Quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trường tiểu học huyện bàu bàng tỉnh bình dương đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ LƢU

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2 BUỔI/NGÀY

Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN BÀU BÀNG

TỈNH BÌNH DƢƠNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI

GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Đà Nẵng - Năm 2021

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ LƢU

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2 BUỔI/NGÀY

Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN BÀU BÀNG

TỈNH BÌNH DƢƠNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI

GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 8 14 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:

TS. BÙI VIỆT PHÚ

Đà Nẵng - Năm 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết

quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trong bất

kỳ một công trình nào khác.

Tác giả luận văn

NGUYỄN THỊ LƢU

ii

TRANG THÔNG TIN LUẬN VĂN THẠC SĨ

Tên đề tài: QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2 BUỔI/NGÀY

Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN BÀU BÀNG TỈNH BÌNH DƢƠNG

ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

Ngành: Quản lí giáo dục

Họ và tên học viên: Nguyễn Thị Lƣu

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Bùi Việt Phú

Cơ sở đào tạo: Trƣờng Đại học Sƣ phạm - Đại học Đà Nẵng

Tóm tắt

1. Những kết quả chính của luận văn

Đề tài Quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trƣờng tiểu học huyện Bàu Bàng, tỉnh

Bình Dƣơng đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, đã hệ thống lại cơ sở lý luận các khái niệm

về quản lý dạy học 2 buổi/ngày, chỉ ra các hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở trƣờng tiểu học và các nội

dung cần quản lý của Hiệu trƣởng trong công tác tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Từ đó làm cơ sở, xây

dựng phiếu khảo sát 150 cán bộ quản lý và giáo viên về thực trạng hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở

các trƣờng tiểu học huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dƣơng. Căn cứ vào kết quả khảo sát, tác giả đã đề xuất

06 biện pháp quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trƣờng tiểu học huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình

Dƣơng đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, thông qua việc khảo nghiệm tính cần thiết và khả

thi các biện pháp đề xuất đều phù hợp có thể áp dụng tại các trƣờng tiểu học huyện Bàu Bàng, tỉnh

Bình Dƣơng.

2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn

Đề tài đã xây dựng khung lý luận quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trƣờng tiểu

học, thông qua kết quả xử lý số liệu khảo sát thực trạng hoạt động dạy học 2 buổi/ngày cũng nhƣ quản

lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày. Đề tài chỉ ra những thành công, hạn chế cũng nhƣ nguyên nhân ảnh

hƣởng đến quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trƣờng tiểu học. Từ đó, xây dựng 06 biện

pháp quản lý, nhằm nâng cao chất lƣợng hoạt động dạy học 2 buổi/ngày đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo

dục phổ thông.

3. Hƣớng nghiên cứu tiếp theo của đề tài

Thông qua kết quả nghiên cứu đề tài quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trƣờng tiểu

học huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dƣơng, qua đó có thể áp dụng những kết quả nghiên cứu này vào

trong công tác quản lý của Hiệu trƣởng ở trƣờng tiểu học và nghiên cứu sâu hơn về việc xây dựng

khung nội dung, chƣơng trình và kế hoạch thực hiện chi tiết.

4. Từ khoá: Quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trƣờng, dạy học 2 buổi/ngày, giáo dục tiểu học.

Xác nhận của giáo viên hƣớng dẫn Ngƣời thực hiện đề tài

TS. Bùi Việt Phú Nguyễn Thị Lƣu

iii

INFORMATION PAGE OF MASTER THESIS

Topic: THE MANAGEMENT OF TEACHING ACTIVITIES 2 SESSIONS PER

DAY IN BAU BANG SCHOOLS OF BINH DUONG PROVINCE MEETING

THE REQUIREMENTS FOR GENERAL EDUCATION INNOVATION

Major: Management of education

Full name : Nguyen Thi Luu

Guider: Dr. Bui Viet Phu

Branch: University of Education- Da Nang University

ABSTRACT

1. Main result of thesis

The project of managing teaching activities for two sessions per day at Primary schools in Bau Bang

district, Binh Duong province which meets the requirements of renovation of general education and

systematizes the theoretical basis of concepts of teaching management in studying two sessions per

day. This project points out teaching activities two sessions per day in elementary schools and the

contents that need to be managed by the Principal in organizing teaching two sessions per day. From

there as a basis to build the surveys of one hundred fifty administrators and teachers about the status of

teaching activities two sessions per day at primary schools in Bau Bang district, Binh Duong province.

Based on the survey results, the author has proposed six measures to manage teaching activities two

sessions per day in elementary schools in Bau Bang district, Binh Duong province to meet the

requirements of renovation of general education. Through testing the necessity and feasibility, the

proposed measures can be applied in elementary schools in Bau Bang district, Binh Duong province.

2. Significance and realitity of thesis

The thesis has built a theoretical framework to manage teaching activities two sessions per day in

primary schools which were the results of processing survey data on the status of teaching activities

two sessions per day as well as management of activities two classes per day. The project shows the

successes and limitations as well as the causes affecting the management of teaching activities two

sessions per day in primary schools. Since then the thesis has built six management measures in order

to improve the quality of teaching activities 2 sessions per day to meet the requirements of renovation

of general education.

3. The next research direction of the topic

Through the research results, the topic of managing teaching activities two sessions per day at Primary

schools in Bau Bang district, Binh Duong province which these research results can be applied in the

management of Principals are in elementary school and reach deeper into the development of detailed

content frameworks, programs and implementation plans.

4. Keywords: Manage, education management, school management, teaching 2 sessions per day,

primary education.

Confirmation of guider Student

Bui Viet Phu, PhD Nguyen Thi Luu

iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................................i

TÓM TẮT .................................................................................................................... ii

MỤC LỤC .....................................................................................................................iv

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................. viii

DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................................ix

MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài...................................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................2

3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ......................................................................2

4. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................................2

5. Phạm vi nghiên cứu của đề tài ..............................................................................2

6. Giả thuyết khoa học ..............................................................................................3

7. Phƣơng pháp nghiên cứu ......................................................................................3

8. Cấu trúc của luận văn............................................................................................3

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2

BUỔI/NGÀY Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC......................................................................5

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ..................................................................................5

1.1.1. Nghiên cứu ở nƣớc ngoài................................................................................5

1.1.2. Nghiên cứu ở trong nƣớc ................................................................................5

1.2. Các khái niệm chính .................................................................................................7

1.2.1. Quản lý ...........................................................................................................7

1.2.2. Quản lý giáo dục .............................................................................................8

1.2.3. Hoạt động dạy học ..........................................................................................9

1.2.4. Hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ....................................................................10

1.2.5. Quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày .......................................................11

1.3. Lý luận về tổ chức dạy học 2 buổi/ngày ở trƣờng tiểu học....................................12

1.3.1. Trƣờng tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân ......................................12

1.3.2. Tầm quan trọng của dạy học 2 buổi/ngày ở trƣờng tiểu học ........................14

1.3.3. Nội dung và kế hoạch dạy học 2 buổi trên ngày ở trƣờng tiểu học..............15

1.3.4. Về hình thức tổ chức dạy học 02 buổi/ngày .................................................16

1.3.5. Điều kiện tổ chức dạy học 2 buổi trên ngày Điều kiện cơ sở vật chất,

thiết bị tổ chức dạy học 02 buổi/ngày ...........................................................................16

1.4. Quản lí hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở trƣờng tiểu học .....................................17

1.4.1. Quản lý mục tiêu dạy học 02 buổi/ ngày .....................................................17

v

1.4.2. Quản lý nội dung, kế hoạch dạy học 2 buổi/ngày.........................................18

1.4.3. Quản lý việc tổ chức, sắp xếp đội ngũ giáo viên dạy học 2 buổi/ngày ........20

1.4.4. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh ở

buổi thứ 2.......................................................................................................................20

1.4.5. Quản lý công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học

sinh.................................................................................................................................23

1.4.6. Quản lý điều kiện phục vụ hoạt động dạy học 2 buổi ngày..........................25

1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở trƣờng tiểu

học .................................................................................................................................26

1.5.1. Yếu tố chủ quan ............................................................................................26

1.5.2. Yếu tố khách quan ........................................................................................27

TIỂU KẾT CHƢƠNG 1................................................................................................28

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2

BUỔI/NGÀY Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN BÀU BÀNG, TỈNH

BÌNH DƢƠNG.............................................................................................................29

2.1. Khái quát về quá trình khảo sát ..............................................................................29

2.1.1. Mục đích khảo sát .........................................................................................29

2.1.2. Nội dung khảo sát .........................................................................................29

2.1.3. Phƣơng pháp khảo sát...................................................................................29

2.1.4. Đối tƣợng, thời gian và địa bàn khảo sát ......................................................30

2.1.5. Tổ chức khảo sát ...........................................................................................31

2.2. Khái quát tình hình kinh tế, xã hội, GD&ĐT huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình

Dƣơng ............................................................................................................................31

2.2.1. Tình hình Kinh tế, xã hội ..............................................................................31

2.2.2. Khái quát về GD&ĐT huyện Bàu Bàng .......................................................32

2.2.3. Khái quát giáo dục tiểu học huyện Bàu Bàng...............................................33

2.3. Thực trạng hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trƣờng tiểu học huyện Bàu

Bàng, tỉnh Bình Dƣơng..................................................................................................36

2.3.1. Quy mô trƣờng, lớp, học sinh học 2 buổi/ngày ............................................36

2.3.2. Đội ngũ giáo viên dạy học 2 buổi/ngày ........................................................37

2.3.3. Thực hiện chƣơng trình, nội dung, kế hoạch dạy học 02 buổi/ngày ............38

2.3.4. Chất lƣợng giáo dục của các trƣờng Tiểu học dạy học 2 buổi/ngày ở

huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dƣơng ...............................................................................39

2.3.5. Đánh giá chung thực trạng hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trƣờng

Tiểu học huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dƣơng ................................................................40

vi

2.4. Thực trạng quản lí hoạt động dạy học 2 buổi/ ngày ở các trƣờng tiểu học huyện

Bàu Bàng, tỉnh Bình Dƣơng ..........................................................................................40

2.4.1. Thực trạng mục tiêu quản lý dạy học 2 buổi/ngày .......................................40

2.4.2. Thực trạng quản lý nội dung, chƣơng trình và kế hoạch dạy học 2

buổi/ngày .......................................................................................................................41

2.4.3. Thực trạng quản lý việc tổ chức, sắp xếp đội ngũ giáo viên dạy học 2

buổi/ngày .......................................................................................................................43

2.4.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học của giáo viên và hoạt động học tập

của học sinh ở buổi thứ 2...............................................................................................44

2.4.5. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập và rèn

luyện của học sinh .........................................................................................................48

2.4.6. Thực trạng quản lý phƣơng tiện, điều kiện phục vụ hoạt động dạy học 2

buổi ngày .......................................................................................................................49

2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các

trƣờng Tiểu học huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dƣơng ....................................................50

2.5.1. Ƣu điểm ........................................................................................................50

2.5.2. Hạn chế .........................................................................................................51

2.5.3. Nguyên nhân hạn chế....................................................................................51

TIỂU KẾT CHƢƠNG 2................................................................................................53

CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 2

BUỔI/NGÀY Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN BÀU BÀNG, TỈNH

BÌNH DƢƠNG.............................................................................................................54

3.1. Nguyên tắc xây dựng biện pháp .............................................................................54

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính quy phạm pháp luật..............................................54

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và khả thi ..............................................55

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ .............................................55

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ...............................................................56

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả................................................................56

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học 02 buổi/ ngày ở các trƣờng tiểu học

huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dƣơng ...............................................................................56

3.2.1. Xây dựng kế hoạch dạy học buổi 2 theo định hƣớng phát triển phẩm chất

và năng lực học sinh ......................................................................................................56

3.2.2. Đổi mới việc phân công giáo viên đáp ứng yêu cầu dạy học 2 buổi/ngày ...60

3.2.3. Tăng cƣờng quản lý hoạt động của giáo viên và của học sinh trong dạy

học 2 buổi/ngày .............................................................................................................63

vii

3.2.4. Tổ chức hợp lý hoạt động kiểm tra, đánh giá thƣờng xuyên học sinh theo

định hƣớng phát triển phẩm chất, năng lực ...................................................................65

3.2.5. Tạo dựng môi trƣờng thân thiện và chuẩn hóa cơ sở vật chất, các điều

kiện hỗ trợ hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ...................................................................68

3.2.6. Tăng cƣờng công tác phối hợp giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội trong

việc tổ chức hoạt động dạy học 2 buổi/ngày .................................................................70

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp.............................................................................73

3.4. Khảo nghiệm nhận thức về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề

xuất ................................................................................................................................74

3.4.1. Mục tiêu khảo nghiệm ..................................................................................74

3.4.2. Đối tƣợng, nội dung và phƣơng pháp khảo nghiệm .....................................74

3.4.3. Kết quả khảo nghiệm ....................................................................................74

TIỂU KẾT CHƢƠNG 3................................................................................................78

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.....................................................................................79

TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................81

PHỤ LỤC

QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao)

viii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

BGD&ĐT : Bộ giáo dục và đào tạo

CBQL : Cán bộ quản lí

CMHS : Cha mẹ học sinh

CSVC : Cơ sở vật chất

DH : Dạy học

GD : Giáo dục

GV : Giáo viên

HĐ : Hoạt động

HT : Hiệu trƣởng

KT-XH : Kinh tế - xã hội

PP : Phƣơng pháp

QL : Quản lí

TBDH : Thiết bị dạy học

TH : Tiểu học

ix

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu

bảng

Tên bảng Trang

1.1. Tổng hợp kế hoạch giáo dục cấp tiểu học 15

2.1.

Thống kê số lƣợng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên của 3

cấp học huyện Bàu Bàng (Tháng 12/2020)

33

2.2.

Thống kê số trƣờng, lớp và học sinh học 2 buổi/ ngày có bán

trú trên địa bàn huyện cuối học kỳ I năm học 2020-2021

34

2.3.

Thống kê số lƣợng trƣờng, tỉ lệ lớp học 2 buổi/ngày (5 năm học

từ 2015-2020)

37

2.4. Thống kê tỉ lệ học sinh học 2 buổi/ngày (5 năm học qua) 37

2.5.

Nhận thức của giáo viên về mục tiêu cần đạt của việc tổ chức

dạy học 02 buổi/ ngày 40

2.6.

Mức độ phù hợp của nội dung, chƣơng trình, kế hoạch dạy học

02 buổi/ ngày đối với GV 42

2.7. Đánh giá việc phân công giảng dạy của Hiệu trƣởng 43

2.8. Việc thực hiện quản lý dạy học của giáo viên 44

2.9. Quản lý hoạt động dạy học ở buổi thứ hai của giáo viên 45

2.10. Quản lý hoạt động học tập của học sinh tại trƣờng 46

2.11. Đánh giá về quản lý hoạt động bán trú của học sinh 47

2.12.

Đánh giá việc kiểm tra, đánh giá của giáo viên với kết quả học

tập của HS

48

2.13. Quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị hoạt động dạy học 50

3.1. Tổng hợp ý kiến về mức độ cấp thiết của các biện pháp 74

3.2. Tổng hợp ý kiến về mức độ khả thi của các biện pháp 76

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Đảng và nhà nƣớc ta xác định Giáo dục – Đào tạo là “Quốc sách hàng đầu”.

Trong công cuộc đổi mới đất nƣớc, những quan điểm, tƣ tƣởng, phƣơng hƣớng phát

triển giáo dục đƣợc xác định từ Đại hội IX cho đến Đại hội XII luôn khẳng định, nhất

quán. Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng Cộng sản Việt Nam (khoá

XI) đã thông qua Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 4 tháng 11 năm 2013 về đổi mới căn

bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá

trong điều kiện kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế;

Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội quy định: “Đổi mới chƣơng trình, sách giáo

khoa giáo dục phổ thông nhằm tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lƣợng và

hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ, dạy ngƣời và định hƣớng nghề nghiệp;

góp phần chuyển nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo dục phát

triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực, hài hoà đức, trí, thể, mĩ và phát huy tốt

nhất tiềm năng của mỗi học sinh”. Xác định đây là một kế sách, tiêu điểm của sự phát

triển, mang tính đột phá, khai mở con đƣờng phát triển nguồn nhân lực Việt Nam cho

tƣơng lai.

Quan điểm đổi mới chƣơng trình giáo dục phổ thông tại Thông tƣ 32/TT￾BGDĐT ngày 26/12/2018 nêu rõ về xây dựng nội dung chƣơng trình, phƣơng pháp

giáo dục, sách giáo khoa phổ thông mới nhằm tiếp cận phát triển năng lực ngƣời học,

nâng cao chất lƣợng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn

nhân lực phù hợp với thực tiễn và truyền thống Việt Nam, tiếp cận trình độ giáo dục

phổ thông ở các nƣớc phát triển trong khu vực và thế giới. Xây dựng thời lƣợng

chƣơng trình trƣờng Tiểu học tổ chức hoạt động dạy học 2buổi/ngày để có điều kiện

thuận lợi cho học sinh đƣợc học tập, sinh hoạt và vui chơi cả ngày trong những ngày

đến trƣờng, nơi đó HS đƣợc chăm sóc giáo dục toàn diện, đƣợc đáp ứng các yêu cầu

phát triển cá nhân trong một môi trƣờng lành mạnh, an toàn.

Hiện nay, các nƣớc trong khu vực và trên thế giới có điều kiện kinh tế phát

triển, có nền giáo dục tiên tiến đều thực hiện dạy học 2 buổi/ngày đối với học sinh tiểu

học. Nƣớc ta, không nằm ngoài xu thế đó. Tuy vậy, với điều kiện vốn có, với quỹ thời

gian học tập hiện hành khó để giải quyết đƣợc khối lƣợng kiến thức đƣợc hệ thống,

tích hợp ngày càng lớn. Vì vậy, việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày là tất yếu, có ý nghĩa

quyết định đến chất lƣợng giáo dục thế hệ trẻ tƣơng lai của đất nƣớc. Là điều kiện để

chuẩn hóa hệ thống nhà trƣờng, tạo điều kiện đƣa giáo dục Việt Nam hội nhập với các

nƣớc trong khu vực và thế giới.