Phát triển thị trường truyền hình trả tiền ở một số quốc gia và bài học cho Việt Nam

VIỆN HÀN LÂM

KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

LƢƠNG QUỐC HUY

PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG TRUYỀN HÌNH TRẢ TIỀN

Ở MỘT SỐ QUỐC GIA VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI, 2020

VIỆN HÀN LÂM

KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

LƢƠNG QUỐC HUY

PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG TRUYỀN HÌNH TRẢ TIỀN

Ở MỘT SỐ QUỐC GIA VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM

Ngành Kinh tế Quốc tế

Mã số: 9 31 01 06

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. Nguyễn Thị Kim Chi

2. PGS. TS. Nguyễn Xuân Trung

HÀ NỘI, 2020

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu nêu

trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được

công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả luận án

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ...................................................................................................................1

Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ THỊ

TRƢỜNG TRUYỀN HÌNH TRẢ TIỀN .............................................................9

1.1. Nhóm các nghiên cứu liên quan đến cơ sở lý luận ......................................9

1.2. Các công trình nghiên về phát triển thị trƣờng truyền hình trả tiền

trên thế giới.............................................................................................................11

1.3. Các công trình nghiên cứu về thị trƣờng truyền hình trả tiền của

Việt Nam..................................................................................................................16

1.4. Nhận xét, đánh giá và những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu.................21

1.4.1. Một số nhận xét, đánh giá về tình hình nghiên cứu............................21

1.4.2. Khoảng trống và hướng nghiên cứu của luận án ................................22

Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG

TRUYỀN HÌNH TRẢ TIỀN ...............................................................................24

2.1. Những khái niệm cơ bản ...............................................................................24

2.1.1. Khái niệm phát triển .............................................................................24

2.1.2. Truyền hình trả tiền...............................................................................25

2.1.3. Thị trường truyền hình trả tiền.............................................................27

2.1.4. Khái niệm phát triển thị trường truyền hình trả tiền...........................28

2.2. Đặc điểm, vai trò của phát triển thị trƣờng truyền hình trả tiền ...........29

2.2.1. Đặc điểm của phát triển thị trường truyền hình trả tiền .....................29

2.2.2. Vai trò của phát triển thị trường truyền hình trả tiền..........................36

2.3. Nội dung, tiêu chí đánh giá phát triển thị trƣờng truyền hình trả

tiền và các nhân tố ảnh hƣởng đến .....................................................................38

2.3.1. Nội dung phát triển thị trường truyền hình trả tiền.............................38

2.3.2. Tiêu chí đánh giá phát triển thị trường truyền hình trả tiền ...............47

2.3.3. các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển thị trường truyền hình trả tiền....49

Chƣơng 3: KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG TRUYỀN

HÌNH TRẢ TIỀN Ở MỘT SỐ QUỐC GIA .....................................................63

3.1. Khái quát tình hình phát triển và xu hƣớng truyền hình trả tiền trên

thế giới......................................................................................................................63

3.2. Thị trƣờng truyền hình trả tiền của Mỹ .....................................................70

3.2.1. Thực trạng phát triển.............................................................................70

3.2.2. Quản lý nhà nước đối với thị trường truyền hình trả tiền ở Mỹ ........78

3.3. Thị trƣờng truyền hình trả tiền của Trung Quốc .....................................81

3.3.1. Thực trạng phát triển.............................................................................81

3.3.2. Quản lý nhà nước đối với thị trường truyền hình trả tiền ở

Trung Quốc.....................................................................................................85

3.4. Thị trƣờng truyền hình trả tiền của Hàn Quốc.........................................87

3.4.1. Thực trạng phát triển.............................................................................87

3.4.2. Quản lý của Nhà nước đối với thị trường truyền hình trả tiền tại

Hàn Quốc .........................................................................................................91

3.5. Bài học kinh nghiệm từ thị trƣờng truyền hình trả tiền của Mỹ,

Trung Quốc, Hàn Quốc ........................................................................................94

3.5.1. Bài học về phát triển cung....................................................................94

3.5.2. Bài học về phát triển cầu ......................................................................98

3.5.3. Bài học về quản lý nhà nước đối với thị trường truyền hình trả tiền.. 100

Chƣơng 4: VẬN DỤNG KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ GIẢI

PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG TRUYỀN HÌNH TRẢ TIỀN

Ở VIỆT NAM .................................................................................................... 105

4.1. Thực trạng phát triển thị trƣờng truyền hình trả tiền của Việt Nam 105

4.1.1. Thực trạng phát triển cung ................................................................ 105

4.1.2. Thực trạng phát triển cầu................................................................... 107

4.1.3. Cạnh tranh trên thị trường truyền hình trả tiền ở Việt Nam............ 111

4.1.4. Các yếu tố tác động đến phát triển thị trường truyền hình trả tiền

của Việt Nam................................................................................................ 113

4.1.5. Quản lý nhà nước đối với thị trường truyền hình trả tiền của Việt

Nam............................................................................................................... 117

4.1.6. Đánh giá kết quả, hạn chế và nguyên nhân...................................... 121

4.2. Một số điểm tương đồng và khác biệt trong phát triển thị trường

truyền hình trả tiền ở Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam................ 128

4.2.1. Một số điểm tương đồng ................................................................... 128

4.2.2. Những đặc điểm riêng ....................................................................... 128

4.3. Quan điểm và phƣơng hƣớng phát triển thị trƣờng truyền hình trả

tiền ở Việt Nam.................................................................................................... 130

4.3.1. Quan điểm.......................................................................................... 130

4.3.2. Định hướng phát triển........................................................................ 131

4.4. Một số giải pháp phát triển thị trƣờng truyền hình trả tiền ở Việt

Nam trên cơ sở vận dụng kinh nghiệm quốc tế ............................................. 131

4.4.1. Nhóm giải pháp phát triển cung về truyền hình trả tiền theo

hướng hiện đại, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới ................. 132

4.4.2 Nhóm giải pháp phát triển cầu. .......................................................... 138

4.4.3. Nhóm giải pháp về quản lý nhà nước đối với thị trường truyền

hình trả tiền ................................................................................................... 142

Tiểu kết chƣơng 4................................................................................................ 148

KẾT LUẬN.......................................................................................................... 149

CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA NGHIÊN CỨU SINH ĐÃ

CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN..................................................... 151

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................. 152

PHỤ LỤC............................................................................................................. 160

DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt

CNTT Công nghệ thông tin

DTH Direct to Home Truyền hình số vệ tinh

DTT Digital Terestrial Television Truyền hình số mặt đất

DVTHTT Dịch vụ truyền hình trả tiền

FCC Federal Communications Commission Ủy ban truyền thông Liên

bang của Mỹ

GCT General Cable Television Tổng đài cáp

HD High Definition Độ phân giải cao

IHSTechnology Tổ chức công nghệ HIS

IPTV Internet Protocol Television Dịch vụ truyền hình qua

giao thức Internet

MMDS Multichannel Multipoint Distribution

Service

Truyền hình sóng viba

OTT Over The Top Truyền hình Internet

QLNN Quản lý Nhà nước

THTT Truyền hình trả tiền

VOD Video On Demand Video theo yêu cầu

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Số tiền các hãng OTT thu được từ thuê bao, quảng cáo và dịch vụ Pay

per View năm 2017- 2018 ...................................................................................67

Bảng 3.2: Truyền hình trả tiền tại Mỹ mất user năm 2017..............................................76

Bảng 3.3: Thuê bao Truyền hình trả tiền và truyền hình trực tuyến qua internet tại Mỹ ...77

Bảng 3.4. Thống kê các nhà cung cấp OTT tại Hàn Quốc .............................................90

Bảng 4.1. Đóng góp vào NSNN của một số doanh nghiệp THTT điển hình giai

đoạn 2014-2018..................................................................................................122

Bảng 4.2. Doanh thu, lợi nhuận thị trường THTT trong giai đoạn 2014-2018............123

DANH MỤC CÁC HÌNH, HỘP

Hình 2.1. Tháp nhu cầu Maslow được áp dụng cho rất nhiều lĩnh vực, trong đó có

cả phân tích nhu cầu của khách hàng trên thị trường dịch vụ ...........................31

Hình 2.2. Mô hình chi tiết các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng......................39

Hình 2.2. Mô hình cấu trúc bậc thị trường của doanh nghiệp THTT .............................47

Hình 2.3. Mô hình chỉ số hài lòng của khách hàng thỏa mãn nhu cầu xem truyền

hình trả tiền ...........................................................................................................48

Hình 3.1: Biểu đồ dự báo doanh thu truyền hình trả tiền và OTT ..................................65

Hình 3.2. Những chương trình có số lượng người xem cao nhất trên Netflix tính từ

tháng 1/2018 – 11/2018 .......................................................................................66

Hình 3.3: Biểu đồ dự đoán doanh thu truyền hình trả tiền trong tương lai khu vực

Tây Âu...................................................................................................................74

Hình 3.4. Biểu đồ dự báo doanh thu truyền hình trả tiền và OTT...................................75

Hình 3.5. Tổng số thuê bao truyền hình trả tiền của Trung Quốc giai đoạn

2013 – 2018.........................................................................................................84

Hình 4.4. Thị phần (thuê bao) của nhà cung cấp dịch vụ THTT năm 2017.................111

Hình 4.5. Thị phần các đơn vị cung cấp dịch vụ THTT tại thời điểm tháng 6/2018...112

Hình 4.6. Thị phần các đơn vị cung cấp dịch vụ THTT năm 2018...............................113

Hình 4.7. Bộ máy QLNN đối với THTT tại Việt Nam..................................................117

Hộp 1: Truyền hình OTT .........................................................................................68

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trên thế giới, truyền hình trả tiền (THTT) đã có lịch sử khoảng gần 70 năm.

Đây là loại truyền hình trả phí, xuất hiện nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của

người xem truyền hình. Ở Việt Nam, truyền hình trả tiền mới chính thức có mặt được

hơn 20 năm. Trong nền kinh tế thị trường ở nước ta, truyền hình trả tiền là một thị

trường hoàn toàn mới mẻ và rất sôi động. Truyền hình trả tiền ở Việt Nam đã nhanh

chóng trở thành một xu hướng tất yếu, một nét mới trong sinh hoạt văn hóa và là biểu

hiện sinh động của hội nhập quốc tế về văn hóa. Thị trường truyền hình trả tiền đã

không ngừng phát triển, hoàn thiện cả về phía cung, phía cầu và các thể chế hỗ trợ thị

trường phát triển. Sự phát triển của thị trường truyền hình trả tiền ở Việt Nam thời

gian qua đã phần nào đáp ứng được nhu cầu thiết yếu của người dân trong thời kỳ hội

nhập quốc tế với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số.

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của loại hình dịch vụ truyền hình trả tiền

đã nảy sinh nhiều vấn đề cần phải nghiên cứu và giải quyết, nhất là các vấn đề liên

quan đến cạnh tranh, bản quyền, quản lý nhà nước và các hoạt động thị trường. Thực

tế cho thấy, thị trường truyền hình trả tiền của Việt Nam hiện nay đang bộc lộ những

vấn đề hạn chế trên cả hai phương diện: Một mặt thị trường đang cần những điều kiện

để có thể phát triển đúng với tiềm năng; và mặt khác, đã có những vấn đề phát sinh

trong quản lý của Nhà nước đối với thị trường này cần phải được giải quyết. Thực tiễn

trên cho thấy, việc tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, để thị trường phát triển lành mạnh

hơn, để người tiêu dùng được tối đa hóa lựa chọn và lợi ích khi tham gia thị trường

này là rất cần thiết.

Do đó việc nghiên cứu về thị trường truyền hình trả tiền để phát triển và quản

lý nó tốt hơn, đặc biệt việc khảo cứu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới, là

những quốc gia có thị trường truyền hình trả tiền phát triển sớm như Mỹ; thị trường

truyền hình trả tiền phát triển nhanh chóng, tạo ra sự bùng nổ và đạt được rất nhiều

thành tựu trong thời gian ngắn như của Hàn Quốc; thị trường truyền hình trả tiền có

những điều kiện phát triển và sự quản lý của nhà nước có nhiều nét tương đồng với

Việt Nam như Trung Quốc. Từ đó làm rõ thực trạng phát triển, đặc điểm, các nhân tố

tác động và vai trò của chính phủ đối với thị trường truyền hình trả tiền của các nước

đó; so sánh các kết quả đạt được và các mặt hạn chế trong phát triển thị trường

truyền hình trả tiền của các quốc gia được nghiên cứu và rút ra bài học kinh nghiệm

cho Việt Nam là rất cần thiết.

2

Đó là lý do Nghiên cứu sinh chọn đề tài: “Phát triển thị trường truyền hình

trả tiền ở một số quốc gia và bài học cho Việt Nam” làm đề tài nghiên cứu cho luận

án Tiến sỹ Kinh tế của mình.

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án

2.1. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng phát triển thị trường truyền hình trả

tiền ở một số quốc gia như Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc, Luận án rút ra những bài học

kinh nghiệm; đồng thời đề xuất những giải pháp nhằm phát triển thị trường truyền hình

trả tiền của Việt Nam thời gian tới.

2.2. Câu hỏi nghiên cứu của luận án

Để thực hiện mục đích nghiên cứu, luận án tập trung trả lời các câu hỏi nghiên

cứu sau:

- Thị trường truyền hình trả tiền được hình thành và phát triển dựa trên những

cơ sở nào?

- Kinh nghiệm phát triển thị trường truyền hình trả tiền trên thế giới và ở một số

nước như Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc có thể vận dụng gì cho Việt Nam?

- Để phát triển tốt thị trường truyền hình trả tiền ở Việt Nam cần có những điều

kiện và giải pháp nào?

2.3. Nhiệm vụ nghiên cứu

Để đạt được mục đích nghiên cứu trên, luận án xác định những nhiệm vụ

nghiên cứu cụ thể sau:

Thứ nhất, xây dựng khung lý thuyết cho nghiên cứu về thị trường THTT, cấu

thành thị trường THTT, phát triển thị trường THTT và quản lý thị trường THTT.

Thứ hai, phân tích thị trường THTT của một số quốc gia có thị trường THTT

phát triển sớm trên thế giới như Mỹ; thị trường THTT phát triển nhanh chóng, tạo ra

sự bùng nổ và đạt được rất nhiều thành tựu trong thời gian ngắn như của Hàn Quốc; thị

trường THTT có những điều kiện phát triển và sự quản lý của nhà nước có nhiều nét

tương đồng với Việt Nam như Trung Quốc… làm rõ thực trạng phát triển, kinh

nghiệm quản lý của nhà nước đối với thị trường này, từ đó rút ra những bài học kinh

nghiệm cho phát triển thị trường THTT Việt Nam.

Thứ ba, trên cơ sở phân tích về thị trường THTT của Việt Nam, vận dụng

những bài học kinh nghiệm quốc tế để đề xuất những giải pháp nhằm phát triển và

quản lý thị trường THTT ở Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2030.

3

Khung phân tích của luận án:

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận án

3.1. Đối tượng nghiên cứu của luận án

Luận án có đối tượng nghiên cứu là những quan hệ kinh tế trong thị trường dịch vụ

truyền hình trả tiền.

3.2. Phạm vi nghiên cứu của luận án

- Phạm vi nội dung: Luận án nghiên cứu về thị trường THTT của một số quốc gia

và Việt Nam, tập trung vào hai vấn đề chủ yếu: (1) Thực trạng phát triển của thị trường

THTT. Trong đó làm rõ trình độ, khả năng cung ứng dịch vụ THTT trên thị trường; đặc

điểm, sự phát triển của cầu về THTT; đặc điểm và những nhân tố tác động đến thị trường

THTT đó. (2) Quản lý nhà nước đối với thị trường THTT.

Luận án chỉ giới hạn trọng tâm nghiên cứu về thị trường THTT trên giác độ

nghiên cứu vĩ mô, không đi sâu vào các yếu tố vi mô thuộc về kỹ thuật sản xuất, kinh

doanh của các doanh nghiệp THTT.

Thị trƣờng truyền

hình trả tiền

Yếu tố tác động

- Những yếu tố trong nước

- Những yếu tố bên ngoài

Cung

truyền hình trả tiền

Cầu

truyền hình trả tiền

Tiêu chí đánh giá

- Sự gia tăng đơn vị cung cấp;

- Thị phần;

- Doanh thu;

- Lợi nhuận;

- Cạnh tranh

Giá cả

Cạnh tranh trên

thị trƣờng THTT

Yếu tố tác động

- Những yếu tố trong nước

- Những yếu tố bên ngoài

Tiêu chí đánh giá

- Sự gia tăng khách hàng;

- Mức độ thỏa mãn nhu cầu

khách hàng;

4

- Phạm vi không gian: Luận án sử dụng không gian rộng toàn cầu cho các lập

luận và sử dụng nghiên cứu tình huống về thị trường THTT cụ thể ở một số nước như:

Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ và Việt Nam.

- Phạm vi thời gian: Luận án nghiên cứu thị trường truyền hình trả tiền ở một số

quốc gia từ khi thị trường này bắt đầu phát triển mạnh mẽ, tuy nhiên chủ yếu tập trung

vào giai đoạn 2015 đến năm 2018 (khi truyền hình OTT xuất hiện và phát triển mạnh,

cạnh tranh và làm biến đổi thị trường THTT ở các quốc gia); đề xuất các giải pháp cho

thị trường THTT của Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2030.

4. Phƣơng pháp nghiên cứu của luận án

4.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp

4.1.1. Thu thập tài liệu thứ cấp

- Thu thập sách, báo, các công trình nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước

về truyền hình trả tiền, thị trường truyền hình trả tiền. Cách thức thu thập tài liệu là

liên hệ với các thư viện: Thư viện Quốc gia, thư viện của các viện nghiên cứu, thư

viện của HVKHXH, các trường đại học; tìm kiếm trên Internet…

- Thu thập các báo cáo thống kê từ Niên giám Thống kê; số liệu tổng hợp của

các cơ quan như các Sở Truyền thông Thông tin, Bộ Truyền thông Thông tin; số liệu

tổng hợp từ Hiệp hội Truyền hình trả tiền, các nhà đài, các đơn vị kinh doanh dịch vụ

trả tiền… Thu thập số liệu về: Số lượng các đơn vị kinh doanh dịch vụ THTT và sự

biến động qua các năm; số lượng thuê bao THTT và sự biến động qua các năm; doanh

thu và sự biến động doanh thu qua các năm trong giới hạn thời gian nghiên cứu của

các các nhà đài, các đơn vị kinh doanh dịch vụ THTT,…

- Thu thập các tài liệu, văn bản quy phạm pháp luật, quản lý nhà nước về THTT

từ các thư viện truyền thống, thư viện số.

4.1.2. Phương pháp phân tích tổng hợp:

Luận án sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp để phân tích, đánh giá và

tổng hợp những kết quả nghiên cứu nhằm chỉ ra những đặc điểm, những nhân tố tác

động, đánh giá về trình độ phát triển, những tồn tại hạn chế… của thị trường THTT

của các nước; xây dựng cơ sở dữ liệu thông tin một cách chính xác, đầy đủ. Phương

pháp này giúp cho nghiên cứu sinh nắm bắt được nội dung mà các nhà nghiên cứu về

kinh tế học truyền thông, kinh tế truyền hình đã thực hiện, vận dụng và nhìn nhận

những luận thuyết đã được minh chứng trước đây vào trong bối cảnh mới. Phương

pháp này cũng được sử dụng để rút ra những bài học kinh nghiệm quốc tế, vận dụng

cho Việt Nam.

Dữ liệu phân tích bao gồm: Hệ thống văn bản quy phạm của nhà nước về lĩnh

vực truyền hình trả tiền, các báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh, báo cáo tổng kết

5

chính thức của các nhà đài, các đơn vị kinh doanh THTT, các tài liệu khảo sát về kinh

tế truyền hình thế giới và Việt Nam do các viện nghiên cứu hoặc các tổ chức khảo sát

chuyên nghiệp thực hiện, hệ thống Sách trắng về thông tin và truyền thông của Bộ

Thông tin và Truyền thông, số liệu của Tổng cục Thống kê, tài liệu về kinh truyền

thông trong và ngoài nước… Hệ thống tài liệu này có tính xác thực cao, chính xác và

phù hợp cho việc đánh giá phân tích các vấn đề.

4.1.3. Phương pháp phân tích thống kê, so sánh

Phương pháp này được sử dụng dựa chủ yếu vào các báo cáo thống kê định kỳ,

các điều tra và khảo sát chuyên môn của các Đài, các doanh nghiệp viễn thông cung

cấp dịch vụ THTT trên thị trường THTT.

Luận án sử dụng phương pháp này nhằm mô tả thực trạng phát triển của thị

trường THTT ở Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc và Việt Nam; so sánh về trình độ phát

triển, khả năng cung ứng dịch vụ THTT trên thị trường; đặc điểm, sự phát triển của

cầu về THTT; đặc điểm và những nhân tố tác động đến thị trường THTT ở các quốc

gia nghiên cứu, dựa trên các số liệu thống kê.

4.1.4. Phương pháp dự báo

Căn cứ trên các số liệu thống kê, căn cứ vào xu thế phát triển của thị trường

THTT, căn cứ vào các nhân tố tác động đến thị trường THTT đã được phân tích, căn

cứ vào kết quả khảo sát, kết quả phỏng vấn chuyên gia,... Luận án sử dụng phương

pháp này để đưa ra những dự báo kinh tế cho các cơ quan nghiên cứu, các cơ quan

quản lý nhà nước đối với thị trường THTT,… đồng thời đưa ra những dự báo định

hướng hỗ trợ cho chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp THTT; Dự báo kỹ thuật

công nghệ sẽ tác động đến thị trường THTT như thế nào; Dự báo về nhu cầu trên thị

trường THTT.

Phương pháp này cũng được sử dụng ở chương 4 để đề xuất một số định hướng

và giải pháp nhằm phát triển và hoàn thiện quản lý nhà nước đối với thị trường THTT

ở Việt Nam trong thời gian tới.

4.2. Phương pháp nghiên cứu tài liệu sơ cấp

Khảo sát thực tiễn: Luận án sử dụng phương pháp này trong chương 4 để tìm hiểu

về cầu thị trường, xem đánh giá của người tiêu dùng Việt Nam đối với các sản phẩm dịch

vụ THTT như thế nào.

NCS đã tiến hành phương pháp trưng cầu ý kiến bằng phiếu với dung lượng

1000 phiếu khảo sát để lấy ý kiến của 1000 hộ gia đình có sử dụng dịch vụ THTT. Có

850/1000 (85%) ý kiến phản hồi của khách hàng được NCS thu thập [xem Phụ lục số

09, 10].

6

Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu ngẫu nhiên, phân tầng. Trong đó, NCS lựa

chọn ngẫu nhiên 10 tỉnh thành, phân bổ từ Bắc vào Nam để tiến hành khảo sát. Cơ cấu

mẫu được phân bổ theo địa bàn và đối tượng như sau:

Đối

tƣợng

Địa bàn

Hà Tổng

nội

Quảng

Ninh

Ninh

Bình

Thanh

Hóa

Đà

Nẵng

Khánh

Hòa

Phú

Yên

Tp.

Hồ

Chí

Minh

Lâm

Đồng

Cần

Thơ

Hộ gia

đình có sử

dụng dịch

vụ THTT

100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 1000

Nội dung bảng hỏi khảo sát liên quan đến các vấn đề sau: (i) Mức độ hài lòng

với mức giá của nhà cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền mà mình đang sử dụng; (ii)

Mức độ hài lòng với số lượng kênh của nhà cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền mà

mình đang sử dụng; (iii) Mức độ hài lòng với chất lượng tín hiệu và nội dung các kênh

của nhà cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền mà mình đang sử dụng; (iv) Mức độ hài

lòng với chế độ chăm sóc khách hàng (chế độ hậu mãi) của nhà cung cấp dịch vụ

truyền hình trả tiền mà mình đang sử dụng; và (v) Mức độ sẵn sàng chuyển sang dịch

vụ truyền hình của nhà cung cấp khác nếu chất lượng, dịch vụ, khuyến mãi, hậu mãi

tốt hơn.

Thời gian khảo sát từ ngày 15/12/2018 đến ngày 15/7/2019. Số liệu được mã

hoá, xử lý, sử dụng phần mềm SPSS và lưu trữ.

4.3. Các phương pháp khác

4.3.1. Phương pháp quan sát

Phương pháp này được sử dụng để xác định ý tưởng nghiên cứu, phác thảo bức

tranh về thực trạng, xác định những vấn đề đặt ra trong thị trường THTT cũng như vai

trò quản lý của nhà nước đối với thị trường THTT tại một số quốc gia và Việt Nam.

Quan sát, nghe, xem các báo cáo trực tiếp, tham dự các hội nghị hội thảo, tham gia

trực tiếp vào các hoạt động thực tiễn cụ thể để nghiên cứu về phát triển thị trường truyền

hình trả tiền của Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc và một số quốc gia khác.

4.3.2. Phương pháp tọa đàm, hội thảo

Nghiên cứu sinh là người trực tiếp công tác trong lĩnh vực truyền hình trả tiền

đã nhiều năm, có cơ hội trực tiếp tham dự, tổ chức các hội nghị hội thảo trong nước và