNH MỨC ĐỘ ẢNH

HƯỞNG CÁC RỦI RO Ở GIAI ĐOẠN THI CÔNG XÂY DỰNG........................30

3.3.1 Thiết kế bảng câu hỏi. ......................................................................... 31

8

5

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 6

3.3.2 Xác định kích thước mẫu. ................................................................... 34

3.3.3 Cách thức lấy mẫu............................................................................... 35

3.3.4 Cách thức duyệt lại dữ liệu.................................................................. 35

3.3.5 Cách thức thu thập dữ liệu .................................................................. 36

3.4 CÁC CÔNG CỤ NGHIÊN CỨU. .....................................................................36

3.5 PHÂN TÍCH DỮ LIỆU......................................................................................37

3.5.1 Kiểm định phi tham số Kruskal-Wallis............................................... 37

3.5.2 Trị trung bình....................................................................................... 38

3.5.3 Phân tích thành tố chính PCA (Principal Component Analysis)........ 38

3.6 KẾT LUẬN CHƯƠNG......................................................................................40

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................................................................41

4.1 PHÂN TÍCH TẦN SUẤT XẢY RA RỦI RO Ở GIAI ĐOẠN THI CÔNG DỰ

ÁN BỆNH VIỆN NGUỒN VỐN NGOÀI NGÂN SÁCH.........................................41

4.1.1 Thống kê mô tả. ..................................................................................................41

4.1.2 Kiểm định sự khác biệt giữa các nhóm khảo sát đối với kết quả nghiên cứu.43

4.1.3 Xếp hạng các yếu tố. ........................................................................... 59

4.1.4 Kiểm định thang đo – Kiểm định Cronbach’s Alpha.......................... 61

4.2 MỨC ĐỘ ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC RỦI RO Ở GIAI ĐOẠN THI CÔNG

DỰ ÁN BỆNH VIỆN NGUỒN VỐN NGOÀI NGÂN SÁCH..................................65

4.2.1 Kiểm định sự khác biệt giữa các nhóm khảo sát đối với kết quả nghiên

cứu. 65

4.2.2 Xếp hạng các yếu tố. ........................................................................... 80

4.2.3 Kiểm định thang đo – Kiểm định Cronbach’s Alpha.......................... 82

4.2.4 Phân tích thành tố PCA. ...................................................................... 86

4.2.5 Thảo luận kết quả phân tích thành tố PCA. ........................................ 91

4.3 ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP ......................................................................................96

 Phòng tránh rủi ro: Chúng ta không thể tránh mọi rủi ro, nhưng với một

số rủi ro cụ thể chúng ta có thể phòng tránh bằng các điều khoản hợp đồng

thích hợp/ hoặc xây dựng các quy trình phối hợp thực hiện giữa các bên tham

gia. 98

 Giảm nhẹ rủi ro: giảm khả năng xảy ra của rủi ro bằng việc: lựa chọn

các nhà thầu có đủ chuyên môn phù hợp, xây dựng bộ máy quản lý điều hành

đủ năng lực, ký hợp đồng với các đơn vị bảo hiểm phù hợp.......................... 98

 Chấp nhận rủi ro: Chấp nhận các hậu quả bằng 02 cách: ................... 98

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP ...............................................99

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 7

5.1 KẾT LUẬN .........................................................................................................99

5.2 HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU VÀ ĐỀ XUẤT HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP

THEO..........................................................................................................................100

5.2.1 Hạn chế của nghiên cứu. ................................................................... 100

5.2.2 Đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo. ................................................ 101

TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................102

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 8

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 1.1: Ngành xây dựng Việt Nam tăng trưởng 9.2% vào quý III năm 2018 ............. 12

Hình 1.2: Lưu đồ quy trình nghiên cứu chung................................................................. 17

Hình 3.1: Quy trình thực hiện chương 3 .......................................................................... 27

Hình 3.2: Quy trình nghiên cứu giai đoạn 1 .................................................................... 28

Hình 3.3. Quy trình nghiên cứu giai đoạn 2 ................................................................... 29

Hình 3.4: Quy trình thu thập dữ liệu nghiên cứu............................................................. 30

Hình 3.5: Quy trình thiết kế bảng câu hỏi........................................................................ 32

Hình 5.1: Các rủi ro chính ở giai đoạn thi công xây dựng ảnh hưởng dự án Bệnh viện

nguồn vốn ngoài ngân sách.............................................................................................. 98

Luận văn Thạc sĩ GVHD: TS. Nguyễn Anh Thư

HVTH: Bùi Văn Nhật - MSHV: 1685802080015 Trang 9

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Tỷ lệ mẫu và biến ở các nghiên cứu trước đây ............................................... 26

Bảng 3.1: Tỷ lệ mẫu và biến ở các nghiên cứu trước đây ............................................... 34

Bảng 3.2: Bảng liệt kê các công cụ nghiên cứu............................................................... 36

Bảng 4.1: Mã biến các biến thông tin chung ................................................................... 40

Bảng 4.2: Vai trò của các bên tham gia ........................................................................... 41

Bảng 4.3: Kinh nghiệm của các bên tham gia khảo sát ................................................... 41

Bảng 4.4: Đã từng tham gia dự án Bệnh viện khảo sát.................................................... 42

Bảng 4.5: Đã từng tham gia dự án vốn ngoài ngân sách khảo sát ................................... 44

Bảng 4.6: Đã từng tham gia dự án bệnh viện vốn ngoài ngân sách khảo sát .................. 46

Bảng 4.7: Qui mô các dự án từng tham gia ..................................................................... 46

Bảng 4.8: Mã biến các yếu tố........................................................................................... 49

Bảng 4.9: Kết quả kiểm định Kruskal-Wallis về sự khác nhau giữa nhóm tham gia khảo

sát ..................................................................................................................................... 49

Bảng 4.10: Kết quả kiểm định sâu về sự khác nhau các nhóm bên tham gia khảo sát với

yếu tố XH5 ....................................................................................................................... 50

Bảng 4.11: Kết quả kiểm định Kruskal-Wallis về sự khác nhau giữa các nhóm kinh

nghiệm công tác .............................................................................................................. 51

Bảng 4.12: Kết quả kiểm định sâu về sự khác nhau các nhóm kinh nghiệm công tác với

yếu tố CL2........................................................................................................................ 52

Bảng 4.13: Kết quả kiểm định Kruskal-Wallis về sự khác nhau giữa các nhóm tham gia

các dự án Bệnh viện ........................................................................................................ 53

Bảng 4.14: Kết quả kiểm định Kruskal-Wallis về sự khác nhau giữa các nhóm các dự án

vốn ngoài ngân sách ........................................................................................................ 54

Bảng 4.15: Kết quả kiểm định Kruskal-Wallis về sự khác nhau giữa các nhóm các dự án

bệnh viện vốn ngoài ngân sách ....................................................................................... 55

Bảng 4.16: Kết quả kiểm định Kruskal-Wallis về sự khác nhau giữa các nhóm quy mô

các dự án từng tham gia ................................................................................................... 58

Bảng 4.17: Kết quả kiểm định sâu về sự khác nhau các nhóm quy mô các dự án với yếu