Quản lý hoạt động dạy học thực hành nghề tại trường cao đẳng văn hóa nghệ thuật đà nẵng

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN THỊ THANH TIN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHỀ

TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG VĂN HÓA NGHỆ THUẬT ĐÀ NẴNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Đà Nẵng - 2022

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN THỊ THANH TIN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHỀ

TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG VĂN HÓA NGHỆ THUẬT ĐÀ NẴNG

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 8 14 01 14

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. NGUYỄN THỊ MỸ LỘC

Đà Nẵng - 2022

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU........................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ...........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................2

3. Khách thể và Đối tượng nghiên cứu ........................................................................2

4. Phạm vi nghiên cứu..................................................................................................2

5. Câu hỏi nghiên cứu ..................................................................................................2

6. Giả thuyết khoa học .................................................................................................3

7. Các nhiệm vụ nghiên cứu.........................................................................................3

8. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................3

9. Cấu trúc của luận văn...............................................................................................4

CHƯƠNG 1....................................................................................................................5

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH

NGHỀ TẠI CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG VĂN HÓA NGHỆ THUẬT..................5

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ............................................................................5

1.1.1. Những nghiên cứu về dạy học thực hành nghề ..............................................5

1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý dạy học thực hành nghề..................................6

1.2. Các khái niệm cơ bản..........................................................................................7

1.2.1. Quản lý và quản lý giáo dục ...........................................................................7

1.2.2. Hoạt động dạy học thực hành nghề ..............................................................10

1.2.3. Quản lý hoạt động dạy học thực hành nghề .................................................11

1.3. Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp

Việt Nam ...................................................................................................................13

1.3.1. Sứ mạng, chức năng nhiệm vụ của trường Cao đẳng nghề. .........................13

1.3.2. Đặc điểm đào tạo của trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật. .....................15

1.4. Lý luận về hoạt động dạy học thực hành nghề...............................................15

1.4.1. Mục tiêu dạy học thực hành nghề.................................................................15

1.4.2. Nội dung dạy học thực hành nghề ................................................................16

1.4.3. Phương pháp và hình thức dạy học thực hành nghề.....................................18

1.4.4. Cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ dạy học thực hành nghề .............................20

1.4.5. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập thực hành nghề......................................21

1.5. Quản lý hoạt động dạy học thực hành nghề ...................................................22

1.5.1. Quản lý mục tiêu dạy học thực hành nghề ...................................................22

1.5.2. Quản lý nội dung dạy học thực hành nghề ...................................................23

1.5.3. Quản lý phương pháp và hình thức tổ chức dạy học thực hành nghề ..........23

1.5.4. Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ dạy học thực hành nghề ................24

1.5.5. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. ................................24

1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học thực hành nghề. .....25

1.6.1. Các yếu tố khách quan..................................................................................25

1.6.2. Các yếu tố chủ quan......................................................................................25

CHƯƠNG 2..................................................................................................................27

THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHỀ TẠI

TRƯỜNG CAO ĐẲNG VĂN HÓA NGHỆ THUẬT ĐÀ NẴNG. .........................27

2.1. Khái quát về quá trình khảo sát ......................................................................27

2.1.1. Mục đích khảo sát.........................................................................................27

2.1.2. Nội dung khảo sát .........................................................................................27

2.1.3. Phương pháp và đối tượng khảo sát .............................................................27

2.2. Vài nét về Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng ........................28

2.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển ...................................................................28

2.2.2. Chức năng, nhiệm vụ....................................................................................29

2.2.3. Tổ chức bộ máy, nhân sự..............................................................................30

2.2.4. Điều kiện cơ sở vật chất................................................................................31

2.2.5. Hoạt động đào tạo.........................................................................................31

2.2.6. Định hướng phát triển...................................................................................34

2.3. Thực trạng hoạt động dạy học thực hành nghề tại Trường Cao đẳng Văn hóa

Nghệ thuật Đà Nẵng.................................................................................................35

2.3.1. Thực trạng thực hiện mục tiêu dạy học thực hành nghề...............................35

2.3.2. Thực trạng nội dung dạy học thực hành nghề ..............................................37

2.3.3. Thực trạng sử dụng các phương pháp và hình thức dạy học thực hành nghề.

................................................................................................................................39

2.3.4. Thực trạng cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ dạy học thực hành nghề ...........44

2.3.5. Thực trạng hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. ...........................45

2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học thực hành nghề tại Trường Cao đẳng

Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng .................................................................................47

2.4.1. Thực trạng quản lý mục tiêu dạy học thực hành nghề..................................47

2.4.2. Thực trạng quản lý nội dung dạy học thực hành nghề .................................49

2.4.3. Thực trạng quản lý các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học thực

hành nghề................................................................................................................51

2.4.4. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ dạy học thực hành nghề

................................................................................................................................55

2.4.5. Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập................58

2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học thực hành

nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng...............................................60

2.6. Đánh giá chung thực trạng quản lý hoạt động dạy học thực hành nghề tại

Trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng ............................................................61

2.6.1. Điểm mạnh....................................................................................................64

2.6.2. Điểm hạn chế ................................................................................................65

CHƯƠNG 3..................................................................................................................68

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHỀ..........68

TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG VĂN HÓA NGHỆ THUẬT ĐÀ NẴNG...................68

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp...................................................................68

3.1.1. Đảm bảo tính thực tiễn và khả thi.................................................................68

3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển...............................................................68

3.1.3. Đảm bảo tính toàn diện................................................................................. 68

3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả..................................................................................68

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành nghề tại Trường Cao đẳng

Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng. ................................................................................69

3.2.1. Xây dựng mục tiêu đào tạo, dạy học thực hành dựa trên cơ sở xác định nhu

cầu của xã hội và của người học.............................................................................69

3.2.2. Quản lý nội dung dạy học thực hành nghề gắn với lý thuyết và mục tiêu đào

tạo đã được xác lập. ................................................................................................72

3.2.3. Đa dạng hóa hình thức và phương pháp tổ chức dạy học thực hành nghề...74

3.2.4. Tăng cường mối quan hệ giữa nhà trường với doanh nghiệp, tổ chức văn

hóa nghệ thuật; khai thác sử dụng có hiệu quả hệ thống cơ sở vật chất phục vụ dạy

học thực hành nghề .................................................................................................78

3.2.5. Đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập thực hành nghề theo

định hướng phát triển năng lực người học..............................................................82

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ......................................................................84

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp. ...................85

3.4.1. Đối tượng và phương pháp khảo nghiệm .....................................................85

3.4.2. Kết quả khảo nghiệm....................................................................................85

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.............................................................................90

1. Kết luận.................................................................................................................90

2. Khuyến nghị..........................................................................................................92

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................93

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu Tên bảng Trang

Bảng 2.1 Danh mục các ngành, nghề đào tạo của nhà trường 32

Bảng 2.2 Số liệu tuyển sinh 2018 – 2022 của trường CĐ VHNT 33

Bảng 2.3 Thực trạng thực hiện mục tiêu của dạy học thực hành nghề

tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

36

Bảng 2.4. Thực trạng nội dung dạy học thực hành nghề tại trường

CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

38

Bảng 2.5 Thực trạng sử dụng các phương pháp dạy học thực hành

nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

40

Bảng 2.6 Thực trạng sử dụng các hình thức tổ chức dạy học thực

hành nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

42

Bảng 2.7 Thực trạng hoạt động dạy học thực hành nghề tại các cơ sở

thực hành nghề bên ngoài nhà trường

43

Bảng 2.8 Thực trạng các CSVC, TB dạy học thực hành nghề tại

trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

44

Bảng 2.9 Thực trạng hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập

thực hành nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà

Nẵng

45

Bảng 2.10 Thực trạng quản lý mục tiêu dạy học thực hành nghề tại

trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

48

Bảng 2.11 Thực trạng quản lý nội dung dạy học thực hành nghề tại

trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

50

Bảng 2.12 Thực trạng quản lý phương pháp dạy học thực hành nghề

tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

52

Bảng 2.13 Thực trạng quản lý hình thức tổ chức dạy học thực hành

nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

54

Bảng 2.14 Thực trạng quản lý cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ dạy học

thực hành nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà

Nẵng

56

Bảng 2.15 Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả

học tập thực hành nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật

Đà Nẵng

58

Bảng 2.16 Thực trạng các yếu tố ảnh hướng tới quản lý dạy học thực

hành nghề tại trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng

60

Bảng 3.1 Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các

biện pháp

86

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

Số hiệu Tên hình vẽ Trang

Sơ đồ 2.1 Cơ cấu tổ chức của Trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Đà

Nẵng

31

Biểu đồ 3.1 Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết 87

Biểu đồ 3.2 Kết quả khảo nghiệm tính khả thi 88

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ

GDNN Giáo dục nghề nghiệp

CĐ Cao đẳng

VH – NT Văn hóa Nghệ thuật

BLĐTBXH Bộ Lao động - Thương Bình & Xã hội

CBQL Cán bộ quản lý

GV Giảng viên

NV Nhân viên

HSSV Học sinh, sinh viên

CSVC Cơ sở vật chất

TB Thiết bị

SL Số lượng

TL% Tỉ lệ phần trăm

QL Quản lý

QLGD Quản lý giáo dục

THN Thực hành nghề

NN Nghề nghiệp

TTTH Trung tâm thực hành

TT Thực tập

KT Kiểm tra

ĐG Đánh giá

CTĐT Chương trình đào tạo

MTĐT Mục tiêu đào tạo

CTDHTH Chương trình dạy học thực hành

ND Người dạy

NH Người học

KH Kế hoạch

KT,KN Kiến thức, kỹ năng

CTKH Chương trình kế hoạch

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong bối cảnh thế giới ngày nay, các tác động của quá trình toàn cầu hoá, bước

chuyển sang nền kinh tế tri thức, sự phát triển như vũ bão về công nghệ thông tin và

truyền thông. Cuộc cách mạng 4.0 tác động mạnh mẽ đến nhiều lĩnh vực, nhiều khía

cạnh trong đời sống xã hội, trong đó đặc biệt không thể thiếu một nguồn nhân lực chất

lượng cao, mà nguồn nhân lực lại là đối tượng trực tiếp và là kết quả của quá trình giáo

dục – đào tạo. Đặc biệt là đào tạo nghề cho người lao động chiếm vị trí quan trọng trong

chiến lược phát triển nguồn nhân lực của mỗi quốc gia trên thế giới. Mục tiêu của đào

tạo nghề là nhằm đào tạo nhân lực trực tiếp cho sản xuất, kinh doanh và dịch vụ, có năng

lực hành nghề tương ứng với trình độ đào tạo; có đạo đức, sức khỏe; có trách nhiệm

nghề nghiệp; có khả năng sáng tạo, thích ứng với môi trường làm việc trong bối cảnh

hội nhập quốc tế; bảo đảm nâng cao năng suất, chất lượng lao động; tạo điều kiện cho

người học sau khi hoàn thành khóa học có khả năng tìm việc làm, tự tạo việc làm hoặc

học lên trình độ cao hơn.

Đất nước ta đang có sự chuyển mình, đổi mới rất mạnh mẽ, trong đó nguồn nhân

lực chất lượng cao được xếp là một trong những giải pháp để đột phá. Như Thủ tướng

Chính phủ đã nói “nguồn nhân lực có kỹ năng là chìa khóa để nâng cao năng suất lao

động, tăng năng lực cạnh tranh quốc gia”. Ngày 28/5/2020 Thủ tướng Chính phủ đã ban

hành Chỉ thị 24 về đẩy mạnh phát triển nhân lực có kỹ năng nghề, góp phần nâng cao

năng suất lao động và tăng năng lực cạnh tranh quốc gia trong tình hình mới và ký Quyết

định số 1486/QĐ – TTg ngày 1/10/2020 lấy ngày 4/10 hàng năm là “Ngày Kỹ năng lao

động Việt Nam”. Còn rất nhiều khó khăn nhưng có thể nói đây là cơ hội mở ra để giáo

dục nghề nghiệp tiếp tục nâng tầm, bứt phá mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa.

Để đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục nghề nghiệp (GDNN), năm 2014 Quốc

hội khóa XIII đã thông qua Luật GDNN với nhiều đổi mới quan trọng và đột phá như:

hợp nhất các trình độ đào tạo; đổi mới về tổ chức và quản lý đào tạo, về chính sách cho

người học, nhà giáo và cơ sở GDNN, cũng như bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách

khuyến khích xã hội hóa GDNN, tăng cường sự phối hợp, tham gia của doanh nghiệp,

người sử dụng lao động vào hoạt động đào tạo, gắn đào tạo với nhu cầu thị trường lao

động và xã hội.

Việt Nam là một nước đang phát triển, để hội nhập và thu hẹp khoảng cách với

các nước phát triển, chất lượng đào tạo đã trở thành yếu tố quan trọng hàng đầu. Hiện

nay, một trong những hạn chế của giáo dục nói chung và của dạy nghề nói riêng ở nước

ta là chất lượng và hiệu quả đào tạo thấp. Mặt khác, chúng ta cũng chưa có những hệ

thống quản lý chất lượng đào tạo có hiệu quả, dẫn đến tình trạng lãng phí nguồn nhân

lực và chi phí đào tạo. Một hiện tượng phổ biến đang diễn ra hiện nay là chúng ta đang

rất thiếu lực lượng lao động là công nhân nhưng học sinh tốt nghiệp các trường dạy nghề

ra trường lại không có việc làm.

Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Đà Nẵng là một cơ sở đào tạo nghề về các

lĩnh vực văn hóa và nghệ thuật. Trong những năm qua, công tác quản lý giáo dục nói

chung và quản lý hoạt động dạy học thực hành của nhà trường rất được quan tâm và

đem lại những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại hạn chế trong công