Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố vĩnh long tỉnh vĩnh long trong bối cảnh đổi mới giáo dục

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

PHẠM THỊ HẰNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN

Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ

VĨNH LONG TỈNH VĨNH LONG TRONG

BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Đà Nẵng, Năm - 2022

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

PHẠM THỊ HẰNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN

Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ

VĨNH LONG TỈNH VĨNH LONG TRONG

BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS TRẦN XUÂN BÁCH

Đà Nẵng, Năm - 20212

iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i

MỤC LỤC................................................................................................................ iv

DANH MỤC VIẾT TẮT ...................................................................................... viii

DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... ix

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài ..............................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................2

3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu...............................................2

4. Giả thuyết khoa học..........................................................................................3

5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài...........................................................3

6. Nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................................3

7. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................3

8. Ý nghĩa đóng góp của luận văn ........................................................................4

9. Cấu trúc của luận văn .......................................................................................4

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ

CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC.............................................................5

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ..............................................................................5

1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài.....................................................................5

1.1.2. Các nghiên cứu trong nước.........................................................................6

1.2. Các khái niệm chính của đề tài ............................................................................8

1.2.1. Quản lý .......................................................................................................8

1.2.2. Quản l giáo dục.........................................................................................9

1.2.3. Quản l nhà trường.....................................................................................9

1.2.4. Tổ chuyên môn .........................................................................................10

1.2.5. Hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học............................................10

1.2.6. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học ...............................11

1.3. Lí luận về hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học .....................................12

1.3.1. Yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở trường tiểu

học học ......................................................................................................................12

1.3.2. Vai trò, nhiệm vụ của tổ chuyên môn ở trường tiểu học..........................12

1.3.3. Nội dung hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học.............................13

1.3.4. Các hình thức hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học .....................16

1.3.5. Các điều kiện hỗ trợ cho hoạt động của tổ chuyên môn ở trường tiểu

học ............................................................................................................................19

1.3.6. Đổi mới hoạt động tổ chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục

hiện nay .....................................................................................................................20

1.4. Quản l hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học.........................................22

v

1.4.1. uản l tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường ...............22

1.4.2. uản l xây dựng và giải trình kế hoạch dạy học các môn học theo

yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học của tổ theo tuần,

tháng, học kỳ và năm học..........................................................................................23

1.4.3. uản l thực hiện kế hoạch hoạt động chuyên môn của trường ..............24

1.4.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên......25

1.4.5. Quản lý hoạt động giảng dạy và giáo dục của giáo viên..........................26

1.4.6. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá chất lượng giảng dạy, giáo dục

của giáo viên .............................................................................................................27

1.4.7. Quản lý tổ chức cho giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo khoa theo

quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh........................28

1.4.8. Quản l công tác đánh giá, xếp loại giáo viên và C L theo chu n

nghề nghiệp giáo viên và chu n Hiệu trưởng. ..........................................................29

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu

học ............................................................................................................................30

1.5.1. Các yếu tố khách quan..............................................................................30

1.5.2. Các yếu tố chủ quan..................................................................................31

Tiểu kết Chương 1.....................................................................................................32

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN

MÔN Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ VĨNH LONG, TỈNH

VĨNH LONG............................................................................................................34

2.1. Khái quát về tổ chức khảo sát thực trạng...........................................................34

2.1.1. Mục tiêu khảo sát......................................................................................34

2.1.2. Nội dung khảo sát.....................................................................................34

2.1.3. Đối tượng khảo sát....................................................................................34

2.1.4. Phương pháp khảo sát...............................................................................34

2.2. Về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội giáo dục thành phố Vĩnh

Long, tỉnh Vĩnh Long................................................................................................35

2.2.1. Về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội......................................35

2.2.2. Về tình hình giáo dục ...............................................................................36

2.3. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh

Long, tỉnh Vĩnh Long................................................................................................37

2.3.1. Thực trạng thực hiện vai trò của tổ chuyên môn......................................37

2.3.2. Thực trạng thực hiện các nhiệm vụ hoạt động của tổ chuyên môn..........39

2.3.3. Thực trạng thực hiện các nội dung hoạt động của tổ chuyên môn...........40

2.3.4. Thực trạng thực hiện các hình thức tổ chức hoạt động tổ chuyên môn ...41

2.3.5. Thực trạng về nhận thức đổi mới hoạt động tổ chuyên môn đáp ứng

yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay............................................................................42

vi

2.4. Thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành

phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục ...........................43

2.4.1. Thực trạng quản lý tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà

trường ........................................................................................................................43

2.4.2. Thực trạng quản lý xây dựng và giải trình kế hoạch dạy học các môn

học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học của tổ theo

tuần, tháng, học kỳ và năm học.................................................................................44

2.4.3. Thực trạng quản lý thực hiện kế hoạch hoạt động chuyên môn của

trường ........................................................................................................................46

2.4.4. Thực trạng quản lí hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho

giáo viên ....................................................................................................................47

2.4.5. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy và giáo dục của giáo viên ........49

2.4.6. Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá chất lượng giảng dạy,

giáo dục của giáo viên...............................................................................................50

2.4.7. Thực trạng quản lý tổ chức cho giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo

khoa theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.......51

2.4.8. Quản l công tác đánh giá, xếp loại giáo viên và C L theo chu n

nghề nghiệp giáo viên và chu n Hiệu trưởng ...........................................................53

2.5. Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ

chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong

bối cảnh đổi mới giáo dục .........................................................................................54

2.5.1. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan ............................................54

2.5.2. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan ........................................55

2.6. Đánh giá chung về thực trạng ............................................................................56

2.6.1. Mặt mạnh và nguyên nhân .......................................................................56

2.6.2. Mặt yếu và nguyên nhân...........................................................................57

Tiểu kết chương 2......................................................................................................58

CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN

Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ VĨNH LONG, TỈNH VĨNH

LONG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC...........................................60

3.1. Các nguyên tắc đề xuất các biện pháp ...............................................................60

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ...........................................................60

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn...........................................................60

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ...........................................................60

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi..............................................................61

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố

Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục ..................................61

vii

3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về vai trò

của tổ chuyên môn và tầm quan trọng của quản lý hoạt động tổ chuyên môn

trong bối cảnh đổi mới giáo dục................................................................................61

3.2.2. Huy động tổ chuyên môn tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của

nhà trường, lựa chọn sách giáo khoa.........................................................................64

3.2.3. Tổ chức cải tiến xây dựng và thực hiện kế hoạch đổi mới sinh hoạt tổ

chuyên môn theo nghiên cứu bài học........................................................................69

3.2.4. Tăng cường chỉ đạo hoạt động tự học, tự bồi dưỡng trong giáo viên để

nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng chương trình giáo dục phổ

thông năm 2018.........................................................................................................71

3.2.5. Đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá chất lượng giảng dạy, giáo dục

của giáo viên trong tổ chuyên môn ...........................................................................74

3.2.6. Chú trọng, phát huy vai trò của tổ chuyên môn trong hoạt động đánh

giá, xếp loại giáo viên theo Chu n nghề nghiệp .......................................................77

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp được đề xuất...................................................81

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất.............81

3.4.1. Mục đích, nội dung, phương pháp khảo nghiệm......................................81

3.4.2. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp đề xuất................82

3.4.3. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất ..................83

Tiểu kết chương 3......................................................................................................84

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.........................................................................86

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................89

PHỤ LỤC

QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao)

viii

DANH MỤC VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

BGH Ban giám hiệu

CBQL Cán bộ quản lý

CNTT Công nghệ thông tin

CSVC Cơ sở vật chất

CTGDPT Chương trình Giáo dục phổ thông

ĐGGV Đánh giá giáo viên

GDPT Giáo dục phổ thông

GV Giáo viên

GVCN Giáo viên chủ nhiệm

GVTH Giáo viên tiểu học

HS Học sinh

HT Hiệu trưởng

PHT Phó hiệu trưởng

PPDH Phương pháp dạy học

SHCM Sinh hoạt chuyên môn

TCM Tổ chuyên môn

TH Tiểu học

TTCM Tổ trưởng chuyên môn

ix

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu

bảng

Tên bảng Trang

2.1. Đối tượng tham gia khảo sát thực trạng 34

2.2.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về vai trò của tổ chuyên

môn ở trường tiểu học

37

2.3.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về nhiệm vụ hoạt động

của tổ chuyên môn ở trường tiểu học

39

2.4.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các nội dung hoạt động

của tổ chuyên môn ở trường tiểu học

40

2.5.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các hình thức tổ chức

hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học

41

2.6.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về nhận thức đổi mới hoạt

động tổ chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện

nay

42

2.7.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý tham gia xây

dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường

43

2.8.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý xây dựng và

giải trình kế hoạch dạy học

44

2.9.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lí thực hiện kế

hoạch hoạt động chuyên môn của trường

46

2.10.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lí hoạt động bồi

dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên 48

2.11.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý hoạt động

giảng dạy và giáo dục của giáo viên 49

2.12.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý hoạt động kiểm

tra, đánh giá chất lượng giảng dạy, giáo dục của giáo viên

50

2.13.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý tổ chức cho

giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo khoa theo quy định

của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh

51

2.14.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản l công tác đánh

giá, xếp loại giáo viên và C L theo chu n nghề nghiệp

giáo viên và chu n Hiệu trưởng

53

2.15.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các yếu tố chủ quan

ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường

tiểu học

54

x

Số hiệu

bảng

Tên bảng Trang

2.16.

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các yếu tố khách quan

ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường

tiểu học

55

3.1. Khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp đề xuất 82

3.2. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất 83