Phát triển bao thanh toán đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ - cách tiếp cận từ các đặc điểm cấp quốc gia: Khóa luận đại học chuyên ngành tài chính - ngân hàng / Lê Ngọc Thanh Hảo; Trần Nguyễn Minh Hải người hướng dẫn khoa học

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

LÊ NGỌC THANH HẢO

PHÁT TRIỂN

BAO THANH TOÁN ĐỐI VỚI

DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ:

CÁCH TIẾP CẬN TỪ CÁC ĐẶC ĐIỂM

CẤP QUỐC GIA

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 7 34 02 01

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2020

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

LÊ NGỌC THANH HẢO

PHÁT TRIỂN

BAO THANH TOÁN ĐỐI VỚI

DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ:

CÁCH TIẾP CẬN TỪ CÁC ĐẶC ĐIỂM

CẤP QUỐC GIA

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 7 34 02 01

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. TRẦN NGUYỄN MINH HẢI

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả cam đoan danh dự về công trình nghiên cứu khoa học này của mình,

cụ thể như sau:

Họ tên tác giả: Lê Ngọc Thanh Hảo

Sinh ngày 28 tháng 10 năm 1998 tại Bà Rịa-Vũng Tàu, Việt Nam

Quê quán: Đà Nẵng, Việt Nam

Là sinh viên khóa 32 hệ chính quy Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí

Minh

Trong thời gian học tập tại Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh, tác

giả cam đoan khóa luận: “Phát triển bao thanh toán đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ:

cách tiếp cận từ các đặc điểm cấp quốc gia”

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

Mã số: 7 34 02 01

Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Nguyễn Minh Hải

Khóa luận này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu

là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc các

nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ

trong khóa luận.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 7 năm 2020

Tác giả

Lê Ngọc Thanh Hảo

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành khoán luận tốt nghiệp này, trước hết tác giả xin gửi lời cảm ơn

chân thành đến quý Thầy Cô giảng viên của trường Đại học Ngân hàng Thành phố

Hồ Chí Minh đã tận tình truyền đạt kiến thức chuyên ngành trong suốt thời gian tác

giả học tập và nghiên cứu tại trường. Nền tảng kiến thức có được trong suốt những

năm học tập tại trường là cơ sở vững chắc cho tác giả hoàn thành nghiên cứu này.

Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ tấm lòng tri ân sâu sắc đến Người hướng dẫn khoa

học là TS. Trần Nguyễn Minh Hải đã luôn tận tình hỗ trợ, kiên nhẫn chỉ bảo, góp ý

và động viên, khích lệ tác giả trong thời gian hoàn thành khóa luận.

Cuối cùng, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Gia đình, Bạn bè của tác

giả đã luôn là nguồn động lực to lớn, là chỗ dựa tinh thần vững chắc trong suốt quá

trình tác giả thực hiện khóa luận.

iii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Ký hiệu Tên tiếng Anh Tên tiếng Việt

BTT Factoring Bao thanh toán

CI Corruption Perception index Chỉ số nhận thức tham nhũng

CRC Credit Reference Center Trung tâm Tham chiếu Tín dụng

���������� Credit information index Chỉ số thông tin tín dụng

DBI Doing Business Indicators Chỉ số kinh doanh

DNVVN Small and medium enterprises Doanh nghiệp vừa và nhỏ

���� Enforcing contracts: cost % of claim Thực thi hợp đồng: chi phí so với

giá trị khiếu nại

�������� Total factoring turnover Tổng doanh thu bao thanh toán

FCI Factoring Chain International Hiệp hội Bao thanh roán Quốc tế

������ Gross capital formation Tổng vốn hiện hữu

GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội

�������� GDP growth rate Tốc độ tăng trưởng GDP

���������� GDP per capita GDP bình quân đầu người

���� Government Effectiveness Hiệu quả Chính phủ

GSO General Statistics Office Tổng cục thống kê

���� Market capitalization of listed

domestic companies

Vốn hóa thị trưởng của các công

ty nội địa niêm yết so với GDP

������ Domestic credit to the private sector Tín dụng nội địa khu vực tư nhân

OECD Organization for Economic

Cooperation and Development

Tổ chức Hợp tác và Phát triển

Kinh tế

OLS Ordinary least squares Phương pháp ước lượng bình

phương nhỏ nhất

�������� Political Stability and Absence of

Violence/Terrorism index

Mức độ ổn định chính trị, vắng

mặt của bạo lực, khủng bố

���� Total value of stocks traded Tổng giá trị thị trường chứng

khoán

iv

TI Transparency International Tổ chức Minh bạch thế giới

���������� Trade GDP ratio Chỉ số thương mại

UN United Nations Liên Hợp Quốc

WB World Bank Ngân hàng Thế giới

WDI World Development Indicators Chỉ số phát triển thế giới

v

DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1 Tóm tắt các kết quả nghiên cứu thực nghiệm gần đây về mối quan hệ giữa

Bao thanh toán và các doanh nghiệp vừa và nhỏ. ...................................................... xxix

Bảng 3. 1 Tổng hợp các giả thuyết khoa học

.......................................................................................................................................xx

xviii

Bảng 3. 2 Nguồn dữ liệu của các biến số trong mẫu nghiên cứu thực nghiệm............. xli

Bảng 4.1 Thống kê các biến số trong mẫu giai đoạn 2013-2014

.................................................................................................................................... xli

v

Bảng 4.2 Ma trận tương quan giữa các biến số..........................................................xlv

Bảng 4.3 Kết quả tóm tắt ước lượng ảnh hưởng của các đặc điểm cấp quốc gia đến sự

phát triển BTT đối với DNVVN theo mô hình hồi quy Pooled OLS. .................... xlvii

Bảng 5.1 Quy mô doanh thu BTT và đặc điểm cấp quốc gia của Việt Nam............ lii

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1 Khung quy trình nghiên cứu của khóa luận ....................................................xv

Hình 2.1 Cơ chế thực hiện BTT truyền thống............................................................ xviii

Hình 2.2 Cơ chế thực hiện BTT ngược ..........................................................................xx

Hình 2.3 Tổng doanh thu BTT toàn thế giới giai đoạn 2003-2019 (đvt: tỷ EUR)...... xxii

vi

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ ii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT....................................................................................... iii

DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH.....................................................................................v

MỤC LỤC..................................................................................................................... vi

TÓM TẮT ..................................................................................................................... ix

CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU ...........................................................................................x

1.1 Lý do chọn đề tài ......................................................................................................x

1.2 Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu........................................................ xii

1.2.1 Mục tiêu nghiên cứu chung.............................................................................. xii

1.2.2 Mục tiêu nghiên cứu cụ thể.............................................................................. xii

1.2.3 Câu hỏi nghiên cứu ......................................................................................... xiii

1.3 Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu................................................... xiii

1.4 Phương pháp nghiên cứu..................................................................................... xiii

1.5 Đóng góp của khóa luận....................................................................................... xiv

1.6 Khung quy trình nghiên cứu của khóa luận........................................................xv

1.7 Bố cục của khóa luận .............................................................................................xv

CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN BAO THANH TOÁN ĐỐI

VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ................................................................... xvi

2.1 Cơ sở lý luận về doanh nghiệp vừa và nhỏ ........................................................ xvi

2.2 Cơ sở lý luận về bao thanh toán và tài trợ chuỗi cung ứng cho các doanh

nghiệp vừa và nhỏ thông qua bao thanh toán .................................................... xvii

2.2.1 Cơ sở lý luận về bao thanh toán..................................................................... xvii