Quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở các trường tiểu học quận sơn trà thành phố đà nẵng

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ THỊ VÂN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2 BUỔI/NGÀY

THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

2018 Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN SƠN TRÀ

THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

ĐÀ NẴNG, NĂM 2022

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ THỊ VÂN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2 BUỔI/NGÀY

THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

2018 Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN SƠN TRÀ

THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

Chuyên ngành: Quản lí giáo dục

Mã số: 814 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Người hướng dẫn khoa học: TS. BÙI VIỆT PHÚ

ĐÀ NẴNG, NĂM 2022

I

LOlCAMDOAN

Toi xin cam doan day la cong trinh nghien CU'U cua rieng toi, cac s6 li�u, k�t qua

neu t-rong lU?ll van nay la trung thl,rc va chua tung OUQ'C ai cong b6 trong bfit ky cong

trinh nao khac.

Tac gia lu�n van

1)6 Thi Van

iv

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu ...........................................................................................2

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu....................................................................2

4. Nhiệm vụ nghiên cứu..........................................................................................2

5. Phạm vi nghiên cứu của đề tài............................................................................2

6. Giả thuyết khoa học ............................................................................................3

7. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................3

8. Cấu trúc của luận văn: Luận văn gồm 3 phần ....................................................4

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2

BUỔI/NGÀY THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 Ở

TRƯỜNG TIỂU HỌC ..................................................................................................5

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ..................................................................................5

1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài BỔ SUNG NGUỒN TRÍCH DẪN...............5

1.1.2. Các nghiên cứu trong nước...........................................................................6

1.2. Các khái niệm chính .................................................................................................8

1.2.1. Quản lý..........................................................................................................8

1.2.2. Quản lý giáo dục ...........................................................................................8

1.2.3. Hoạt động dạy học 2 buổi/ngày....................................................................9

1.2.4. Quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học ........................10

1.3. Những vấn đề cơ bản về đổi mới giáo dục phổ thông cấp tiểu học .......................11

1.3.1. Mục tiêu của chương trình..........................................................................11

1.3.2. Kế hoạch và nội dung giáo dục...................................................................12

1.3.3. Về thời lượng giáo dục ...............................................................................13

1.4. Lý luận về tổ chức dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học....................................13

1.4.1. Vai trò, tầm quan trọng của việc dạy học 2 buổi/ngày...............................13

1.4.2. Mục tiêu dạy học 2 buổi/ ngày ở trường tiểu học.......................................14

1.4.3. Chương trình dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học.................................15

1.4.4. Tổ chức dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học .........................................17

1.4.5. Các điều kiện dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học theo chương trình

GDPT 2018....................................................................................................................18

1.4.6. Kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học............19

1.5. Quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo Chương trình GDPT 2018 ở trường

tiểu học ..........................................................................................................................20

1.5.1. Quản lý thực hiện mục tiêu dạy học 2 buổi/ngày .......................................20

1.5.2. Quản lý kế hoạch, chương trình dạy học 2 buổi/ngày................................20

1.5.3. Quản lý việc tổ chức thực hiện dạy học 2 buổi/ngày .................................21

v

1.5.4. Quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ....................21

1.5.6. Quản lý công tác kiểm tra đánh giá kết quả dạy học 2 buổi/ngày..............23

1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu

học .................................................................................................................................23

1.6.1. Những yếu tố chủ quan...............................................................................24

1.6.2. Những yếu tố khách quan ...........................................................................24

Tiểu kết chương 1..........................................................................................................25

Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2 BUỔI/NGÀY

THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 Ở CÁC TRƯỜNG

TIỂU HỌC QUẬN SƠN TRÀ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG......................................26

2.1. Mô tả quá trình khảo sát thực trạng........................................................................26

2.1.1. Mục tiêu khảo sát........................................................................................26

2.1.2. Nội dung khảo sát .......................................................................................26

2.1.3. Phương pháp khảo sát.................................................................................26

2.1.4. Đối tượng khảo sát......................................................................................27

2.1.5. Địa bàn khảo sát..........................................................................................27

2.2. Khái quát tình hình KT-XH và GD&ĐT quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng........27

2.2.1. Tình hình KT-XH quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng ...............................27

2.2.2. Khái quát về GD&ĐT quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.........................28

2.2.3. Về Giáo dục Tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng .........................30

2.3. Thực trạng hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo Chương trình GDPT 2018 ở các

trường Tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng .....................................................31

2.3.1. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV và phụ huynh về vai trò của dạy học

2 buổi/ngày ở các trường Tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng........................31

2.3.2. Thực trạng thực hiện chương trình dạy học 2 buổi/ngày ...........................33

2.3.3. Thực trạng tổ chức hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trường Tiểu học

quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng ................................................................................35

2.3.4. Thực trạng các điều kiện hỗ trợ dạy học 2 buổi/ngày ................................38

2.3.5. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh........41

2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ ngày theo Chương trình GDPT

2018 ở các trường TH quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng............................................43

2.4.1. Thực trạng quản lí thực hiện mục tiêu dạy học 2 buổi/ngày ......................43

2.4.2. Thực trạng quản lý kế hoạch, chương trình dạy học 2 buổi/ngày theo

Chương trình GDPT 2018 .............................................................................................45

2.4.3. Thực trạng quản lý tổ chức thực hiện dạy học buổi thứ 2 ở các trường tiểu

học quận Sơn Trà, Tp Đà Nẵng.....................................................................................47

2.4.4. Thực trạng quản lý các điều kiện dạy học 2 buổi/ngày ở các trường Tiểu

học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng .........................................................................56

vi

2.4.5. Thực trạng quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học 2 buổi/ngày ở các

trường Tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng .....................................................58

2.5. Đánh giá chung thực trạng quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo Chương

trình GDPT 2018 ở các trường TH quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng........................60

2.5.1. Mặt mạnh ....................................................................................................60

2.5.2. Mặt yếu .......................................................................................................60

2.5.3. Nguyên nhân ...............................................................................................61

Tiểu kết chương 2..........................................................................................................62

Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2 BUỔI/NGÀY

THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 Ở CÁC TRƯỜNG

TIỂU HỌC QUẬN SƠN TRÀ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG......................................63

3.1. Nguyên tắc chung xây dựng biện pháp ..................................................................63

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu .............................................................63

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học.............................................................63

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ...............................................................63

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn, khả thi................................................63

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .............................................................64

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo Chương trình GDPT 2018

tại các trường tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng ...........................................64

3.3.1. Biện pháp 1: Tổ chức nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý nhà trường,

giáo viên, cha mẹ học sinh về tầm quan trọng dạy học 2 buổi/ngày.............................64

3.3.2. Biện pháp 2: Quản lí xây dựng kế hoạch, chương trình dạy học 2 buổi/ngày

phù hợp với nhà trường .................................................................................................66

3.3.3. Biện pháp 3: Bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư

phạm cho đội ngũ GV....................................................................................................69

3.3.4. Biện pháp 4: Đổi mới việc tổ chức thực hiện hoạt động dạy học 2

buổi/ngày theo chương trình GDPT 2018 .....................................................................72

3.3.5. Biện pháp 5: Đầu tư CSVC, các điều kiện hỗ trợ hoạt động dạy học 2

buổi/ngày .......................................................................................................................75

3.3.6. Biện pháp 6: Tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học

tập, rèn luyện của học sinh qua dạy học 2 buổi/ngày....................................................78

3.3.7. Biện pháp 7: Tăng cường công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình

trong việc tổ chức hoạt động dạy học 2 buổi/ngày........................................................81

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp.............................................................................84

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ..................84

3.4.1. Mục tiêu khảo nghiệm ................................................................................84

3.4.2. Đối tượng, nội dung và phương pháp khảo nghiệm ...................................85

3.4.3. Kết quả khảo nghiệm..................................................................................85

Tiểu kết chương 3..........................................................................................................89

vii

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .............................................................................91

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................94

PHỤ LỤC ..................................................................................................................PL1

viii

DANH MỤC CÁ CHỮ VIẾT TẮT

BGD&ĐT : Bộ giáo dục và đào tạo

CBQL : Cán bộ quản lý

CSVC : Cơ sở vật chất

CSVC&TBDH : Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học

CTGDPT : Chương trình Giáo dục phổ thông

GDPT : Giáo dục phổ thông

GV : Giáo viên

GVBML : Giáo viên bộ môn

HĐDH : Hoạt động dạy học

HS : HỌc sinh

NXB : NHà xuất bản

PP DH : Phương pháp dạy học

QL Quản lý

QL HĐ DH : Quản lý hoạt động dạy học

QLGD : Quản lý giáo dục

TH : Tiểu học

ix

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu

bảng

Tên bảng Trang

1.1.

So sánh kế hoạch giáo dục cấp Tiểu học theo CTGDPT

2006 và CTGDPT 2018

15

2.1. Thang đánh giá kết quả khảo sát 26

2.2.

Thống kê số lượng lớp, nhóm lớp các cấp học quận Sơn Trà

(Tháng 7/2022)

29

2.3.

Thống kê số lượng CBQL, GV, nhân viên của 3 cấp học

quận Sơn Trà(Tháng 7/2022)

29

2.4.

Thống kê số lượng CBQL, GV cấp TH học quận Sơn Trà

(Tháng 6/2022)

31

2.5. Thời khóa biểu lớp 1 do một trường trong quận cung cấp 32

2.6.

Thời khóa biểu dạy học 2 buổi/ngày năm học 2020 - 2021

của 1 trường tiểu học trong quận Sơn Trà.

33

2.10. Thực trạng thực hiện chương trình dạy học 2 buổi/ngày 34

2.10.

Thống kê chất lượng giáo dục lớp 1, 2, quận Sơn Trà (2

năm học) 36

2.7.

Thống kê CSVC, phương tiện DH các trường quận Sơn Trà

năm học 2021-2022

39

2.8.

Thống kê số lượng CBQL, GV cấp TH học quận Sơn Trà

(Tháng 6/2022)

40

2.9. Nội dung GV kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS 42

2.11.

Đánh giá về thực trạng thực hiện mục tiêu quản lý dạy học 2

buổi/ngày theo Chương trình GDPT 2018 43

2.12.

Thực trạng quản lý kế hoạch, chương trình dạy học 2

buổi/ngày theo Chương trình GDPT 2018 45

2.13. Quản lý hồ sơ và công tác chuẩn bị bài của GV 47

2.14. Quản lý việc thực hiện giờ lên lớp của GV 49

2.15. QL hoạt động học tập của học sinh 51

2.16. QL thực hiện nền nếp, kỷ cương học tập của HS 52

2.17. QL HĐ học tập của HS tại trường 54

2.18. Sự tham gia HĐ học tập của HS trên lớp 55

2.19. Quản lý CSVC, TB&CN 57

3.1. Tổng hợp ý kiến về mức độ cấp thiết của các biện pháp 85

3.2. Tổng hợp ý kiến về mức độ khả thi của các biện pháp 87

x

DANH MỤC CÁC HÌNH

Số hiệu

hình

Tên hình Trang

2.1. Nhận thức về dạy học 2 buổi/ngày 32

2.2. Bảng nhận thức về điều kiện, thiết bị dạy học 56

3.1. Mức độ cấp thiết của các biện pháp 87

3.2. Mức độ khả thi của các biện pháp 89

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Đất nước ta đang bước vào giai đoạn hội nhập vào giai đoạn đầu cuả thời kỳ

công nghiệp hoá hiện đại hoá. Muốn vậy phải phát triển mạnh nền giáo dục đào tạo

nhằm tạo ra nguồn lực mới, nguồn vốn người có hàm lượng chất xám cao để phát triển

kinh tế xã hội. Thực tế cho thấy hiện nay cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật trên thế

giới đã phát triển những bước nhảy vọt, nhưng khoa học kỹ thuật có phát triển đến đâu

thì đó cũng vẫn là những sản phẩm do con người phát minh, sáng chế ra. Để có được

những con người như thế phải có một nền giáo dục phát triển tương xứng.

Trong các văn kiện của Đại hội Đảng đã khẳng định: "Giáo dục Đào tạo là quốc

sách hàng đầu" Phát triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân lực đào tạo

nhân tài để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 về

“Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa,

hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội

nhập quốc tế” đã nêu “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là đổi mới

những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội

dung, phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm thực hiện.”

Theo đúng quan điểm chỉ đạo đó BGD & ĐT đã thực hiện chương trình GDPT

2018 với Thông tư 32/TT-BGDĐT được ban hành ngày 26/12/2018. Hồn cốt cơ bản

nhất của mục tiêu chương trình GDPT 2018 là đào tạo ra những thế hệ có đầy đủ năng

lực, phẩm chất để học tập, để lao động, để “sống”, để “hội nhập”. Để đạt được mục

tiêu của chương trình thì thực hiện việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày là chủ trương

đúng đắn, phù hợp với sự phát triển giáo dục trong tình hình hiện nay; đồng thời

không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc,

giáo dục học sinh, góp phần giải quyết vấn đề quá tải đối với chương trình hiện hành,

giúp học sinh có thời gian luyện tập, củng cố, nâng cao kiến thức và rèn kỹ năng sống,

học sinh được vui chơi, thực hành, trải nghiệm để hình thành các năng lực và phẩm

chất. Các nước phát triển, các nền giáo dục tiên tiến nhất thế giới cũng không nằm

ngoài xu thế này. Như vậy, việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày là tất yếu, có ý nghĩa

quyết định đến chất lượng giáo dục thế hệ trẻ tương lai của đất nước. Là điều kiện để

chuẩn hóa hệ thống nhà trường, tạo điều kiện đưa giáo dục Việt Nam hội nhập với các

nước trong khu vực và thế giới.

Quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng được thành lập từ năm 1997, trong những

năm qua, 100% các trường Tiểu học của quận Sơn Trà đã thực hiện dạy học 2

buổi/ngày và đã mang lại nhiều đóng góp tích cực cho sự phát triển chung của giáo

dục quận nhà: giảm áp lực học tập của học sinh; hạn chế việc dạy thêm, học thêm; phụ

huynh học sinh an tâm hơn trong công việc và đặc biệt các em có được nhiều thời gian

xây dựng mối quan hệ tình cảm trong nhà trường. Tuy nhiên, việc tổ chức dạy học 2

2

buổi/ ngày còn một số bất cập như: sĩ số học sinh tăng so với quy định; số lượng giáo

viên, nhân viên chưa đáp ứng yêu cầu; giáo viên khó thực hiện việc đổi mới phương

pháp dạy học; kinh phí cho hoạt động, quỹ đất cho các hoạt động ngoài trời, phòng

ngủ nghỉ buổi trưa cho học sinh chưa đáp ứng... Bên cạnh đó, kinh nghiệm tổ chức

quản lý của lãnh đạo nhà trường còn gặp nhiều khó khăn trong xây dựng chương trình,

tổ chức, kiểm tra đánh giá hiệu quả dạy học 2 buổi/ngày.

Từ những lý do trên, tôi chọn đề tài "Quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày

theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở các trường tiểu học quận Sơn Trà

thành phố Đà Nẵng" để nghiên cứu.

2. Mục tiêu nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và khảo sát, đánh giá thực trạng về công tác Quản

lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở các

trường TH quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý

hoạt hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở các

trường TH quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1 Khách thể nghiên cứu: Hoạt hoạt động dạy học 2 buổi/ngày theo Chương

trình giáo dục phổ thông 2018 ở trường Tiểu học.

3.2 Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt hoạt động 2 buổi/ngày theo Chương trình

giáo dục phổ thông 2018 ở các trường Tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu

4.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các

trường Tiểu học.

4.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các

trường Tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.

4.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trường

Tiểu học quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.

5. Phạm vi nghiên cứu của đề tài

Đề tài tập trung nghiên cứu hoạt động quản lý về dạy học 2 buổi/ngày tại 12

trường tiểu học của quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng (TH Trần Quốc Toản, TH

Nguyễn Tri Phương, TH Tiểu La, TH Hai Bà Trưng, TH QuangTrung, TH Ngô

Mây, TH Nguyễn Thái Học, TH Nguyễn Phan Vinh, TH Ngô Gia Tự, TH Chi

Lăng, TH Tô Vĩnh Diện, TH Lương Thế Vinh).

- Đối tượng phỏng vấn: Cán bộ quản lý phòng giáo dục và đào tạo, hiệu trưởng,

phó hiệu trưởng, giáo viên, phụ huynh học sinh.

- Thời gian khảo sát và sử dụng các số liệu: từ các năm học 2020- 2021, 2021-

2022.